Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Kriomoduły w akceleratorach cząstek naładowanych

Sosnowski Jacek, Krawczyk Paweł

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2020

|

Vol. 61, nr 10

22--26

PL

W artykule przybliżono problematykę kriomodułów, urządzeń stosowanych w akceleratorach cząstek naładowanych. Podkreślono znaczenie wykorzystania materiałów nadprzewodnikowych w ich konstrukcji i zalety takich rozwiązań. Usystematyzowano specyfikę występujących tu zagadnień i wskazano przykłady zastosowania.

EN

The article presents the subject of cryomodules, devices employed in charged particle accelerators. The authors emphasize the importance of using superconducting materials in the construction of cryomodules and the advantages of such a solution. A systematic approach to the specific problems is presented and supported by the examples of application.

2

Międzynarodowy zderzacz liniowy

Romaniuk R. S.

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2013

|

Vol. 54, nr 3

119-122

PL

Maszyna ILC - Międzynarodowy Zderzacz Liniowy (International Linear Collider) jest jednym z obecnie opracowywanych projektów podwójnego akceleratora liniowego e+e-, o docelowej energii kolizji wiązek elektronowej i pozytronowej ponad 1 TeV. Alternatywnym projektem dla ILC jest Cernowska maszyna CLIC. Maszyna ma stanowić istotne komplementarne uzupełnienie dla potencjału badawczego Ceranowskiego kompleksu badawczego LHC. Wymagana długość maszyny będzie wynosiła co najmniej 30 km, a niektóre wersje projektu wymieniają ok. 50 km. Nadprzewodzące liniaki będą wykonane w technologii TESLA1,3 GHz, wykorzystującej mikrofalowe wnęki nadprzewodzące z ultraczystego niobu klasy RRR lub Nb3Sn, o bardzo dużej dobroci, pracujące z gradientem przyspieszającym prawdopodobnie ponad 35 MV/m, a niektóre wersje projektu wymieniają ograniczenie rzędu 50 MV/m. Zespoły z Polski (Kraków, Warszawa, Wrocław - IFJ-PAN, AGH, UJ, NCBJ, UW, PW, PWr, INT-PAN) uczestniczą w opracowywaniu projektu tej maszyny, detektorów, kriogeniki i systemów pomiarowo-kontrolnych. W chwili obecnej wydaje się, że maszyna ILC będzie najprawdopodobniej budowana w Japonii w latach 2016-2026. Jeśli to się spełni, Japonia stanie się trzecią potęgą akceleratorową świata po CERN i USA.

3

Lasery rentgenowskie LCLS i LCLS II : SLAC

Romaniuk R. S.

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2013

|

Vol. 54, nr 5

66-69

PL

Najpotężniejszy obecnie na świecie, Amerykański Laser Rentgenowski LCLS (Liniac Coherent Ligt Source), czyli liniakowe koherentne źródło światła, działa od roku 2009, jako urządzenie badawcze i użytkowe, i jest dalej rozwijane do postaci LCLS II na terenie narodowego Amerykańskiego laboratorium SLAC przy uniwersytecie Stanforda, zlokalizowanego w miejscowości Menlo Park w Kalifornii. W pewnym sensie LCLS II jest odpowiedzią na budowę maszyny EXFEL. Jest to źródło światła piątej generacji. Przewiduje się uruchomienie EXFEL w latach 2015/16, kosztem znacznie ponad 1 mid Euro. LCLS II, którego projekt rozpoczął się w 2010, będzie uruchomiony w roku 2017. Lasery LCLS, LCLS II oraz EXFEL, wykorzystują metody SASE oraz SEED do generacji światła, i są zasilane liniakami elektronowymi, LCLS ciepłym a EXFEL zimnym, o energii kilkanaście GeV i długości ponad 2 km. Liniak EXFEL wykorzystuje technologię nadprzewodzącą SRF TESLA o częstotliwości 1,3 GHz. Prototypem maszyny EXFEL jest laser FLASH. Laboratorium SLAC korzysta z ponad 50-letniego doświadczenia budowy i eksploatacji liniowych akceleratorów elektronowych. W roku 2009 fragment największego, 3 km elektronowego akceleratora liniowego SLAC został wykorzystany do budowy maszyny LCLS. Dla maszyny LCLS II budowana jest nowa infrastruktura dla dwóch nowych wiązek laserowych. W badaniach i budowie największych światowych akceleratorów liniowych i pierścieniowych oraz laserów FEL takich jak LCLS (Stanford), EXFEL (DESY) i CEBAF (JLab) biorą udział specjaliści i młodzi uczeni z Polski.

