Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Regulacje prawne dotyczące poziomów alergenów w żywności w wybranych krajach

Jeżewska Dominika

Przemysł Spożywczy

|

2020

|

T. 74, nr 6

7--10

PL

Alergia to choroba bardzo ekspansywna. Mimo że żywność nie jest najczęstszą przyczyną reakcji alergicznych u człowieka, to rosnąca liczba osób cierpiących na alergie i nietolerancje pokarmowe niepokoi środowiska medyczne i żywieniowców oraz władze krajowe. Zapewnienie konsumentom żywności całkowicie wolnej od alergenów z wielu przyczyn nie jest możliwe. Do poprawy jakości życia alergików oraz cierpiących na nietolerancje pokarmowe powinno przyczynić się m.in. prawidłowe znakowanie żywności. Z myślą o zwiększeniu ochrony zdrowia konsumenta zostały wprowadzone odpowiednie unijne regulacje prawne zobowiązujące do znakowania obecnych w produkcie składników alergennych. Niestety, niektóre kwestie z tym związane są niejednoznacznie interpretowane, dlatego wiele krajów decyduje się na wprowadzenie własnych przepisów bądź wytycznych. Zatem przed wprowadzeniem produktu spożywczego na zagraniczne rynki należy zwrócić szczególną uwagę na kwestie związane z regulacjami dotyczącymi etykietowania produktów, w tym znakowania alergenów.

EN

Allergy is a widely spreading disease. Although food is not the most common trigger of allergic reactions in humans, the increasing number of individuals suffering from allergies and food intolerances worries medical communities, nutritionists and national authorities. For many reasons, it is impossible to provide consumers with food that would be completely allergen-free. However, what should contribute to enhancing the quality of life of people suffering from allergies and food intolerances is correct food labelling. In order to strengthen the protection of the health of the consumer, relevant EU regulations were introduced which require mandatory labelling of allergens contained in the product. Unfortunately, some related issues are interpreted ambiguously and thus many countries decide to introduce national provisions or guidelines. Therefore, before introducing a foodstuff on foreign markets, particular attention should be paid to regulations on food labelling, including allergen labelling.

2

Informowanie o możliwej obecności alergenów w produkcie – wymogi prawne i interpretacje

Jeżewska Dominika

Przemysł Spożywczy

|

2019

|

T. 73, nr 5

12--16

PL

Alergie pokarmowe oraz nietolerancja niektórych składników stają się coraz powszechniejsze. Osoby z alergią, nietolerancją czy predysponowane do tego typu zaburzeń stanu zdrowia powinny unikać alergenów w takim stopniu, jak to jest możliwe. W artykule zostały przedstawione regulacje wspólnotowe dotyczące znakowania alergenów, przede wszystkim zawarte w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (dalej rozporządzenie 1169/2011). Wskazano, jakie alergeny są objęte obowiązkiem znakowania oraz w jaki sposób należy prezentować je na etykiecie. Omówiono również kwestie warunków i zasad zamieszczania w oznakowaniu środków spożywczych deklaracji typu: „Produkt może zawierać:...”. Zagadnienie to nie zostało wprost uregulowane w przepisach, w związku z czym budzi różnego rodzaju wątpliwości zarówno producentów, jak i organów kontrolnych.

EN

The occurrence of food allergies and food intolerances is becoming increasingly common. People suffering from allergy, intolerance or predisposed to this type of health disorders should avoid allergens to the largest extent possible. The article presents Community UE provisions on the labelling of food allergens, in particular the ones set out in Regulation (EU) no 1169/2011 of the European Parliament and of the Council on the provision of food information to consumers (hereinafter referred to as Regulation 1169/2011). It is mentioned what allergens must be labelled and how they should be presented on the label. In the article also the conditions and rules for the use of such statements as “May contain…” in the labelling of food products were discusses. This issue has not been expressly regulated by law and thus raises various doubts among both producers and control authorities.

3

The risk of developing a contact allergy to materials present in diving suits and diving equipment

Gadomski K., Siermontowski P., Dąbrowiecki Z., Olszaski R.

