PL
 |
EN
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
  1. 17 Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
  2. 17 Principles and Methods of Assessing the Working Environment
  3. 9 LAB Laboratoria, Aparatura, Badania
  4. 6 Analit
  5. 5 Chemia i Inżynieria Ekologiczna
Więcej...
Autorzy help
  1. 9 Niedzielski P.
  2. 7 Surgiewicz J.
  3. 6 Rajfur M.
  4. 5 Kozak. L.
  5. 4 Gawęda E.
Więcej...
Lata help
  1. 1 2024
  2. 5 2022
  3. 3 2021
  4. 1 2020
  5. 5 2019
Więcej...
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 63

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  absorpcyjna spektrometria atomowa
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
1
Content available remote Oznaczanie antymonu i jego związków w powietrzu na stanowiskach pracy
Wasilewski Paweł, Woźnica Agnieszka
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2024
|
Nr 1 (119)
81-93
PL
Antymon jest stosowany wraz z innymi metalami jako dodatek do stopów czcionkowych i łożyskowych. Antymon w formie metalicznej nie jest zaklasyfikowany jako substancja zagrażająca zdrowiu, natomiast jego sole zostały tak sklasyfikowane. Niektóre związki antymonu zostały sklasyfikowane jako substancje rakotwórcze. Obowiązująca wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) w powietrzu na stanowiskach pracy wynosi 0,5 mg/m3 (Rozporządzenie MRPiPS 2018). Celem badań było opracowanie metody oznaczania antymonu do oceny narażenia zawodowego w zakresie 1/10 ÷ 2 zaproponowanej wartości NDS. Metoda polega na pobraniu antymonu i jego związków zawartych w powietrzu na filtr MCE, mineralizacji filtra w wodzie królewskiej w temperaturze 150°C oraz oznaczeniu zawartości antymonu w próbce z zastosowaniem absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS) z atomizacją w płomieniu. Metoda oznaczania antymonu została przedstawiona w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu i inżynierii środowiska.
EN
Antimony is used as an additive in font and bearing alloys along with other metals. Antimony in metallic form is not classified as a health hazard, while its salts have been so classified. Some antimony compounds have been classified as carcinogens. The applicable value of the maximum allowable concentration (MAC) in air at workplaces is 0.5 mg/m3 (MRPiPS ordinance, 2018). The purpose of this study was to develop a method for the determination of antimony for occupational exposure assessment in the range of 1/10–2 of the proposed MAC values. The method consists of collecting antimony and its airborne compounds from an MCE filter, mineralizing the filter in aqua regia at 150°C, then determining the antimony content in the sample using atomic absorption spectrometry (AAS) with flame atomization. The method for the determination of antimony is presented in the form of an analytical procedure, which is included in the appendix. The scope of the article includes health and environmental health and safety issues that are the subject of research in health sciences and environmental engineering.
2
Zawartość określonych pierwiastkow papierowych opakowaniach przydatnych do odzysku przez kompostowanie i biodegradację
Ciepliński Maciej, Podawczyk Izabela
Przegląd Papierniczy
|
2022
|
R. 78, nr 3
164--169
PL
Omówiono zastosowanie metody absorpcyjnej spektrometrii atomowej do oznaczania zawartości Zn, Cu, Ni, Cd, Pb, Hg, Cr, Mo, Se i As w papierowych i tekturowych opakowaniach i materiałach opakowaniowych przydatnych do odzysku przez biodegradację i kompostowanie, zgodnie z PN-EN 13432. Przedstawiono wyniki oznaczania tych pierwiastków w 280 próbkach papieru i tektury. Tylko w pojedynczych próbkach stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych zawartości Pb, Cu i Zn, a ponad 90% próbek spełniło wymagania PN-EN 13432 pod względem zawartości szkodliwych pierwiastków.
EN
The application of atomic absorption spectrometry method for determination of Zn, Cu, Ni, Cd, Pb, Hg, Cr, Mo, Se and As content in paper and cardboard packaging and packaging materials suitable for recovery by biodegradation and composting according to PN-EN 13432 has been discussed. The results of the determination of these elements in 280 paper and board samples are presented. Single samples were found to exceed the permissible contents of Pb, Cu and Zn. More than 90% of the samples met the requirements of EN 13432 in terms of the content of harmful elements.
3
Content available Kobalt i jego związki . Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Wasilewski Paweł
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2022
|
Nr 1 (111)
133--145
PL
Kobalt ze względu na swoje fizykochemiczne właściwości w formie metalicznej jest wykorzystywany przy produkcji stopów odpornych na temperaturę, będących magnesami trwałymi i odlewniczych. Dodatkowo szerokie zastosowanie znajdują sole kobaltu, które są stosowane przy produkcji pigmentów, sykatyw do farb olejnych oraz baterii. Kobalt metaliczny w formie drobnego proszku w kontakcie ze skórą może wywoływać odpowiedź alergiczną. Głównym zagrożeniem dla zdrowia pracownika są rozpuszczalne sole kobaltu, które zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE 1272/2008) są sklasyfikowane jako substancje rakotwórcze. Celem badań było opracowanie metody oznaczania kobaltu do oceny narażenia zawodowego w zakresie 1/10 ÷ 2 zaproponowanej wartości NDS. Metoda polega na pobraniu aerozolu kobaltu i jego związków zawartych w powietrzu na filtr, mineralizacji filtra w kwasie azotowym(V) i kwasie chlorowodorowym w podwyższonej temperaturze, a następnie oznaczeniu zawartości kobaltu w próbce z zastosowaniem absorpcyjnej spektrometrii atomowej z elektrotermiczną atomizacją (ET-AAS). Podczas wykonywania badań spełniono wymagania walidacyjne przedstawione w normie europejskiej PN-EN 482. Metoda umożliwia oznaczanie kobaltu i jego związków w powietrzu w stężeniach 0,0001 ÷ 0,002 mg/m³ dla frakcji respirabilnej. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu i inżynierii środowiska.
