Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The deconstructivist trend in Polish architecture of the 21th century – selected examples

Węcławowicz-Gyurkovich Ewa

Architectus

|

2022

|

Nr 2 (70)

17--26

EN

The article is devoted to the presentation and analysis of the aesthetics of the forms and structures of several selected realisations in Polish architecture, which represent a very elitist trend called Deconstruction. This trend appeared in world architecture mainly at the beginning of the 1980s. It arrived in Poland with a long delay of several decades, as it was only in the 2nd decade of the 21st century that several new cultural objects were realised. After outlining the most important features of this trend, the author analysed and discussed the following selected examples based on an analysis of realisations in Western Europe and the USA: the Fire Museum in Żory (opened in 2014), the Jordanki Cultural and Congress Centre in Toruń (opened in 2015) and the Museum of the World War II in Gdańsk (opened in 2017). In each realisation, as can be observed in the examples of well-known Western creators, the individual philosophy of the architects is important. The article presents the statements of the creators of these buildings. The author also pointed out that at the end of the 1990s, individual realisations of detached houses, private production workshops and interiors appeared in our country as part of this trend. In each case, the aesthetic analysis of these works showed that the selected buildings are representative of the discussed trend, implementing its avant-garde premises, depicting the emotions and moods of deconstruction.

PL

Artykuł poświęcono przedstawieniu i analizie estetyki form i struktur kilku wybranych realizacji w polskiej architekturze, które reprezentują bardzo elitarny nurt zwany dekonstrukcją. Ten kierunek pojawił się w światowej architekturze głównie na początku lat 80. XX w. Do Polski dotarł z dużym, bo kilkudziesięcioletnim opóźnieniem, albowiem dopiero w drugiej dekadzie XXI w. zostało zrealizowanych kilka nowych obiektów kultury. Po nakreśleniu najważniejszych cech tego nurtu, na podstawie analizy realizacji w Europie Zachodniej i w USA autorka artykułu omówiła wybrane przykłady: Muzeum Ognia w Żorach (otwarte w 2014 r.), Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki w Toruniu (otwarte w 2015 r.) oraz Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku (otwarte w 2017 r.). W każdej realizacji, podobnie jak obserwować to można w przykładach znanych zachodnich twórców, istotna jest indywidualna filozofia architektów – autorów tych realizacji. W artykule przedstawione zostały wypowiedzi twórców tych obiektów. Autorka zwróciła także uwagę, że z końcem lat 90. XX w. pojawiły się w naszym kraju w ramach tego nurtu pojedyncze realizacje domów jednorodzinnych, prywatnych warsztatów produkcyjnych oraz wnętrz. W każdym wypadku analiza estetyczna tych dzieł wykazała, że wybrane obiekty są reprezentatywne dla omawianego nurtu, realizują jego awangardowe hasła, obrazujące emocje i nastroje dekonstrukcji.

2

Kolor i plastyka ceramicznych elewacji dawnego Prezydium Policji (1927–28) we Wrocławiu przy ul. Podwale 31/33

