Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Opracowanie algorytmu rozwiązania aerotriangulacji minimalizującego wpływ stosowanego odwzorowania kartograficznego - założenia projektu

Poniewiera Marian

Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji

|

2022

|

Vol. 11, iss. 1

46--54

PL

Celem niniejszej pracy jest opracowanie technologii wyrównania aerotriangulacji wolnej od wpływu krzywizny Ziemi i stosowanego odwzorowania kartograficznego. Prezentowana technologia opiera się na zasadzie wyrównania aerotriangulacji w trójwymiarowym geodezyjnym układzie topocentrycznym, a następnie jej transformacja do danego układu kartograficznego i wysokościowego. Dotychczasowe metody numerycznego opracowania aerotriangulacji lub sieci fotogrametryczno-geodezyjnej opierały się bowiem na pewnej deformacji przestrzeni matematycznej, w której to opracowywanie realizowano; deformacje te wynikały z wprowadzenia do współrzędnych tłowych każdego fotogramu poprawek na krzywiznę Ziemi.

EN

The purpose of this work is to elaborate a technology to adjustment an aerotriangulation free of influence curvature of the earth and used map projection. Described technology is based on solving an aerotriangulation in three-dimensional geodetical topocentric system and then transformation to used co-ordinates system. Existing methods numerical elaboration of an aerotriangulation or net photogrammetric-geodetical was made in deformed three-dimensional space. The deformation results from entering to image coordinates corrections for curvature of the earth.

2

Determination of the influence of building mass on landslide formation using unmanned aerial systems

Sanecki J., Klewski A., Zygmunt M., Stępień G.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2017

|

nr IV/2

1619--1631

EN

Following the torrential rain and floods that occurred between 1997 and 2010, there has been an emergence of new and previously activated processes related to soil and rock landslides in the Polish Carpathians. In light of the damage incurred by landslides, there is a problem with the thorough diagnosis of the nature of phenomena and thus the development of methods to prevent landslides in the future. This article discusses the problem of surveying landslide areas. It highlights the possibility of using photogrammetric methods for digital imaging, as well as determines the dimensions when estimating the mass of buildings within the area of a landslide, with particular emphasis on the use of an unmanned aerial system (UAS). The described method for obtaining processing images involves a non-metric camera mounted on a UAS. The designed projections centre on individual images and elements of angular orientation and the camera interior. This enables the creation and texturing of a triangulated irregular network (TIN) model. The final result in this work is a digital surface model (DSM) and an orthophotomap. It was found that characteristic land types have been occurring in the landslide substrate with key parameters determining their properties. This enabled the determination of a resistance ground border and provided an opportunity to examine whether a building of known mass may be the main cause of a landslide.

3

Określanie przyczyn powstawania osuwisk w polskich Karpatach fliszowych w oparciu o obrazy lotnicze z BSL

Zygmunt M., Sanecki J., Klewski A.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 4/II

413--422

PL

W artykule przedstawiono problematykę pomiarów geodezyjnych na terenach osuwiskowych w polskich Karpatach fliszowych. Wykorzystano metody fotogrametrii bliskiego zasięgu do cyfrowego obrazowania oraz określania wymiarów obszaru osuwiskowego za pomocą Bezzałogowych Systemów Latających (BSL). Badania wykonano na osuwisku położonym w miejscowości Węgierka, w gminie Roźwienica, w powiecie jarosławskim oraz na osuwisku położonym w miejscowości Rogi-Folwark w powiecie krośnieńskim. Wyznaczono środki rzutów poszczególnych zdjęć oraz elementy kątowej i wewnętrznej orientacji kamery. Umożliwiło to utworzenie modelu wysokościowego (TIN) osuwisk. Finalnym efektem było otrzymanie Numerycznego Modelu Pokrycia Terenu (NMPT) osuwiska z miejscowości Węgierka i ortofotomapy. Numeryczny Model Pokrycia Terenu osuwiska z oczkiem siatki 0,10 m pozwolił precyzyjnie określić położenie i wymiary budynków na obszarze osuwiska z miejscowości Węgierka. Nalot z kamerą wychyloną o 80° na osuwisku w miejscowości Rogi-Folwark ukazał ponadto miejsca o niskiej wartości kohezji i kąta tarcia wewnętrznego gruntu. Te obszary są najbardziej narażone na powstawanie w przyszłości dalszych ruchów masowych, powstawanie pęknięć i przesunięcia mas ziemnych. Obliczono dla nich Wskaźnik Bezpieczeństwa FS. Pozwolił on ustalić, w której części osuwiska prawdopodobieństwo wystąpienia kolejnych ruchów masowych ziemi w przyszłości jest większe. Współczynnik bezpieczeństwa oszacowany dla obszarów o niskiej wartości spójności gruntów wyniósł 2,52, a o niskiej wartości kąta tarcia wewnętrznego 6,83. Najbardziej niebezpieczne są strome skarpy dodatkowo podcinane przez potoki - dolna aktywna część osuwiska o współczynniku 2,52. Bezpieczniejsze są środkowe części stoku, które są łagodnie nachylone - górna część osuwiska, Współczynnik bezpieczeństwa tej części wynosi 6,83.

EN

The aticle present the problem of surveying on landslide areas in Polish flysch carpathians. We used close photogrammetry methods to digital imaging and determining area lanndslide dimensions using Unmanned Aerial Systems (UAS). Research were done on landslide located in Węgierka village, in Roźwienica commune, in Jarosław district and on landslide located in RogiFolwark village in Krosno district. Described the method of processing images obtained measuring non-metric camera mounted on UAS. Designed projections centres of individual images and elements of angular orientation and interior camera. This enabled the creation and texturing of Triangular Irregular Network (TIN) models of landslides. The final result was to receive the Digital Surface Model (DSM) and ortophotomap landslide from Węgierka village. Digital Surface Model (DSM) landslide with eyelt mesh 0.10 m with big precision defined localisation and dimensions buildings on landslide from Węgierka village. Flight mission with inclined camera (80°) showed places with low cohesion and angle of internal friction value on landslide from Rogi-Folwark village. This places are the most exposed for further mass movements, fissure formation and ground displacements. For this areas Factor of Safety (FS) was calculated. It allowed to check in which area of landslide probability of new mass movements in the future is bigger.