Polish Hyperbaric Research

|

2017

|

nr 2(59)

57--60

EN

Allergic contact eczema is the most common occupational skin disease caused by allergens. Thus far, no research has been conducted in Poland in relation to the development of contact allergies amongst divers resulting from particular diving suit components. A group of 86 divers were examined using allergy patch tests. Standard products of contact allergy diagnostics were used containing 40 allergens.

PL

Alergiczny wyprysk kontaktowy jest najczęściej występującą chorobą zawodową skóry wywołaną przez alergeny. W Polsce dotychczas nie przeprowadzono badań dotyczących narażenia na alergię kontaktową na składniki skafandra nurkowego. Przebadano alergicznymi testami płatkowymi grupę 86 nurków. Zastosowano standardowe produkty do diagnostyki alergii kontaktowej z 40 alergenami.

4

Pyły mąki – frakcja wdychana : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Stobnicka-Kupiec A., Górny R. L.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2017

|

Nr 3 (93)

95--120

PL

Termin „pyły mąki” odnosi się do cząstek pochodzących z drobno zmielonych ziaren roślin zbożowych i niezbożowych. Pyły mąki zawierają także takie składniki poprawiające jakość ciasta, jak: enzymy, drożdże piekarnicze, aromaty, przyprawy, składniki chemiczne (np. konserwanty). Mąka jest jednym z podstawowych surowców stosowanych w przemyśle spożywczym oraz w produkcji karmy dla zwierząt. Biorąc pod uwagę charakter czynności produkcyjnych w tych gałęziach przemysłu, największe narażenie zawodowe na działanie pyłów mąki występuje najczęściej w piekarniach i młynach zbożowych. Znaczące narażenie na pyły mąki odnotowano również w wytwórniach: makaronu, pizzeriach, cukierniach, kuchniach restauracji, fabrykach słodu, wytwórniach pasz dla zwierząt oraz w rolnictwie. Głównymi drogami narażenia na pyły mąki w warunkach pracy zawodowej jest układ oddechowy i skóra. Głównym skutkiem powtarzanego lub przewlekłego narażenia ludzi na pyły mąki jest działanie uczulające. Na podstawie wyników badań epidemiologicznych wykazano, że następujące jednostki chorobowe: astma, zapalenie spojówek, nieżyt nosa i reakcje skórne są głównymi niekorzystnymi skutkami zdrowotnymi narażenia na pyły mąki. W Polsce dla pyłów mąki obowiązują wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) ustalone dla pyłów organicznych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Wartość NDS dla frakcji wdychalnej pyłów mąki wynosi 2 mg/m³, a dla frakcji respirabilnej – 1 mg/m³. Dla zawartości krzemionki mniejszej niż 10% wartość NDS dla frakcji wdychalnej wynosi 4 mg/m3, natomiast dla frakcji respirabilnej – 2 mg/m³. Za podjęciem prac nad opracowaniem dokumentacji NDS dla pyłów mąki zadecydowało brak w istniejącej dokumentacji odniesienia do pyłów mąki, dla których skutkiem krytycznym jest działanie uczulające. W dokumentacji wartości dopuszczalne NDS dotyczą głównie skutków narażenia rolników na pyły organiczne pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Podstawowym mechanizmem działania pyłów mąki na organizm jest reakcja nadwrażliwości z pobudzeniem przeciwciał typu E (IgE), rozwijająca się w krótkim czasie po narażeniu na antygen. W Polsce nie ustalono wartości normatywów higienicznych dla pyłów mąki. W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono informacji dotyczących doświadczeń na zwierzętach i badań w warunkach in vitro z udziałem pyłów mąki. Na podstawie wyników badań epidemiologicznych stwierdzono, że ryzyko wystąpienia objawów w postaci nieżytu nosa i kataru zaczyna wzrastać, gdy stężenie pyłu mąki wynosi 1 mg/m³, a ryzyko wystąpienia astmy wzrasta, gdy stężenie wynosi powyżej 3 mg/m³. W SCOEL przyjęto, że narażenie na frakcję wdychalną pyłów mąki ≤ 1 mg/m³ chroni większość narażonych pracowników przed wystąpieniem zapalenia błony śluzowej nosa, a przewidywane objawy narażenia powinny być łagodne. Pyły mąki o stężeniach < 1 mg/m³ w dalszym ciągu mogą powodować wystąpienie objawów narażenia u pracowników już uczulonych. Z wyników przeprowadzonych badań wynika, że pełna ochrona przed uczuleniem na alergeny obecne w pyłach mąki w powietrzu (przy narażeniu na małe stężenia) jest trudna do osiągnięcia. Jednocześnie zalecana przez ACGIH wartość TLV dla frakcji wdychalnej pyłów mąki wynosi 0,5 mg/m³ (8 h TWA). Na podstawie analizy dostępnych danych „dawkaodpowiedź” stwierdzono, że objawy narażenia na pyły mąki ze strony dolnych dróg oddechowych, występowanie astmy, jak również ryzyko uczulenia są rzadkie w zakresie stężeń frakcji wdychalnej pyłu 0,5 - 1 mg/m³. Międzyresortowa Komisja ds. NDS i NDN na 84. posiedzeniu w dniu 4.11.2016 r. przyjęła wartość NDS dla frakcji wdychalnej pyłów mąki na poziomie 2 mg/m³ (na poziomie obecnie obowiązującej wartości NDS dla frakcji wdychalnej pyłów zawierających > 10% krzemionki krystalicznej) bez ustalenia wartości chwilowej (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB), a także oznakowanie literą „A” – substancja o działaniu uczulającym.