Łukaszewicz-Jędrzejewska Ewa

Szkło i Ceramika

|

2019

|

R. 70, nr 4

9--13

PL

Zestawienie pojęć modernizmu i funkcjonalizmu w architekturze, z terminami dekoracja i ornament wnosi do dyskusji o architekturze przełomu lat 20. i 30. XX w. pewien rys sprzeczności. Architektura tego czasu stanowi dla współczesnego odbiorcy zbiór obiektów charakteryzujących się ascetyczną estetyką brył, geometryczną grą pozbawionych dekoracji płaszczyzn, ramowych konstrukcji wnętrza o zmiennych parametrach przestrzennych, negację historycznych odniesień. Taka charakterystyka wynika z realizacji w architekturze czysto utylitarnych zadań, przy zmniejszeniu roli, a nawet negowaniu dekoracji. W ocalałej po drugiej wojnie światowej architektonicznej wizjosferze1 Wrocławia istnieją dwa obiekty, które stały się przykładem alternatywnego potraktowania przez ich twórców modernistyczno-funkcjonalnej ascezy. Są to monumentalny gmach dawnego Prezydium Policji przy Podwalu, proj. Rudolfa Fernholza (1928) i budynek dawnego Urzędu Poczty Rzeszy przy ul. Zygmunta Krasińskiego, proj. Lothara Neumanna (1929). W tym artykule zajmę się dziełem Fernholza – obecną siedzibą Komendy Wojewódzkiej Policji. Jest to gmach użyteczności publicznej zaprojektowany w duchu funkcjonalizmu, który swą dyspozycją przestrzenną spełnia do dziś warunki sprawnej „maszyny obsługi sfery publicznej”. Zdecydowanie różną estetykę reprezentuje natomiast dekoracja elewacji tego budynku, zaprzeczająca tezom o ascezie modernistycznej architektury. Licowane klinkierową cegłą elewacje wykonane w technice ceramicznych fl izów, kształtek i terakotowych modułów, stanowią unikalny zespół zachowanych dekoracji. Kolory fl izów i kształtek oraz terakotowe plakiety elewacji były specjalnie komponowane w cegielni w Nowogrodźcu koło Bolesławca. W artykule poddano analizie, pod kątem kompozycji kolorystycznej elewacji i jej detalu, kompletnie zachowaną elewację obecnego gmachu Komendy Wojewódzkiej Policji. Plastyka muru może stać się także problemem terminologicznym w kontekście dokumentacji konserwatorskich.

EN

The juxtaposition of modernism and functionalism in architecture, with the notions decoration and ornament brings to the discussion of the architecture of the turn of the 1920s and 1930s a certain feature of contradiction. The architecture of this time is for the contemporary recipient a set of objects characterized by the ascetic aesthetics of solids, a geometric game without decorating planes, frame construction of the interior with variable spatial parameters, negation of historical references. The defi nition of this architecture was determined by the defi nitional paradigm of a function devoid of decoration. In the post-WWII architectural vision of Wroclaw, there are two objects that have become an example of the alternative treatment of their modernist-functional asceticism. They are a monumental edifi ce of the former Police Presidium at Podwale, designed by Rudolf Fernholz (1928) and the building of the former Post Offi ce of the Reich at ul. Zygmunt Krasiński, designed by Lothar Neumann (1929). In this article I will deal with the work of Fernholtz - the current building of the Provincial Police Headquarters. It is a public utility building designed in the spirit of functionalism, which with its spatial disposition meets the conditions of an effi cient "public sphere service machine". The façade decoration of the building, which denied theses about the decorative asceticism of modernist architecture, represents a defi nitely different aesthetics. Veneer clinker bricks made in the technique of ceramic fl agstones, shapes and terracotta modules constitute a unique set of preserved decorations. The colors of fl agstones and fi ttings as well as terracotta elevation plaques were specially composed in the brickworks in Nowogrodziec near Bolesławiec. In the article, was analyzed the completely preserved facade of the current building of the Provincial Police Headquarters in terms of color composition of the façade and its details. Wall masonry can also become a terminological problem in the context of conservation documentation.

3

Cielesność betonu. Modernistyczna architektura nagości

Segal R.

Pretekst

|

2018

|

Nr 8

38--41

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest roli, jaką odgrywał beton w zaistnieniu pewnych środków wyrazu estetycznego architektury modernistycznej, a zwłaszcza nagości, ekspozycji, klarowności formy i szczerości wobec materiałów. Najpierw przygląda się współczesnym projektom bikini i modernistycznemu ponownemu odkryciu architektury, ukazując oba zjawiska jako część kulturowego momentu zapatrzonego na ciało i ekspozycję. Następnie przenosi się do Izraela lat sześćdziesiątych, aby przyjrzeć się sposobom, w jaki barwiony beton Alfreda Neumanna i Zvi Heckera starał się ulepszyć ogólną formę i podkreślić jej „odsłonięty” stan, podobnie jak opalanie podkreślało stan wyeksponowanego ciała, paradoksalnie, zmieniając jego powierzchnię. Autor stwierdza ostatecznie, że obsesja ruchu modernistycznego na punkcie wyeksponowanego architektonicznego ciała znalazła formę i wyraz w betonie.

