Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zagospodarowanie terenów zagrożonych powodzią w nadwarciańskich miastach Wielkopolski

Januchta-Szostak A., Florkowska A.

Przegląd Budowlany

|

2017

|

R. 88, nr 9

40--44

PL

W nadwarciańskich miastach Wielkopolski obszary szczególnego zagrożenia powodzią nie przekraczają zwykle 15% powierzchni miasta, ale w znacznym stopniu kształtują ich wizerunek. Funkcjonalnie przeważają tam tereny użytków zielonych, choć występują też sporadycznie funkcje przemysłowe i mieszkaniowe. W połowie miast nadwarciańskich występują wały przeciwpowodziowe, a tereny potencjalnie zagrożone powodzią zajmują około 20% powierzchni. Obszary zagrożone powodzią w badanych miastach są w różnym stopniu pokryte miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Zapisy MPZP w znacznym stopniu chronią tereny zieleni nadwodnej, jednak nie są w pełni wykorzystywane dla kształtowania miejskich terenów nadrzecznych w oparciu o współczesne standardy europejskie.

EN

The areas of the special flood hazard in the riverside towns of the Wielkopolska Region usually do not exceed 15% of the total area of each town, but they make a significant contribution to their image. Considering their function the grassland prevails there, although there are also occasional industrial and residential functions. The floodbanks can be found in the moiety of towns but approximately 20% of their area can be potentially flooded. The flood hazard areas in the examined cities are covered by local spatial development plans (MPZP) to a varying extent. The local acts of law (MPZP) usually protect waterside green areas, but they are not fully used to shape urban waterfronts according to European standards.

2

Wpływ retencji polderu Golina na transformację fali powodziowej z 2010 r.

Laks I.

Gospodarka Wodna

|

2017

|

Nr 2

49--57

PL

Przedstawiono analizę wpływu retencji polderu Golina, zlokalizowanego w środkowym biegu Warty, na transformację fali powodziowej z 2010 r. Analiza bazuje na wynikach otrzymanych z jednowymiarowego modelu sieci rzecznej z zabudową polderową, utworzonego z wykorzystaniem systemu modelowania przepływów nieustalonych SPRUNER. Model podlegał procedurze kalibracji i weryfikacji wykonanej dla danych o fali wezbraniowej z 2013 r. Skalibrowany i zweryfikowany model wykorzystano do przeprowadzenia symulacji przejścia fali powodziowej z 2010 r. na odcinku Konin-Oborniki. Uzyskane wyniki z modelu numerycznego porównano z pomiarami wykonanymi przez zespół kierowany przez autora w 2010 r. Wykonana analiza pozwoliła na określenie wiarygodnego, ilościowego wpływu polderu na transformację przepływu w Warcie dla fali powodziowej z 2010 r.

EN

The article presents an analysis of the retention effect of the Golina polder, located in the Warta middle course, on transformation of the 2010 flood wave. The analysis is based on results of one-dimensional model of river network with polder development, created using SPRUNER, the unsteady flows modeling system. The model was subject to a calibration and verification procedure carried out for data on the 2013 flood wave. The calibrated and verified model was used for simulation of the 2010 flood passage through the Konin-Oborniki section. The obtained numeric model results were compared with measurements carried out by a team under the supervision of the author in 2010. The analysis allowed for determining the reliable, quantitative impact of the polder on transformation of the 2010 flood wave on the Warta River.

3

Wpływ zbiornika Jeziorsko na proces erozji podłużnej na dolnym odcinku Warty od zapory czołowej do miejscowości Uniejów

Hämmerling M., Walczak N., Zawadzki P.

