Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Parametry opisujące zmienną pojemność adsorpcyjną gruntu jako pomocnicze narzędzia w określaniu zmian jakości wód podziemnych (w strefie saturacji)

Aniszewski Andrzej

Instal

|

2019

|

nr 10

52--57

PL

Ważnym zagadnieniem w transporcie zanieczyszczeń w gruncie jest wykazanie wpływu zależnej od czasu pojemności adsorpcyjnej tego gruntu na zmianę jakości wód podziemnych (w strefie saturacji). W pracy, dla wybranego gruntu i przepływających w nim zanieczyszczeń, wykazano tendencję zmiany pojemności adsorpcyjnej tego gruntu na podstawie wybranych parametrów charakteryzujących tę pojemność (Ra, ux/Ra, ΔC*max). Analiza liczbowych wartości tych parametrów wykazała zarówno spadkową w czasie tendencję pojemności adsorpcyjnej analizowanego gruntu jak i stopniowy wzrost zanieczyszczenia wód gruntowych. Dlatego wnioski wynikające z tych badań mogą być bardzo użyteczne w praktyce, gdy wykorzystuje się zasoby tych wód do różnych celów i gdy jednocześnie czystość tych wód maleje w czasie.

EN

An important issue in the transport of pollutants in the ground is the demonstration of the impact the time-dependent adsorption capacity of this ground on the change in the quality of groundwater (in a saturated zone). At work both for the selected ground and pollutants flowing in it, there is a tendency change of the adsorption capacity of this ground based on the adopted parameters characterizing this capacity (Ra, ux/Ra, ΔC*max). The analysis of the numerical values of these parameters showed both a declining tendency in time of the adsorption capacity of the analyzed ground as well as in a gradual increase contamination of groundwater. Therefore, the conclusions of these research can be very useful in practice, when using groundwater resources for various purposes and when simultaneously the purity of these waters decreases in time.

2

Analiza wpływu procesu adsorpcji na czystość wody gruntowej na przykładzie wybranego obiektu w Województwie Zachodniopomorskim

Aniszewski A.

Instal

|

2018

|

nr 12

44--47

PL

Przy transporcie zanieczyszczeń w gruncie ważnym problemem jest problem określania zmiennej w czasie zdolności adsorpcyjnej gruntu, który w istotny sposób wpływa na stopień czystości wody gruntowej. W pracy dla wybranego gruntu i płynącego w nim zanieczyszczenia określono tendencje zmian zdolności adsorpcyjnej na podstawie wybranych parametrów charakteryzujących tą zdolność. Przeprowadzone badania wykazały spadkową tendencję zdolności adsorpcyjnej gruntu powodując stopniowy wzrost zanieczyszczenia wody gruntowej. Taki wniosek może być bardzo pomocny w praktyce przy wykorzystywaniu zasobów wód gruntowych dla różnych celów (jako główny cel pracy).

EN

When transporting pollutants in the soil, an important problem is the problem of determining the variable in time adsorption capacity of this soil, which significantly affects the degree of groundwater purity. In the work for the selected soil and the contaminant flowing in it, the tendency of adsorption capacity changes was determined based on selected parameters characterizing this capacity. The conducted research showed a decreasing tendency of soil adsorption capacity causing gradual increase of groundwater pollution. Such a conclusion can be very helpful in practice when using groundwater resources for various purposes (as the main goal of the study).

3

Modeling of the Cs137 and Sr90 contamination transportation process performed for the vicinity of National Radioactive Wastes Disposal in Różan : NE Poland

Miecznik M., Mietelski J. W., Łokas E., Kleszcz K.

Computer Science and Mathematical Modelling

|

2018

|

No. 7

19--30

EN

This paper contains the results of radionuclides transportation modeling under National Radioactive Waste Disposal (NRWD) grounds in Różan (northeast Poland). The disposal is of the low- and intermediate-level waste (LILW) type. We simulated the radionuclides transportation process through sandy soils. The simulation was performed in a self-written simulator in Scilab using the finite difference method. The model included diffusion, advection and radioactive decay. The model was tested according to convergence and stability. Assuming the hydrological gradient being 0.008, the contamination transportation time was 30–46 years depending on the modeled problem. The modeled distance of 600 m was from underneath the disposal to the exudation in the Narew ravine. Radioactive decay for both cesium (Cs 137) and strontium (Sr 90) had a significant impact on the results. The model proved to be a useful tool for performing simple scientific simulations. This survey was part of a PhD thesis.

