PL
 |
EN
Preferencje help
Polish version English version Język
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 21

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Witruwiusz
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
1
Content available remote Architektura w kręgu zainteresowań Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk, 1800–1832
Getka-Kenig Mikołaj
Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
|
2019
|
T. 64, nr 1
9--37
EN
The article deals with the development of architectural interests in the circle of the Warsaw (Royal) Society of Friends of Learning, 1800–1832. The author takes into account the topics of lectures, publications and other types of scientifi c initiatives of the members from their active period in the Society but also its new member recruitment policy. The case of architectural interests in the Society gives us an opportunity to raise the question of the signifi cance of architecture at the time (in the eyes of the intellectual elite sanctioned by authorities) as a factor of civilization progress, a role that the Society’s spreading of knowledge was meant to serve. Architecture was a fi eld of interest throughout its entire existence. Initially, during the Prussian occupation and the Duchy of Warsaw, this interest focused on promoting the Greco-Roman ideal, or higher architecture, in line the paradigm of classical order. In the period of the Kingdom of Poland, however, we note a clear shift toward lower architecture and the affi rmation of a new way of thinking about construction, breaking away from the classical tradition (which is best expressed by the choice of Karol Podczaszyński, a Durandist, as a member).
2
Content available Dzieje betonu
Westfal L.
Budownictwo, Technologie, Architektura
|
2010
|
nr 3
34-39
3
Content available remote Współczesne wielkoprzestrzenne obiekty sportowe w kontekście witruwiańskiej eurythmii i utilitas
Wiszowaty A.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
580-582
PL
Przyczynek do dyskusji o aktualności 'witruwiańskich teorii i przepisów' w odniesieniu do współczesnych wielkoprzestrzennych obiektów sportowych, dotyczącej w szczególności pojmowania 'eurythmii i utylitas' czyli wdzięku (piękna) i użyteczności (celowości) w twórczości architekta.
EN
A contribution toward the discussion on the validity of Vitruvius's theories and regulations' in relation to contemporary large spatial sport facilities, particularly concerning comprehending 'the eurythrnia and the utylitas' that is the grace (the beauty) and the utility (the purposefulness) in the architect's creative activity.
4
Content available remote Witruwiusz w czasach chaosu
Grodzicki P.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
271-276
PL
Reguły wykute w marmurze trwają zwykle znacznie krócej niż kamień, który je niesie. Są jak lista instrukcji, program, który ma kontrolować przebieg procesu, produkcję poprawnych kopii produktu przy każdym uruchomieniu. Jednak fragmenty instrukcji mogą zostać zmienione. I, w rzeczywistości, zawsze tak jest. Program "Witruwiusz" był zmieniany setki razy. Taki oryginalny program dziś już nie istnieje. Jednak jest coś, co musi istnieć zawsze: maszyna, która wykonuje program. Każdą możliwą wersję programu. Maszyna replikująca musi być uniwersalna i wieczna. Tą maszyną jest architekt.
EN
Principles carved in marble do not usually last that long as the stone that carries them. They are like a set of instructions, a software, that is meant to control the flow of the process to assure production of correct copies of a product each time it is set to run. But every single piece of a command sequence may be altered. And, actually, after a time, it always is. The original program "Vitruvius" has been altered hundreds of times. It does not exist any more. But, there always has to be a machine to perform a program. Every possible version of a program. A replicating machine that has to be universal and everlasting. That machine is an architect.
5
Content available remote Witruwiusz - prekursor projektowania zrównoważonego
Schneider-Skalska G.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
127-131
PL
Witruwiusz działał w skali nieporównywalnie mniejszej niż współcześni architekci, a jednak stwierdzenia zawarte w dziele O architekturze ksiąg dziesięć wydają się mieć charakter ponadczasowy. Analizując zasady projektowania zrównoważonego możemy dostrzec ciekawe zbieżności pomiędzy poglądami Witruwiusza i współczesnych nam architektów, z uwzględnieniem oczywiście wszystkich różnic i uwarunkowań cywilizacyjnych, w tym przede wszystkim możliwości technologicznych.
EN
Even though the scale of Vitruvius' activities was incomparably smaller than that of contemporary architects, comments included in the work Ten Books on Architecture seem timeless. Analyzing the principles of sustainable design, we may notice some interesting concurrences between the opinions of Vitruvius and contemporary architects, allowing for all the differences and circumstances of civilization, mostly technological potential.