EN

The term "flour dust" refers to particles derived from finely milled ground cereal grains and noncereal grains. Flour dust usually contains components which play an important role in dough improvement, such as enzymes, baker's yeast, flavors, spices and chemical ingredients such as preservatives. Flour is one of the basic raw materials used in the food industry and in animal feed production. Taking into account the nature of the production activities in mentioned industries, the highest occupational exposure to flour dust is usually observed in bakeries and grain mills. A significant exposure to flour dust occurs also in pasta factories, pizza and pastry bakeries, restaurant kitchens, malt factories, animal feed factories and in agriculture. The main route of exposure to flour dust in occupational conditions is respiratory and skin. The main effect of repeated or long-lasting human exposure to flour dust is irritation and allergy. Epidemiological reports have shown that asthma, conjunctivitis, rhinitis and skin reactions are the main adverse health effects of flour dust exposure. In Poland, the maximum admissible value (MAC, NDS) for flour dust is the same as for organic dust (plant and animal origin). The MAC values are: for inhalable fraction 2 mg/m³ and for respirable fraction 1 mg/m3 when dust contains 10% or more crystalline silica and when dust contains less than 10% of crystalline silica, 4 mg/m3 for inhalable fraction and 2 mg/m³ for respirable fraction. The need to prepare documentation for flour dust resulted from the fact that existing documentation and MAC values mainly concern the effects of farmers' exposure to organic dust of plant and animal origin. It did not refer to flour dust for which the sensitization effect is critical. The basic mechanism of action of the flour dust on the body is the reaction of hypersensitivity with stimulation of antibodies type E (IgE) developing shortly after exposure to an antigen. The value of hygienic norms for flour dust in Poland has not been established yet. There is no data regarding animal experiments and in vitro studies with flour dust. On the basis of epidemiological studies, the risk of nasal symptoms has been found to increase with dust concentrations of 1 mg/m³ and the risk of asthma at concentrations above 3 mg/m³. The SCOEL assumes that exposure to the inhalable fraction of flour at a concentration of ≤1 mg/m3 protects most exposed workers from nasal mucositis and that the predicted symptoms, if present, are mild. However, the concentration of flour dust <1 mg/m³ may cause symptoms in already sensitized workers.The results of the study show that the full protection against allergens present in the flour dust in the air at low concentrations is difficult to achieve. At the same time, ACGIH's recommended TLV value for the inhalable flour dust fraction at 0.5 mg/m³ (8 h TWA). The "dose-response" results suggest that the symptoms of exposure to flour, especially from the lower respiratory tract, asthma, as well as the risk of sensitization, are rare in the inhalable fraction concentration in the range 0.5 – 1 mg/m³. Considering the above, the Interdepartmental Commission for MAC and MAI at the 84thmeeting (November 4, 2016) adopted the TLV value for the inhalable fraction of flour dust at the level of 2 mg/m³, that is, at the level of the current MAC value for inhalable fraction of dust containing >10% of the crystalline silica. No grounds for determining the short-term limit MAC (STEL) and the limit value in biological material. The standard is marked with "A" (sensitizing substance).