EN
Due to its physicochemical properties, cobalt in metallic form is used in the production of the following alloys: heat resistant, permanent magnets and foundry alloys. Moreover, cobalt salts are widely used in the production of pigments, oil drying agents and batteries. Metallic cobalt in the form of fine powder in contact with skin can cause an allergic response. However, the main danger are soluble cobalt salts, which are classified as carcinogens according to the European Union Commission Regulation (WE 1272/2008). The aim of this study was to develop a method for determining cobalt to assess occupational exposure within 1/10 ÷ 2 of the proposed MAC value. The method consists in taking an aerosol of cobalt and its compounds contained in the air onto a filter, mineralization of the filter in nitric acid (V) and hydrochloric acid at elevated temperature and then determination of cobalt content in the sample using atomic absorption spectrometry with electrothermal atomization (ET-AAS). Validation requirements presented in Standard No. PN-EN 482 were fulfilled during the tests. The method allow the determination of cobalt and its compounds in workplace air at concentrations of 0.0001 ÷ 0.002 mg/m³ for the respirable fraction. LOQ is 0.017 µg/m³ . The overall precision of the study was 5.39% and the expanded uncertainty was 23.56%. The method for determining cobalt and its compounds has been recorded in the form of an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
4
Content available remote Biological monitoring using lichens as a source of information about contamination of mountain with heavy metals
Budzyńska-Lipka Wiktoria, Świsłowski Paweł, Rajfur Małgorzata
Ecological Chemistry and Engineering. S
|
2022
|
Vol. 29, nr 2
155--168
EN
The aim of this study was passive biomonitoring of the mountains of southern Poland. Lichens Hypogymnia physodes were used for the study. Concentrations of the heavy metals Ni, Cu, Zn, Cd and Pb were determined in these lichens. The concentrations were measured by atomic absorption spectrometry (AAS). The analysis of the concentrations of the determined heavy metals in the lichen thallus allowed to determine the places with the highest and the lowest contamination with a given heavy metal in the study area. It was shown that the area of Great Czantoria and Big Soszow is the most contaminated with heavy metals among the investigated areas. The study shows that the transport of analytes with the wind from distant emission sources, low-level emission (coal burning), and traffic have the greatest influence on the level of atmospheric aerosol pollution in the study area.
5
Content available The biological monitoring as a source of information on environmental pollution with heavy metals
Wacławek Maria, Świsłowski Paweł, Rajfur Małgorzata
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
|
2022
|
R. 27, NR 1-2
53--78
EN
The influence of environmental pollution on living organisms has been known for a long time, but it was not until the second half of the twentieth century that methodical studies on the influence of anthropopressure on changes in ecosystems began. Living organisms began to be used as biological indicators of environmental pollution. Cyclical and quantitative studies of pollutant concentrations in bioaccumulators have become the basis of modern biological monitoring (biomonitoring) of environmental pollution. Biomonitoring studies are carried out with the passive method (passive biomonitoring), in which living organisms occurring in their natural environment are analysed, and with active methods (active biomonitoring), in which, for example, plants living in the environment with low pollution are transferred and displayed in more polluted ecosystems e.g. heavy metals. The analysis of trace elements, including heavy metals accumulated in algae, mosses and lichens used in biological monitoring provides a lot of information on, among others concentration and origin of pollutants and the directions of their spread. Biomonitoring is used to assess the level of contamination of selected ecosystems, as well as the impact of individual emitters on the environment. An important element in determining the concentrations of trace elements in biological material used in biomonitoring is the proper planning of the experiment, taking into account, among others: methods of collecting or exposing samples, selection of analytical methods and methods of evaluation and interpretation of results. The aim of the presented long-term research, conducted by the Research Team of the Institute of Biology of the University of Opole, was to show that analytical techniques using biota samples can provide reliable data on the past, present and future state of the environment. However, it should be remembered that in order for the results of biomonitoring studies to be reliable and comparable, the applied research methodologies should be consistent and repeatable. In the presented research, Palmaria palmata and Spirogyra sp. algae, Pleurozium schreberi mosses, Hypogymnia physodes and bark of deciduous trees were used. In samples of biological material by the method of atomic absorption spectrometry, the concentrations of heavy metals, including Ni, Cu, Zn, Cd and Pb, were determined. On the basis of the conducted research, it was unequivocally stated that the biomonitoring methods are a good complement to the classic methods of environmental quality assessment. The analysis of the elements accumulated in the biological material provides us with information about the quality of the examined ecosystems, the introduced pollutants and their potential sources. This information allows for the introduction of effective measures to improve the quality of the environment.
6
Content available remote Badanie wpływu procesu mineralizacji na stężenie żelaza w bentonitach
Brzózka Bartosz, Kępka Martyna, Krzyżyk Sara, Kuryśko Kacper
Analit
|
2022
|
Nr 12
5--15
PL
W artykule opisano badania wpływu mineralizacji na stężenie żelaza w trzech próbkach bentonitu. Próbki zostały pobrane z zakładu CERTECH na trzech różnych etapach produkcji. Każdą z nich poddano mineralizacji różnymi kawasami: wodą królewską, stężonym i rozcieńczonym kwasem azotowym oraz kwasem solnym. Przygotowano przesącze i poddano je badaniu metodą atomowej spektrometrii absorpcyjnej. Każdą próbkę badano dwukrotnie. Przedstawiono wyniki badań, wygenerowano wykresy rozkładu stężeń żelaza w zależności od użytego do mineralizacji kwasu.
EN
The topic of the following article is the effect of mineralization on iron concentration in three bentonite samples. The samples were taken from the CERTECH factory at three different stages of production. Each was mineralized with different acids: aqua regia, concentrated and diluted nitric acid and hydrochloric acid. The filtrates were prepared and subjected to atomic absorption spectrophotometry. Each sample was tested twice. The results of the study are presented, and graphs of the distribution of iron concentrations depending on the acid used for mineralization were generated.