6
Content available remote Witruwiusz - Le Corbusier
Żuk P.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
602-605
PL
Le Corbusier stworzył swojego Modulora na podobieństwo człowieka witruwiańskiego. Łatwo dostrzec wiele innych podobieństw w poglądach obu architektów. Można powiedzieć, że poprzez dzieła Le Corbusiera Witruwiusz kształtuje całą współczesną architekturę.
EN
Le Corbusier created his Modulor on similarity of the Vitruvian Man. It's easy to see many other similarities in opinions of both architects. We can say that through Le Corbusier's works Vitruvius influences on the whole contemporary architecture.
7
Content available remote Witruwiusz - kanon na granicy stereotypu
Kuryłowicz E.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
82-86
PL
Wysoka ranga teorii Witruwiusza w naszym kręgu cywilizacyjnym jest rezultatem faktu, iż traktat w którym została zapisana był pierwszym w historii architektury zbiorem porad i wytycznych napisanych przez architekta praktyka. Zawierał zarówno wskazania dotyczące wykształcenia architekta, jego relacji z klientem jak zasady ujęte w kategorie pozwalające na kontrolę jakości samej architektury. Teoria ta była bardzo mocno związana z współczesną Witruwiuszowi filozofią opartą na interrelacji człowieka i kosmosu i podobnie jak owa filozofia akcentowała wartości uniwersalne, co skutkowało dawniej i skutkuje nadal faktem, iż abstrakcja stała się niemal Zachodnią obsesją górując nad świadomością istoty powstawania i oceny architektury. Triada: trwałość, użyteczność, piękno współcześnie uzupełniona o znaczenie może w naszych czasach być traktowana jedynie metaforycznie, stanowiąc jednocześnie ogólnie zrozumiały odnośnik i płaszczyznę dyskusji.
EN
The high rank of the theory written by Vitruvius in our civilisation results from the fact that De Architectura containing this theory was the first treatise in the history of architecture written by the architect practitioner. Vitruvius work was dealing with education and duties of architect, the client' s role and the principles of designing architecture described in categories, allowing for controlling its quality. His theory was very tightly connected with the contemporary philosophical arguments, relying upon the deep belief of interrelation of Man with Cosmos, accentuating the universal values in the same manner, what indirectly caused the fact that abstraction became almost the Western prejudice, prevailing over examining the essence of creation and judging the architecture. The three categories: stability, function and beauty, nowadays supplemented by meaning in our era can be treated only metaphorically, however constituting versatile reference and setting the proper conditions for the discourse at the same time.
8
Content available remote Witruwiusz a moderniści - czy możliwy jest powrót do architektury tworzonej według reguł?
Ciarkowski B.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
200-205
PL
Klasyczna myśl Witruwiusza i teorie modernistycznych architektów wydają się być całkowitymi przeciwieństwami. Tymczasem u ich podstaw odnajdujemy te same zasady wpływające na formę architektury. Pozornie rewolucyjny modernizm w rzeczywistości stanowił kontynuację tradycji antyku i reguł, które je kształtowały j Prawdziwy przewrót nastąpić miał później - w imię postmodernistycznego uwolnienia architektury.
EN
Vitruvio's classical ideas appear to be sheer contradiction to the modernists' concepts. However, analyzing very basis of both of them, one is able to find the same principles which have impact on the architectural f forms. Revolutionary modernism, indeed, was a continuation of antique tradition and its principles. The real revolt would have come later- in the name of postmodern freeing of architecture.
9
Content available remote Wejścia według Witruwiusza
Dworzak-Żak E.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
230-234
PL
W swojej pracy O architekturze ksiąg dziesięć Witruwiusz zajmuje się, m.in. wejściami, drzwiami zewnętrznymi i przedsionkami w antycznych świątyniach i budowlach publicznych. Uważa, że te części budowli są bardzo ważne i ich rozwiązanie ma wpływ na całą budowlę, jej piękno. Wybrane przykłady zespołów wejściowych i holi w nowoczesnych budynkach użyteczności publicznej ukazują, że po 2000 lat jego zalecenia są wciąż aktualne.