4

Metric properties of rolling shutter low-altitude photography

Kurczyński Z., Bielecki M.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2017

|

Vol. 29

177--190

EN

Remotely-controlled aircraft, together with acquisition of photographs from such platforms as well as generation and processing of acquired products, are all becoming more popular. These techniques are also more frequently and widely applied. Thus, "low-altitude photogrammetry" is becoming a rapidly-developing field. This popularity results from the wide accessibility of such platforms and from the availability of light and inexpensive photographic cameras and the computer software required for processing the photographs and generating useful products, among other things. The majority of photographic cameras use the CMOS type of sensors with electronic shutters of the rolling shutter type. Photographs from these cameras are geometrically distorted by shutter effect. The distortions may be modelled and corrected when the photographs are processed. This paper looks at distortions associated with rolling shutters. In the experimental part, 11 blocks of photographs from two test sites were adjusted; the photographs were acquired from the following UAS platforms: Quadcopter DJI Phantom 3 Professional and Quadcopter DJI Inspire One. Both platforms are equipped with Sony EXMOR cameras with electronic shutters. Blocks of photographs are characterized by different altitudes for data acquisition, overlap of photographs and the number of ground control. Using the Pix4Dmapper software tools the multi-variant block adjustment was performed, both with linear modelling of the rolling shutter effect and without such modelling. The obtained results are analysed. The validity and effectiveness of the linear modelling of the rolling shutter effect is discussed. The very high metric potential of low-altitude photographs is also presented.

PL

Rośnie popularność zdalnie pilotowanych statków powietrznych oraz fotografowania z takich platform dla tworzenia produktów pochodnych z ich opracowania zdjęć. Znajdują one coraz powszechniejsze zastosowania. Rodzi się „fotogrametria z niskiego pułapu”. Ta popularność bierze się między innymi z łatwej dostępności do samych platform, lekkich i tanich kamer fotograficznych oraz programów komputerowych do opracowania zdjęć i wytwarzania z nich użytecznych produktów. Większość z używanych kamer fotograficznych oparte jest na przetwornikach obrazowych typu CMOS z migawkami elektronicznymi typu „Rolling Shutter”. Zdjęcia takie obarczone są zniekształceniami geometrycznymi. Zniekształcenia te można modelować i uwzględniać w procesie opracowania. W artykule przybliża się charakter zniekształceń typu rolling shutter. W części eksperymentalnej poddano wyrównaniu 11 bloków zdjęć nad dwoma obszarami testowymi, pozyskanych z platform UAS: Quadrokopter DJI Phantom 3 Professional i Quadrokopter DJI Inspire One, obie wyposażone w kamery Sony EXMOR z migawką elektroniczną. Bloki różniły się wysokością fotografowania, pokryciami zdjęć i polową osnową fotogrametryczną. Wykorzystując oprogramowanie Pix4DMapper dokonano wielowariantowego wyrównania bloków z liniowym modelowaniem efektu rolling shutter i bez takiego modelowania. Wyniki poddano analizie. Stwierdzono zasadność i skuteczność liniowego modelowania efektu Rolling Shutter. Wykazano bardzo duży potencjał pomiarowy zdjęć niskopułapowych.

5

Techniki fotogrametryczne stosowane w modelowaniu 3D miast

Rotchimmel K., Kacprzak M.

Prace Instytutu Lotnictwa

|

2016

|

Nr 2 (243)

198--204

PL

Głównym celem artykułu jest ukazanie możliwości generowania teksturowanych modeli brył budynków z wysokorozdzielczych zdjęć lotniczych, na obszarze o gęstej zabudowie. Wykorzystanie tego rodzaju danych źródłowych narzuca zastosowanie określonego procesu technologicznego. Przedstawione zostaną sposoby pozyskiwania kolejnych produktów pośrednich tj.: surowej chmury punktów. NMT, przestrzennych wektorowych modeli budynków, true ortofotomapy i realistycznych tekstur ścian bocznych. Przedstawiony zostanie również sposób ich końcowej integracji przy użyciu oprogramowania typu GIS. Następnie zaproponowana zostanie analiza dokładnościowa. która pozwoli na określenie standardów, które spełnia utworzony 3D model miasta.

EN

The main purpose of this article is to show a possibility to generate textured building models from high resolution aerial images in densely built-up areas. The use of this type of data source suggests/implies/imoses the use of a particular process. The following paper describes how to acquire further intermediates, i.e .: the raw point cloud. DSM. DTM. space models of buildings. True Ortho photos and photo-textures. Next, a possible way of their final integration by using GIS software was presented and how an implementation of a precision analysis which allows the user to specify standards that meet the created 3D city model can be made.

6

Wyznaczanie granic użytków rolnych z wykorzystaniem bezzałogowych systemów latających

Stępień G., Sanecki J., Klewski A., Beczkowski K.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr III/2

1011--1024

PL

W artykule przedstawiono problematykę pomiarów geodezyjnych na terenach rolnych. Nakreślono tradycyjne metody pomiarów i wskazano na przyczyny nieścisłości osiąganych wyników tych pomiarów ze stanem faktycznym na gruncie. Przy ocenie niezgodności pomiarów ze stanem faktycznym wykorzystano doświadczenia jednego z autorów (Beczkowski K.), który jest biegłym sądowym. Wskazano na możliwość wykorzystania metod fotogrametrycznych do wyznaczania granic działek i użytków, ze szczególnym uwzględnieniem Bezzałogowych Systemów Latających (BSL). Opisano metody przetwarzania zdjęć pomiarowych pozyskanych kamerami niemetrycznymi zamontowanymi na BSL. Wskazano na potrzebę samokalibracji kamer, w wyniku której wyznaczane są ich elementy orientacji wewnętrznej, co w przypadku dokładnie wyznaczonej osnowy fotogrametrycznej, podnosi dokładność opracowań końcowych – Numerycznego Modelu (Pokrycia) Terenu i ortofotomapy. W celu uzyskania wysokich dokładności wyznaczania elementów orientacji kamer pomiarowych w niniejszym opracowaniu wykorzystano specjalnie zaprojektowaną polową osnowę fotogrametryczną. W eksperymencie pomiarowym wykonano naloty fotogrametryczne dwoma rodzajami BSL – konstrukcją wielowirnikową (pionowego startu) i płatowcem (lotu horyzontalnego), który dodatkowo wyposażony był w pozycjonowanie GNSS środka rzutów z po prawkami w czasie rzeczywistym (RTK). Przetworzenie danych z nalotów wykonano w trybach GNSS RTK bez fotopunktów, GNSS z fotopunktami i GNSS bez fotopunktów. Następnie wyznaczono dokładności wszystkich przetworzeń i odniesiono je do granic wykazanych na mapie zasadniczej.

EN

The article presents the problem of surveying on farmland. It outlines the traditional methods of measurement and indicated the reasons for inaccuracies performance of these measurements with the actual situation on the ground. In assessing of non-compliance measurements with the actual situation based on the experience of one of the authors (Beczkowski K), which is a legal expert. Paper indicates the possibility of using photogrammetric methods for determining the boundaries of plots and land, with emphasis on Unmanned Aerial System (UAS). Methods of image processing measurements obtained by non-metric cameras mounted on BSL were described. The need of self-calibration of cameras was pointed because determination of interior orientation of the cameras increase the accuracy of the studies Digital Elevation Model (DEM) and orthophotomap. In order to achieve high accuracy of determining the orientation elements of cameras in this study a specially designed field photogrammetric framework were used. In the experiment, the photogrammetric measurement were made using two types of UAS - multirotor construction (VTOL) and airframe (horizontal flight), which also was equipped with a GNSS RTK receiver. Processing of photogrammetric data were carried out in modes GNSS RTK without ground control points, GNSS with control points, GNSS without control points. Then the accuracy of all transformations were determined and compared to the principal map.