EN

This paper deals with the role of concrete in enabling certain aesthetic expressions of Modern architecture, specifically those of bareness, exposure, clarity of form and truth to materials. It first looks at the contemporaneous designs of the bikini and the modernist rediscovery of architecture, revealing both as part of a cultural moment fixated on the body and exposure. It then moves to Israel of the 1960s to look at the ways in which Alfred Neumann and Zvi Hecker’s colored concrete sought to enhance the overall form and highlight its ‘exposed’ state, much like the way sun-tanning emphasized the exposed state of skin by, paradoxically, changing its surface. Ultimately, I argue that the Modern Movement’s fixation on the exposed architectural body was given form and expression in concrete.

4

Fenomen "sztucznie" użytkowanych działek jako konsekwencja wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2012 roku

Dymek D.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2015

|

nr 29

135--142

PL

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2012 r. orzekł o niekonstytucyjności ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych. W związku z czym konieczne było opracowanie nowego aktu prawnego. Mimo, że Trybunał nie zakwestionował potrzeby istnienia ogrodnictwa działkowego w Polsce to obawiano się, że nowa ustawa będzie zawierać przepisy dążące do likwidacji ogrodów działkowych. Strach ten negatywnie wpłynął na kondycję i estetykę ogrodów działkowych. Badania dowiodły, że ograniczono do minimum nakłady finansowe przeznaczane na użytkowanie działek. Wstrzymywano prace remontowe, czy nowe inwestycje. Niepewna sytuacja prawna miała również negatywny wpływ na zieleń. Wizja wysokich odszkodowań spowodowała "sztuczne trzymanie" oraz nabywanie działek przez osoby niezainteresowane ich użytkowaniem. Praca ma na celu przedstawienie konsekwencji niepewnej sytuacji prawnej ogrodów działkowych po wyroku Trybunału.

EN

The Constitutional Court's judgment of 11 July 2012, ruled on the unconstitutionality of the Act of 8 July 2005 of family allotment gardens. Because of that, it was necessary to develop a new law. Although the Court didn’t question existence need of allotment gardening in Poland, it was feared that the new law will include the regulations endeavoring to liquidation of allotment gardens. This fear had negative impact on condition and esthetics of allotment gardens. The research proved that, financial outlays, allocated for the using of plots, were reduced to minimum. Also repair works and new investments were withheld. The uncertain legal situation had also negative impact on allotment greenery. The vision of high compensations caused "artificial holding" and acquiring plots by persons who weren't interested in using of these plots. The work aims to present the consequences of the uncertain legal situation of family allotment gardens after the Constitutional Court's judgment.

5

Ornament i obraz w przestrzeni architektury. Kontynuacje i innowacje

Juchniewicz B.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 5-A/2

246--249

PL

Współczesne koncepcje kształtowania detalu kontynuują pewne tradycje z przełomu XIX i XX wieku, ale też tworzą wraz z formą budynku nowy typ przestrzenności. Współczesne ornamenty/obrazy zagęszczają przestrzeń fizyczną, mentalną i społeczną. Autonomia fasady pozwala wypełnić ją obrazami i treścią, czyniąc jednocześnie architekturę sztuką multimedialną.

EN

Modern concepts of detail development continue certain traditions from the late nineteenth and early twentieth centuries, but also form, together with the form of a building a new type of spatiality. Today's ornaments / images thicken the physical, mental and social space. The autonomy of the facade can fill it with images and content simultaneously with making the architecture art of multimedia.