Gospodarka Wodna

|

2016

|

Nr 9

299--303

PL

W artykule przedstawiono analizę zmian geometrii dna rzeki poniżej zbiornika Jeziorsko na odcinku od zapory czołowej do Uniejowa. Porównano układ zwierciadła wody i dna sprzed wybudowania zbiornika oraz w czasie jego eksploatacji. Przeprowadzono również ocenę stanu technicznego progów stabilizujących zlokalizowanych poniżej zbiornika Jeziorsko. Analiza wyników pokazała, że wybudowanie zbiornika wywołało silną erozję podłużną. Progi stabilizujące znacznie ograniczyły dynamikę procesu erozji na odcinku od zapory czołowej do miejscowości Księże Młyny (poniżej zbiornika).

EN

The article presents an analysis of changes in the riverbed geometry downstream of the Jeziorsko Reservoir, between the dam and the village of Uniejów. It compares the water table and bottom topology as it was before the construction of the reservoir and during its operation. It also carries out an evaluation of technical condition of the stabilizing barrages located downstream of the Jeziorsko Reservoir. The analysis indicates that the construction of the reservoir provoked intensive longitudinal erosion. Construction of the stabilizing barrages reduced the dynamics of the erosion process in the section between the dam and the village of Księże Młyny (downstream of the dam).

4

Dlaczego powinniśmy zbudować polder Golina na Warcie?

Wiśniewski J.

Gospodarka Wodna

|

2016

|

Nr 1

25--32

PL

Artykuł przypomina o użyteczności wiedzy z hydrologii dla programów inwestycyjnych o charakterze działań technicznych z zakresu ochrony przed powodzią. Także o tym, jak naprawić błędy popełnione w przeszłości.

EN

A paper reminding of the usefulness of the hydrological knowledge to investment programmes consisting in technical flood protection activities. It also describes how to repair past mistakes.

5

Dwadzieścia lat systemu analizy i prognozowania nieustalonych przepływów w rzekach nizinnych SPRuNeR

Wosiewicz B. J., Laks I., Sroka Z.

Gospodarka Wodna

|

2013

|

Nr 10

373--385

PL

Podsumowano dwudziestoletni okres prac zespołu nad budową i eksploatacją systemu SPRuNeR do analizy i prognozowania nieustalonych przepływów w rzekach nizinnych. Przedstawiono koncepcję i filozofię budowy systemu (tworzony do analizy i prognozowania przepływów w złożonych sieciach nizinnych z różnorodną zabudową hydrotechniczną). Zaprezentowano również ważniejsze osiągnięcia zespołu dotyczące metodyki modelowanie takich systemów rzecznych, zwłaszcza kanałów okresowo prowadzących wodę (technika fikcyjnej szczeliny), złożonych układów polderowych, uwzględnienia martwych pojemności oraz kwestii identyfikacji tworzonych modeli. Główną konkluzją artykułu jest postulat zbudowania możliwie pełnego modelu przepływów w Warcie (od Jeziorska co najmniej do Obornik), ze wszystkimi ważniejszymi dopływami i możliwie pełnym uwzględnieniem zabudowy hydrotechnicznej zlewni.

EN

The article summarises twenty years of team work on construction and exploitation of the SPRuNeR system, used for analysis and forecast of the unsteady lowland rivers flows. It presents the concept and the philosophy of the system construction (created for analysis and forecast of flows in соmplех lowland networks with various hydro-technical facilities). It also presents major achievements of the team regarding the modeling methodology for such rіѵеr systems, in particular channels periodically filled with water (fictitious aperture technique), сотріех polder systems, consideration of dead volumes and the issues of the created models identification. The main conclusion of the article is the postulate to establish a possibly complete model of flows in Warta (from Jeziorsko at least to Oborniki) with all the major tributaries including possibly complete consideration of the hydrotechnical development of the catchment basin.