7

Możliwości opracowania fotogrametrycznego lotniczych zdjęć ukośnych

Ostrowski W.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2016

|

Vol. 28

65--78

PL

Lotnicze zdjęcia ukośne stają się coraz popularniejszym źródłem danych fotogrametrycznych, a liczba zamawiających je miast rośnie również w Polsce. Tego typu zobrazowania dostarczają znacznie więcej informacji niż typowe zdjęcia pionowe, ponadto wielu użytkowników postrzega je jako „bardziej naturalne”. Rosnące zainteresowanie takimi danymi widoczne jest również na poziomie urzędów centralnych odpowiedzialnych za tworzenie opracowań kartograficznych w wielu państwach europejskich. Zdjęcia ukośne przez lata postrzegane były jako dane uzupełniające do lotniczego skaningu laserowego (ALS), uzupełnianie to ograniczało się w wielu wypadkach jedynie do wykorzystania zdjęć jako źródła tekstur dla modeli 3D powstających z danych ALS. Innym popularnym obszarem zastosowań było tworzenie przeglądarek zdjęć ukośnych, które w połączniu z Numerycznym Modelem Terenu pozwały na uproszczony pomiary wysokości obiektów na pojedynczym zdjęciu. Sytuacja ta zmienia się w ostatnich latach, gdy wraz z rozwojem technologii fotogrametrycznych możliwa stała się dokładna orientacja zdjęć ukośnych z wykorzystaniem automatycznej aerotriangulacji, a algorytmy służące do gęstego dopasowania obrazów przystosowane zostały do pracy z takimi danymi. Niniejszy artykuł z zawiera przegląd opublikowanych w ostatnich latach wyników orientacji bloków zdjęć ukośnych, w szczególności porównano wyniki testów dotyczących metod orientacji zdjęć ukośnych przeprowadzonych przez EuroSDR i ISPRS z wynikami badań prowadzonymi na innych polach testowych. Przeprowadzone badania eksperymentalne skupione były na dwóch głównych aspektach, pierwszym była ocena dokładności odwzorowania geometrii fasad budynków z wykorzystaniem gęstego dopasowania obrazów w przypadku bloku zdjęć ukośnych, w którym ze względu na małe pokrycia fasada odfotografowana jest jedynie na pojedynczym modelu. Drugim z poruszonych tematów badań była próba wykorzystania zdjęć ukośnych do wykrywania zmian w obrębie fasad budynków co nie jest możliwe z wykorzystaniem innych danych pozyskiwanych z pułapu lotniczego.

EN

Oblique aerial images are becoming an increasingly popular source of photogrammetric data, and they are being acquired by more and more municipalities in Poland also. This type of imagery can provide much more information than typical vertical photographs, and many users actually see them as "more natural." The growing interest in such data is becoming apparent even at the level of national mapping agencies responsible for the development of cartographic materials in many European countries. For years, oblique photographs were perceived as supplementary data for aerial laser scanning (ALS). Often, their supplementary role was limited to providing a source of textures for 3D models developed from ALS data. They were also commonly applied in dedicated oblique images viewers, which in conjunction with a Digital Terrain Model enabled simplified height measurements of features on a single photograph. With the advancement of photogrammetric technologies in recent years, the situation has been changing, and it has become possible to accurately orientate oblique images using automatic aerotriangulation and to apply adapted dense image matching (DIM) algorithms to work with this kind of data. This paper overviews the results of orientation of blocks of oblique photographs that have been published in recent years, focusing in particular on benchmarking results obtained by EuroSDR and ISPRS for methods of orientating oblique images. The purpose of the performed experimental tests was to determine the capacity for mapping the geometry of building façades using dense image matching and for detecting changes in urban space using oblique photographs with respect to façades. The research was focused on two main issues, the first one concerning the assessment of accuracy and the second an attempt to apply oblique photographs to the detection of changes in building façades, which is not possible using any other aerial photogrammetric data.

8

Opracowanie ortofotomapy terenów wiejskich na podstawie wysokorozdzielczych zdjęć, pozyskanych z niskiego pułapu

Kędzierski M., Wierzbicki D., Fryśkowska A., Wojtkowska M., Deliś P.

Przegląd Geodezyjny

|

2015

|

R. 87, nr 4

3--6

PL

Bezzałogowe Statki Latające stanowią coraz bardziej popularną platformę nośną dla sensorów pozyskujących dane na potrzeby teledetekcji i fotogrametrii. Niski pułap lotu pozwala na pozyskanie danych o bardzo wysokiej rozdzielczości, w stosunkowo krótkim czasie. Dzięki temu możliwa jest realizacja wielkoskalowych opracowań mapowych. Jednak charakter pozyskiwanych danych oraz pułap pozyskiwania powodują szereg trudności w późniejszym opracowaniu zdjęć. Podstawowym problemem już na etapie wykonania nalotu jest orientacja zewnętrzna zdjęć, wstępnie pozyskiwana z systemów nawigacyjnych GPS/INS. Zazwyczaj stosowane jednoczęstotliwościowe odbiorniki GPS pozwalają (z dokładnością zaledwie kilku metrów) wyznaczyć przybliżone elementy orientacji zewnętrznej. Ponadto brak stabilizacji kamery powoduje, że pozyskane obrazy często cechują się stosunkowo dużymi wartościami kątów nachylenia podłużnego i poprzecznego. W artykule zaprezentowano kolejne etapy pozyskiwania oraz przetwarzania danych obrazowych, takie jak: aerotriangulacja, generowanie numerycznego modelu terenu, ortorektyfikacja oraz mozaikowanie. Do badań wykorzystano obrazy pozyskane kompaktową kamerą niemetryczną, zamontowaną na pokładzie płatowca napędzanego silnikiem elektrycznym. Obszar, dla którego pozyskano dane obejmuje tereny płaskie, rolnicze i zalesione. Zbadano dokładność aerotriangulacji, a także poprawność wygenerowanego numerycznego modelu terenu oraz ortomozaiki. Analiza i przetwarzanie danych realizowane były w oprogramowaniu INPHO UASMaster. Na podstawie przeprowadzonych badań dokładności aerotriangulacji, generowania numerycznego modelu terenu oraz ortorektyfikacji stwierdzono, że w celu osiągnięcia wysokiej dokładności aerotriangulacji oraz numerycznego modelu terenu wymagane jest m.in. zastosowane specjalnie zaprojektowanych sygnalizowanych znaków osnowy fotogrametrycznej.