6

Architektura i czas. Poetyka mobilności

Juchniewicz B.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2010

|

R. 107, z. 7-A/2

140-144

PL

W kulturze głęboko zakorzenione jest pojęcie człowieka - podróżnika przemierzającego drogi (życia). Odnaleźć je można w literaturze i sztukach plastycznych. Współczesna architektura także interpretuje ten wzorzec relacji z przestrzenią tworząc nowy język ekspresji form.

EN

In a culture deeply ingrained is the notion of a human being - traveler wandering the roads (of life). You can find them in literature and visual arts. Modern architecture also interprets this pattern of relationship with space by creating a new language of expressive forms.

7

Wybrane problemy konstrukcyjne i technologiczne mostów stalowych średnich rozpiętości na przykładzie obiektów na Dunaju i Dnieprze

Ryż K., Flaga Ł.

Budownictwo i Architektura

|

2010

|

vol. 7, nr 2

5-23

PL

Każdy obiekt mostowy charakteryzuje się oryginalnymi rozwiązaniami, możliwościami technologicznymi zastosowanymi w trakcie jego budowy oraz unikalnym charakterem (modą) dostosowanym do czasu swojego powstania. Obiekty zamieszczone w pracy posiadają cechy szczególne dla danego regionu, które są warte przedstawienia w kontekście rozwoju konstrukcji mostowych, myśli inżynierskiej, przeobrażeń społecznych oraz wydarzeń historycznych. We wszystkich zamieszczonych obiektach głównym materiałem konstrukcyjnym jest stal. Każdy z nich był lub jest mostem kolejowym (kolejowo autostradowym). Omówione zostały przykłady mostów powstałych w różnych epokach. Pozwala to w szerszym ujęciu zaobserwować pewien trend, myśl przewodnią ewolucji inżynierii mostowej, która na przestrzeni czasu stale wyznacza nowe perspektywy oraz możliwości pokonywania problemów komunikacyjnych.

EN

Every example of bridge both the aesthetic appearance and technological solutions are unique. Differences are a result of a various historical events, neighbour impact and evolving capabilities of bridge building. Based on the unique features of bridge examples taken into consideration one reveals evolution technology of bridge building in time. The aim is to present some examples of steel bridges which have been considered successful. Bridges are still in use. Each of them was created in different period of time. It shows the altered bridge building idea, fluctuation of trend. The successful design was able to have been improved during time when increasing road traffic forced engineers to adapt bridges into new conditions. Bridge builders found a positive solution to every appeared problem. It help to preserve bridges from being rebuild and clearly showed that bridge building is the finest domain of civil engineering.

8

Architektura - od obrazu natury do jej symulacji

Juchniewicz B.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2009

|

R. 106, z. 1-A

314-318

PL

Witruwiusz oparł swą definicję piękna na doskonałym wzorcu natury. Współczesną architekturę, bardziej niż forma inspirują procesy życiowe przebiegające w naturze. Podejmowane są próby tworzenia architektury reagującej na zmiany otoczenia, przystosowującej się do potrzeb użytkownika. Jednocześnie coraz powszechniej dostrzegana jest rola ekologii. Te fakty czynią nas spadkobiercami postawy Witruwiusza.

EN

Vitruvius based its beautiful definition for the perfect specimen nature. Contemporary Architecture, by its advanced technologies more than form inspire living processes penetrations in nature. Shall be taken at tempted architecture Substance on the environment, these to the needs of the user. At the same time as is increasingly ecology role. These facts make us this stance Vitruvius.

9

Rola i kształtowanie zbiorników wodnych na polach golfowych na przykładzie "Toya Golf & Country Club" koło Wrocławia

Orzechowska-Szajda I., Cała A.

Architektura Krajobrazu

|

2008

|

nr 3

28-31

EN

There are 31,500 golf courses around the world. Each golf object is built with stable elements which create it's construction, landscape and character, and water reservoirs are their necessary part. Water reservoirs on a golf course fulfill vital ecological, aesthetical, economical and psychological functions. Golf courses are mainly created within close range of urbanized areas or directly in the city structure. That is the reason why the functions of water reservoirs need to be considerate not only in the scale of golf courses.