PL

Artykuł zawiera wyniki modelowania transportu potencjalnego skażenia Cs 137 i Sr 90, przeprowadzonego dla wód podziemnych pod Krajowym Składowiskiem Odpadów Promieniotwórczych w Różanie (północno-wschodnia Polska). KSOP jest składowiskiem odpadów nisko- i średnioaktywnych. Modelowanie zostało przeprowadzone w samodzielnie napisanym symulatorze, w programie SciLab, z wykorzystaniem metody różnic skończonych. Symulowano proces transportu radionuklidów przez piaszczyste gleby. Model zawierał dyfuzję, adwekcję i rozpad promieniotwórczy. Model został przetestowany pod względem zbieżności i stabilności. Modelowany czas transportu skażeń spod dna składowiska do koryta rzeki Narew, przy założeniu gradientu hydrologicznego 0.008, wynosił od 30 do 46 lat w zależności od przyjętego scenariusza. Modelowany dystans wynosił 600 m. Rozpad promieniotwórczy miał znaczący wpływ na uzyskane rezultaty. Modelowanie potwierdziło, że symulator jest użytecznym narzędziem do przeprowadzania prostych, naukowych symulacji. Przeprowadzone badania były częścią pracy doktorskiej.

4

Wpływ cyrkulacji atmosferycznej na kształtowanie zachmurzenia w Krakowie (2004-2008)

Pluta G.

Przegląd Geofizyczny

|

2013

|

Z. 3-4

185--196

PL

Praca stanowi próbę określenia wpływu cyrkulacji atmosferycznej na kształtowanie wielkości i rodzaju zachmurzenia w zależności od pory roku w Krakowie. Jako źródło danych wykorzystano obserwacje z 12 UTC dokonywane na stacji naukowej Zakładu Klimatologii IG UJ w Krakowie w latach 2004-2008 oraz Kalendarz typów cyrkulacji atmosfery dla Polski Południowej T. Niedźwiedzia z tego samego okresu. Badano związek średniej wielkości zachmurzenia z typami cyrkulacji oraz prawdopodobieństwo wystąpienia wybranych rodzajów chmur (Cirrus, Altocumulus, Stratocumulus, Cumulus). Na podstawie częstości względnej wyznaczono typy cyrkulacji sprzyjające ich wystąpieniu. Zaprezentowana metoda pozwoliła na wykazanie różnic wpływu czynników cyrkulacyjnych kształtujących wielkość i rodzaj zachmurzenia między poszczególnymi porami roku. Wykazała również związek zalegania chmur Stratocumulus z typami antycyklonalnymi cyrkulacji na jesieni, słabszy wpływ czynników cyrkulacyjnych na kształtowanie zachmurzenia i dużą rolę konwekcji latem oraz wpływ adwekcji z sektora południowego generującej sytuacje fenowe na występowanie chmur Cirrus i Altocumulus w zimie i na jesieni.

EN

This study attempts to investigate and describe an influence of atmospheric circulation on forming cloudiness on depending of particular seasons in Krakow. 12 UTC observations from the scientific station of Department of Climatology IG Jagiellonian University in Krakow for the period 2004-2008 and Calendar of circulation types for Southern Poland by T. Niedźwiedź for analogous period were used. The influence of circulation types on average cloud cover was investigated, as well as the probability of occurrence for selected cloud genera (Cirrus, Altocumulus, Stratocumulus, Cumulus). Basing on relative frequency, circulation types favorable for their occurrence were determined. Presented method permitted to identify differences of influence of circulation factors on cloud cover and cloud genera between particular seasons. It also indicated that occurrence of Stratocumulus depends on anticyclonic types, weak influence of circulation factors on forming cloudiness with big role of convection in summer and influence of advection from southern sector generating foehn situations on occurrence Cirrus and Altocumulus clouds in winter and autumn.

5

Description and Verification of the Contaminat Transport Models in Groundwater : Theory and Practice

Aniszewski A.

