Niniejszy artykuł opisuje jedną z odpowiedzi na problem zachowania tożsamości regionalnej na terenach górskich – studium przypadku dotyczy zabudowy drewnianej Szczyrku. W 2023 roku została obroniona na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej praca autorstwa pani mgr inż. arch. Agnieszki Szymczyk pt.: „Propozycja projektowa współczesnej, drewnianej chałupy w oparciu o charakterystyczne cechy tradycyjnej zabudowy Górnego Szczyrku”. W niniejszym artykule autorki przedstawią w syntetycznej formie sposób, w jaki zostały przeprowadzone badania i analizy przedprojektowe oraz efekt końcowy w postaci przykładowych rozwiązań projektowych współczesnych drewnianych domów wpisujących się w dziedzictwo regionalne Szczyrku.
EN
This article describes one of the answers to the problem of preserving regional identity in mountainous areas - the case study will concern the wooden buildings in Szczyrk. In 2023, the thesis by Ms. M.Sc. Eng. was defended at the Faculty of Architecture of the Silesian University of Technology. arch. Agnieszka Szymczyk titled: "Design proposal for a contemporary wooden cottage based on the characteristic features of the traditional buildings of Upper Szczyrk." In the form of a synthesis, the method of conducting in situ research, pre-design analyzes and the final effect in the form of exemplary solutions for contemporary wooden houses that are part of the regional heritage of Szczyrk will be presented.
W artykule przedstawiono wyniki identyfikacji i oceny krajobrazów gminy Szczyrk. W badaniach zastosowano metodę audytu krajobrazowego i trzy kryteria delimitacji: ukształtowanie terenu, kompozycję przestrzenną oraz pokrycie terenu. Badania prowadzono na obszarze górskim, gdzie dotychczas metoda nie była testowana. Stwierdzono występowanie 58 jednostek krajobrazowych należących do 13 typów. Powierzchniowo dominują krajobrazy leśne. Układ jednostek nawiązuje do pięter klimatyczno-roślinnych. Wraz ze zwiększaniem skali badań maleją powierzchnie jednostek, nie maleje znacząco ich liczba. W górach kryterium formy ukształtowania terenu nie wpływa znacząco na liczbę zidentyfikowanych typów krajobrazów. Wpływ mają formy zagospodarowania (pokrycia terenu) i ich kompozycja przestrzenna. Duże znaczenie mają mozaikowate jednostki krajobrazowe. Badania wskazują na możliwość stosowania metodyki audytu, opracowanej do badań regionalnych, również w identyfikacji jednostek krajobrazowych w skali lokalnej.
EN
The article presents the results of the identification and assessment of landscapes of Szczyrk commune. These studies used the landscape audit method and three delimitation criteria: landforms, spatial composition and land cover. The research was carried out in a mountain area where the method has not been tested so far. There were found 58 landscape units belonging to 13 types. Forest landscapes dominate the surface. The arrangement of units refers to climatic vertical zones. With an increase in the scale of research, the area of the units decreases, although their number is not significantly reduced. In the mountains, the criterion of landform shape does not significantly affect the number of types of landscapes identified. The forms of development (land cover) and their spatial composition have an impact. Mosaic landscapes units are of great importance. The research indicates the possibility of using the audit methodology, developed for regional research, in the identification of landscapes units on a local scale as well.
Przedmiotem opracowania jest ocena czasu zalegania pokrywy śnieżnej, w Beskidzie Śląskim na przykładzie reprezentatywnego profilu Szczyrk – Hala Jaworzyna – Skrzyczne. Badany okres obejmuje dziesięć sezonów zimowych w latach 1999–2009. W ocenie zmienności trwałości i grubości pokrywy śnieżnej wykorzystano codzienne obserwacje prowadzone prze GOPR. W rezultacie analiz otrzymano zmienność pokrywy śnieżnej w badanym profilu górskim. Obliczono średnią liczbę dni z pokrywą śnieżną dla poszczególnych miesięcy, sezonów oraz lat. Wyszczególniono maksymalną grubość pokrywy śnieżnej dla kolejnych miesięcy oraz sezonów. Wykonano analizę liczby dni z pokrywą śnieżną dla poszczególnych przedziałów grubości pokrywy śnieżnej.
EN
The aim of presented analysis is to assess the depth of the cover snow in the Silesian Beskid on an example of a representative profile Szczyrk – Hall Jaworzyna – Skrzyczne. The research of the sustainability, variability and the depth of snow cover was based on the daily date provided by Group of Mountain Rescue “GOPR” during ten se-asons of winter in years 1999–2009. As a result of investigation variability of snow cover in the analyzed mountain profile was obtained. The most important result of the research are average number of days with snow cover and specified maximum snow depth for each months and seasons. Additionally, the paper is focused on the number of days with snow for different thick of snow cover.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
As a town of abundant natural environment resources, Szczyrk provides a good example of the spatial transformations taking place in recent years. The changes also affect watercourses and areas indicated as eligible for the status of protected areas. Nevertheless, the changes now in progress not only fail to comply with the currently valid trends in architecture and urban planning, but also frequently copy erroneous solutions from the past. The existing situation calls for undertaking appropriate actions for the future, which will enable preservation of the natural environment in the possibly unchanged form so that it could coexist with humans and their activities.
PL
Szczyrk jako miasto o bogatych zasobach środowiska przyrodniczego jest przykładem transformacji przestrzennych dokonujących się w ostatnich latach. Zmianom tym podlegają także cieki wodne oraz obszary postulowane do nadania im statusu obszarów chronionych. Jednak dokonujące się przemiany nie tylko rozmijają się z obowiązującymi trendami w architekturze i urbanistyce, lecz często powielają błędne rozwiązania z przeszłości. W istniejącej sytuacji zachodzi potrzeba podjęcia odpowiednich kroków na przyszłość. Umożliwi to zachowanie środowiska naturalnego w możliwie niezmienionej formie tak, by mogło ono koegzystować z działalnością człowieka.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.