6

The worldwide success of urban waterfronts transformation. Challenge for Poznań

Januchta-Szostak A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2009

|

Z. 17

139-155

EN

Redevelopment of urban waterfronts is a process that has been taking place all over the world for the last forty years. The issue of 'waterfronts' concerns the quality of townscape along water structures but it also deals with multilateral and historically changeable relations between water and town as well as their importance in the process of sustainable development. The architecture in water context needs responsible approach to hydrological requirements as well as ecology and cultural landscape. The Polish-Dutch project "Poznan Waterfront - Warta valley" is an attempt to transform neglected areas of Warta valley into friendly, safe and attractive space between the city and the water. The river as a spine of urban and natural structures has got an incomparable potential for developing recreational functions, housing, business and culture activities as well as straightening the ecological functions of green corridors. The diversity of urban waterfronts can present a potential which makes it possible to create the image of the city focused on its water identity and unique landscape.

PL

Proces transformacji miejskich frontów wodnych trwa na całym świecie od ponad 40. lat. Pojęcie „fronty wodne" obejmuje problematykę jakości obszarów styku wody i lądu nie tylko w aspektach czysto krajobrazowych; dotyczy również wielowarstwowych i historycznie zmiennych zależności struktur wodnych i obszarów zurbanizowanych oraz ich znaczenia w procesie zrównoważonego rozwoju. Wodny kontekst architektury wymaga odpowiedzialnego podejścia do wymogów reżimu hydrologicznego, struktury ekologicznej i krajobrazu kulturowego eksponowanego dzięki przedpolu wody. Polsko-holenderski projekt „Poznan Waterfront - Warta valley" jest próbą przekształcenia zaniedbanych terenów doliny Warty w Poznaniu w przyjazną, bezpieczną i atrakcyjną przestrzeń między miastem a wodą. Rzeka jako zwornik struktur urbanistycznych i przyrodniczych otwiera nowe możliwości wykorzystania sąsiedztwa wody na potrzeby funkcji związanych z rekreacją, zamieszkaniem, kulturą, biznesem oraz w celu wzmocnienia struktury zieleni i korytarzy ekologicznych w mieście. Różnorodność zurbanizowanych frontów wodnych stanowi potencjał umożliwiający kreację wizerunku miasta z podkreśleniem tożsamości i unikatowości jego krajobrazu.

7

Zmiana jakości wody powierzchniowej podczas infiltracji na przykładzie ujęcia "Dębina" w Poznaniu

Bartosik A., Chomicki J., Jankowski T.

Ochrona Środowiska

|

2007

|

R. 29, nr 3

51-54

PL

Zaopatrzenie Poznania w wodę oparte jest głównie na ujęciach wód infiltracyjnych. Ujęcie "Dębina", które jest drugim co do wielkości w układzie poznańskiego systemu wodociągowego, zajmuje obszar ok. 260 ha na lewym brzegu Warty i składa się z 281 studni. Jego wydajność nominalna wynosi 75 tys. m3/d. Bilans zasilania ujęcia jest następujący: sztuczna infiltracja poprzez stawy infiltracyjne 65÷76%, infiltracja brzegowa 16÷27% oraz dopływ gruntowy 8÷12%. Analiza pracy ujęcia wykazała, że jakość ujmowanej wody infiltracyjnej kształtuje się głównie pod wpływem jakości wody w Warcie. Zastosowany system infiltracji znacznie poprawia jakość wód rzecznych, nadając im cechy wód podziemnych. Wahania jakościowe wody rzecznej znajdują swoje odbicie w zmianach jakościowych wody ujmowanej z tym, że w wodzie ujmowanej wahania są mniejsze, a stężenia są niższe. Analizy zmian jakości wody wykazały, że proces infiltracji jest szczególnie skuteczny w zakresie usuwania z wody rzecznej zanieczyszczeń mikrobiologicznych oraz substancji organicznych. Największą skuteczność oczyszczania wody podczas infiltracji występuje przy niskich stanach wody w Warcie i przy małej wydajności ujęcia "Dębina". W ostatnich latach stwierdzono stopniową, ale zdecydowaną poprawę jakości wody rzecznej, niezależnie od tego, czy był to okres suszy hydrologicznej, czy też lata mokre. Poprawa jakości wody w Warcie w podobny sposób przekłada się na jakość wody infiltracyjnej, co pozwala na planowanie tempa i zakresu modernizacji zakładu oczyszczania wody "Wiśniowa" w Poznaniu, odbiorcy wody z ujęcia "Dębina".