7
Content available Żelazowanad : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Surgiewicz Jolanta
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2021
|
Nr 1 (107)
97--115
PL
Żelazowanad należy do grupy żelazostopów stosowanych do produkcji stali węglowej, stali stopowej o wysokiej wytrzymałości, odpornej na temperaturę i skręcanie. Żelazowanad w postaci pyłu jest łagodnym środkiem drażniącym dla skóry i dróg oddechowych człowieka. Jednak wśród pracowników narażonych na żelazowanad stwierdzono zmiany patologiczne w układzie oddechowym. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) na stanowiskach pracy dla frakcji wdychalnej żelazowanadu wynosi 1 mg/m³, wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) wynosi 3 mg/m³. Przedstawiono metodę oznaczania żelazowanadu do oceny narażenia zawodowego na tę substancję w zakresie 1/10 ÷ 2 wartości NDS. Metoda polega na: pobraniu żelazowanadu zawartego w powietrzu na filtr, mineralizacji filtra w stężonym kwasie azotowym i chlorowodorowym oraz oznaczaniu żelaza i wanadu metodą płomieniową absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS). Metoda umożliwia oznaczenie żelazowanadu zawartego w powietrzu na stanowiskach pracy we frakcji wdychalnej w zakresie stężeń 0,073 ÷ 2,06 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 720 l). Uzyskana względna niepewność rozszerzona pomiaru żelazowanadu spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur stosowanych do oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda umożliwia wykonywanie pomiarów zgodnie z zasadami dozymetrii indywidualnej. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
EN
Ferrovanadium belongs to the group of ferroalloys used in the production of carbon steel, high-strength alloy steel. Ferrovanadium dust is a mild irritant to human skin and respiratory tract. However, pathological changes in various zones of the respiratory system were found among workers in the production of ferrovanadium. Currently, maximum allowable concentration value (MAC) for ferrovanadium in workplace air in Poland, for inhalable fraction, is at 1 mg/m³ and STEL at 3 mg/m³ . The article presents a method for determining concentrations of ferrovanadium in the range of 1/10–2 of the MAC. The method consists in collecting ferrovanadium contained in the air in fractions to filters, mineralization of filters with the use of concentrated acids and determination of iron and vanadium with atomic absorption spectrometry (AAS). The developed analytical method makes it possible to determine the inhalable fraction ferrovanadium in workplace air at the concentration range of 0.073–2.06 mg/m³ (for an 720-L air sample). The obtained relative expanded uncertainty of the measurement of ferrovanadium meets the requirements of Standard No. PN-EN 482. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
8
Content available Nikiel i jego związki. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Wasilewski Paweł
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2021
|
Nr 4 (110)
179--189
PL
Nikiel dzięki swoim właściwościom fizykochemicznym jest stosowany do wytwarzania stopów o wysokiej wytrzymałości, odpornych na korozję i temperaturę, o wysokiej rezystancji i kwasoodpornych. Nikiel w postaci drobnego proszku może wywoływać odpowiedź alergiczną w kontakcie ze skórą, udowodniono również właściwości rakotwórcze przy długotrwałym narażeniu na pył niklowy. Zgodnie z proponowaną dyrektywą Parlamentu Europejskiego nr 2020/0262 zaproponowano wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) w powietrzu na stanowiskach pracy dla frakcji wdychalnej 0,05 mg/m³ , a dla frakcji respirabilnej 0,01 mg/m³ (2020/0262/COD). Celem badań było opracowanie metody oznaczania niklu do oceny narażenia zawodowego w zakresie 1/10 ÷ 2 zaproponowanych wartości NDS. Metoda polega na: pobraniu aerozolu niklu i jego związków zawartych w powietrzu na filtr, mineralizacji filtra w kwasie azotowym(V) i kwasie chlorowodorowym w podwyższonej temperaturze, a następnie oznaczeniu zawartości niklu w próbce z zastosowaniem absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS) z atomizacją w płomieniu. Metoda oznaczania niklu została przedstawiona w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu i inżynierii środowiska.
EN
Nickel due to its physicochemical properties is used to produce high strength, corrosion resistant, temperature resistant, high resistance and acid resistant alloys. Nickel in the form of fine powder can induce an allergic response when in contact with the skin, carcinogenic properties have been proven with long-term exposure to nickel dust. According to the proposed directive of the European Parliament No. 2020/0262, a value of maximum allowable concentration (MAC) in a workplace air in Poland for the inhalable fraction should be at 0.05 mg/m³ and for the respirable fraction at 0.01 mg/m³ (2020/0262/COD). The aim of this study was to develop a method for determining nickel in the range of 1/10 ÷ 2 of the MAC. The method is based on gathering nickel aerosol and its compounds contained in the air on a filter, filter mineralization in nitric acid(V) and hydrochloric acid at elevated temperature then determination of nickel content in the sample using atomic absorption spectrometry (AAS) with flame atomization. The method for the determination of nickel is presented in the form of an analytical procedure, which is included in the appendix. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
9
Content available The assessment of heavy metal contamination of the cultivated soils in the Odra river floodplain
Michalak Aleksandra, Świsłowski Paweł, Rajfur Małgorzata
Chemistry-Didactics-Ecology-Metrology
|
2021
|
R. 26, NR 1-2
55--64
EN
The aim of the study was to assess the contamination of selected heavy metals in cultivated soils of the Odra river floodplain. The heavy metals Mn, Fe, Cu, Zn, Ni, Cd and Pb were determined in soil samples collected in the autumn of 2020 - after the vegetation period of plants from designated measurement points. Concentrations of the analytes were measured using an atomic absorption spectrometer (F-ASA). A comparison was made between concentrations of heavy metals in soil samples collected from areas flooded in 1997 and from areas flooded as a result of rainfall, snowmelt and winter floods. The results of the studies were compared with the data for soils taken from non-flooded areas. The studies confirmed enrichment of soils subjected to precipitation, snowmelt and winter floods in heavy metals. Also samples taken from two measurement points located on floodplains of the Odra river were characterised by high concentrations of Zn, Cd and Pb.
