Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Spór o zabytki znajdujące się pod opieką Muzeum Pałacu w Wilanowie. Cz. I

Jaskanis P., Szpanowski P.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2009

|

Nr 25

96--103

PL

Tradycję muzeum wilanowskiego liczymy od 1805 r., kiedy Stanisław Kostka Potocki w pałacu otworzył swoje zbiory sztuki i rzemiosła artystycznego dla publiczności w celu wychowania przez sztukę i historię. Po Potockich majątek ziemski i zbiory sztuki przejęli Braniccy – w 1944-45 r. całość majątku została znacjonalizowana. Pomiędzy 1949 a 1960 spadkobiercom Adama Branickiego zwrócono ok. 1600 rzeczy. W 1998 r. spadkobiercy Adama Branickiego wystąpili do sądu z pozwem o zwrot ok. 6000 muzealiów z Muzeum Pałacu w Wilanowie, obecnego ich właściciela, a następnie o zwrot nieruchomości będącej we władaniu tej instytucji. W ciągu ostatnich kilku lat, równolegle z wyżej wymienionymi procesami, prowadzone były lub toczą się śledztwa w sprawie zaginięcia dokumentów dotyczących nacjonalizacji dóbr wilanowskich, sfałszowania dokumentów i wydawania zaświadczeń niezgodnych ze stanem faktycznym. Sądy ocenią ostatecznie prawne podstawy działań z okresu nacjonalizacji i obecnych postępowań, jak na przykład budowanie roszczeń wobec dawnej nieruchomości ziemskiej na podstawie współczesnych interpretacji przepisów prawa z 1944 r. Potrzebne są ustawy jednoznacznie regulujące problem reprywatyzacji nieruchomości i ruchomych dóbr kultury, zgodnie z interesem publicznym i poszanowaniem prawa własności.

EN

Tradition of the Wilanów Museum began in 1805, when Stanisław Kostka Potocki opened his palace to the public and displayed his collections of art and handicraft in order to educate through art and history. After the Potocki family, the estate and art collections were taken over by the Branicki family – and in 1944-1945 the whole property was nationalised. Between 1949 and 1960, about 1600 items were returned to the heirs of Adam Branicki. In 1998, the heirs of Adam Branicki filed a lawsuit against Wilanów Palace Museum, demanding the return of about 6000 exhibits from their present owner, and subsequently the return of the fixed property also in the possession of the above mentioned institution. During the past few years, simultaneously to the above mentioned lawsuits, there have been conducted investigations concerning missing documents referring to the nationalization of the Wilanów property, forging documents and issuing certificates inconsistent with the factual state. Courts will finally assess the legal basis of actions taken during the period of nationalisation and of current proceedings such as, for example, laying claims for the restitution of property on the basis of current interpretation of the legal regulations from 1944. New legal acts are needed which will explicitly regulate the problem of restitution of fixed property and movable cultural heritage, in accordance with the public interest and respect for laws of property.

2

Symbolika i magia Oraculum w Wilanowie

Mróz J. A., Zacharski A.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2008

|

Nr 23

122--125

PL

Artykuł przedstawia historię powstania Oraculum w Morysinie - miejscu ściśle związanym z Wilanowem. Rola, jaką spełniało Oraculum, znana była tylko niewielkiej grupie badaczy, także ze względu na zniszczenie obiektu oraz zapomnienie, w jakie popadło po ostatniej wojnie światowej. W sierpniu 2006 r. podjęto trud przeniesienia ocalałych elementów kamiennych Oraculum (Wyroczni) z Morysina do ogrodów Muzeum Pałacu w Wilanowie. Opracowano projekt rekonstrukcji kręgu wróżebnego. Na podstawie udostępnionych materiałów archiwalnych oraz inwentaryzacji zachowanych elementów kamiennych odtworzono jego wymiary. Uratowane fragmenty jedynego zachowanego w Polsce kręgu kamiennego Oraculum, oddają charakter miejsca działania wróżb, przepowiedni i rodzenia się nadziei na zmianę losów narodu polskiego tak charakterystycznych dla epoki romantyzmu. Dla żony Stanisława Kostki Potockiego - Aleksandry Lubomirskiej, 65-letniej wdowy, była to astrologiczna "mandala życia" spędzonego u boku męża, symboliczny pomnik czasów, kiedy kobiety, „matki Polki”, interesowały się ukrytymi znaczeniami, astrologią, wróżbami i kabałą. Interesowały się ukrytymi znaczeniami, astrologią, wróżbami i kabałą.