EN

Unmanned Aerial Vehicles are more and more popular platforms for photogrammetry and remote sensing sensors. Low altitudes allow for a high resolution data acquisition in a relatively short period of time. It makes that an implementation of large-scale mapping studies is possible. On the other hand, type of acquisitioned data and low altitude cause a lot of troubles during processing of images. The main problem is low accuracy of an exterior orientation elements of images which are acquired from GPS/INS systems. Usually, single frequency GPS receivers are used which can determine approximate exterior orientation elements with an accuracy about a few meters. Furthermore, the lack of camera stabilization causes relatively large values of pitch and roll angles of images. In the paper, the stages of acquisition and processing of image data: aerotriangulation, a Digital Elevation Model generation, orthorectification and mosaicking process are presented. In the research, images from a non-metric compact camera mounted on an airframe was used. The airframe is driven by an electric motor. A region of research includes flat, agricultural and forested areas. Accuracies of the aerotriangulation process, orthomosaic and the correctness of the Digital Terrain Model generation were examined. The analysis and processing of the data were performed in INPHO UASMaster software. As a result it was found that in order to achieve a high accuracy of the aerotriangulation process and Digital Terrain Model, there is required to use specially designed signalized ground control points.

9

Budowa, użytkowanie i wykorzystanie aparatu latającego typu multiwirnikowiec do nadziemnego pomiaru objętości

Kosecki R., Bakuła M., Przestrzelski P.

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2015

|

Vol. 56, nr 6

33-36

PL

Specyfika mierzonego obiektu lub materiału sprawia, że najzwyklejszy pomiar sytuacyjno-wysokościowy staje się bardzo niebezpieczny lub utrudniony. Odnosi się to do sytuacji, gdzie geodeta mierzy obsypujące i zmarznięte pryzmy. Pomiar bezpośredni jest bardzo ryzykowny i zmusza do wykorzystania np. tachimetru z pomiarem bezlustrowym. To z kolei znacznie wydłuża czas potrzebny to rzetelnego obmiaru. Do tego celu można wykorzystać skaning laserowy, ale to rozwiązanie jest bardzo drogie i rzadko spotykane. Z pomocą przychodzą nowoczesne technologie, w tym zyskujące na coraz większej popularności bezzałogowe statki latające UAV (ang. Unmanned Aerial Vehicle), zwyczajowo zwane dronami (ang. drones). Liczba aplikacji, w których znajdują one kolejne zastosowania, ciągle narasta. Warto jednak przypatrzeć się bliżej jednej z nich, jaką jest fotogrametria cyfrowa. Współczesne oprogramowania, przetwarzające pozyskane dane, zostały w znacznym stopniu zautomatyzowane, a fotogrametria nie stanowi już tylko domeny wyspecjalizowanych firm. Połączenie obu tych technologii pozwoliłoby na stworzenie względnie niedrogiego i łatwego w użyciu systemu, pozwalającego na przeprowadzanie bezpiecznych, szybkich i rzetelnych pomiarów objętości oraz sporządzanie dokumentacji w postaci map cyfrowych. W niniejszej pracy omówiona została budowa aparatu latającego typu multiwirnikowiec (ang. multicopter) oraz analiza dokładności przy praktycznym wykorzystaniu do pomiaru objętości mas ziemi. UAV złożony został z ogólnodostępnych części oraz oprogramowania typu open-source. Do pozyskania zdjęć zastosowano aparat fotograficzny Canon SX230HS, a do opracowania danych oprogramowanie Agisoft PhotoscanPro. Zaprezentowane rozwiązanie poprawia efektywność pracy oraz pozwala uzyskać wiarygodne wyniki i dokładność porównywalną do klasycznych technik lepiej modelując kształt wyznaczanego obiektu.

EN

The specificity of the measured object or material makes that the most ordinary tasks becomes very dangerous or difficult. This refers to the situation where a surveyor measures crumbled or frozen heaps. It is very risky and forces to use a reflectorless tacheometer. This in turn greatly extends the time of work. For this purpose, laser scanning can be used, but this solution is very expensive. Modern technologies, like unmanned aerial vehicles (UAV), are coming with help. The number of their applications is still growing, so it is worth to take a closer look to one of them - the digital photogrammetry. Nowadays software processing images has been largely automated. Thanks to this the use of photogrammetry in a daily work is no longer the domain of specialized companies. The combination of these two technologies allows to create relatively inexpensive and easy to use system which allows to conduct safe, fast and reliable measurements of volume and digital maps of surveyed objects. In this paper we discussed the construction of a flying machine of a multicopter type and presented analysis accuracy of volume measurements. The UAV was made of widely available parts and open-source software. Images were recorded using the Canon SX230HS camera and elaborated with the Agisoft PhotoscanPro software. The proposed solution improves efficiency, and allows to get reliable results and accuracy comparable to the conventional techniques. It is very important that UAV properly models the shape of measured object.

10

Wpływ danych źródłowych na jakość produktów fotogrametrycznych

Karwel K.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2012

|

Vol. 24

123--132

PL

Realizacja prac z zakresu wykonywania produktów fotogrametrycznych (aerotriangulacja, NMT, ortofotomapa) w skali masowej (LPIS) wraz z restrykcyjnie krótkimi terminami wykonania, pociąga za sobą pewne trudności skutkujące pogorszeniem parametrów jakościowych tych produktów. Problemy te często wynikają z braku odpowiedniej organizacji wykonawców, a przede wszystkim z ich niewystarczającym doświadczeniem technicznym z zakresu prac fotogrametrycznych. Niniejsze prace badawcze obejmujące analizę wyników weryfikacji i kontroli powyższych zadań wykazały niedoskonałość w stosowanych metodach opracowania produktów fotogrametrycznych w tym i ortofotomapy. Znaczna część powstałego produktu nie spełniała wymagań jakościowych określonych przez wytyczne techniczne projektu (produkt taki wymagał poprawy). Wystąpiły liczne błędy ortofotomapy m.in. zniekształcenia geometryczne na skutek błędnie generowanego NMT lub też spadek kontrastu lokalnego w stosunku do obrazów źródłowych, które nie pozwalają zakwalifikować jej jako pełnowartościowego produktu. Wobec dość licznej grupy błędów pojawiających się na wszystkich etapach produkcji (pozyskanie zdjęć, aerotriangulacja, budowa NMT, generowanie ortofotomapy) zidentyfikowano, określono i opisano te błędy, które w znaczący sposób oddziaływają na jakość produktów fotogrametrycznych. Stwierdzono, że na jakość produktu końcowego jakim jest ortofotomapa wpływa suma błędów powstałych na wcześniejszych etapach jej produkcji.

