Stopy tytanu na osnowie fazy międzymetalicznej γ (TiAl) charakteryzują się dużą względną wytrzymałością na rozciąganie oraz dobrą żaroodpornością do 800°C. Stopy tytanu γ (TiAl) mogą zastąpić więc nadstopy niklu w niektórych ich zastosowaniach, np. łopatki turbiny niskiego ciśnienia silnika lotniczego, wirnik turbosprężarki samochodowej. Jedną z barier w szerokim zastosowaniu tych materiałów są większe koszty wytwarzania w porównaniu z nadstopami niklu. Mała odporność na utlenianie stopów tytanuγ (TiAl) powoduje, że temperatura ich pracy jest <800°C. Podczas ich utleniania powstaje wielowarstwowa zgorzelina złożona z mieszaniny tlenków TiO 2 i Al 2O3. W porównaniu ze zwartą, szczelną zgorzeliną Al 2O3 nie stanowi ona bariery przed dalszym procesem utleniania. Stosowanie dodatków stopowych zwiększających odporność na utlenianie oraz zmniejszających kruchość stopów γ (TiAl) jest mało skuteczne. Analiza danych literaturowych wskazuje, że obecnie poprawę zapewnia wytworzenie na ich powierzchni warstw ochronnych. W pracy przedstawiono charakterystykę stosowanych i opracowywanych metod poprawy odporności na utlenianie i korozję stopów tytanu γ (TiAl). Omówiono metody wytwarzania warstw na stopach γ (TiAl), w szczególności aluminidkowych na osnowie faz TiAl 2 i TiAl3. Przedstawiono aktualnie prowadzone w Polsce badania w tym zakresie oraz tendencje w rozwoju warstw ochronnych na podłożu stopów na osnowie fazy międzymetalicznej.
EN
Titanium alloys based on the γ (TiAl) intermetallic phase are characterized by high relative tensile strength and heat resistance up to a temperature of 800°C. γ (TiAl) titanium alloys can replace nickel superalloys in some of their applications, e.g. low pressure turbine blades of aircraft engines and the rotors of turbochargers applied in the automotive industry. High manufacturing costs are one of the limitations in the application of those materials in comparison to nickel superalloys. The low oxidation resistance of γ (TiAl) titanium alloys makes their service temperature below 800°C. A multilayer scale consisting of a mixture of TiO 2 and Al2O3 forms during the oxidation process of those alloys. It does not limit the process of further oxidation compared to the compact and tight Al2O3 scale. The application of alloy additions which improve oxidation resistance and decrease the brittleness of γ (TiAl) alloys is not efficient enough. The analysis of literature data indicates that the deposition of a protective layer improves this kind of resistance. The characterization of the used and developed methods of improving the oxidation and corrosion resistance of γ (TiAl) titanium alloys are presented in the paper. The methods of obtaining layers on γ (TiAl) alloys, particularly aluminide layers based on TiAl 2 and TiAl3 phases are described in the paper. The research, currently conducted in Poland concerning this issue and tendencies in the development of protective layers based on alloys on the intermetallic phase are presented.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.