Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Trends in the livestock and pork market in Poland with regard to the environmental impact of this production direction

Olszańska Anna, Kowalska Anna Sylwia, Szymańska Joanna, Paskudzka Klaudia, Soukal Ivan

Economics and Environment

|

2024

|

no. 1

art. no. 625

EN

After joining the European Union, the market economy continued to drive structural changes in meat production and processing. Unfortunately, the functioning of meat markets was impacted by several threats with significant adverse influence. Phenomena such as the spread of ASF disease, the United Kingdom's exit from the European Union or the Covid-19 epidemic added instability to the already cyclical pork market. The study aims to evaluate the functioning of Poland’s pork market and to identify the main trend in this market. Livestock and pork meat production in Poland form a significant economic sector; however, it creates considerable environmental challenges. The study focuses on key aspects such as greenhouse gas emissions, water usage, feed consumption, and waste management. The study covers the years 2004-2021, i.e., the period of seventeen years after Poland's accession to the European Union. The statistical data analysis methods showed four to three-year cycles in pork live stock with a decreasing amplitude over time and high and relatively stable domestic demand for pork. This provides a favourable foundation for future production direction. However, the systematic changes in the structure of meat consumption and price development led to a steady increase in the share of poultry meat at the expense of pork and bovine during the observed year span.

PL

Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej kontynuowano zmiany strukturalne w produkcji i przetwórstwie mięsa zwierząt zapoczątkowane przez gospodarkę rynkową. Niestety w otoczeniu występuje wiele zagrożeń, których skutki mogą mieć istotne znaczenie dla funkcjonowania rynków mięsnych. Takie zjawiska jak rozprzestrzenianie się choroby ASF, wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej czy epidemia Covid-19 dodały niestabilności na i tak już cyklicznym rynku wieprzowiny. Celem opracowania jest ocena funkcjonowania rynku wieprzowiny w Polsce oraz identyfikacja głównych trendów na tym rynku przy jednoczesnym uwzględnieniu wpływu tego kierunku produkcji na środowisko. Produkcja żywca i mięsa wieprzowego w Polsce jest istotnym sektorem gospodarczym, ale wiąże się również z poważnymi wyzwaniami związanymi z ochroną środowiska. W opracowaniu skupiono się na głównych aspektach, czyli: emisji gazów cieplarnianych, zużyciu wody, zużyciu paszy i gospodarowania odpadami. Badanie obejmuje lata 2004-2021, czyli okres siedemnastu lat po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Metody analizy danych statystycznych wskazują, że krajowy popyt na wieprzowinę jest wysoki i względnie stabilny, co stanowi korzystną podstawę dla tego kierunku produkcji. Systematyczne zmiany w strukturze spożycia mięsa prowadzą jednak do stałego wzrostu udziału mięsa drobiowego kosztem pozostałych dwóch rodzajów mięsa.

2

Theoretical aspects of studies on agricultural economics and agrarian issues

Czyżewski Andrzej, Matuszczak Anna

Economics and Environment

|

2023

|

No. 4

1--24

EN

This article contains a theoretical proposal for classifying the agrarian economic theory as a separate school of heterodox economic thought, encompassing more than a dozen research streams. In this sense, it fills a gap in the general economic theory, in which, so far, the agrarian economic thought is not considered a separate school of economics. The study proves that for the development of agrarian economics, it is not necessary to adopt the monistic, reductive, and consolidative approach that characterises mainstream economics. We treat agricultural economics as a pluralistic science, taking into account different viewpoints and research paradigms of development, from industrial to sustainable. Raising the need to integrate agrarian thought, the study points to the designations of the substantive distinctiveness of agricultural economics, including the immobility of the land factor, the price and income specificity of food demand, and the compulsion to consume food. The considerations are supplemented by a conceptualisation of the studied issue concerning the situation in Poland, presented in the form of a case study.

PL

Artykuł zawiera propozycję teoretyczną, dotyczącą próby klasyfikacji teorii ekonomii rolnej, jako odrębnej szkoły heterodoksyjnej myśli ekonomicznej, obejmującej kilkanaście nurtów badawczych. W tym sensie wypełnia lukę w ogólnej teorii ekonomii, w której dotychczas agrarna myśl ekonomiczna nie była traktowana jako odrębna szkoła ekonomii. Opracowanie dowodzi, że dla rozwoju ekonomii agrarnej nie jest konieczne przyjęcie monistycznego, redukcyjnego i konsolidacyjnego podejścia, które charakteryzuje ekonomię głównego nurtu. Traktujemy ekonomikę rolnictwa jako naukę pluralistyczną, uwzględniającą różne punkty widzenia i paradygmaty badawcze rozwoju, od przemysłowego po zrównoważony. Podnosząc potrzebę integracji myśli agrarnej, w opracowaniu wskazujemy na wyznaczniki merytorycznej odrębności ekonomiki rolnictwa, w tym na niemobilność czynnika ziemi, cenową i dochodową specyfikę popytu na żywność oraz przymus konsumpcji żywności. Rozważania uzupełnia konceptualizacja badanego zagadnienia dotycząca sytuacji w Polsce, przedstawiona w formie studium przypadku.