EN

The realization of photogrammetric products (aerotriangulation, NMT, orthophotomap) on a mass scale (LPIS) with short deadlines involve certain difficulties resulting in deterioration of the quality parameters of the products. These problems are often due to a lack of proper organization of employees, and above all their insufficient technical expertise in the field of photogrammetry work. The research work presented here indicates imperfections in the methods used to develop photogrammetric products including orthophoto. A significant part of the resulting product did not meet the quality requirements defined by the technical guidelines of the project (such product required improvement). There were numerous errors of the orthophotomap, among others geometric distortions due to incorrectly generated DTM or decrease of the local contrast in relation to the original images, not allowing to qualify the orthophotomap as a fully-fledged product. During the research it was also found that an important determinant of the quality of products in photogrammetric production is the organizational and intellectual potential (knowledge and skills) of commercial companies. In relatively large number of errors occurring at all stages of production (to obtain photos, Aerial triangulation, DTM construction, orthophoto generation) the errors that significantly degrade the quality of photogrammetric products have been identified, defined and described. It was found that the quality of the final product which is the ortofotomap is influenced by the sum of errors generated at earlier stages of production.

11

Przedwyrównawcze wykrywanie błędów grubych w pomiarze kątów orientacji zdjęć dla aerotriangulacji

Ziobro J.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2012

|

Vol. 24

421--430

PL

Opracowana metoda wykorzystuje dwa ogólne sposoby przedwyrównawczego wykrywania błędów grubych. Pierwszy z nich to kilkuetapowe wykrywanie pozwalające separować od siebie wpływy błędów grubych i pomyłek w danych występujących w poszczególnych grupach pomiarów tak, że nie nakładają się one wzajemnie, a na etapie dotyczącym omawianej metody występują tylko obserwacje odstające w pomiarze kątów orientacji zdjęć. Drugi, to statystyczne testowanie różnic między kątami pomierzonymi i kątowymi elementami orientacji zdjęć uzyskanymi z wyrównania bez użycia pomiaru z IMU. Metoda pozwala również na oszacowanie błędu średniego pomiaru kątów. Testowanie skuteczności przeprowadzono na 11 aerotriangulacjach dużych bloków zdjęć wykonanych w kraju w latach 2008-2010. Skuteczność metody przedwyrównawczego wykrywania błędów grubych i pomyłek w pomiarze kątów jest zadowalająca, gdyż nie wykryte przez metodę błędy grube są nieliczne. Również oszacowanie błędu średniego pomiaru kątów daje zadowalające przybliżenie i może być szczególnie przydatne, gdy wykonawca pomiaru podaje za mało dokładne oszacowanie błędu pomiaru kąta.

EN

Least squares method used in measurements adjustment is very sensitive to the occurrence of gross errors and mistakes in the data. In the event of greater number of gross errors, their harmful, imposing the effect, may be as both strengthen and eliminated by which the detection and location are difficult. In order to reduce the number and size of disturbances shall apply procedures of reliability to the stage of measurement, and requires a preliminary analysis of the measurements, generally called pre-adjustment gross error detection. In aerotriangulation, where there are four groups of measurements with very different origin, the three of them have large systematic errors, which are determined in the adjustment, detection is cumbersome and lengthy, and as practice shows do not always fully effective. Developed method uses two general ways of pre-adjustment gross errors detection. The first is the detection in several stages, which separates the influence of gross errors and mistakes in the data contained in each group of measurements so that they do not overlap each other. At the stage for this method are only outlier in the measurement of angles of orientation of images. The second is statistical testing of differences between the measured angles and angles of orientation of the images obtained from the adjustment without the use of measurement of the IMU. The method also allows estimation of the standard deviation of IMU measurement. The presented method is only a coarse approximation for more accurate methods. It is assumed that the method detects gross errors with large values. After the detection gross errors and mistakes, observations remaining in the calculations are of course re-tested during the final standard adjustment. Effectiveness testing of method have been carried out on the 11 aerotriangulatinos large blocks images taken in the country in 2008-2010. The effectiveness of the method is satisfactory, because undetected outliers are rare. Also, the estimation of standard deviation of measurement of angles is satisfactory.

12

Metoda opracowywania ultrawysokorozdzielczych ortofotoplanów zabytkowych polichromii z wykorzystaniem zdjęć o różnej rozdzielczości

Boroń A., Pastucha E.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2012

|

Vol. 24

53--62

PL

W artykule zaprezentowano metodę fotogrametrycznej inwentaryzacji malowideł ściennych z wykorzystaniem linii technologicznej tworzenia ortofotomap w fotogrametrycznej stacji cyfrowej SocetSet. Zaadoptowana dla potrzeb inwentaryzacji malowideł ściennych metoda dopuszcza zmienność elementów orientacji wewnętrznej zdjęć oraz ogranicza prace terenowe poprzez zmniejszenie ilości zdjęć pomiarowych i punktów osnowy fotogrametrycznej. Opisana w artykule metoda zweryfikowana została przy inwentaryzacji malowideł gotyckich zza stalli w prezbiterium katedry w Sandomierzu. Fotogrametryczna rejestracja ściany z malowidłami wykonana została w dwóch etapach. W pierwszym wykonano rejestrację dwuobrazową całej ściany z niską rozdzielczością (ok. 1mm) oraz pomierzono minimalną ilość fotopunktów. W drugim etapie, metodą jednoobrazową, wykonane zostały fotogramy pomiarowe malowidła z rozdzielczością docelową ok. 0.25 mm. Zdjęcia z metody dwuobrazowej posłużyły do zagęszczeniu osnowy fotogrametrycznej (aerotriangulacja) oraz pozyskania Numerycznego Modelu Powierzchni Ściany (NMPS). Natomiast zdjęcia jednoobrazowe, po analitycznym dołączeniu ich do bloku zdjęć niskorozdzielczych, posłużyły do wygenerowania wysokorozdzielczych ortofotoplanów polichromii. Uzyskane wyniki dowiodły, że przy mniejszym nakładzie prac terenowych i kameralnych w stosunku do postępowania standardowego można uzyskać nie gorsze rezultaty. Dlatego opisana metoda może być z powodzeniem stosowana do wysokorozdzielczej inwentaryzacji polichromii w innych obiektach zabytkowych.

EN

The paper presents a method for photogrammetric documentation of historic frescoes using workflow in photogrammetric station SocetSet designed for orthophoto production from aerial photographs. Adapted for the needs of frescoes documentation method allows variation of the internal orientation elements of images and minimizes field work by reducing the amount of test images and photogrammetric control points. Method described in the article has been tested in the documentation of Gothic frescoes behind the choir stalls in the Sandomierz cathedral. Photogrammetric registration of frescoes was made in two stages. In the first photographs were taken in the way to allow stereoscopic observations with low resolution (1 mm) and minimal amount of control points. In the second stage photographs were taken with the object resolution of approximately 0.25 mm with overlay about 10 %. Stereoscopic measurement (both manual and automatic) were conducted to increase amount of control points (aerotriangulation) and to obtain digital surface model. Whereas single, high resolution photographs were taken to create resultant orthophotoplans. The adoption of a solution in which the orthophoto is generated from different pictures than those who underwent the aerotriangulation and were used to obtain digital surface model minimizes field work and reducestime-consuming computing. Collecting of stereoscopic images was conducted using quasi-aerial technique of taking series of photos with overlay around 55%. Calibrated SLR-camera Canon 5D -Mark II with 50 mm lens was used in the process. Control points were determined with an accuracy of ± 1 mm. High resolution photographs were taken with SLR-camera Canon 5D - Mark II with 150 mm lens. The pictures were taken using autofocus mode which provided highest possible sharpness. Conducted analysis of influence of variability of internal orientation elements on resultant orthophotoplans showed that in this conditions automatic focus shouldn’t reduce orthophotoplans accuracy. Digital photogrammetric station SocetSet was used to perform aerotriangulation of basic images. Then automatic measurement was performed to create digital surface model. Afterwards, using resection exterior orientation elements of high resolution images were calculated. In the end orthoimages were created and put together into one resultant orthophotoplan. The results showed that with no loss to accuracy, field and desk work can be reduced. Therefore, the described method can be successfully applied to the high resolution documentation of frescoes in other historic buildings.