5

Znakowanie alergenów – nowe wymagania. Rozporządzenie PE i Rady (UE) nr 1169/2011

Olszak J.

Przemysł Spożywczy

|

2014

|

T. 68, nr 8

50--52

PL

Informacja o składnikach alergennych i powodujących reakcje nietolerancji zawartych w produkcie jest jednym z ważniejszych elementów oznakowania. Jej obecność i treść może mieć kluczowy wpływ na zdrowie konsumentów oraz na bezpieczne funkcjonowanie produktu na rynku. Rozporządzenie PE i Rady (UE) nr 1169/2011 wprowadza istotne zmiany w tym zakresie i warto im się dokładnie przyjrzeć, tym bardziej, że już za niespełna pół roku stosowanie tych nowych wymagań stanie się obowiązkiem dla wszystkich podmiotów branży spożywczej. Oznacza to konieczność wprowadzenia zmian na etykietach (przede wszystkim wyróżnienie alergenów w składzie, analiza tekstów dotyczących możliwej ich obecności) oraz dodatkowych informacji w zakładach żywienia zbiorowego.

EN

Information about substances or products, causing allergies or intolerances is one of the most important elements found on the food label. Its presence and contents have a crucial impact on the consumers’ health, as well affect products’ safety on the market. The Regulation 1169/2011 of the European Parliament and of the Council of 25 October 2011 on the provision of food information to consumers introduces the changes in this area and food business operators should be informed about them. Moreover, already less than in six months, the application of these new requirements will become a duty for all food industry entities. It means the necessity of introducing the changes on the labels (first of all, the distinction of allergens in the ingredients’ list, information on their possible and unintentional presence in food) and additional information e.g. in restaurants.

6

Alergeny - obowiązkowa informacja na opakowaniach produktów spożywczych

Bogusz-Kaliś W.

Przemysł Spożywczy

|

2013

|

T. 67, nr 2

29-32

PL

W artykule wymieniono ustanowione przez prawo składniki alergenne - jest ich 14. Na wstępie podano definicję alergii pokarmowej, przyczyny oraz najczęściej występujące objawy. Opisano również różnice pomiędzy alergią pokarmową a nietolerancją na produkty spożywcze. Omówiono zasady właściwego oznakowania alergenów na produktach spożywczych, zgodnie z obowiązującym prawem. Zasygnalizowano również mające wkrótce nastąpić zmiany w ich znakowaniu, zgodnie z nowym rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Podano przykłady błędnego oznaczania alergenów na etykietach produktów spożywczych. Zostały również omówione zasady znakowania produktów bezglutenowych, zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 41/2009 z 20 stycznia 2009 r.

EN

Information on the allergies-causing food ingredients is very important for people who suffer from food allergies. In the article, the list of 14 allergens, as being established by the law has been reported. The definition of food allergy, its reasons and most frequently occurring symptoms have been given. Also, the differences between food allergy and intolerance to food products have been described. The principles of the appropriate labelling of allergens on packages of food products in accordance with the binding law have been discussed. The amendments in their labeling as going to be introduced soon, in conformity with the new Regulation of the European Parliament and of the Council (EC) No 1161/2011 of 25 October 2011 on the provision of food information to consumers have been also signalized. The examples of erroneous labelling of allergenic substances on the packages of foodstuffs have been presented. Also, the principles of labelling gluten-free products in accordance with the Commission Regulation (EC) No 41/2009 of 20 January 2009 concerning the composition and labelling of foodstuffs suitable for people intolerant to gluten have been discussed.

7

Grzyby strzępkowe zasiedlające materiały budowlane Wzrost oraz produkcja mikotoksyn i alergenów

Gutarowska B.

