Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zmiany hydrogeologiczne w obrębie synkliny chrzanowskiej po dziewięciu latach od zatopienia kopalni ZG „Trzebionka”

Kasprzak Agata, Motyka Jacek, Szuwarzyński Marek

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2019

|

nr 476, Hydrogeologia z. 17

47--53

PL

W artykule przedstawiono wyniki blisko dziesięcioletnich badań hydrodynamicznych i hydrochemicznych skutków likwidacji kopalni rud cynku i ołowiu „Trzebionka” w rejonie chrzanowskim. Odtwarzanie się pierwotnych ciśnień hydrodynamicznych w górotworze oraz procesy chemiczne temu towarzyszące doprowadziły m.in. do pogorszenia się jakości wody w skałach triasowego piętra wodonośnego oraz pojawienia się wody na powierzchni terenu. To wszystko stawia nowe wyzwania przed lokalnymi władzami, przedsiębiorcami oraz mieszkańcami okolicy.

EN

The paper presents results of almost 10-year observation of hydrodynamic and hydrochemistry changes in the Triassic aquifer, after the closure of the Zn-Pb “Trzebionka” mine (Chrzanów area). Recovery of the natural hydrodynamic pressure in the rocks and associated chemical processes adversely affected the groundwater quality of the Triassic aquifer and resulted in the appearance of water on the surface. It leads to new challenges for local authorities, entrepreneurs and residents of the area.

2

Analiza zmian składu chemicznego wód piętra triasowego w początkowej fazie zatapiania kopalni Trzebionka

Klojzy-Karczmarczyk B., Kryza A., Kurek T., Mazurek J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 456 Hydrogeologia z. 14/1

281--285

PL

Eksploatacja rud Zn-Pb w kopalni Trzebionka wymagała ciągłego odwadniania górotworu, co spowodowało zmiany zwierciadła wód podziemnych w obrębie głównego poziomu wodonośnego piętra triasowego. Poziom wodonośny, znajdujący się w utworach węglanowych wapienia muszlowego i retu, stanowi w rejonie oddziaływania leja depresji kopalni główny zbiornik wód podziemnych GZWP 452 – Chrzanów. W związku z wyczerpaniem złoża, w 2009 r. zakończono eksploatację i zaprzestano odwadniania wyrobisk. Wszystkie szyby kopalni Trzebionka, w tym szyb główny Włodzimierz, zaadaptowano na piezometry do obserwacji procesu całkowitego zatapiania kopalni, rozpoczętego w połowie 2010 r., po wyłączeniu pompowni głównego odwadniania. W piezometrze tym są wykonywane pomiary poziomu zwierciadła wody oraz badania wybranych parametrów fizykochemicznych wód kopalnianych. Na podstawie wyników tych badań, wykonanych w latach 2010–2012, przeprowadzono analizę zmian składu chemicznego wód głównego poziomu wodonośnego piętra triasowego. Przeprowadzono porównanie zmian zawartości siarczanów, cynku i ołowiu oraz odczynu wody i przewodności elektrolitycznej właściwej w próbkach wody dołowej ze zmianami położenia zwierciadła wody w tych samych okresach czasu. Z porównania krzywej odbudowy zwierciadła wody z krzywą zmian zawartości siarczanów wynika, że w trakcie podnoszenia się poziomu zwierciadła następuje również powolny wzrost stężenia siarczanów. Najprawdopodobniej jest on związany z ciągłym procesem rozpuszczania bardzo dobrze rozpuszczalnych siarczanów w wodach zatapiających kopalnię.

EN

The mining of Zn-Pb ores in the Trzebionka mine made it necessary to drain the deposit. This process led to changes in the groundwater table within the main level of the Triassic aquifer. The aquifer located in the Muschelkalk carbonate and Buntsandstein (Röt) formations constitutes the main groundwater reservoir for the major groundwater basin No. 452 Chrzanów in the impact zone of the mine-pumping cone of depression. Due to the depletion of reserves, mining was terminated in 2009 and the drainage of the pits was stopped. The closed-down Włodzimierz main shaft was adapted to serve as a piezometer for the observation of the total flooding of the mine, which began in mid-2010 after turning off the main drainage pumping station. Water level measurements and tests of selected physico-chemical parameters of mine waters take place in the piezometer. Based on the results of research conducted in 2010–2012, an analysis of changes in the water chemistry of the Triassic aquifer was conducted in the Włodzimierz shaft. The changes in the content of sulphates, zinc, lead, pH and conductivity in pit water samples were analysed and compared to the measurements of water-table position in the corresponding periods of time. A comparison of the water-table restoration curve to the curve of sulphate content changes shows that as the level of the water table increases so does the concentration of sulphates. This is most likely related to flooding of the mine and continuous transition of sulphates into the aqueous solution.

3

Wpływ składowiska odpadów komunalnych w Ujkowie koło Olkusza na jakość wód podziemnych

Motyka J., Adamczyk Z., Czop M., d’Obyrn K.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2005

|

T. 21, z. 1

131--153

PL

W pracy przedstawiono analizę wpływu składowiska odpadów w Ujkowie na jakość wód piętra triasowego w jego otoczeniu. Brak izolacji dna odkrywki "Ujków" sprawia, że odcieki ze składowanych odpadów komunalnych mają możliwość przenikania do podłoża zbudowanego ze spękanych i skrasowiałych wapieni i dolomitów triasowych i przemieszczania się w strumieniu wód podziemnych. Badania monitoringowe składu chemicznego próbek wody z 4 piezometrów położonych w rejonie składowiska wskazują na znaczące zanieczyszczenie wód piętra triasowego. Związane jest ono ze wzrostem mineralizacji tych wód oraz zwiększeniem się stężeń wskaźników charakterystycznych dla odcieków ze składowisk odpadów komunalnych: chlorków, siarczanów. sodu, potasu i boru.

EN

Analysis of the municipal sanitary landfilI in Ujków (near Olkusz) influence on the Triassic aquifer groundwater quality has been delineated. Deficiency of the Ujków open-pit bottom isolation caused possibility of the landfill leachate percolation through fissured and karstic dolomites and limestones. Monitoring network of the municipal sanitary landfilI in "Ujków" open-pit consists of 4 piezometers and also samples of leachate were collected. Data from monitoring research indicate serious groundwater pollution in the vicinity of the "Ujków" open-pit. Groundwater pollution is connected with increase of water samples mineralization and also concentration of the selected constituent: chloride, sulphate, sodium, potassium and boron, which are typical for municipal sanitary landfilI leachate.