EN
In his work 10 books about architecture, Vitruvius was given attention, among other things, to the entrances, external doors and vestibules in antique temples and public buildings. He considered that these parts of buildings are very important and influence on the aspect of a whole building, decide of architecture-its beauty, Some examples of entrances and halls in the modern public buildings show, that after two thousands years his opinions are still up-to-date.
10
Content available remote W poszukiwaniu eurytmii
Kozień-Wożniak M.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
606-608
PL
Witruwiusz przyjmował obiektywne piękno, ale za konieczne uważał odstępstwa od niego, w imię subiektywnych warunków postrzegania piękna. Gdy symetria nie robi wrażenia eurytmii, trzeba ją przekształcić, aby dawała wrażenie eurytmiczne. Nie ma możliwości powrotu do dawnych reguł bez nowej ich interpretacji. Bez budowy reguł, które przeminą. Nie zmieni się tylko potrzeba eurytmii - wartości dodanej przez talent.
EN
Vitruvius recognized objective beauty, but he considered indispensable the defection from it - in the name of subjective perception of beauty. When symmetry does not make impression of eurytmia, it is necessary to transform it. Any forms are admitted today. There is no return to old rules without their new interpretations, new rules that inevitably will elapse. The need of eurytmia, a value added by talent remains.
11
Content available remote Vanitas czy venustas?
Setkowicz P.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
488-492
PL
Marginalizowana spuścizna Witruwiusza pozostaje fundamentem "zbiorowej podświadomości" architektów, przynajmniej w kręgu oddziaływania zachodniej kultury. To dziedzictwo okazuje się kłopotliwe dla bezkompromisowych wizjonerów epoki ponowoczesnej. Poglądy zawarte w dziele De architectura tym trudniej ignorować, ze podzielają je miliony nieprofesjonalnych odbiorców. Konsekwentnie lekceważą oni kolejne rewolucje w sztuce kształtowania przestrzeni - nieodmiennie oczekując architektury, której wygląd będzie miły i wykwintny.
EN
The marginalized legacy of Vitruvius continues to remain the foundation of the "collective subconscious" of architects, at least in the sphere of influence of Western civilization. This legacy turns out to be troublesome to the uncompromising visionaries of the postmodern era. The views and opinions expressed in the work De Architectura are all the more difficult to ignore that they are shared by millions of unprofessional recipients. The latter consistently ignore the successive revolutions in the art of shaping space - invariably expecting architecture whose appearance would be pleasant and exquisite.
12
Content available remote Trwałość - użyteczność - piękno architektury szpitalnej. Pomiędzy tradycją a przyszłością
Błochowiak-Waszczyszyn E.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
573-579
PL
Jest powinnością architekta, by budynek, który projektuje, byt trwały, użyteczny i piękny - stówa Witruwiusza, sprzed dwóch tysięcy lat, zawarte w traktacie: De architektura libri decem [1], nadal skłaniają do analizy powstającej architektury i szukania obowiązujących w niej założeń estetycznych. Dotyczy to również ukształtowanej na styku wielu dziedzin, architektury zdrowia, która, służy cierpiącemu człowiekowi i przyczynia się do odtworzenia naruszonych przez chorobę więzi z resztą zdrowego świata [2]. Jak zatem kształtować przestrzeń współczesnego szpitala, by sprzyjała leczeniu, rehabilitacji oraz profilaktyce zdrowia? Czy odpowiedzi nadal możemy szukać w zawartych w traktacie Witruwiusza poglądach na prawa rządzące architekturą?
EN
Well building has three conditions: strength, utility and beauty. The words of Vitruvius, contained before two thousand years in the Treaty: De architektura libri Decem, still driving for analysis of architectural creativity. The paper summarizes the problem with the contemporary hospital architecture. The past and the modern hospital are now completely different institutions. Development of medicine and views on the methods of treatment result in the change of its functional and spacious programs. How do we shape the space of modern hospital that favored treatment and rehabilitation? Can we continue to seek the answer in the Treaty of Vitruvius and in his views on laws governing the architecture?
13
Content available remote Triada witruwiańska - reintegracja?
Zaguła A.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
594-597
PL
W artykule autor próbuje pokazać zmiany, jakie zaszły w pojmowaniu witruwiańskiej triady: venustas, firmitas, utilitas w czasach nowoczesnych. Próbuje wskazać proces rozszczepiania i dekonstruowania pojęć tak istotnych dla architektury tradycyjnej. W konkluzji wyraża przekonanie, że ten proces był niezbędny w ewolucji współczesnego pojęcia architektury, ale dziś nadchodzi potrzeba ponownej reintegracji witruwiańskiej triady na nowych warunkach.