10
Content available Tlenek wapnia : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Surgiewicz Jolanta
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2020
|
Nr 3 (105)
159--173
PL
Tlenek wapnia jest stosowany w budownictwie, przemyśle chemicznym, cukrownictwie, garbarstwie, przemyśle mydlarskim i farbiarstwie. Jest używany również jako środek owadobójczy i nawóz sztuczny w rolnictwie. Związek działa toksycznie w sposób podobny do działania ługu sodowego: drażni skórę, działa parząco, powoduje bardzo bolesne i trudno gojące się rany. Może prowadzić do przebicia przegrody nosowej i zapalenia płuc. Jest szczególnie niebezpieczny dla oczu. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia tlenku wapnia ustalono z uwzględnieniem frakcji; dla frakcji wdychalnej wartość NDS wynoszącą 2 mg/m³ i wartość NDSCh wynoszącą 6 mg/m³ , a dla frakcji respirabilnej wartość NDS wynoszącą 1 mg/m³ i wartość NDSCh wynoszącą 4 mg/m³ . W artykule przedstawiono metodę oznaczania stężeń tlenku wapnia występującego w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie 1/10 ÷ 2 wartości NDS. Metoda polega na: pobraniu tlenku wapnia zawartego w powietrzu we frakcjach na filtry membranowe, mineralizacji filtrów z zastosowaniem stężonego kwasu azotowego i oznaczaniu wapnia w roztworach przygotowanych do analizy metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu acetylen-powietrze (F-AAS). Opracowana metoda umożliwia oznaczenie wapnia w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie stężeń 0,50 ÷ 25,00 µg/ml. Uzyskana krzywa kalibracyjna wapnia charakteryzuje się wysoką wartością współczynnika korelacji (R2 = 0,9999). Granica oznaczalności wapnia (LOQ) wyniosła 1,4 ng/ml, a granica wykrywalności (LOD) 0,5 ng/ml. Wyznaczony współczynnik odzysku z filtrów wyniósł 1,00. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie stężenia tlenku wapnia zawartego w powietrzu na stanowiskach pracy we frakcji wdychalnej w zakresie stężeń 0,10 ÷ 4,86 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 720 l) i we frakcji respirabilnej w zakresie stężeń 0,10 ÷ 5,11 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 684 l). Metoda charakteryzuje się dobrą dokładnością i precyzją i spełnia wymagania zawarte w normach europejskich PN-EN 482 i PN-EN 13890:2010 dla procedur oznaczania czynników chemicznych. Metoda oznaczania tlenku wapnia została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
EN
Calcium oxide is used in construction, the chemical industry, the sugar industry, tanning in the soap and dyeing industries. It is also used as an insecticide and fertilizer in agriculture. The compound is toxic in a similar way to caustic soda, irritates the skin, has a burning effect, causes very painful and difficult to heal wounds. May lead to puncture of the nasal septum and pneumonia. It is especially dangerous for the eyes. Currently, maximum allowable concentration value (MAC) for calcium oxide in the work environment in Poland has been determined taking into account the fraction; for inhalable fraction at 2 mg/m³ and STEL at 6 mg/m³ and for respirable fraction at 1 mg/m³ and STEL at 4 mg/m³ . The aim of the study was to develop a method for determining the concentration of calcium oxide in the workplaces atmosphere, in the range from 1/10 to 2 of NDS. The developed method is based on collecting, stopping calcium oxide, contained in the inhalable and the respirable fraction, on membrane filters, mineralizing filters with concentrated nitric acid and determining calcium of the resulted solution by atomic absorption spectrometry with atomization in acetylene-air flame (F-AAS). The method enables determination of calcium in the air at workplaces in the concentration range 0.50 - 25.00 µg/ml. The obtained calcium calibration curve has a high correlation coefficient (R2 = 0.9999). The limit of detection (LOD) is 0.5 ng/ml, whereas the limit of quantification (LOQ) is 1.4 ng/ml. The determined recovery factor was 1.00. The developed analytical method allows the determination of the concentration of calcium oxide contained in the workplace air in the inhalable fraction in the concentration range of 0.10 - 4.86 mg/m³ (for a sample air volume 720 l) and in the respirable fraction in the concentration range of 0.10 - 5.11 mg/m³ (for a sample air volume 684 l). The method has good precision and accuracy and meets the requirements of European Standards PN-EN 482 and PN-EN 13890:2010 for procedures for determining chemical agents. The method for determining calcium oxide was presented in the form of the analytical procedure (Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
11
Content available Zanieczyszczenie metalami ciężkimi Matricaria chamomilla L. i Plantago lanceolata L.
Pieczka Mariola, Świsłowski Paweł, Rajfur Małgorzata
Proceedings of ECOpole
|
2019
|
Vol. 13, No. 1-2
135--143
PL
Celem badań była ocena zanieczyszczenia metalami ciężkimi (Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd i Pb) rumianku lekarskiego (Matricaria chamomilla L.) i babki lancetowatej (Plantago lanceolata L.). W ramach biomonitoringu pasywnego pobrano próbki roślin leczniczych oraz próbki gleby, na której rosły rośliny. Metale ciężkie oznaczono za pomocą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS). Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że zioła wykorzystane do badań różniły się pod względem stężeń metali ciężkich w zależności od miejsca ich pobierania. Wszystkie próbki ziół były zanieczyszczone wysokimi stężeniami manganu, żelaza oraz cynku. Badane próbki gleb z grupy B i C według rozporządzenia ministra środowiska nie przekroczyły maksymalnych dopuszczalnych stężeń poszczególnych metali ciężkich. Przeprowadzone badania biomonitoringowe wskazują na możliwość wykorzystania obu gatunków tych roślin leczniczych jako biowskaźniki do oceny stopnia zanieczyszczenia metalami ciężkimi środowiska przyrodniczego.
EN
The aim of the study was to evaluate the heavy metal contamination (Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd and Pb) of Matricaria chamomilla L. and Plantago lanceolata L. Within passive biomonitoring, samples of medicinal plants and soil samples were taken. Heavy metals were determined using atomic absorption spectrometry (AAS). On the basis of the conducted research it can be stated that the herbs used in the study differed in terms of concentrations of heavy metals, depending on the place of their collection. All herb samples were contaminated with high concentrations of manganese, iron and zinc. The tested soil samples from groups B and C according to the Regulation of the Minister of the Environment didn’t exceed the maximum permissible concentrations of individual heavy metals. The conducted biomonitoring studies indicate the possibility of using both species of these medicinal plants as bio-indicators to assess the level of heavy metals pollution in the natural environment.
12
Content available Badanie zawartości wybranych metali ciężkich w separatorze polimerowym akumulatora kwasowo-ołowiowego
Kolasa Dorota, Łukomska Aneta, Sołtysiak Joanna, Soszko Michał, Ciężarek Olga, Lach Jakub, Wróbel Kamil, Czerwiński Andrzej
Polimery
|
2019
|
T. 64, nr 6
442--451
PL
W materiale polimerowym stosowanym jako separator elektrod w akumulatorze kwasowo-ołowiowym oznaczano zawartość kadmu, ołowiu i rtęci. W kontekście obowiązujących przepisów dotyczących wprowadzanych do obrotu baterii i akumulatorów oraz przetwarzania zużytych baterii i zużytych akumulatorów porównano wyniki badania próbek separatora przed użyciem w procesach elektrochemicznych oraz próbek odpadowych. W badaniach separatora [poprzedzonych analizą jakościową tworzywa metodami: skaningowej mikroskopii elektronowej/spektrometrii dyspersji energii promieniowania rentgenowskiego (SEM/EDS) i spektroskopii w podczerwieni z transformacją Fouriera (FT-IR)] wykorzystano nowoczesny aparat do mikrofalowego roztwarzania próbek w połączeniu z techniką absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu (FAAS) i analizatorem rtęci. Zastosowane procedury analityczne weryfikowano na podstawie wyników badania certyfikowanego materiału odniesienia (PE-LD) zawierającego śladowe ilości analitów.