13

Integrated sensor orientation - ground control points for a large-block aerotriangulation

Ziobro J.

Geoinformation Issues

|

2011

|

Vol. 3, no. 1(3)

37-49

EN

The article describes research on the number and distribution of ground control points (GCPs) for large blocks of aerotriangulation using Integrated Sensor Orientation Technology (ISO). The study was conducted through simulation of aerotriangulation. Simulations were performed for five common types of image blocks in Poland and for 2 levels of measurement precision established on the basis of previously performed studies of 19 large blocks constructed in 2008 - 2010. The utility of the developed rules for designing GCPs distributions were checked in real aerotriangulations of 10 large blocks of images. In the study a reference is made to the accuracy required by Polish national standards, to homogeneity of the results, as well as to the reliability of measurements. The test results define a sufficient number of GCPs for the aerotriangulation of large rectangular blocks and for the ribbon block (block of three strips). For rectangular blocks the required GCPs number defined as the number of photos per one control point is 40 to 150 and for a ribbon block is 24 to 45, a number that depends on the level of measurement precision and on the shape of the block.

PL

W artykule opisano badania dotyczące liczby i rozmieszczenia fotopunktów dla dużych bloków aerotriangulacji z wykorzystaniem technologii zintegrowanej orientacji sensorów Integrated Sensor Orientation (ISO). Badania przeprowadzono na drodze symulacji aerotriangulacji. Symulacje wykonano dla 5 typów bloków zdjęć spotykanych w kraju oraz dla dwóch poziomów precyzji pomiarów wyznaczonych na podstawie wcześniej wykonanych badań 19 dużych bloków wykonanych w kraju w latach 2008-2010. Użyteczność opracowanych reguł projektowania fotopunktów sprawdzono w rzeczywistych aerotriangulacjach 10 dużych bloków zdjęć. W badaniach odniesiono się do dokładności wymaganych przez krajowe instrukcje, do homogeniczności uzyskiwanych wyników, jak również do niezawodności pomiarów. Wyniki badań określają wystarczającą osnowę dla aerotriangulacji dużych prostokątnych bloków i trójszeregowego bloku wstęgowego. Wymagana liczba fotopunktów dla bloków prostokątnych określona liczbą zdjęć przypadających na jeden fotopunkt wynosi 40-150, a dla bloku wstęgowego 24-45, przy czym liczba ta jest zależna od poziomu precyzji pomiarów i od kształtu bloku.

14

Przesłanki projektowania aerotriangulacji z fotopunktami niesygnalizowanymi

Ziobro J.

Prace Instytutu Geodezji i Kartografii

|

2008

|

T. 54, z. 112

51-76

PL

Przedstawiono zasady projektowania aerotriangulacji bloków z fotopunktami niesygnalizowanymi oraz podano parametry projektowania dla dwóch skal zdjęć lotniczych często stosowanych w kraju. Proces projektowania opisano w aspekcie niezawodności całej sieci, niezawodności poszczególnych grup pomiarów oraz możliwej do uzyskania dokładności niewiadomych i homogeniczności dokładności. Podano sposób projektowania dodatkowej osnowy fotopunktów w przypadkach nierzadko zdarzającego się braku pomiaru środków rzutów dla niektórych szeregów bloku.

EN

Author presented in the article conditions of designing block aerotriangulation with measurement of projection centres and non-signalized control points. The impulse to these studies was given by the results of analysis of 38 blocks elaborated in Poland, which revealed, that contractors applied in designing not entirely precise assumptions. AIso domestic technicai instructions in this field do not determine goals of designing precisely and comprehensively. Publications related to designing of aerotriangulation concern blocks of non-signalized contraI points; hence conclusions on accuracy of results and reIiability of measurements in network cannot be fully applied to blocks with non-signalized control points. The aim of study was to determine assumptions for designing aerotriangulation of rectangIe blocks at scales of 1: 13 000 and 1:26 000, which have been applied in the last period most frequently in our country. In these study the required reliability of measurements was determined, as well as possible accuracy of the results, taking into account precisions of particular groups of measurements achieved in production. Investigations were carried out comparing results of different variants of aerotriangulation. These variants were created through simuIation of measurements and simulation of block adjustment. The applied simulation enabled to evaluate variant of aerotriangulation using the following parameters: globaI redundancy of network, locaI redundancy of particular measurements, gIobal redundancy of groups of measurements, mean errors of unknowns, average errors of groups of unknowns. The detailed goaIs and scope of the studies were as follows: - Determination of impact of number of tie points between strips on reliability of particular groups of measurements and accuracy of unknowns and seIection of the best number of ties. Variants of aerotriangulation with number of six-fold tie points from 1 to 6 points were analysed. - Determination of relation between accuracy of the results, reliability of groups of measurements versus distribution and number of ground control points, including selection of the best control network. Six variants of control network were analysed, taking into account accuracy of the results and its homogeneity, as weIl as reliability of measurements. - Preparation of additional control points for compensating partial lack of measurement of projection centres (which happens quite frequently). Impact of lack of measurements was studied for 1 to 4 strips. Author presented in the article conditions for determining the best variant of aerotriangulation, considering reliability of measurements, as well as accuracy and homogeneity of the results. The determined parameters of designing can be a basis for high-quality standard aerotriangulation for these types of blocks.

15

Experience from the utilisation of archival aerial images for the needs of databases feeding

Mikrut S.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2008

|

Vol. 2, no. 2

69-80

EN

The subject of research was developing the technology of utilising archival aerial images as an element of databases feeding. The goal of such studies is, first of all, to reconstruct the existing condition (orthophotomap, 3D models) of facilities (areas) of interest to us in relation to a freely-selected time period provided, of course, that we have the relevant data in the form of photos. Such a proceeding can provide us with a certain view about the infrastructure of the period, for example it makes it possible to assess the condition of building structures of that time. Those data can be supplemented with ground photos, thus making it possible to reconstruct objects, which can show "those" days. In this paper, the author proposed a technology, which makes it possible to utilise those photos, in spite of the lack of elementary information on them and their poor quality. The coordinates of background marks were restored in an analytic way. Final results of studies allow drawing conclusions as to the correctness of the adopted technology, while the use of proper filtration of images enhances their radiometric quality.