Zeszyty Naukowe. Rozprawy Naukowe / Politechnika Łódzka

|

2010

|

Z. 398

3-161

PL

Grzyby strzępkowe występują powszechnie, a ich aktywny rozwój obserwuje się miedzy innymi na przegrodach budowlanych w pomieszczeniach mieszkalnych pod warunkiem odpowiednio wysokiej wilgotności. Znane są ich właściwości toksynotwórcze i alergenne ujawniane podczas wzrostu na zdefiniowanych podłożach mikrobiologicznych, jednak właściwości te podczas rozwoju grzybni na materiałach budowlanych są odmienne. W rutynowych badaniach mikologicznych pomieszczeń wyizolowane gatunki grzybów identyfikuje się i charakteryzuje pod względem toksynotwórczości i alergenności, wyłącznie na podstawie literatury. Badania 72 pomieszczeń mieszkalnych z objawami zagrzybienia, w których pleśnie występowały na przegrodach budowlanych, średnio w ilości 7x10 7 jtk100 cm2, w powietrzu wewnętrznym w ilości 3x10³ jtk/m3, a zawartość ergosterolu w powietrzu sięgała poziomu 2,6 žg/m3, wykazały, iż głównym czynnikiem sprzyjającym ich rozwojowi jest wilgotność względna powietrza powyżej 60%. Stwierdzono, że grzyby strzępkowe rozwijały się na większości badanych materiałów budowlanych, wykończeniowych i termoizolacyjnych. Najczęściej zasiedlały materiały pochodzenia organicznego, w skład których wchodzi celuloza lub białka (drewno, płyty gipsowo-kartonowe, tapety oraz skórę tapicerską). Materiały nieorganiczne (zaprawa tynkarska, gips, cement) nie sprzyjały rozwojowi grzybów. Wśród grzybów strzępkowych zasiedlających przegrody budowlane, a także obecnych w powietrzu wewnętrznym, najczęściej występowały pleśnie należące do rodzajów: Penicillium, Aspergillus, Cladosporium, Alternaria, Acremonium, Trichoderma. W budynkach zagrzybionych stwierdzono większą różnorodność pleśni i dominację grzybów z rodzaju Aspergillus (głównie A. versicolor, A. niger, A.flavus). Użytkownicy zagrzybionych pomieszczeń skarżyli się na liczne objawy chorobowe, wśród których często występowały objawy alergii i Zespołu Chorego Budynku (SBS). Gatunkami pleśni, które przyczyniały się do powstania alergii u mieszkańców były Penicillium chrysogenum, Penicillium expansum, Alternaria alternata, Cladosporium cladosporioides, Aspergillus flavus i Aspergillus niger. Stwierdzono, iż najczęstszą reakcję alergiczną u mieszkańców wywołują białka tworzone przez Penicillium expansum o masie cząsteczkowej 88 kDa i 70 kDa (Pen c 19) oraz przez Alternaria alternata o masie 30 kDa (Alt a 1) i 53 kDa (Alt a 10). Badania przegród budowlanych w zagrzybionych mieszkaniach nie wykazały ani związków toksycznych wytwarzanych przez pleśnie, ani też oddziaływań cyto- i genotoksycznych. Jednocześnie zły stan zdrowia mieszkańców dał podstawy do sformułowania celu pracy i poszukiwania odpowiedzi na pytanie: jak kształtują się wzrost oraz toksynotwórczość i alergenność grzybów strzępkowych zasiedlających materiały budowlane i wykończeniowe, stosowane obecnie w budownictwie oraz jakie czynniki środowiskowe wpływają na ujawnienie się tych cech? Grzyby strzępkowe wyizolowane z przegród budowlanych, należące do gatunków Aspergillus versicolor, Aspergillus flavus, Aspergillus ochraceus, Aspergillus niger, Penicillium chrysogenum, Stachybotrys chartarum w warunkach laboratoryjnych, rosnąc na podłożach oraz na materiałach budowlanych, ujawniły zdolność do syntezy groźnych dla zdrowia