EN

The most powerful now in the world, American X-ray laser LCLS (Linac Coherent Light Source), has been working as a research and user facility since 2009. It is further developed to LCLSII machine at the Stanford National Accelerator Laboratory SLAC in Menlo Park CA. In a certain sense, LCLS is a response to the EXFEL machine and a logical extension of LCLS. All these machines are light sources of the fifth generation. EXFE-Lis expected to open user facility in 2016, at a cost of over 1 bil Euro. LCLS II, which design started in 2010, will be operational in 2017. The lasers LCLS, LCLS II and EXFEL use SASE and SEED methods to generate light and are powered by electron liniacs, LCLS by a wrm one, and EXFEL by a cold one. The liniacs have energies approaching 20 GeV, and are around 2 - 3 km in length. EXFEL liniac uses SRF TESLA cavity technology at 1,3GHz. A prototype of EXFEL was FLASH laser. SLAC Laboratory uses effectively over 50-years experience in research, building and exploitation of linear electron accelerators. In 2009, a part of the largest 3 km SLAC liniac was used to build the LCLS machine. For the LCLS II machine a new infrastructure is build for two new laser beams and a number of experimental stations. A number of experts and young researchers from Poland participate in the design, construction and research of the biggest world linear and elliptical accelerators and FEL lasers like LCLS (Stanford), EXFEL (DESY) and CEBAF (JLab), and a few more.

4

Kompaktowy Solenoid Mionowy : perspektywa dekady

Romaniuk R. S.

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2013

|

Vol. 54, nr 3

104-107

PL

Kompaktowy Solenoid Mionowy CMS jest jednym z głównych detektorów akceleratora LHC. Kompleks akceleratorowy w CERN został właśnie wyłączony na dwa lata, po dwóch latach eksploatacji, i zostanie ponownie uruchomiony w roku 2015. Podczas tej przerwy szereg jego elementów będzie podlegać intensywnej modernizacji. Nie tylko sam LHC, ale także elementy boostera i detektory. W szczególności zwiększona zostanie dwukrotnie jasność wiązki i energia zderzeń cząsteczkowych. Oznacza to ok. 10 krotnie większą jasność zintegrowaną, do poziomu ok. 250 lub nawet 300 fb-1/rok. Potencjał odkrywczy maszyny ulegnie znacznemu zwiększeniu. Ten potencjał będzie eksploatowany ponownie niemal bez przerwy przez dwa lata. Artykuł przedstawia wprowadzenie w tematykę badawczą akceleratora LHC oraz wybrane aspekty modernizacji detektora CMS. W budowę i modernizację CMS zaangażowana jest grupa warszawska z IFD WF UW, NCBJ oraz ISE WEiTI PW.

EN

The Compact Muon Solenoid CMS is one of the major detectors of the LHC accelerator. The second is Atlas. The accelerator complex in CERN has just be shut down for two years, after two years of exploitation, and will resume its work in 2015. During this brake, called long shutdown LS1 a number of the complex components will be intensely refurbished. Not only the LHC it-self but also the booster components and detectors. In particular, the beam luminosity will be doubled, as well as the colliding beam energy. This means tenfold increase in the integrated luminosity over a year to 250 fb-1/y. Discovery potential will be increased. This potential will be used for subsequent two years, with essentially no breaks, till the LS2. The paper presents an introduction to the research area of the LHC and chosen aspects of the CMS detector modernization. The Warsaw CMS Group is invoived in CMS construction, commissioning, maintenance and refurbishment. The Group consists of members form IFD WF UW, NCBJ and ISE WEiTI PW.

5

Europejski laser rentgenowski

Romaniuk R. S.

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2013

|

Vol. 54, nr 4

149-154

PL

Europejski Laser Rentgenowski EXFEL jest budowany na terenie laboratorium Niemieckiego Synchrotronu Elektronowego DESY w Hamburgu. Przewiduje się jego uruchomienie w latach 2015/16, kosztem ponad 1 mld Euro. Laser, wykorzystujący metodę SASE, zasilany jest liniakiem elektronowym o energii 17,5 GeV i długości ponad 2 km. Liniak wykorzystuje technologię nadprzewodzącą SRF TESLA o częstotliwości 1,3 GHz. Prototypem maszyny EXFEL jest laser FLASH (o długości ok. 200 m), gdzie sprawdzono "proof of principle" i technologie transferowane do większej maszyny. Projekt rozpoczęto w latach dziewięćdziesiątych budową w DESY laboratorium TTF – Tesla Test Facility. Laser EXFEL jest pokłosiem większego (obecnie zarzuconego w Niemczech a podjętego przez środowisko międzynarodowe w postaci projektu ILC) projektu budowy wielkiego zderzacza teraelektronowoltowego TESLA. W budowie i badaniach laserów FLASH i EXFEL biorą udział specjaliści i młodzi uczeni z Polski.

EN

European X-Ray FEL - free electron laser is under construction in DESY Hamburg. It is scheduled to be operational at 2015/16 at a cost more than 1 billion Euro. The laser uses SASE method to generate x-ray light. It is propelled by an electron linac of 17,5 GeV energy and more than 2 km in length. The linac uses superconducting SRF TESLA technology working at 1,3 GHz in freguency. The prototype of EXFEL is FLASH Laser (200 m in length), where the "proof of principle" was checked, and from the technologies were transferred to the bigger machine. The project was started in the nineties by building a TTF Laboratory -Tesla Test Facility. The EXFEL laser is a child of a much bigger teraelectronovolt collider project TESLA (now abandoned in Germany but undertaken by international community in a form the ILC). A number of experts and young researchers from Poland participate in the design, construction and research of the FLASH and EXFEL lasers.