PL

Przedmiotem badań było opracowanie techniki wykorzystania archiwalnych zdjęć lotniczych jako elementu zasilania baz danych. Celem takich opracowań jest przede wszystkim odtworzenie stanu istniejącego (ortofotomapa, modele 3D) interesujących nas obiektów (obszarów) dla dowolnie wybranego okresu, oczywiście pod warunkiem, że posiadamy dane w postaci zdjęć. Stan taki daje pewien pogląd na infrastrukturę w danym okresie, pozwala więc przykładowo oszacować kondycję obiektów budowlanych z tego okresu. Dane te mogą zostać uzupełnione zdjęciami naziemnymi. Doświadczenia autora zdobyte podczas prac projektowych związanych z opracowaniem dotyczącym Słowińskiego Parku Narodowego (projekt badawczy KBN Nr N304 077 31/3060 pt. Modelowanie przestrzenne zmian wybranych elementów środowiska Słowińskiego Parku Narodowego) oraz Tatrzańskiego Parku Narodowego (w ramach współpracy z TPN powstaje Atlas TPN), skutkowały opracowaniem metod wykorzystania archiwalnych materiałów również w odniesieniu do miasta Kraków. O ile w badaniach parków przyrody główny nacisk położony jest na zmiany środowiska naturalnego, takie jak przemieszczanie się wydm nadmorskich (SPN) czy zmiany związane z roślinnością wysokogórską (TPN), tak w przypadku terenów zurbanizowanych, obok zmian środowiska, oczekujemy informacji o zmianach w infrastrukturze. Zagadnienie to wiąże się z faktem, że zwykle oprócz zdjęć lotniczych nie mamy żadnych informacji, co wyklucza możliwość ich dalszych opracowań fotogrametrycznych. Najczęściej brakujące informacje to: elementy orientacji wewnętrznej (współrzędne znaczków tłowych, stała kamery) i zewnętrznej (braki nawet ogólnego planu nalotu). Dodatkową wadą tych danych jest ich niska jakość (zarówno pod względem geometrycznym, jak i radiometrycznym). Konieczne jest więc zastosowanie odpowiedniego przetwarzania obrazów celem poprawy ich jakości. W niniejszej publikacji autor zaprezentował możliwość wykorzystania tych zdjęć mimo braku elementarnych informacji o nich i mimo ich słabej jakości. Współrzędne znaczków tłowych zostały odtworzone w sposób analityczny. Końcowe wyniki opracowań pozwalają na wyciągnięcie wniosków dotyczących prawidłowości przyjętej metody, a zastosowanie odpowiedniej filtracji obrazów podniosło ich jakość radiometryczną.

16

Techniczne, organizacyjne i ekonomiczne uwarunkowania wprowadzenia lotniczej kamery cyfrowej do produkcji

Kurczyński Z.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2007

|

Vol. 17b

437--450

PL

Wejście kamer cyfrowych do produkcji stało sie faktem. Nadal jednak to przejście jest dla firm wyzwaniem nie tylko finansowym, ale równie_ technicznym i organizacyjnym. Referat jest przeglądem ostatnich doniesień na ten temat. W przypadku kamer kadrowych, dla zwiększenia ich rozdzielczości, zdjęcia w zakresie panchromatycznym wykonuje sie 4 głowicami optycznymi (czterema sprzężonymi kamerami). Oceniając właściwości pomiarowe kadrowej kamery cyfrowej należy zwrócić uwagę na prostokątny kształt kadru, krótsza jego strona jest zwrócona w kierunku lotu. Oznacza to zwiększony zasięg poprzeczny zdjęć ale i mniejszy stosunek bazowy w porównaniu z kamerami tradycyjnymi, skutkujący gorsza wyznaczalnością wysokości. Dość bogate już doświadczenie opracowania bloków aerotriangulacji pokazuje, że osiągniecie dokładności na poziomie wyższym niż 2÷3 μm napotyka na trudności. Analiza szczątkowych błędów w obrębie pojedynczego zdjęcia wykazuje pozostałość systematycznych deformacji spowodowanych błędami dopasowania poszczególnych składowych zdjęcia (4 dla kamery DMC i 9 dla kamery UltraCAM-D). Szczątkowe błędy zdjęć można wyeliminować poprzez włączenie do procesu aerotriangulacji parametrów dodatkowych (tzw. samokalibracja), różnych dla kamer DMC i UltraCAM-D. Badania jednoznacznie dowodzą, że przestrzenna zdolność rozdzielcza zdjęć wykonanych kamerami cyfrowymi jest około 1,5-2 razy wyższa od zdjęć analogowych skanowanych z pikselem 15 μm.

EN

The introduction of digital cameras into production environment become a fact, but for companies, to switch over to digital camera is still not only the financial but also technical and organisational challenge. In case of frame cameras, for the resolution improvement, photos in panchromatic range are taken by 4 optical heads (4 coupled cameras). While assessing the measurement capabilities of digital frame cameras, attention should be drawn to the rectangular shape of a virtual image, with shorter side oriented in flight direction. That means greater coverage, but smaller base to high ratio in comparison to analog cameras, leading to worse high measurement capabilities. Broad experiences in aerotriangulation show that it is difficult to achieve accuracy above 2÷3 μm. An analysis of residuals within a single photo proves indicates systematic deformations caused by the disagreement between the components of a virtual image (4 for DMC camera and 9 for UltraCAM-D camera). This residuals can be removed by introducing in the aerotriangulation adjustment so called “additional parameters”, individual for DMC and UltraCAM-D. Investigation of spatial resolution clearly shows that the resolution of digital pictures is 1.5-2 times higher than that of the analog ones scanned with 15 μm pixel.

17

Przedwyrównawcze wykrywanie błędów grubych w pomiarze środków rzutu dla aerotriangulacji

Ziobro J.

Prace Instytutu Geodezji i Kartografii

|

2006

|

T. 52, z. 110

89-102

PL

W artykule przedstawiono metodę przedwyrównawczego wykrywania błędów grubych w pomiarze środków rzutu oraz wyniki badań nad skutecznością metody. Metoda opiera się na analizie różnic wyników dwóch niezależnych wyznaczeń: wyniku otrzymanego z wyrównania aerotriangulacji bez uwzględnienia pomiaru środków rzutu i wyniku pomiaru środków rzutu wykonanego podczas nalotu fotogrametrycznego. Metoda została przetestowana na 26 blokach, które opracowano w kraju w ciągu kilku ostatnich lat.