EN

The case in point is the Debina Infiltration Water Intake in Poznan. The water supply system for the city of Poznan involves predominantly infiltration water intakes, of which Debina ranks second in size, covering a surface area of approx. 260 ha. Situated on the left bank of the River Warta, Debina consists of 281 drainage wells and has a rated yield of 75,000 m3/d (artificial recharge from infiltration ponds, 65 to 76%; bank infiltration, 16 to 27%, and groundwater inflow, 8 to 12%). Performance analysis of the water intake has produced the following findings: the quality of the taken-in water depends primarily on the quality of the Warta River water; the infiltration system applied upgrades the quality of the riverine water by imparting features to it that are specific to those of the groundwater; the variations in riverine water quality are reflected in the variations in the quality of the taken-in water but those observed in the latter are less distinct and pollutant concentrations are lower. Water quality analysis has revealed that the infiltration process is particularly efficient in removing microbiological pollutants and organic substances from riverine water. The highest treatment effects due to infiltration were obtained when both the water level in the Warta River and the yield of the Debina intake were low. In the past few years the quality of the riverine water has improved gradually but noticeably, regardless of whether there was a period of hydrological drought or a wet year. The improvement in the quality of the Warta River water accounts for the improvement in the infiltration water quality, and this enables rational planning of the range and time of modernization for the Wisniowa Water Treatment Plant in Poznan, which is fed by the Debina Infiltration Water Intake.

8

Ocena czystości rzeki Warty na podstawie danych z monitoringu wód powierzchniowych. Część 1. Ocena czystości wód rzeki Warty

Kipigroch K., Hoffman S.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2006

|

T. 9, nr 3

331-341

PL

Omówiono zasady prowadzenia monitoringu wód powierzchniowych przez Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ), w tym sposób poboru próbek, zakres oznaczeń oraz metodę obliczeniową pozwalającą dokonać oceny czystości rzek. Przedstawiono ocenę i klasyfikację jakości wody w punktach pomiarowo-kontrolnych zlokalizowanych na rzece Warcie. Do oceny jakości wód i ich klasyfikacji wykorzystano dane pochodzące z monitoringu wód powierzchniowych, zebrane w ramach PMŚ w 2004 r. Dodatkowo w oddzielnej analizie określono sezonową zmienność występowania zanieczyszczeń w wodach Warty w 2004 r. Wyniki analizy pozwoliły stwierdzić, że Warta jest rzeką bardzo zanieczyszczoną, przede wszystkim pod względem mikrobiologicznym. Na Warcie nie ma punktów pomiarowo-kontrolnych, w których jakość wód klasyfikowałaby się do I lub II klasy czystości. Za to aż 18% punktów pomiarowo-kontrolnych znajduje się w najgorszej V klasie czystości. W klasie IV znajduje się 64%, a w III 18% punktów pomiarowo-kontrolnych. Sezonowa zmienność stężeń dotyczy szczególnie takich wskaźników wód, jak: BZT5, ChZT, azotany, chlorofil "a" oraz zawartość tlenu rozpuszczonego. W mniejszym stopniu natomiast odnosi się do metali oraz wskaźników mikro-biologicznych.