Archives of Environmental Protection

|

2013

|

Vol. 39, no. 3

3--21

EN

This paper presents a general overview of 2D mathematical models for both the inorganic and the organic contaminants moving in an aquifer, taking into consideration the most important processes that occur in the ground. These processes affect, to a different extent, the concentration reduction values for the contaminants moving in a groundwater. In this analysis, the following processes have been taken into consideration: reversible physical non-linear adsorption, chemical and biological reactions (as biodegradation/biological denitrification) and radioactive decay (for moving radionuclides). Based on these 2D contaminant transport models it has been possible to calculate numerically the dimensionless concentration values with and without all the chosen processes in relation to both the chosen natural site (piezometers) and the chosen contaminants.In this paper, it has also been possible to compare all the numerically calculated concentration values to the measured concentration ones (in the chosen earlier piezometers) in relation to both the new unpublished measurement series of May 1982 and the new set of parameters used in these 2D contaminant transport models (as practical verification of these models).

PL

W artykule przedstawia się generalny przegląd 2D matematycznych modeli zarówno nieorganicznych, jak i organicznych zanieczyszczeń płynących w warstwie wodonośnej, biorąc pod uwagę najważniejsze procesy, jakie zachodzą w gruncie. Procesy te wpływają w różnym stopniu na wartości redukcji stężeń dla płynących w wodzie gruntowej zanieczyszczeń. W tej analizie wzięto pod uwagę następujące procesy: odwracalna nieliniowa fi zyczna adsorpcja, chemiczne i biologiczne reakcje (jako biodegradacja/biologiczna denitryfi kacja) oraz rozpad promieniotwórczy (dla płynących radionuklidów). W oparciu o prezentowane 2D modele transportu zanieczyszczeń było możliwe przeprowadzenie numerycznych obliczeń bezwymiarowych wartości stężeń z uwzględnieniem i bez uwzględnienia wszystkich wybranych procesów w odniesieniu zarówno do wybranego naturalnego gruntu (piezometrów) jak i do wybranych zanieczyszczeń. W pracy było również możliwe porównanie wszystkich obliczonych numerycznie wartości stężeń do wartości pomierzonych (w wybranych wcześniej piezometrach) w odniesieniu zarówno do nowej niepublikowanej wcześniej serii pomiarowej z maja 1982 jak i do nowego zestawu parametrów wykorzystanego w tych 2D modelach transportu zanieczyszczeń (jako praktyczna weryfi kacja tych modeli).

6

Adwekcyjny transport zanieczyszczeń w rzece z uwzględnieniem dyfuzji dwukierunkowej w płaszczyźnie prostopadłej do kierunku przepływu

Bielski A.

Ochrona Środowiska

|

2012

|

Vol. 34, nr 2

19-24

PL

Zaprezentowano metodę analitycznego rozwiązywania równania różniczkowego opisującego adwekcyjny transport masy z dwukierunkową dyfuzją w płaszczyźnie normalnej do przepływu w stanach nieustalonych. Rozwiązanie to umożliwia określenie rozkładu zawartości zanieczyszczeń w przekroju rzeki oraz wyznaczenie współczynnika zmienności zawartości zanieczyszczeń. Na podstawie znajomości tego współczynnika można wyznaczyć czas wymieszania zanieczyszczeń (w odpowiednim stopniu) z wodą w rzece. W celu zobrazowania opracowanej metody przedstawiono przykładową ewolucję mapy zawartości zanieczyszczeń wraz z upływem czasu oraz sposób tworzenia takich map w przypadku kilku źródeł zanieczyszczeń.

EN

The paper presents an analytical solution of the differential equation that describes advection mass transport with bi-directional diffusion in the plane perpendicular to flow under conditions of unsteady state. The solution obtained makes it possible to define the distribution of pollutant concentrations in the river cross-section and determine the coefficient of variation in the concentrations of the pollutants. Knowledge of the coefficient of variation offers the possibility for determining (up to the extent desired) the time during which the pollutants and riverine water become intermixed. To visualize the method proposed, an example was presented of time-related evolution of the pollutant concentration map, and a method was suggested, which shows how to produce such maps in the case of several pollution sources.