EN
In this article the author tries to indicates shifts, which occurred in comprehension of the Vitruvian triad: venustas, firmitas, utilitas, in modern times. He tries to indicate the process of break up and deconstruction of these notions, so important for traditional architecture. In conclusion the author express a conviction, that this process was essential in evolution of contemporary notion of architecture, but today we face the need of renewed reintegration of the Vitruvian triad.
14
Content available remote Teoria Witruwiusza w kontekście współczesnych adaptacji obiektów pofabrycznych
Strumiłło K.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
512-516
PL
Triada pojęć: firmitas, utilitas, venustas (trwałość, użyteczność, piękno), wprowadzona przez Witruwiusza została przyjęta przez wielu późniejszych myślicieli i praktyków, stając się tradycją, która dotrwała do naszych czasów. Jednak pojęcie trwałości czy estetyki zmienia swe dotychczasowe znaczenie w obliczu nowych struktur. W przypadku adaptacji obiektów pofabrycznych następuje pewna reinterpretacja pojęć. Jednak obiekty te, które byty budowane według określonych reguł, posiadają cechy uporządkowania budowli, określonych proporcji, budowane w bardzo prostych bryłach, posiadały właściwe podejście do ekonomii. Wyrażają przez to swoją tożsamość. Adaptacje ich z przeznaczeniem na nowe funkcje stwarzają możliwość przedłużenia historii oraz przywrócenia ich do dawnej świetności. Firmitas jest w tym przypadku wartością, która odżywa na nowo.
EN
Triad of notions: firmitas, utilitas, venustas introduced by Vitruwius, has been accepted by many later thinkers and practitioners. It has lasted by the present day, becoming the tradition. However, notion of constancy or aesthetic value changes the meaning in face of new structure. In case of adaptation of post fabric objects follows new reinterpretation. However, these objects, which was built according to definite rules, features of regularization of buildings own, proportion, created in simple lumps build, they owned proper approach for economy. As result, they express their identity. Adaptation of this buildings with making new function, they make capability of extension of history and come-backs of their for old splendor. In this case firmitas is the value which revives again.
15
Content available remote Spotkania z Witruwiuszem; dialog Witruwiusza z Baldassare Peruzzim i Miesem van der Rohe
Durschke G.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
33-40
PL
Zagadnienia zawarte w artykule dotyczą: odrodzenia sztuki Grecji i Rzymu w okresie renesansu od XIV do XVI wieku - Architectura mundi. "Ex Florenzia lux" Filippo Brunelleschiego (1377-1446) do Baldassare Peruzziego (1481-1536); dialogu Witruwiusza z Baldassare Peruzzi i Miesem van der Rohe (1886-1969); De architektura libri decem Witruwiusza - budowanie w określonych stylach - w kontekście modernizmu (od Bauhausu do Nowego Modernizmu 1919-2009).
EN
Arguments considered in the article are: The revival of ancient Greek and Roman art during the Renaissance from 14th to the 16th century A.D. -Architectura mundi. "Ex Florenzia lux" from Filippo Brunelleschi (1377-1446) to Baldassare Peruzzi (1481-1536). Vitruv's dialogue with Baldassare Peruzzi and Mies van der Rohe (1886-1969). Suburban villas by Baldassare Peruzzi in Siena and Rom. Suburban villas by Mies van der Rohe (1927-1930) in Krefeld - Germany. De architectura libri decem Vitruvius' theory of art - Building in determined styles - in the context of Modernism (from the Bauhaus movement to the New Modernism 1919-2009).
16
Content available remote Ponadczasowość teorii Witruwiusza w kontekście współczesnej architektury
Bigaj P.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
173-178
PL
W swej dydaktycznej wymowności dzieło Witruwiusza pomimo znaczącego upływu czasu wydaje się nadal dotyczyć spraw aktualnych dla dzisiejszych twórców architektury, gdyż odnosi się do ponadczasowej istoty tej sztuki kształtowania formy i przestrzeni rzeczy budowanych. W artykule starano się wykazać, iż teorie Witruwiusza znajdują swoje uzasadnienie także w kontekście współczesnej architektury niezależnie od jej przestrzennie zróżnicowanego wyrazu i wizualnej odmienności.