EN

The article presents the history of erecting the Oraculum in Morysin . a place closely connected with Wilanow. The function of the Oraculum was known only to a select group of scientists, because of the ruined state of the object and oblivion into which it sank after World War II. In August 2006, the remaining stone elements of the Oraculum (the Oracle) were transferred from Morysin to the gardens of the Palace Museum in Wilanow. A reconstruction project of the prophetic circle was prepared. The size was recreated on the basis of available archive materials and the inventory of the preserved stone elements. The remaining fragments of the only stone circle of Oraculum preserved in Poland reflect the character of the site serving to dispense prophecies and predictions and the birthplace of hope for the change of fate of the Polish nation, so characteristic for the era of Romanticism. For Aleksandra Lubomirska - the 65-year-old widow of Stanisław Kostka Potocki, it was an astrological “mandala of life” spent by her husband’s side, a symbolic monument of the times when women, “Polish mothers”, were particularly interested in hidden meanings, astrology, prophecies and Qabalah.

3

O potrzebie strategii zarządzania historyczną rezydencją - przypadek wilanowski

Jaskanis P., Szpanowski P.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2008

|

Nr 23

139--143

PL

W Polsce ze względu na skutki nacjonalizacji posiadłości ziemskich na mocy dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej z 1944 r. zarządzanie historyczną rezydencją jest w praktyce zarządzaniem jedynie dworem czy pałacem. W przypadku rezydencji wilanowskiej zarządzanie i wypełnianie obowiązków prawnych wobec zabytku - rezydencji w jej pełnej, niezafałszowanej formie - szerszej niż pałac, ogród i park wymaga wykroczenia poza teraźniejsze granice własnościowe. Teza taka wynika z doświadczeń drastycznego zachwiania równowagi między tym, co uznano za rezydencję, a jej otoczeniem, ale i z obserwowanego konfliktu między dobrem publicznym a dążeniami licznych grup interesu. Zarządca rezydencji nie może nie uwzględniać kontekstu jej bliższego i dalszego otoczenia, gdyż nie można zignorować kształtowanych przez dziesiątki i setki lat związków funkcjonalnych i przestrzennych rezydencji w jej historycznym kształcie. Muzeum Pałac w Wilanowie stoi na stanowisku, że skuteczne działanie zależy od jasnej wizji zarządzania wynikającej ze strategii instytucji - w przypadku wilanowskim strategii dbałości o genius loci dawnej rezydencji królewskiej. Strategia wilanowskiego genius loci stawia nie tylko na pielęgnację, uwypuklenie i udostępnienie zasobów przyrodniczych i kulturowych zamkniętych w jego granicach własnościowych, ale i poza nimi, w Obrębie nieruchomości sąsiednich i wspólnie stanowiących dziedzictwo historycznej rezydencji wilanowskiej. Autorzy artykułu są przekonani, że zarządca historycznej rezydencji (czy też tylko jej historycznego rdzenia) nie musi być biernym obserwatorem zmian występujących w jej otoczeniu. Wręcz przeciwnie, jedyną szansą uniknięcia marginalizacji i zamknięcia w ciasnych granicach muzealnych jest postawa proaktywna, wychodząca poza ścisłe ramy zarządzania wewnętrznymi sprawami instytucji, postawa aktywnego wpływania na otoczenie i uczestniczenia w kształtowaniu programu jego zagospodarowania i użytkowania.