EN

The River Warta, with the length of 808 km, is one of the longest rivers in Poland. Also in Poland is the whole river basin of Warta. The River Warta flows across the urban areas and passes some big cities like Czestochowa, Sieradz, Konin, Poznan, Gorzow Wielkopolski. The river is covered by a water quality monitoring system. There are 27 monitoring sites situated along the course of the river. In this paper, the water quality assessment was performed by exploration of monitoring data, gathered through the year 2004. The analysed set of data includes the values of over 50 quantity parameters recorded with different frequencies (1 ÷ 2 times a year). The water quality in the river was classified according to the operative in Poland classification, which distinguishes 5 purity classes. The results show that the water in the river is strongly polluted, mainly because of high microbiological pollution. In the whole course of the river, there is no monitoring sites with the water classified into two purest classes (classes I and II). 18% sites was categorized into class III, 64% into class IV, and 18% into the worst class V. The other part of the paper contained an analysis of seasonal variability of monitoring parameters. Some of them show changes with distinct seasonal profile (BOD5, COD, nitrates, chlorophyll A, dissolved O2). Metals contents and microbiological pollution change less remarkably.

9

Ocena czystości rzeki Warty na podstawie danych z monitoringu wód powierzchniowych. Część 2. Ocena stanu zanieczyszczenia osadów dennych rzeki Warty

Kipigroch K., Hoffman S.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2006

|

T. 9, nr 4

445-456

PL

Omówiono zasady prowadzenia monitoringu osadów w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, w tym sposób poboru próbek i dokonywania oznaczeń. Na podstawie wyników monitoringu osadów rzeki Warty, pochodzących z 17 punktów obserwacyjnych z lat 2003-2005, przedstawiono ocenę czystości tych osadów. Do oceny wykorzystano metody pozwalające sklasyfikować osady rzeczne na podstawie wartości tła geochemicznego, wartości dolnych i górnych limitów (PEL i TEL) oraz procedurę używaną do klasyfikacji urobku zanieczyszczonego. Klasyfikacji dokonano na podstawie czterech grup wskaźników: wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, sumy polichlorowanych bifenyli, pestycydów chloroorganicznych oraz metali ciężkich.

EN

The River Warta, with the length of 808 km, is one of the longest rivers in Poland. The River Warta flows across the urban areas and passes some big cities like Czestochowa, Sieradz, Konin, Poznan, Gorzow Wielkopolski. The river is covered by a water quality monitoring system. There are 17 sediment monitoring sites situated along the course of the river. In this paper, the sediment quality assessment was performed by exploration of monitoring data, gathered through the years 2003-2005. The analysed set of data included the contents of 20 elements in the sediment samples: Ag, As, Ba, C (as Corg), Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, Mg, Mn, Ni, P, Pb, S, Sr, V, Zn. For the samples from 4 sites there were also available the contents of some toxic organic compounds, such as PCBs, PAHs and pesticides. The sediment quality in the river was evaluated according to the three different systems of classification. The classification results showed that sediment contamination with persistent organic pollutants ((POPs) is not threatening for the environment. Much more worrying occurred the contents of some trace metals, like Ag and Cd. However, the contents of metals were very changeable along the river (for different monitoring sites) and that bad quality of sediments is not distinctive for all the river course.

10

Wpływ erozji poniżej zbiornika Jeziorsko na zmiany zachodzące w korycie rzeki Warty

Wierzbicki M., Wicher J.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2002

|

Vol. 11, No. 2

91--101

EN

This report presents the influence of the erosion process below the Jeziorsko reservoir on changes in Warta river bed. It contains changes of grain-size in years and sections below the Jeziorsko dam, changes of bottom level in the Warta river reached between the sill No 2 and staff-gauge Uniejów in the years 1989-2001, water level in the Warta river reached between the sill No 2 and staff-gauge Uniejów in the years 1989-2001 and rating curve of the Warta River below the dam. The erosion process below the Jeziorsko dam resulted in downstream progressing degradation. The effects of the erosion are the changes of grain-size in river bed, changes of bottom level: 2,50 m below the still No 2 (km 483-710) and 0,50 m in km 474-530 and water level: in 18 years (1983-2001) 1,86 m in km 483-514, 1,05 m in km 479-400 and 0,43 m in km 474-530.