7

Transport zanieczyszczeń w rzece z uwzględnieniem dyfuzji dwukierunkowej

Bielski A

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2012

|

T. 15, nr 3

307--332

PL

Transport zanieczyszczeń w rzece z uwzględnieniem dyfuzji dwukierunkowej W pracy zaprezentowano metodę analitycznego rozwiązywania równania różniczkowego opisującego adwekcyjny transport masy z dwukierunkową dyfuzją w płaszczyźnie normalnej do przepływu w stanach nieustalonych. W metodzie tej funkcję stężenia zapisano w postaci iloczynu trzech funkcji dotyczących czasu oraz dwóch współrzędnych liniowych. Taki sposób reprezentacji funkcji stężenia umożliwia przedstawienie równania transportu masy w postaci trzech równań różniczkowych, odnoszących się tylko do jednej współrzędnej. Rozwiązanie równania transportu masy odnosi się do przypadku równomiernego, prostokątnego rozkładu stężeń zanieczyszczeń w przekroju rzeki. Rozwiązanie umożliwia określenie rozkładu stężeń zanieczyszczeń w przekroju rzeki. Podano również rozwiązania dla przypadku wypływu zanieczyszczeń z nieskończenie małego otworu oraz nieskończenie wąskiej pionowej lub poziomej szczeliny. Sformułowano przybliżone zależności, umożliwiające wyznaczenie czasu przemieszczenia maksymalnego stężenia przekroju do naroża przekroju prostokątnego koryta rzeki oraz czasu wystąpienia stężenia maksymalnego, jakie w ogóle pojawi się w narożu przekroju. Opisano własności otrzymanych rozwiązań. Określono względne momenty wystąpienia maksymalnych zmian stężenia w czasie w wybranym miejscu przekroju koryta rzeki. W przypadku koryta rzeki o przekroju prostokątnym maksymalne zmiany stężeń pojawiają się w przybliżeniu w około 10/47 czasu wystąpienia maksymalnego stężenia w narożu przekroju lub w chwili wystąpienia stężenia stanowiącego 10/32 stężenia maksymalnego, jakie pojawi się w tym narożu. W przypadku ośrodka nieograniczonego maksymalne zmiany stężeń pojawiają się wcześniej, to jest w 10/34 czasu wystąpienia maksymalnego stężenia w tym samym miejscu co w ośrodku ograniczonym. W przypadku ośrodka nieograniczonego maksymalne zmiany stężeń pojawiają się w chwili wystąpienia stężenia stanowiącego 10/33 stężenia maksymalnego, jakie pojawi się w tym samym miejscu co w ośrodku ograniczonym. Ułamek 10/33 wyznaczony dla ośrodka nieograniczonego jest zbliżony do ułamka 10/32 wyznaczonego dla ośrodka ograniczonego (rzeka). Oznacza to, że przebieg zmian stężeń w czasie w tym samym punkcie w obu ośrodkach ma ten sam charakter, a krzywe przedstawiające zmiany stężeń są podobne.

EN

The paper presents an analytical method for solving the differential equation describing the advection mass transport with bi-directional diffusion in the plane perpendicular to the flow in the unsteady state. In this method, a function of concentration is represented through the products of three functions related to coordinates of time and two linears. This manner allows the presentation of the mass transport equation in the form of three differential equations relating to a single coordinate. The solution of mass transport equation refers to the case of uniform, rectangular concentration distribution of pollutants in the river section. The solution allows to specify the distribution of pollutants concentrations in the river section. It also gives solutions for the discharge of pollutants from the infinitely small holeand the infinitely narrow horizontal or vertical gap. It presents formulas to determine the approximate time displacement of peak con-centration of section to a corner of a rectangular cross-section of the river and the time of the maximum concentration at all appears in the corner of the section. In the paper there were de-scribed the properties of obtained solutions. The relative moments of appearance of the maxi-mum changes of concentration with time at a specific location in the river cross-section were described. In the case of rectangular riverbed maximum concentration changes occur approximately at about 10/47 of time of to maximum concentration in a corner section or at the time of the concentration being 10/32 of the maximum concentration that will appear in the corner. In the unlimited space maximum changes of concentration occur earlier at 10/34 time to maximum concentration in the same place than as in the limited space (river). In the unlimited space maximum concentrations occur at the time when concentration is 10/33 of the maximum concentration which will be in the same place as in the limited space. Fraction 10/33 set for unlimited space is close to the fraction 10/32 obtained for limited space (river). This means that the changes of the concentrations at the same point in the two spaces are the same in nature, and the curves of changes in concentration are similar.