3

Locke miał rację: Przyroda ma niewielką wartość ekonomiczną

Sagoff M.

Ekonomia i Środowisko

|

2006

|

nr 1

14--28

PL

W czasie, gdy Europejczycy rozpoczęli kolonizację Nowego Świata, John Locke porównał wartość ziemi na wyspach brytyjskich z wartością ziemi w Ameryce. Napisał, że: Jeden akr ziemi, który tutaj rodzi 20 worków pszenicy, i podobny w Ameryce, który, przy podobnej uprawie, dałby podobny plon, mają niewątpliwie same w sobie tę samą, naturalną wartość. A jednak korzyść, jaką ten pierwszy daje ludzkości to 5 funtów rocznie, podczas gdy ten drugi jest zapewne bezwartościowy. Ekonomiści ochrony środowiska dzisiaj określają mianem „usług ekosystemowych” lub „kapitału przyrodniczego” to, co Locke nazywał naturalną wartością ziemi. W 1997 roku w słynnym przeglądzie, grupa ekonomistów oszacowała, że wartość ekonomiczna usług ekosystemowych i związanego z nimi kapitału przyrodniczego wynosi pomiędzy 16 a 54 bilionów USD rocznie. Locke z kolei sugerował, że to praca jest źródłem wartości ekonomicznej rolnictwa i innej produkcji, podczas gdy usługi ekosystemowe są „zapewne bezwartościowe”.

4

Transformation of agriculture in Poland - some macroeconomics aspects

Czyżewski A., Grzelak A.

Management

|

2003

|

Vol. 7, no 1

267-274

EN

This article present the linkages of agriculture with the national economy in terms of transition of economy. Macroeconomic conditions have a decisive role for distribution of farmers incomes and for the adaptation mechanism of an individual farms. The authors points out the destructive influence on agriculture by the liberal strategy applied after 1990. Agriculture as a sector of economy is too weak to operate only basing on market mechanism. In terms of globalization process and stronger concentration of supply in environment of farms it leads to marginalization of agriculture. And that is why it should be corrected be budgetary mechanism. Experiences of the Polish transformation show, that partial disconnection of agriculture from mechanism of input-output flows caused setback of his structural transformations. Moreover institutional environment of farms seems important for stabilization of agriculture and improvement of economic situation, specially in terms oftransformation of economy.

PL

Głównym celem niniejszego artykułu jest ukazanie współzależności pomiędzy sytuacją rolnictwa a makroekonomią. Rozważania wskazują na istotne znaczenie regulatorów makroekonomicznych w rozwoju rolnictwa. Specyfika gospodarstw rolnych sprawia, że ich funkcjonowanie tylko w oparciu o mechanizm rynkowy nie rozwiązuje problemów dochodowych, społecznych. Konieczne jest jego korygowanie przez mechanizm budżetowy i otoczenie instytucjonalne rolnictwa. Jest to tym bardziej uzasadnione z uwagi na to, że procesy globalizacji oraz szybsza koncentracja czynników wytwórczych w nierolniczych sektorach gospodarki prowadzą do marginalizacji rolnictwa. Ponadto powiązanie ukrytego bezrobocia na wsi z trudną sytuacją na rynku pracy w całej gospodarce uwidacznia dodatkowo związki pomiędzy rolnictwem a gospodarką narodową.

5

The compare of polish and the USA government spendings on agriculture under the budgetary acts

Czyżewski A.

Management

|

2003

|

Vol. 7, no 1

259-265

EN

The main aim of that article is to present the different between Polish and the USA redistribution of financial surpluses into agriculture. Author compare a structure and level of Polish and American's budgetary spendings on agriculture. The American economy, which is called the biggest world free market, is spending about 105 688 million dollars in 2003 on agriculture, and the Polish spendings (without KRUS) are about 7,5 times less than USA. It's showed a gap between Polish and American's competition on an international food market. The author conclude that agriculture intervention is necessary for development of this sector.

PL

Głównym celem artykułu jest przedstawienie różnicy w poziomie redystrybucji nadwyżki operacyjnej do rolnictwa pomiędzy polską a amerykańską gospodarką. Autor porównuje wielkość i strukturę wydatków budżetowych. Gospodarka amerykańska, która jest nazywana największym wolny rynkiem świata, przeznaczy w 2003 r. około 105 688 milionów dolarów na rolnictwo, czyli 7,5 raza więcej niż wynoszą polskie wydatki na ten obszar (bez wydatków na KRUS). To pokazuje lukę pomiędzy stopniem konkurencyjności na międzynarodowym rynku produktów żywnościowych. W tej sytuacji wsparcie sektora rolnego jest konieczne dla utrzymania jego rozwoju.

6

The American's intervention on agricultural sector under the Farm Bill 2002

Czyżewski A., Wawrzyniak Ł.