EN
Results of cadmium, lead and mercury determination in the polymeric material used as an electrode separator in the lead-acid battery have been presented. Samples of the separator before use in the electrochemical processes and the waste separator samples have been compared with reference to the existing laws on batteries and accumulators and waste batteries and accumulators. In the polymer separator examination [preceded by a qualitative analysis of the material using scanning electron microscopy/ energy dispersive X-ray spectrometry (SEM/EDS) and Fourier transform infrared spectroscopy (FT-IR) techniques], a modern UltraWAVE digestion system combined with flame atomic absorption spectrometry (FAAS) technique and a DMA-80 Direct Mercury Analyzer has been used. The quality of metal determination results has been evaluated using a certified PE-LD reference material containing trace amounts of analytes.
13
Content available Wodorotlenek wapnia : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Surgiewicz Jolanta
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2019
|
Nr 2 (100)
139--150
PL
Wodorotlenek wapnia jest substancją stałą koloru białego. Jest stosowany w budownictwie, w przemyśle chemicznym, do oczyszczania wody i ścieków i do odsiarczania spalin. Związek powoduje poważne uszkodzenie oczu, działa drażniąco na skórę i może powodować podrażnienie dróg oddechowych. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla wodorotlenku wapnia, dla frakcji wdychalnej, została ustalona na poziomie 2 mg/m³ , a wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) – 6 mg/m³ . Dla frakcji respirabilnej zaś wartość NDS wynosi 1 mg/m³ , a wartość NDSCh – 4 mg/m³ . Celem pracy było opracowanie metody oznaczania stężeń wodorotlenku wapnia występującego w powietrzu na stanowiskach pracy, we frakcji wdychalnej i we frakcji respirabilnej, w zakresie od 1/10 do 2 wartości NDS, zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur oznaczania czynników chemicznych. Opracowana metoda oznaczania polega na: pobraniu wodorotlenku wapnia zawartego w powietrzu we frakcji wdychalnej i we frakcji respirabilnej aerozolu na filtry membranowe, mineralizacji filtrów z zastosowaniem stężonego kwasu azotowego oraz oznaczaniu wapnia w roztworach przygotowanych do analizy metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu acetylen-powietrze (F-AAS). Metoda umożliwia oznaczenie wapnia w powietrzu na stanowiskach pracy, w zakresie stężeń 0,50 ÷ 20,00 µg/ml. Uzyskana krzywa kalibracyjna wapnia charakteryzuje się wysoką wartością współczynnika korelacji (R2 = 1,0000). Granica wykrywalności wapnia (LOD) wynosi 0,1 ng/ml, natomiast granica oznaczalności (LOQ) wynosi 0,3 ng/ml. Wyznaczony współczynnik odzysku wyniósł 1,00. Opracowana metoda analityczna pozwala na oznaczanie stężenia wodorotlenku wapnia zawartego w powietrzu na stanowiskach pracy we frakcji wdychalnej w zakresie stężeń 0,10 ÷ 4,11 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 720 l) i we frakcji respirabilnej w zakresie stężeń 0,07 ÷ 2,70 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 684 l), co stanowi 0,05 ÷ 2,06 wartości NDS dla frakcji wdychalnej i 0,07 ÷ 2,7 wartości NDS dla frakcji respirabilnej. Metoda charakteryzuje się dobrą dokładnością i precyzją, a także spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482. Opracowana metoda oznaczania wodorotlenku wapnia została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
EN
Calcium hydroxide is a white color solid. It is used in construction, chemical industry, water purification and wastewater treatment, flue gas desulphurization. Calcium hydroxide causes serious damage to the eyes, irritates the skin and it can cause after-launch respiratory irritation. Maximum allowable concentration value (MAC) for calcium hydroxide in the work environment in Poland, for the inhalable and respirable fraction is 2 mg/m³ (STEL is 6 mg/m³ ) and 1 mg/m³ (STEL is 4 mg/m³ ), respectively. The aim of the study was to develop a method for determining the concentration of calcium hydroxide present in the inhalable and respirable fraction in the workplaces atmosphere, in the range from 1/10 to 2 MAC values in accordance with the requirements of European Standard PN-EN 482. The developed method is based on collecting, stopping calcium hydroxide (contained in the inhalable and the respirable fraction) on membrane filters, mineralizing filters with concentrated nitric acid and determining calcium of the resulted solution by atomic absorption spectrometry with atomization in acetylene-air flame (F-AAS). The described method allows the determination of calcium in workplace air concentrations in the range of 0.50–20.00 µg/ml. The calibration curve characterized by a high value of the correlation coefficient: R2 = 1.0000. The limit of detection (LOD) is 0.1 ng/ml and the limit of quantification (LOQ) is 0.3 ng/ml. The determined coefficient of recovery is 1.00. An analytical method allows the determination of the concentration of the calcium hydroxide present in the workplace air in the inhalable fraction in the concentration range of 0.10–4.11 mg/m³ (sample air volume 720 L) and in the reparable fraction in the concentration range 0.07–2.70 mg/m³ (for a sample air volume of 684 L), which represents 0.05–2.1 MAC value for the inhalable fraction and 0.07–2.7 MAC value for the respirable fraction. The method has good precision and accuracy and meets the requirements of European Standard PN-EN 482 for procedures for determining chemical agents. The method for determining calcium hydroxide has been recorded in the form of an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
14
Content available Dichlorek cynku : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Surgiewicz Jolanta
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2019
|
Nr 2 (100)
101--112
PL