EN
In its didactic eloquence, the work of Vitruvius despite of considerable lapse of time seems to still refer to issues actual for present creators of architecture because it relates to timeless essence of architecture as the art of shaping the form and space of objects built. The article attempts to prove that the theories of Vitruvius have their substantion also in context of modern architecture independently of its diverse spacial expression and visual distinctness.
17
Content available remote Firmitas, utilitas, venustas w przestrzeni osiedla mieszkaniowego - pomiędzy teorią a praktyką
Grycel J.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
277-282
PL
Modernistyczne osiedle mieszkaniowe miało być odpowiedzią zarówno na kryzys mieszkaniowy po dwóch wojnach światowych, jak też na zdehumanizowaną przestrzeń miasta industrialnego. Doświadczenia (nie zawsze pozytywne), jakie płyną z omówionych przypadków jednostek mieszkalnych La Mirail (Francja) i Tapiola (Finlandia), każą zweryfikować kryteria, według których powinniśmy wartościować dzieło architektoniczne. Architektura współczesna wymaga poszerzenia teorii klasycznej o elementy takie, jak elastyczność rozwiązań projektowych (funkcjonalno-przestrzenna), czy wrażliwość nie tylko na potrzeby człowieka, ale też środowiska, które go otacza.
EN
Modernist housing estate was meant to be a remedy for a housing crisis after two world wars as well as a dehumanized space of industrial city. However, basing on the experience (not always good ones), which we have gained when studying cases of La Mirail (France) and Tapiola (Finland) residential districts, we should consider verifying criteria for valuating architectural work. Classical theory in contemporary architecture should be improved with additional issues such as flexibility of design (functional and spatial) and caring about not only a human being, but also about the environment.
18
Content available remote Drugi list do Witruwiusza
Taczewski T.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
140-144
PL
Esej stanowi część większej całości pt. Listy do Witruwiusza. Mówi związkach teorii architektury wyłożonej w De architectura libri decem z popularnym wśród elit Rzymu światopoglądem stoickim będącym jednym z fundamentów kultury europejskiej. Stoi na stanowisku, że traktat Witruwiusza dzięki oparciu teorii architektury na sprawach elementarnych dla istnienia człowieka na świecie, jest źródłem ponadczasowych idei zawodu.
EN
Essay is a part of the larger entirety entitled Letters to Vitruvius. It says about relationships between the theories of architecture taught in De architectura libri decem and the stoic worldview on life, which was popular among the elites of Rome and was constituting one of the foundation of the European culture. The essay stands on position, that treaty is a timeless source of valuable ideas of the profession due to resting the theory of architecture on the causes elementary for existence of man in the world.
19
Content available remote De Architektura, czyli o trwałości reguł
Skalski J.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
493-496
PL
Zasady zajmują trwałe miejsce w teorii i praktyce projektowej. Waga ich roli i znaczenia nigdy nie podlegała dyskusji. Dzieło Witruwiusza - De architektura, faktycznie podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego - świadczy o tym już od ponad dwóch tysięcy lat.
EN
Rules occupy the permanent place in theory and to the project-practice. Weight of their part and the meaning never was subject the discussion. The work of Vitruvius - De the architecture, in fact the manual of the designing architectural-building - she testifies about this already from above two thousands years.
20
Content available remote Architektura. Esej czy mechanizm?
Nawrot G.
Czasopismo Techniczne. Architektura
|
2009
|
R. 106, z. 1-A
427-431
PL
Ordinatio, dispositio, eurytmia, symetria, decor, distributio. Witruwiuszowskie terminy budujące konstrukcję do umieszczenia w niej zasad świadomego projektowania. Formowanie struktury dla umieszczenia w niej zasad - to porządkowanie. Poglądy zmieniają się. Zmieniają się zasady. Zmienia się archetyp dzieła i piękna, interpretacja doskonałych proporcji... Porządkowanie jest ponadczasowe.
EN
Ordinatio, dispositio, eurytmia, symetria, decor, distributio. The Vitruvian concepts erecting the structure for the principles of conscious designing. Shaping the structure for the principles means ordering. The views are changeable. So are the principles. The archetype of the work and beauty, the interpretation of the perfect proportions change as well. The ordering lasts.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.