Management

|

2003

|

Vol. 7, no 1

249-258

EN

The main aim of the article is to present the main principles of commodity programs under the Farm Bill, which was signed into law on May 13,2002. The new legislation continues and expends agricultural commodity programs to have founded in provision of the 1996 Farm Act. This new Farm Act covers wide group of programs for commodities, conservations, trade, rural development, nutrition, credit, forestry and energy. The Farm Bill 2002 adjusts domestic commodity program expenditures to situation on domestic and international agricultural markets, especially the Uruguay Round Agreement on Agriculture. This act points out creating the macroeconomic environment for dynamic de velopment of agriculture.

PL

Głównym celem artykułu jest przedstawienie podstawowych założeń ustawy Farm Bill dla rynku produktów żywnościowych, która obowiązuje od 13 maja 2002 r. Ustawa ta w swych założeniach kontynuuje i rozwija programy zawarte w Farm Act 1996. Obejmuje szerokie spektrum działań takich jak bezpieczeństwo żywnościowe, handel, programy dla obszarów wiejskich, wsparcie żywnościowe, kredytowanie rozwoju, zachowanie środowiska naturalnego. Ustawa ta ma na celu dostosowanie wydatków na programy wsparcia do zmian na krajowych i międzynarodowych rynkach rolnych a w szczególności Rundy Urugwajskiej WTO. ustawa koncentruje się na kształtowaniu otoczenia makroekonomicznego dla dynamicznego rozwoju rolnictwa.

7

Zarządzanie produkcją rolną przez kontraktację

Urban S.

Management

|

2002

|

Vol. 6, no 2

261-269

PL

Sprzedaż produktów rolnych w ramach kontraktacji odbywa się na podstawie specjalnej, dwustronnej pisemnej umowy kontraktacyjnej zawieranej między producentem a organizacją prowadzącą skup lub przedsiębiorstwem przemysłowym zaopatrującym się samodzielnie w surowce rolne. Kontraktacja ma na celu zapewnienie trwałej bazy surowcowej dla przedsiębiorstw handlowych lub przemysłu spożywczego. Kontraktacja jest szczególnie potrzebna w sytuacjach, kiedy odbiorca stawia wysokie i specyficzne wymagania dotyczące produktów rolnych. Doświadczenia wymienione przez polską gospodarkę w ostatnim dziesięcioleciu wykazały, że kontraktacja jest niezbędna i nie można z niej zrezygnować. Stąd obecnie ma miejsce jej dynamiczny rozwój. Wzrasta znaczenie współpracy produkcyjnej instytucji kontraktujących i rolników.

EN

The sale of the agricultural products in the form of entering into contracts is running on the sis of making legal written agreements between farmers and buyers of fruits of the earth or industry enterprise, which is self-supplier of the row agriculture products. The making contracts aim at providing the trade enterprise and food industry with the lasting row material se. This is particularly needed in situation when a receiver stipulates that the products have be of the high quality and specific. The experience over last ten years of Polish economy indicates that the entering into a contract with the producers is indispensable and cannot be avoided. As a consequence such way of provision for the entrepreneurs has been rapidly developed nowadays. The importance of collaboration between contractors and institutions that are buying their products has increasing.

8

Agriculture in the input-output analysis - particular transformation

Henisz A., Czyżewski A.

Management

|

2002

|

Vol. 6, no 1

197-207

EN

The article consists from three parts and conclusions. As an introduction are considerations about macroeconomics' determinants of agriculture's functioning. There were analysed the main economic indicators since the beginning of transformation through prism of running both monetary and fiscal policy. In the second part, the agriculture as a one of national economy's branch is presented. Its specifity has a source in particularities and universal features of land's factor and in natural way excludes full participation in input and output relations in economic system. The main problem is boiled to issue of surplus' retransfer, which couldn't come back itself. The remedium for natural weakness of agriculture in the face of its not agricultural partners is re-indication of agricultural policy for pro-incomes and pro-supplies path through active fiscal policy, following stages of adjustment's process.

PL

Artykuł składa się z trzech części i podsumowania. Wprowadzeniem są rozważania o makroekonomicznych determinantach funkcjonowania rolnictwa w Polsce. Przeanalizowano najważniejsze wskaźniki stanu koniunktury gospodarczej od początku okresu transformacji systemowej przez pryzmat prowadzonej polityki zarówno monetarnej jak i fiskalnej. W części drugiej ukazano rolnictwo jako jedną z gałęzi gospodarki narodowej, którego specyfika, wynikająca z cech uniwersalnych jak i osobliwości czynnika ziemi, wyklucza w sposób naturalny pełny udział w przepływach międzygałęziowych. Problem zasadniczo sprowadza się do kwestii retransferu wypływającej z rolnictwa nadwyżki, której samoistny powrót jest niemożliwy. Dlatego tez remedium na naturalną słabość rolnictwa wobec jego otoczenia proponuje się przestawienie polityki rolnej w kierunku prodochodowym i propodażowym poprzez aktywną rolę państwa, przestrzegając stadialności procesów dostosowawczych, o czym mowa w ostatniej części artykułu.