Dichlorek cynku jest bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie. Stosowany jest w procesach galwanicznych, do impregnacji drewna, w przemyśle włókienniczym, w syntezie organicznej i do produkcji materiałów wybuchowych, np. świec dymnych. Dichlorek cynku wykazuje działanie: drażniące, żrące i uszkadzające oczy i błony śluzowe dróg oddechowych. Powoduje ciężkie zapalenie płuc, oparzenia skóry oraz ogólnoustrojowe zatrucie. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla frakcji wdychalnej dichlorku cynku wynosi 1 mg/m³ , a wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) – 2 mg/m³ . Celem pracy była nowelizacja normy PN-Z-04367:2008, dotyczącej oznaczania dichlorku cynku w powietrzu na stanowiskach pracy i opracowanie metody oznaczania dichlorku cynku zawartego we frakcji wdychalnej w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie od 1/10 do 2 wartości NDS. Opracowana metoda oznaczania polega na: pobraniu próbki powietrza na dwa filtry membranowe, wymywaniu dichlorku cynku z filtrów za pomocą wody dejonizowanej oraz oznaczaniu tego związku jako cynk metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (F-AAS) z atomizacją w płomieniu powietrze-acetylen. Metoda pozwala na oznaczanie dichlorku cynku w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie stężeń 0,07 ÷ 2,17 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 720 l), co odpowiada 0,1 ÷ 2,2 wartości NDS. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją oraz dokładnością i spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur oznaczania substancji chemicznych. Metoda oznaczania dichlorku cynku została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
EN
Zinc chloride is very soluble in water. It is used in galvanic processes, for wood impregnation, in the textile industry, in organic synthesis and for the production of explosives, for example smoke candles. Zinc dichloride has an irritating, corrosive and damaging effect on the eyes, mucous membranes of the airways, causes severe pneumonia, skin burns and systemic poisoning. Maximum allowable concentration value (MAC) for the inhalable fraction of zinc dichloride in Poland is 1 mg/m³ and the short-term exposure limit value (STEL) is 2 mg/m³ . The aim of the study was to amend standard PN-Z-04367:2008 and to develop a method for determining zinc dichloride in workplace air in the range from 1/10 to 2 MAC values. The developed method of determination is based on taking a sample of air into two membrane filters, washing out zinc dichloride from the filters with deionized water and determining that compound as zinc by atomic absorption spectrometry (F-AAS) with atomization in air-acetylene flame. The method allows determination of zinc dichloride in the workplace air in the concentration range of 0.07–2.17 mg/m³ (for an air sample with a volume of 720 L, which corresponds to 0.1–2.2 of the MAC value. The method is characterized by good precision and accuracy and meets the requirements of European Standard PN-EN 482 for procedures for the determination of chemical substances. The method for the determination of zinc dichloride has been recorded in the form of an analytical procedure (see Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
15
Content available remote Analiza zanieczyszczeń Zn i Pb w profilu glebowym Sztolni Ponikowskiej
Kornaś Kamila, Ostrowska Karolina, Sarnecka Ilona, Skoczeń Magda
Analit
|
2019
|
Nr 8
45--55
PL
W niniejszej pracy została przeprowadzona analiza zawartości zanieczyszczeń Zn i Pb w profilu glebowym na terenie Sztolni Ponikowskiej. Oznaczenie stężenia Zn wykonano wykorzystując metodę absorpcyjnej spektrometrii atomowej (ASA), natomiast stężenie Pb oznaczono przy użyciu metody anodowej woltamperometrii stripingowej (DP-ASV). Pobrano 8 próbek pochodzących z odpowiednich warstw gleby. Przed wykonaniem oznaczenia stężeń, próbki zostały odpowiednio przygotowane na drodze mineralizacji przy użyciu kwasu azotowego i roztworu nadtlenku wodoru. Stężenia zanieczyszczeń wyznaczono metodą kalibracyjną (ASA) oraz dodatku wzorca (woltamperometria stripingowa). W przypadku obliczenia stężenia Pb użyto programu komputerowego EAQt. W pracy ocenie poddano zawartość metali ciężkich w glebie, porównując je z normami, które określają ich dopuszczalne granice. Przeprowadzone badania nie wykazały przekroczenia dopuszczalnych stężeń Zn i Pb w profilu glebowym. Najwyższe wartości stężeń obu pierwiastków obserwowane są w próbkach gleby pobranych z głębokości 40 cm.
EN
In this study, analysis of the content of Zn and Pb impurities in the soil profile at the Ponikowska Adit was carried out. Determination of Zn concentration was carried out using the atomic absorption spectrometry (ASA) method, while Pb concentration using the anode stripping voltammetry (DP-ASV) method. Each of the 8 samples came from the respective soil layers. Prior to the concentration determination, the samples were properly prepared by mineralization using nitric acid and hydrogen peroxide. Contaminants’ concentrations were obtained from the interpretation of constructed calibration curves. In the case of Pb concentration, EAlab computer software was used. The study evaluated the content of heavy metals in soil, comparing them with norms that set their acceptable limits. The researches did not show exceeded concentrations of Zn and Pb in soil layers. The highest concentrations of both, Zn and Pb, were observed in samples taken from 40 cm depth.
16
Content available Oznaczenie stężeń wybranych metali ciężkich w bambusowych wyrobach tekstylnych przeznaczonych na obuwie dziecięce
Sieczyńska K., Ławińska K., Serweta W.
Technologia i Jakość Wyrobów
|
2018
|
R. 63
24--34
PL
W pracy zbadano zawartość metali ciężkich zawartych w płaskich wyrobach włókienniczych zawierających włókna bambusowe. Oznaczenia wykonano dla tkanin oraz dzianin bambusowych, pozyskanych z rynku krajowego, przeznaczonych na elementy wierzchnie, wyściółkowe oraz podszewkowe dziecięcego obuwia tekstylnego oraz skórzano-tekstylnego. W artykule opisano szczegółowo metodę badawczą (AAS) oraz metody oznaczania metali ciężkich (Sb, As, Pb, Cd, Cr, Co, Cu, Ni, Hg), których dopuszczalne wartości stężeń w określonych częściach obuwia dziecięcego stanowią jedną z wytycznych, determinujących nadanie znaku „Zdrowa Stopa”, będącego wyróżnikiem dobrego obuwia zapewniającego prawidłowy rozwój i funkcjonowanie stóp dzieci w wieku do 15 lat. Wszystkie badane materiały spełniły wymagania określone znakiem „Zdrowa stopa”, w kontekście zawartości metali ciężkich. Oznacza to, że mogą zostać dopuszczone do zastosowania ich w obuwiu.