EN

Author presents in the article a method for pre-adjustment detection of gross errors in the measured projection centers. The method is based on analyzing differences of the results of two independent measurements: one obtained from adjustment of aerial triangulation without determining projection center and the second, which considers measurement of projection centers during photogrammetric mission. The technique of measuring projection centers for aerial triangulation with the use of GPS method exists since 1993 and is still improved, as far as precision and reliability is concerned. In standard work real verification of quality of measurement is done only at the stage of adjustment of aerial triangulation. The main aim of adjustment is to obtain the result with the highest probability, and it depends on removing gross errors from calculations. As it can be seen from practice, this condition is difficult to fulfilI; the procedure is time-consuming and not fully efficient. Detection and location of gross errors is difficult due to improper division of GPS measurements into profiles, multiple gross errors, mistakes in GPS measurement, or insufficient reliability level of network. In the proposed method distances between neighboring points of profile are compared, obtained from two independent determinations. In addition, increments of coordinates between neighboring projection centers are also compared. These differences, which prove to be higher than triple mean error, are considered as gross errors. The method has been tested on 26 blocks, which were prepared during last years in Poland. The aim of testing was to verify magnitude and number of gross errors of projection centers, which remain in the network after applying the method. Analysis of non-detected gross errors was done using W. Baarda data snooping method, i.e. the method of standardized residuals. In the test blocks at a, scale of 1 : 13 000 level of detectability of gross errors in the measured projections centers was ca. 6 times mean error of coordinate of projection center, while for 1: 26 000 photographs it was 12 times mean error, respectively. The method enables to detect in one calculation step all mistakes and most of gross errors, which results in decreasing number of adjustment cycles in cases, when many data errors exist.

18

Skuteczność dodatkowych parametrów w aerotriangulacji

Ziobro J.

Prace Instytutu Geodezji i Kartografii

|

2004

|

T. 50, z. 108

145-154

PL

Przedstawiono wyniki badań skuteczności dodatkowych parametrów w aerotriangulacji na przykładzie bloków opracowanych w kraju w kilku ostatnich latach. Zamieszczono wyniki badania 20 bloków, podzielonych na cztery grupy, różniące się skalą zdjęć, liczbą zdjęć w bloku oraz występowaniem pomiaru środków rzutów. Skuteczność dodatkowych parametrów pokazano jako wzrost dokładności uzyskanej dla punktów kontrolnych, w odniesieniu do dokładności otrzymanej w wyrównaniu bez dodatkowych parametrów.

EN

Author presented in the article results of examinations related to efficiency of applying additional parameters in aerotriangulation, using for this study blocks prepared in Poland during last years. Results of examinations of 20 blocks were included; they were divided into four groups, different in photo scale, number of photographs within block and appearance of the measured projection center. Efficiency of additional parameters was demonstrated as increase of accuracy obtained for check points, in reference to accuracy achieved in adjustment without additional parameters.

19

Aerotriangulacja archiwalnego, nieregularnego bloku zdjęć zalesionych terenów górskich

Boroń A., Borowiec M.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2003

|

Vol. 13b

315--324

PL

Przedmiotem publikacji jest technologia zastosowana do wykonania aerotriangulacji bardzo dużego i nietypowego bloku zdjęć lotniczych. 298 zdjęć spektrostrefowych w skali 1:10000, dotyczących obszaru Bieszczadzkiego Parku Narodowego, wykonano w 1994 roku w trzech różnych terminach. Blok zdjęć zawiera 14 szeregów o liczebności od 5 do 34 zdjęć. Z 14 szeregów 12 wykonanych jest równolegle (azymut osi szeregów ok. 150 g) natomiast w dwóch skrajnych szeregach różne kierunki lotu związane były z kierunkiem granic: Słowackiej i Ukraińskiej. Pokrycie podłużne zdjęć, ze względu na górski charakter terenu wyniosło średnio ok. 70% natomiast poprzeczne charakteryzowało się bardzo dużą zmiennością od 20% do ponad 50%. Aerotriangulację wykonano na obrazach cyfrowych powstałych z zeskanowania z rozdzielczością 1000 dpi oryginalnych zdjęć lotniczych. Na podstawie analizy geometrii bloku wybrano 46 rejonów w których zaprojektowano fotopunkty, a następnie pomierzono je w terenie metodą GPS. Punkty wiążące oraz fotopunkty pomierzone zostały na wszystkich zdjęciach z wykorzystaniem fotogrametrycznej stacji cyfrowej VSD-AGH. Ze względu na duże trudności z identyfikacją punktów wiążących na koronach drzew (ok. 80% wszystkich punktów wiążących) wybór punktów w pasach pokrycia poprzecznego szeregów wykonywano na stereogramach o bazie poprzecznej. Obliczenie aerotriangulacji wykonano metodą niezależnych wiązek z wykorzystaniem programu AEROSYS amerykańskiej firmy AeroSys Consulting. Uzyskano następującą charakterystykę dokładnościową wyrównania aerotriangulacji: RMSE na zdjęciach: Vx = ±7,0 μm, Vy = ±6,2 μm, Vxy = ±9,4 μm. Średnie odchylenie standardowe punktów wyznaczanych: SX = 0,188 m, SY = 0,189 m, SZ = 0,590 m. Uzyskane wyniki można uznać za bardzo dobre biorąc pod uwagę warunki wyboru i pomiaru większości punktów wiążących na koronach drzew.

EN

The paper presents the technology used for aerotriangulation of the non-typical block of 286 photographs covering the area or Bieszczady’s National Park (South-East Poland). Tackled problems included: 1. out-of-date photographs (exposition date: 1994 year) 2. wooded and mountainous character of the land 3. irregular shape of the block.

20

Aerotriangulacja wieloczasowa

Preuss R.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2002

|

Vol. 12

325--334

PL

W ostatnich latach obserwujem y rozwój techniki „geokodowania wprost". Dzięki rozwiązaniom sprzętowym rejestrowane są w czasie lotu fotogrametrycznego wszystkie parametry orientacji zewnętrznej wykonywanych zdjęć. Jednak badania eksperymentalne z zakresu precyzji tak wyznaczonych parametrów wskazują, że ich przydatność do pomiarów wielkoskalowych jest niewystarczająca. W praktyce produkcyjnej naszego kraju prawdopodobnie ta nowa technika pojawi się dopiero za kilka lat. W niniejszym referacie autor przedstaw ia koncepcję odtwarzania orientacji zewnętrznej dla bloku nowych zdjęć z wykorzystaniem param etrów orientacji zdjęć archiwalnych bez jakichkolw iek punktów naziemnej osnowy terenowej. Przeprowadzone prace eksperymentalne wskazują, że rozwiązanie to można stosować dla zdjęć wykonywanych według powtarzalnego nalotu w odstępach kilkuletnich. Zastosowanie modułów programowych JSAT stacji cyfrowej Image Station całkowicie autom atyzuje proces pomiarow y i obliczeniowy. W referacie są zaprezentowane wyniki opracowania zdjęć wykonanych dla obszaru miasta Poznania w odstępie czasowym dwóch lat.