6

EuCARD 2010 : technika akceleratorowa w Europie

Romaniuk R. S.

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2010

|

Vol. 51, nr 8

178-179

PL

Akceleratory są podstawowymi narzędziami eksperymentalnej fizyki cząstek elementarnych, fizyki jądrowej, źródeł światła czwartej generacji. Na przykład intensywnie rozwijają się techniki transmutacji odpadów promieniotwórczych z przemysłu energetyki jądrowej i atomistyki. Unia Europejska inwestuje w rozwój infrastruktury akceleratorowej w ramach programów ramowych utworzenia Europejskiego Obszaru Badawczego. Celem jest rozwój nowej, udoskonalenie istniejącej, oraz udostępnienie infrastruktury badawczej kompetentnym użytkownikom. Artykuł podsumowuje pierwszy rok działalności Projektu UE FP7 Capacities, EuCARD (2009-2013) - European Coordination for Accelerator R&D. W projekcie uczestniczą aktywnie partnerzy krajowi.

EN

Accelerators are basic tools of the experimental physics of elementary particles, nuclear physics, light sources of the fourth generation. They are also used in myriad other applications in research, industry and medicine. For example, there are intensely developed transmutation techniques for nuclear waste from nuclear power and atomic industries. The European Union invests in the development of accelerator infrastructures inside the framework programs to build the European Research Area. The aim is to build new infrastructure, develop the existing, and generally make the infrastructure available to competent users. The paper summarizes the first year of activities of the EU FP7 Project Capacities EuCARD - European Coordination of Accelerator R&D Several teams from this country participate actively in this project.

7

Pomiar dawki ekspozycyjnej w eksperymantach z akceleratorem LAE 10

Dźwigalski Z., Zimek Z.

Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Elektronika

|

2002

|

z. 143

119-122

EN

An indirect method measurement which use a small Faraday cup is described. The methodis used in nanosecond pulse radiolysis experiments for recording pulse-to - pulse fluctuations of the dose rate in the target cell.

8

Lazernyj metod ocenki kaczestwa stekloobraznych materialow detalej akcelerometrow iniercjalnych nawigacionnych sistem robotizirowannogo transporta

Leonec W.A., Leonec A.A.

Prace Naukowe Instytutu Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Politechniki Wrocławskiej. Konferencje

|

2002

|

Vol. 86, nr 26, t. 2

353-360

EN

The authors were first to elaborate the method for qualiatative assessment of fracture of glass materials subjected to thermochemical effects of laser emission over range from the temperature of liquid helium to room temperature. The method is applicable to quality, assessment of milling of the surfaces of precise glass components.

9

Eksperymenty fizyki wysokich energii ostatnich dwudziestu lat

Królikowski J.

Kwartalnik Elektroniki i Telekomunikacji

|

2002

|

Vol. 48, z. 2

189-211

PL

Artykuł zawiera krótką dyskusję problemów poznawczych stojących przed fizyką wysokich energii (f.w.e) w ostatnich dwudziestu latach oraz krótki przegląd akceleratorów podstawowych narzędzi badawczych, przy których wykonuje się eksperymenty. Na tym tle zostały omówione niektóre układy eksperymentalne, ze szczególnym uwzględnieniem tych, w budowę których znaczący wkład wniosły zespoły polskie.

EN

This paper contains a short discussion of basic issues addressed in high energy physics in the last two decades, followed by a short summary of properties of high energy accelerators active during this period. Selected experiments are presented and briefly discussed, with emphasis on those with significant participation of Polish groups.

10

Umacnianie warstw wierzchnich stopowaniem udarowym.

Babul T., Babul W.

Inżynieria Materiałowa

|

2002

|

R. XXIII, nr 5

604-607

PL

W pracy przedstawiono nowy kierunek wiedzy, obecnie intensywnie rozwijany, jakim jest umacnianie warstw wierzchnich przez wprowadzenie na duże głębokości cząstek innego materiału z prędkościami znacznie przewyższającymi prędkość dźwięku. Opisano niektóre typy akceleratorów, struktury i mechanizmy wnikania cząstek opartych na założeniu, iż wnikanie ich w podłoże na duże głębokości może dokonywać się tylko pod warunkiem wywoływania w podłożu specyficznego stanu energetycznie wysoko wzbudzonego, charakteryzującego się naruszeniem krystalicznej budowy materiału.

EN

The intended aim of the paper is to present a new line of knowledge and research under an intense development nowadays, i.e. the hardening of surface layers by means of introducing another material deep into the basis metal with a high-speed impact. What has been given consideration is accelerators, structures and mechanisms of penetration as based on the assumption that the penetration of particles deep into the basis metal can proceed provided that some specific, high excited energy state has been induced, namely the one featured with some disarrangement of crystal structure of the material.