8

Advective diffusion of admixture in a medium with traps

Bozhenko B., Chernucha O.

Zeszyty Naukowe. Matematyka / Politechnika Opolska

|

2001

|

z. 17

5-15

EN

Admixture diffusion has been considered allowing for advective component in a medium with traps under action of constant source on the body surface. The analytical solutions of the initial-boundary value problem have been obtained for a layer; it has been found admixture concentration in the body, particle flow through the given surface and substance quantity passed through this depth in certain time interval. Comparative analysis of concentrations and mass flows for the models of advective diffusion in a medium with traps and effective one has been done in the stationary case.

PL

W pracy rozpatrzono dyfuzję substancji domieszkowej z uwzględnieniem konwekcji w środowisku z pułapkami przy oddziaływaniu stałych źródeł na powierzchni ośrodka. Otrzymano rozwiązanie analityczne zagadnienia brzegowego dla warstwy. Zapisano wzory dla obliczenia stężenia domieszki w ośrodku, strumienia cząsteczek domieszki przez powierzchnie oraz ilość substancji domieszkowej, która przepływa przez zadaną warstwę za określony czas. Porównano obliczone wartości stężenia i strumienia domieszki dla modeli prostej dyfuzji, dyfuzji z uwzględnieniem adwekcji oraz dyfuzji w środowisku z pułapkami w przypadku zagadnienia stacjonarnego.

9

Wyznaczanie drogi mieszania zanieczyszczeń w ciekach wodnych

Bielski A., Gońka A.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2001

|

Vol. 27, no.1

19-43

PL

W pracy przedstawiono nowy sposób obliczania drogi mieszania zanieczyszczeń oparty na współczynniku stopnia wyrównania stężeń. Wykorzystano do tego celu dwa modele: Bielskiego i Boczara adwekcyjnego transportu zanieczyszczeń z dyspersja poprzeczną. W pracy podano metodę wyznaczania współczynników a(n) w równaniu Bielskiego dla prostokątnego lub innego rozkładu stężeń zanieczyszczeń w przekroju początkowym. Przeanalizowano różnice, jakie wystąpią przy określaniu obiema metodami drogi mieszania i rozkładu stężeń po szerokości cieku. Zauważono, że różnice wynikają z odmiennego sposobu wyprowadzenia równań (9) i (11). Stwierdzono, że w celu skrócenia drogi mieszania zanieczyszczenia należałoby wprowadzić, jeśli to możliwe, w pobliżu os rzeki oraz tak, aby wytworzony pas zanieczyszczeń 2L, był możliwie największy.

EN

The paper presents a new method of calculating the mixing length of pollutants, based on the coefficient of the degree of concentrations leveling. Two models have been used: of Bielski and of Boczar of advective transport of pollutants with transverse dispersion. A method of determining the coefficient a(n) in Bielski's formula for rectangular or other concentration distribution of pollutants in the initial cross-section has been given. The differences which will occur when determining using any of these methods the mixing length and the concentration distribution on the width of water-course are analysed. It has been noticed that the differences are due to the different method used when deriving the formula (9) and (11). It has been found, that in order to shorten the mixing length the pollutants should be disposed, as far as possible, near the river axis and also in such a way as to make the formed zone of inflow of pollutants, of the width 2L, as large as possible.

10

Transport zanieczyszczeń w rzekach i kanałach

Czernuszenko W.

Przegląd Geofizyczny

|

2000

|

Z. 2

139-150

EN

Mathematical description of the concentration field of pollutants in different aquatic systems par-ticularly in rivers, open channel flows and reservoirs is presented. Pollutants are defined here as all kinds of chemical substance that mix readily with water but do not react with it. It is assumed that the pollutants are passive but do not have to be conservative. The heat is also treated as a pollutant and it is shown how to describe the temperature field in the considered aquatic environment. Water flows in rivers, open channels and reservoirs are usually turbulent and the concentration calcula-tions need special treatment. It is shown how to describe mathematically the concentration distribu-tion in turbulent flows and also in shallow rivers and very long rivers. The pollutant transport in shallow rivers is treated as two-dimensional case and in very long rivers as one-dimensional case. The processes of dispersion in two-dimensional and one-dimensional cases are discussed.