EN
The study examined the content of heavy metals contained in flat textile products containing bamboo fibers. The markings were made for bamboo fabrics and knitwear, obtained from the domestic market, for surface elements, lining and lining of children's textile and leather-textile footwear. The article describes in detail the test method (AAS) and methods for the determination of heavy metals (Sb, As, Pb, Cd, Cr, Co, Cu, Ni, Hg) whose permissible concentration values in specific parts of children's footwear constitute one of the guidelines determining the the “Healthy Foot” sign, which is a distinguishing feature of good footwear that ensures the proper development and functioning of the feet of children under 15 years of age. All tested materials met the requirements of the “Healthy Foot” sign, in the context of heavy metal content. This means that they can be approved for use in children's footwear.
17
Content available Ocena jednorodności zanieczyszczenia kory drzew liściastych metalami ciężkimi
Pańczyk M., Świsłowski P., Rajfur M.
Proceedings of ECOpole
|
2018
|
Vol. 12, No. 2
539--549
PL
Celem badań była ocena jednorodności zanieczyszczenia metalami ciężkimi (Ni, Cu, Zn, Cd i Pb) kory drzew liściastych pobranej z lasu mieszanego na terenie gminy Ozimek (województwo opolskie). W ramach biomonitoringu pasywnego pobrano próbki kory z trzech gatunków drzew liściastych: z brzozy brodawkowatej (Betula pendula Roth.), buka zwyczajnego (Fagus sylvatica L.) oraz z dębu szypułkowego (Quercus robur L.). Metale ciężkie oznaczono za pomocą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (AAS). Na podstawie przeprowadzonych badań można jednoznacznie stwierdzić, że kora drzew wykorzystanych do badań różni się pod względem stężeń metali ciężkich. Największe średnie zawartości Cu, Zn, Cd i Pb występują w brzozie, a największa średnia wartość Ni w korze dębu. Najniższymi średnimi stężeniami charakteryzuje się kora buka. Różnice te są spowodowane najprawdopodobniej różnicą w obrębie struktury kory poszczególnych gatunków. Analizując wartości odchylenia standardowego SD i współczynnika zmienności CV, można stwierdzić, że kora drzew jest materiałem niejednorodnym. Wykazano również, że na wysoki poziom cynku w korze może mieć wpływ sąsiedztwo potencjalnego emitora, jakim jest Huta „Małapanew S.A.”.
EN
The aim of the study was to assess the homogeneity of heavy metal contamination (Ni, Cu, Zn, Cd and Pb) of deciduous tree bark taken from a mixed forest in the commune of Ozimek (Opolskie Province). As part of passive biomonitoring, bark samples were taken from three deciduous tree species: Betula pendula Roth., Fagus sylvatica L. and Quercus robur L. Heavy metals were determined using the atomic absorption spectrometry (AAS) method. On the basis of the conducted studies, it can be clearly stated that the bark of trees used in the study differs in terms of concentrations of heavy metals. The highest mean contents of Cu, Zn, Cd and Pb are found in birch and the highest mean value of Ni in Quercus robur L. Fagus sylvatica L bark is characterized by the lowest mean concentrations. These differences are most probably caused by differences in the structure of the bark of individual species. The analysis of SD standard deviation and coefficient of variation (CV) shows that tree bark is a heterogeneous material. It was also shown that the high level of zinc in the bark may be influenced by the proximity of a potential emitter, i.e. Ironwork "Małapanew S.A.".
18
Content available Kora brzozy brodawkowatej jako biomonitor zanieczyszczenia powietrza metalami ciężkimi
Rajfur M., Świsłowski P., Dębska L.
Proceedings of ECOpole
|
2018
|
Vol. 12, No. 1
237--246
PL
Celem przeprowadzonych badań była ocena możliwości wykorzystania kory brzozy brodawkowatej (Betula pendula Roth) w biomonitoringu terenów leśnych. Do badań wykorzystano korę drzew rosnących na obszarze Beskidów i Puszczy Boreckiej. W korze, metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej ze wzbudzeniem w płomieniu (F-AAS), oznaczono stężenia metali ciężkich: Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd oraz Pb. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono sezonowe zmiany stężenia analitów. Wykazano również, że kora brzozy brodawkowatej może być wykorzystywana jako bioindykator do oceny zanieczyszczenia aerozolu atmosferycznego na tych obszarach np. metalami ciężkimi. Ważne jest jednak, aby dokonać walidacji poszczególnych etapów procedury analitycznej z wykorzystaniem kory drzewa oraz uwzględnić czas pobierania materiału do badań.
EN
The aim of the study was to assess the possibility of using silver birch bark (Betula pendula Roth) in biomonitoring of forest areas. The research involved the use of tree bark growing in two areas - the Beskidy and the Borecka Forest. In the bark, by the method of atomic absorption spectrometry with flame excitation (F-AAS), concentrations of heavy metals: Mn, Fe, Ni, Cu, Zn, Cd and Pb were determined. On the basis of the conducted study, there were determined seasonal changes in the concentration of analytes. It was shown that the bark of a silver birch can be used as a bioindicator to assess atmospheric aerosol contamination in these areas, e.g. with heavy metals. It is important to validate the individual stages of the analytical procedure using the tree bark and take into account the time of collecting the material for testing.
19
Content available Srebro – związki rozpuszczalne : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Surgiewicz J.