EN

In Poland because of the effects of nationalising estates according to the decree on agricultural reform issued in 1944, managing a historic residence practically means managing only a manor house or a palace. In the case of the Wilanów residence, managing it and fulfilling legal duties towards the monument . the residence in its complete and true form . encompassing more than the palace, garden and park, requires stepping beyond the current property boundaries. Such a thesis is the result of experiencing a drastic loss of balance between what was regarded as residence and its surroundings, but also from the observed conflict between public benefit and the aspirations of various interest groups. The curator of the residence cannot neglect the context of its near and farther surroundings, since neither the functional nor scenic arrangements of the residence in its historical form, shaped for tens or hundreds of years, can be ignored. The Palace Museum in Wilanów represents the view that effective actions depend on a clear vision of management resulting from the institution strategy . in the case of Wilanów, the strategy of preserving the genius loci of the former royal residence. The strategy of Wilanów genius loci relies not only on maintaining, emphasising and accessibility of the nature and cultural resources enclosed within its premises, but also beyond, within the neighbouring property which constitutes common heritage of the historic residence in Wilanów. The authors of the article are convinced that the curator of the historic residence (or merely of its historic core) does not have to remain a passive observer of the changes occurring in its surroundings. On the contrary, it seems that the only chance of avoiding marginality and being imprisoned within the narrow limits of a museum is an attitude of actively reaching beyond the strict framework of managing the internal matters of an institution, an active approach of influencing the environment and participating in forming the programme of its further development and use.

4

Internetowa '' mała kartografia ''

Opach T.

Polski Przegląd Kartograficzny

|

2008

|

T. 40, nr 2

128-143

PL

Artykuł poświęcony jest interaktywnej i animowanej "małej kartografii" internetowej. Na początku przedstawiono charakterystykę tego rodzaju map oraz omówiono najczęściej spotykane opracowania. W dalszej części autor skupia uwagę na problemach redakcyjnych. Za najważniejszą przyczynę trudności opracowania efektywnej mapy autor uważa nieokreśloną grupę odbiorców. Ten czynnik określa mianem rafy "małej kartografii" internetowej. Jako przykład problemów redakcyjnych podaje opracowanie mapy Granice Rzeczypospolitej przeznaczonej do e-learningu realizowanego przez warszawskie Muzeum Pałac w Wilanowie.

EN

Increasing number of maps published on the Internet, which can be considered electronic equivalents of 'small cartography', brings on a discussion on the topie of such publications and their practical uses. Internet 'small cartography' are, generally speaking, maps addressed to wide audience, and they usually illustrate a text. Such maps are comprehensible and characterized by a relatively Iow level of interactivity. They are often quite advanced graphically and their contents is presented synthetically rather than analytically. They display high level of generalization. Maps which constitute internet 'small cartography' can be divided into four groups: 1) maps on the internet information sites including sites of magazines and TV stations, 2) maps on weather forecast sites, 3) maps on popular science sites, 4) maps on other sites including those of institutions, organizations, services, products, events, etc. This division is strictly conventional and is not an attempt at classification. Because of an undefined group of readers, elaboration of a successful internet map requires advanced skills, wide knowledge and experience on the side of a cartographer who doesn't know his audience. Graphic hierarchy and esthetic sense are essential for the optimization of such comprehensible map. During the editing process the author should consider if the map's efficiency can be sacrificed to make it comprehensible. Skillful use of interactivity is another factor which affects comprehensibility. Vector graphics became the unquestioned standard of elaboration and publication of interactive online maps. Flash is the most widespread technology applied for interactive and animated maps, which constitute the internet 'small cartography'. Difficulties in preparation of internet 'smali cartography' can be seen in an example of problems which emerged during the elaboration of the map titled Granice Rzeczypospolitej (Borders of the Republic) destined for e-learning project of Wilanów Palace Museum in 2007 (http://www.wilanow-palac.pl/index.php?id =982&menuid=227). Editing of internet 'small cartography' maps is a seemingly simple task. However, those preparing an internet map should not only have wide geographic knowledge, be familiar with cartographic methodology and have experience, but should also know computer techniques, most of all graphic programs. The key to an effective and visually attractive map is the esthetic sense without which the elaboration of a 'fine' map is impossible. Cartography is, at the same time, a science, an art and a craft and the internet 'small cartography' confirms this view. Without acknowledging it a proper map cannot be created. This is the reason why it is so difficult to prepare a good online map and why so few of them can be considered successful.