The aim of this paper is to trace the links between Professor Wiktor Zin’s artistic work and activity and his hometown - Hrubieszów. The Professor’s message on the importance of documenting and protecting this heritage has not lost its relevance, especially today, when historical wooden buildings are being destroyed. The paper concludes that the place of birth was an important motif in Wiktor Zin’s artistic work and activity. In addition to his achievements in terms of publications and designs, the popularization of this key issue to a wider audience, which continues to this day, was of importance for the protection of the cultural heritage of Hrubieszów.
PL
Celem artykułu jest prześledzenie związków twórczości i działalności Profesora Wiktora Zina z miejscem jego pochodzenia - Hrubieszowem. Przesłanie Profesora dotyczące potrzeby dokumentowania i ochrony dziedzictwa kulturowego tego regionu nie traci na aktualności, szczególnie obecnie, kiedy stare obiekty drewnianej zabudowy ulegają zniszczeniu. W artykule przedstawiono wnioski, że miejsce urodzenia było ważnym motywem w twórczości i działalności Wiktora Zina. Obok dorobku publikacyjnego i projektowego istotne znaczenie dla ochrony dziedzictwa kulturowego Hrubieszowa miała także popularyzacja tej problematyki w szerszym gronie odbiorców, która jest kontynuowana do dziś.
Praca przedstawia wybitny charakter profesora Wiktora Zina – architekta – nauczyciela – popularyzatora – uczonego – i przyjaciela kilku pokoleń młodych ludzi. W artykule przyjrzymy się charakterowi i pracy Profesora z perspektywy jego studenta. Interesującym dodatkiem są referencje do multimedialnych materiałów źródłowych.
EN
The work presents the outstanding character of professor Wiktor Zin – an architect – teacher – populariser – scholar – and a friend of several generations of young people. The article takes a look at the character and work of the Professor from the perspective of a student of his. References to multimedia source materials are an interesting addition.
Profesor Wiktor Zin (1925-2007) ukończył w 1950 studia na Wydziale Architektury w Krakowie. Dwa lata później uzyskał stopień naukowy doktora i wkrótce doktora habilitowanego. W roku 1967 Wiktor Zin otrzymał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a 1979 roku profesora zwyczajnego. Od roku 1954 kierował katedrą Historii Architektury Polskiej, a w roku 1970 został Dyrektorem Instytutu Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, funkcję tę pełnił do czasu przejścia na emeryturę. W latach 1962-1964 oraz 1971-1978 był dziekanem Wydziału Architektury. Był członkiem Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej, Głównym Architektem Krakowa, Przewodniczącym Krakowskiej Komisji Konserwatorskiej, Generalnym Konserwatorem Zabytków w randze Wiceministra Kultury i Sztuki, Przewodniczącym Międzyresortowej Komisji od spraw Rewaloryzacji Zabytkowych Zespołów Miejskich. Był członkiem Rady Stowarzyszenia Architektów Polskich oraz członkiem Meksykańskiej Akademii Nauk, laureatem Nagrody von Herdera. Otrzymał doktoraty honoris causa Politechniki Krakowskiej oraz Uniwersytetu Technicznego w Budapeszcie. Niejednokrotnie dokonania Profesora w zakresie badań nad historią architektury polskiej korygowały dotychczasową wiedzę. Wytężona praca projektowa przyniosła Profesorowi wiele realizacji na terenie całej Polski i poza jej granicami. Był autorem licznych projektów konserwatorskich. Opowieści ilustrowane szybkimi szkicami były dziedziną aktywności prof. W. Zina z pewnością najbardziej znaną. Wydobywanie piękna ukrytego w starych budowlach, rozpadających się chałupach, polskich krajobrazach, a także przybliżanie obrazów świata, z najpiękniejszych architektonicznie i pejzażowo miejsc, było specjalnością Profesora. Przekładał na język zrozumiały i dostępny naukowe wnioski i syntetyczne uogólnienia ze sfery sztuki, filozofii, archeologii, muzyki, budownictwa, a nade wszystko z zakresu ochrony dóbr kultury. Dostrzegał również zagrożenia współczesności. Kierował uwagę społeczeństwa na dewastację otaczającego nas świata, ostrzegał przed erozją techniczną. Owa niezwykła wrażliwość na wszelkie przejawy piękna, ale także zagrożeń stwarzanych przez współczesność, połączona z osobliwą, niespotykaną umiejętnością nawiązywania kontaktu z widzami, słuchaczami, czytelnikami, stwarzała Profesorowi wyjątkowe możliwości przekazywania wartości ponadczasowych przesłań.
EN
Professor Wiktor Zin (1925-2007) graduated from the Faculty of Architecture in Krakow in 1950. Two years later, he obtained his PhD and then his habilitation. In 1967, Wiktor Zin received the title of Professor Extraordinarius, and in 1979 Professor Ordinarius. Since 1954 he took the chair of History of Polish Architecture, and in. 1970 he was nominated the Head of the Institute of Architectural History and Landmark Conservation, which function he performed until his retirement. From 1962 to 1964 and from 1971 to 1978, he was the Dean of the Faculty of Architecture. He was a member of the Central Qualification Commission, the General Architect of Krakow, the head of the Cracovian Conservation Commission, the General Landmark Conservator in the rank of viceminister of the Ministry of Culture and Art, the head of the Inter-ministerial Commission on the Conservation of Landmark Municipal Complexes. He was a member of the Board of Polish Architects Association, a member of the Mexican Academy of Science, and a laureate of von Herder Prize. He was awarded honorary degrees by the Krakow Polytechnic (Krakow University of Technology) and the Technical University in Budapest. Many times Professor’s achievements in the research on history of Polish architecture altered the previously held beliefs. His intensive project work resulted in numerous realizations all over Poland and abroad. Professor was the author of numerous conservation projects. Telling stories illustrated by quick sketches was the activity for which Professor Wiktor Zin was certainly the best known. Uncovering the beauty hidden in old buildings, dilapidated cottages, Polish landscapes, and popularizing images of the world from the sites with the most beautiful architecture or the most magnificent landscapes were the Professor’s specialty. He translated scientific conclusions and synthetic generalizations from the fields of art, philosophy, archaeology, music, architecture and - most of all - cultural heritage preservation into a generally comprehensible and accessible language. He also perceived modern threats and drew the society’s attention to the deterioration of the surrounding world, warning against technological erosion. This unique sensitivity to all the manifestations of beauty as well as dangers posed by the modern world, combined with the rarely encountered interpersonal skills allowing him to communicate easily with viewers, listeners or readers, enabled the Professor to successfully convey his messages emphasizing timeless values.
W dniu 17.05.2007 odszedł od nas profesor Wiktor Zin, członek Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. Postać w środowisku konserwatorskim doskonale znana i poważana. Odszedł w chwili, gdy podobnie jak przez całe swoje zawodowe życie, realizował misję edukacji społeczeństwa i swych studentów, wpajając im szacunek dla własnej kultury, tożsamości narodowej i ucząc zasad ochrony naszego dziedzictwa.
EN
On 17.05.2007 passed away, Professor Wiktor Zin, a member of the Association of Conservators of Monuments. The character in the environment conservation well known and respected. He passed away at a time when, like all his professional life, pursued the mission of public education and its students, instilling them with respect for their own culture, national identity, and teaching the principles of the protection of our heritage.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.