mikotoksyn: aflatoksyn, sterigmatocystyny, roquefortyny C, meleagriny i wielu innych. Ekstrakty z materiałów budowlanych zasiedlonych przez te pleśnie wykazywały cytotoksyczność wobec fibroblastów mysich w teście MTT/KTT. Cytotoksyczność pleśni zależała od rodzaju i stężenia mikotoksyn wytwarzanych na materiałach budowlanych. Cytotoksyczność mikotoksyn tworzonych na materiałach budowlanych była większa niż roztworów czystych preparatów mikotoksyn o wyższym stężeniu. Efekt ten może wynikać z synergistycznego oddziaływania toksyn i innych metabolitów tworzonych przez pleśnie w środowisku budowlanym. W warunkach laboratoryjnych wykazano, iż materiały budowlane i wykończeniowe pochodzenia organicznego, zawierające celulozę oraz białka, w warunkach wysokiej wilgotności sprzyjały nie tylko wzrostowi pleśni, ale również tworzeniu przez nie mikotoksyn i alergenów, czego nie potwierdzono w przypadku materiałów nieorganicznych. Tworzenie mikotoksyn na materiałach budowlanych było aktywowane obecnością białek i sacharydów dodawanych w postaci pożywek mikrobiologicznych lub kurzu domowego. Zahamowanie wzrostu pleśni oraz produkcji mikotoksyn stwierdzono na cemencie oraz na płytach gipsowo-kartonowych zawierających w swoim składzie biocydy i związki hydrofobowe (silikon). Nie stwierdzono genotoksyczności materiałów budowlanych porażonych przez toksynotwórcze grzyby strzępkowe, ani też preparatów aflatoksyny B1 i sterigmatocystyny w stężeniach 100 i 20 žg/ml, wobec komórek chłoniaka myszy w teście MLA. Materiały budowlane okazały się środowiskiem korzystniejszym do wytwarzania białek alergennych, niż pożywki laboratoryjne. Wykryto 39 białek alergennych tworzonych przez pleśnie rosnące na materiałach budowlanych, w tym 16 białek o masie cząsteczkowej od 11 kDa do 93 kDa, do tej pory niesklasyfikowanych przez International Union of Immunological Societes Allergen Nomenclature Sub-Committee oraz 23 białka alergenne opisane i sklasyfikowane. Zaobserwowano również, że grzyby strzępkowe podczas wzrostu na materiałach budowlanych wytwarzały specyficzne mikotoksyny i białka alergenne, których nie wykrywano podczas ich wzrostu na pożywkach mikrobiologicznych. Przykładami są tentoksyna, kwas 3-nitropropionowy oraz liczne białka alergenne. Wskazuje to na konieczność prowadzenia badań właściwości toksycznych i alergennych pleśni podczas ich hodowli na materiałach budowlanych, w warunkach podobnych do występujących w budynkach (odpowiednia wilgotność, dodatek kurzu domowego). Stwierdzono, iż ocena zagrożenia zdrowotnego mieszkańców powinna uwzględniać oznaczanie toksynotwórczości, cytotoksyczności i alergenności pleśni wyizolowanych z budynków. W badaniach tych należy uwzględnić potwierdzenie alergii na pleśnie metodą immunoblottingu z wykorzystaniem ekstraktów białek pleśni wytwarzanych na materiałach budowlanych. Uzyskane w pracy wyniki wskazały, iż zły stan zdrowia mieszkańców zagrzybionych pomieszczeń jest spowodowany głównie przez białka alergenne, których nośnikiem w powietrzu wewnętrznym są fragmenty grzybni oraz zarodniki pleśni, a materiały budowlane są korzystnym podłożem do ich wytwarzania. Jednak potwierdzona możliwość syntezy mikotoksyn przez pleśnie na materiałach budowlanych świadczy także o ryzyku obecności tych metabolitów w mieszkaniach i oddziaływania na zdrowie mieszkańców.

