Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: Ziemia Cieszyńska

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Współczesne kamieniołomy i dawne wyrobiska piaskowców godulskich na Śląsku Cieszyńskim

Białas Z.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

2018

nr 4

3--13

Artykuł przedstawia historię oraz aktualny stan istniejących i dawnych kamieniołomów piaskowców godulskich w Brennej, Ustroniu i Wiśle na tle charakterystyki geologicznej warstw godulskich (jednostka śląska, kreda). W zarysie kreśli też kierunki wykorzystania piaskowców i możliwości współczesnego zagospodarowania dawnych kamieniołomów.

In the 20th century, until approx. 1980, the Cieszyn area was the largest stone field in the Silesian Beskids. This is where sandstone used in the construction industry, in road construction (among others in Ustroń and Wisła) and in stone masonry (Brenna) was mined. The Godula layers (upper Cretaceous) provided abundant material, particularly sandstone. Sandstone mined from the lower Godula layers was used in road construction, whereas sandstone from the middle layers - in the construction industry, particularly in stone masonry, and sandstone from the upper layers - in local construction projects. After a time of prosperity, the number of active open-pit stone mines decresed. Currently, sandstone is mined in Wisła Obłaziec and in Brenna only. From among 14 sandstone deposits documented for the Cieszyn region, only seven are actually mined: in Wisła-Obłaziec, in the “Gahura” quarry, and in Brenna, in the “Beskid”, “Cisowa”, “Cisowa 1”, “Głębiec”, “Kormany” and “Tokarzówka” quarries. Long-decommissioned Godule sandstone quarries are located in Ustroń, Brenna and Wisła. The majority of them was naturally “reclaimed” by the natural world. Their small ledges were completely overgrown, and their initial shape was obliterated. Larger pits are still recognizable, although they are now overgrown with large trees. They are however often hidden deep in the woods, entirely forgotten. Yet, the former open pits could become a geo-tourist attraction of the region, and a part of them, such as the: “Czantoria”, “Szwarc” and “Równica” pits in Ustroń, or “Kończakówka”, “Jatny” and “Jarząbek” pits in Brenna, and “Jonidło” - in Wisła, deserve to be protected by establishing a documentation site. They are important for conserving the geo-diversity and cultural heritage of the region.

Ekotoksykologia wybranych roślin leczniczych z obszaru Ziemi Cieszyńskiej

Kwapuliński J., Kowal J., Bogunia M., Bogunia E., Bogunia M., Mirosławski J.

Problemy Ekologii

2002

R. 6, nr 3

137-145

Zaprezentowano podstawowe informacje z zakresu ekotoksykologii roślin leczniczych. Charakterystyka statystyczna zmian zawartości Fe, Mn, Pb, Ni, Cu, Zn, Cd, Cr, Co w roślinach leczniczych obejmowała określenie parametrów: zawartości odpowiadającej średniej arytmetycznej, geometrycznej, 10, 50, 90, 95 percentylowi, zakresu zmian, ilorazu zawartości odpowiadający średniej geometrycznej i 95 percentylowi, współczynnika zmienności oraz parametrów charakteryzujących rozkład częstości występowania. Zanieczyszczenia środowiska przyrodniczego metalami na przykładzie roślin leczniczych dobrze odzwierciedlają współczynniki ekotoksykologiczne (indeks geokumulacyjny, współczynnik kontaminacji, współczynnik wzbogacenia). Zawartość metali odpowiadająca 10 percentylowi odpowiada warunkom homeostazy danej rośliny i może być wykorzystana jako pomocnicze kryterium weryfikacji zbieranych gatunków roślin leczniczych. Dostrzeżono gatunkowe zróżnicowanie zdolności do kumulowania Fe, Mn, Pb, Ni, Cu, Zn, Cd, Cr, Co przez rośliny lecznicze, co wskazuje na możliwość wybiórczego wykorzystania roślin do bioindykacji metali.

The study presents basic information on ecotoxicology of medicinal species. A statistical characteristics of Fe, Mn, Pb, Cu, Zn, Cd, Cr and Co content changes in medicinal species comprised determination of such parameters as: content corresponding to an arithmetic and geometric mean, 10, 50, 90, 95 percentile, range of changes, content quotient corresponding to geometric mean and 95 percentile, variability coefficient and parameters characterising the distribution of occurrence frequency. Environmental contamination with metals on the example of medicinal plants appropriately represents ecotoxicological coefficients (geocummulation index, contamination coefficient, and enrichment coefficient). Metal content corresponding to 10 percentile is also corresponding to the homeocostasis of a given plant and may be used as a supportive criterion for verification of collected medicinal plant species. A diversification of Fe, Mn, Pb, Ni, Cu, Zn, Cd, Cr, Co accumulation by plants within the same medicinal species was observed what proves the possibility of a selective use of plants for bioindication.