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
|
2018
|
Nr 4 (98)
167--177
PL
Związki srebra na ogół nie rozpuszczają się w wodzie. Do nielicznych rozpuszczalnych związków srebra należą, np.: azotan srebra, fluorek srebra, nadchloran srebra. Związki te są stosowane w analizie chemicznej i katalizie organicznej, do produkcji: innych związków srebra (np. halogenków), materiałów wybuchowych, środków antyseptycznych (w medycynie), luster oraz w klasycznej technice fotograficznej. Rozpuszczalne związki srebra wykazują działanie drażniące i żrące na skórę oraz błonę śluzową oczu, powodują również: trwałe uszkodzenia oczu, dysfunkcję układu oddechowego i nerwowego. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla rozpuszczalnych związków srebra, w przeliczeniu na srebro, została ustalona na poziomie 0,01 mg/m3 . Celem pracy było opracowanie metody oznaczania stężeń rozpuszczalnych związków srebra w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie od 1/10 do 2 wartości NDS. Opracowana metoda oznaczania polega na: pobraniu próbki powietrza na filtr membranowy, wymywaniu rozpuszczalnych związków srebra z filtra za pomocą wody dejonizowanej oraz oznaczaniu związków srebra metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu powietrze-acetylen (F-AAS). Metoda umożliwia oznaczenie srebra w zakresie stę- żeń 0,070 ÷ 2,00 µg/ml. Uzyskana krzywa kalibracyjna srebra charakteryzuje się współczynnikiem korelacji R2 = 1,0000. Granica wykrywalności srebra (LOD) wynosi 0,009 µg/ml, natomiast granica oznaczalności (LOQ) – 0,027 µg/ml. Wyznaczony współczynnik odzysku z filtrów wynosi 0,99. Opracowana metoda pozwala na oznaczanie rozpuszczalnych związków srebra w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie stężeń 0,001 ÷ 0,028 mg/m3 (dla próbki powietrza o objętości 720 l), co odpowiada 0,1 ÷ 2,8 wartości NDS. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją oraz dokładnością i spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur oznaczania substancji chemicznych. Metoda oznaczania rozpuszczalnych związków srebra została zapisana w postaci procedury analitycznej, któ- rą zamieszczono w załączniku.
EN
Silver compounds are generally insoluble in water. The few soluble silver compounds include, e.g. silver nitrate, silver fluoride, silver perchlorate. These compounds are used in chemical analysis and organic catalysis to produce other silver compounds (e.g. halides), explosives, antiseptics (in medicine ), mirrors; they are also used in classical photographic technique. Soluble silver compounds are irritating and corrosive to the skin and mucous membranes of the eyes; they also cause permanent damage to the eyes and dysfunction of the respiratory and nervous systems. Maximum admissible concentrations (MAC) for soluble silver compounds, expressed as silver, was set at 0,01 mg/m3 . The aim of the study was to develop a method for determination of concentrations of soluble silver compounds in the air at workstations in the range from 1/10 to 2 MAC value. The developed method of determination consists in: taking an air sample on a membrane filter, washing out soluble silver compounds from the filter with deionized water and determination of these compounds as silver by flame (air-acetylene) atomic absorption spectrometry (F-AAS). The method enables the determination of silver in the concentration range of 0.070÷2.00 µg/ml. The obtained silver calibration curve is characterized by a correlation coefficient R2 = 1.0000. The limit of silver detection (LOD) is 0.009 µg/ml, the limit of quantification (LOQ) is 0.027 µg/ml, and the recovery rate is 0.99. The developed method allows the determination of soluble silver compounds in the air at workstations in the concentration range of 0.001÷0.028 mg/m3 (for an air sample with a volume of 720 l), which corresponds to 0.1÷2.8 times the MAC value. The method is characterized by good precision and accuracy and meets the requirements of the European standard PN-EN 482 for chemical determination procedures. The method for the determination of soluble silver compounds has been recorded in the form of the analytical procedure set out in the Annex.
20
Content available Wpływ warunków prowadzenia eksperymentu na wyniki badań biomonitoringowych z zastosowaniem mchów
Świsłowski P., Marciniak M., Rajfur M.
Proceedings of ECOpole
|
2017
|
Vol. 11, No. 1
313--323
PL
Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu warunków prowadzenia eksperymentu (kierunek wiatru, czas ekspozycji oraz odległość od źródła emisji) na wyniki badań biomonitoringowych z wykorzystaniem mchów. Dodatkowo zdefiniowano źródła zanieczyszczenia na badanym terenie. Badania biomonitoringowe zanieczyszczenia powietrza prowadzono na pograniczu dwóch nadleśnictw: Barycz i Staporków we wsi Janów, 40 km na północ od Kielc (woj. świętokrzyskie). Zastosowano metodę woreczkową biomonitoringu aktywnego z wykorzystaniem mchu z gatunku rokietnik pospolity (Pleurozium schreberi). Metale ciężkie: Ni, Cu, Zn, Cd i Pb w mchach Pleurozium schreberi oznaczano metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej ze wzbudzaniem w płomieniu (F-AAS). Na podstawie przeprowadzonych badań i analizy współczynnika akumulacji względnej (RAF) dla eksponowanych próbek mchów wskazano na korelacje pomiędzy przyrostami stężeń analitów a warunkami prowadzonego eksperymentu. Na podstawie wyznaczonych wartości RAF określono optymalny czas ekspozycji próbek mchów dla badanego terenu oraz wykazano, że kierunek wiatru ma istotne znaczenie dla rozkładu zanieczyszczeń z powierzchniowych źródeł emisji lokalnej. Dodatkowo stwierdzono, iż zanieczyszczenia są przenoszone zgodnie z kierunkiem wiatru, a największe przyrosty stężeń wybranych pierwiastków oznaczono w próbkach eksponowanych na dalszych odległościach od źródła emisji. Przeprowadzone badania biomonitoringowe potwierdziły, że mchy Pleurozium schreberi mogą być wykorzystywane jako biomonitor rozkładu lokalnej depozycji metali ciężkich z emisji niskiej.
EN
The aim of the study was to evaluate the effect of the conditions of the experiment (wind direction, the exposure time and the distance from the emission source) on the biomonitoring study using mosses results. Additionally was defined the sources of contamination of the studied area.Biomonitoring studies on air pollution were conducted on the border of two forest districts: Barycz and Staporkow in the village Janow 40 km north of Kielce (Swietokrzyskie Province). Applied moss-bag method of active using Pleurozium schreberi mosses. Heavy metals: Ni, Cu, Zn, Cd and Pb in the mosses were determined concentrations using atomic absorption spectrometry with excitation flame (FAAS). Based on the conducted studies and analysis of the relative accumulation factors (RAF) for exposed mosses samples, were shown correlations between incremental concentrations of analytes and the conditions of the experiment. Based on the determined RAFs was set the optimal exposure time of mosses samples for the studied area, and proved that the wind direction is crucial for the distribution deposition from the surface sources of low emission. In addition, it was shown that the contaminations are moved in the direction of the wind, and that the largest increases in the concentrations of selected elements were found in samples exposed at distances from the source of emission. As a result of biomonitoring studies, Pleurozium schreberi mosses can be also used as a biomonitor for local heavy metal deposition from low emission.
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.