EN

Filamentous fungi are common, among others, their active growth is observed on the walls in dwellings, however, there has to be high humidity. On defined microbiological media they show toxinogenic and allergenic properties during their growth, however, these properties can be different during mycelium's growth on the building materials. In routinely conducted mycological researches of dwellings, isolated species of fungi are identified and their toxinogenicity and allergenicity are characterized, but only on the basis of the literature. Study of 72 dwellings with the evident symptoms of fungal contamination stated that moulds were present on the building partitions on the average level 7x10 7 jtk/100 cm2, in the indoor air: 3x10³ jtk/m3, ergosterol content in the air was on the level 2,6 ž.g/m3, and showed that the main factor that promotes the moulds growth is a relative humidity of the air amounting to over 60%. It was found that filamentous fungi have developed on the most studied building, finishing and insulation materials. Most moulds have colonized on the organic origin materials, which consisted of cellulose or protein (wood, gypsum cardboard, wallpaper, and upholstery leather). Inorganic materials (mortar, plaster, cement) were not conducive to the moulds growth. Among the fungi colonizing the building partitions, which were also present in the indoor air, the most common moulds belonging to the genera are the following: Penicillium, Aspergillus, Cladosporium, Alternaria, Acremonium, Trichoderma. In the mouldy dwellings, a great amount of variety of moulds was found as well as the dominance of fungi from genera Aspergillus (mainly A. versicolor, A.niger, A.flavus). Residents of mouldy dwellings complained about the numerous symptoms, including common symptoms of allergies and the Sick Building Syndrome (SBS). The species of mould, which have influenced the allergic hypersensitivity were as follows: Penicillium chrysogenum, Penicillium expansum, Alternaria alternata, Cladosporium cladosporioides, Aspergillus flavus and Aspergillus niger. It was found that the most common allergic reaction the residents experienced was the reaction initiated by the proteins produced by Penicillium expansum with molecular weight of 88 kDa and 70 kDa (Pen c 19) and by Alternaria alternata with a mass 30 kDa (Alt 1) and 53 kDa (Alt a 10). Studies of the building partitions in mouldy dwellings had not proved the toxic compounds produced by moulds, and cyto-and genotoxicity. At the same time, the state of health of residents had grounds for formulating the aim of work and to seek the answer to the question: how is the growth, the toxigenicity and the allergenicity of moulds colonizing building and finishing materials which are currently used in the construction industry; what kind of environment factors influence the manifestation of those features? Filamentous fungi isolated from the building partitions belonging to the species Aspergillus versicolor, Aspergillus flavus, Aspergillus ochraceus, Aspergillus niger, Penicillium chrysogenum, Stachybotrys chartarum growing in laboratory conditions on the microbial medium and on building materials revealed the ability of the synthesis of dangerous to health mycotoxins: aflatoxins, sterigmatocystine, roquefortine C meleagrine, including many others. Extracts from building materials colonizing by those moulds showed cytotoxicity against mouse fibroblasts in the test MTT / XTT. Cytotoxicity of mould depended on the type and concentration of mycotoxins produced on building materials. Cytotoxicity of mycotoxins produced on the building materials was greater than the pure preparations of mycotoxins solutions with higher concentration. This effect may be the result of the synergistic effects of toxins and other metabolites produced by moulds in the environment of building materials. In the laboratory condition it was observed that the building and finishing materials of the organic origin, including cellulose and protein in high humidity condition, facilitated not only to the growth of mould, but also the production of mycotoxins and allergens, however, the above was not confirmed in the case of inorganic materials. Production of mycotoxins in building materials was activated by the presence of proteins and saccharides which were added in the form of microbiological culture media or house dust. The inhibition of mould growth and mycotoxin production were found in the cement and gypsum cardboard containing biocides and hydrophobic compounds (silicone). There was no genotoxicity of building materials contaminated by toxigenic filamentous fungi, or preparations of aflatoxin Bl and sterigmatocystine at concentrations of 100 i 20 žg/ml, to the mouse lymphoma cells (MLA). Building materials have proved to be a more favorable environment for the production of allergenic proteins than a laboratory culture medium. 39 allergenic proteins produced by moulds growing on building materials were detected, including 16 proteins having the molecular mass of 11 kDa to 93 kDa, not yet classified by the International Union of Immunological Societies allergen Nomenclature Sub-Committee, and 23 classified allergenic proteins. Moreover, it was observed that filamentous fungi growing on building materials produced specific mycotoxins and allergenic proteins, which were not detected during their growth on microbiological culture media, for example: tentoxin, 3 nitropropionic acid and many allergenic proteins. This indicates that there is a necessity to conduct the studies of toxinogenic and allergenic properties of mould in culture on building materials, within conditions similar to those found in buildings (relative air humidity, dust mite). It was found that the health risk assessment of inhabitants should include determination of the toxinogenicity, cytotoxicity and allergenicity of mould isolated from the buildings. In these studies, the confirmation of allergic reactions to moulds by immunoblotting method using protein extracts of moulds growing on building materials should be included. Results obtained in the work indicated that a bad state of health of residents resulted from mouldy dwellings was mainly caused by the allergenic proteins, which were carried on the mycelium particles and spores in the indoor air, and the building materials were favorable substrates for the production of allergens. However, the possibility of the synthesis of mycotoxins by moulds on building materials also provides the risk of the presence of these metabolites in dwellings and their impact on the health of residents.