Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Sulphur Mine “Piaseczno” – vol. 1. Historical query of 1958–2012, geology and hydrology of the mine region, reclamation

Gawałkiewicz Rafał

Geoinformatica Polonica

|

2020

|

T. 19

107--129

EN

Two post-mining excavations (relics of sulphur mining), nowadays filled with water are characteristic elements of the landscape in the Tarnobrzeg Region. They became historic and permanent trace of open-cast mining in Piaseczno (left bank of the Vistula River) in 1958–1971 and Machów (right bank of the Vistula River) in 1970–1992. The process of the reclamation of the excavation in Machów ended successfully and the water body became a popular place of leisure and recreation for the residents of the town and the vicinity. Unfortunately, in case of the excavation in Piaseczno, despite many years of liquidation and reclamation works, regaining utility values and ecological values in these areas has not been accomplished yet. There is still real risk of mass land movements of watered ground in the area above the water table, which limits the possibility of adapting the water body for any other purposes than retention and ecological reclamation. Despite short 13-years’ history of mining sulphur and nearly 10 years of mining the Baranów sands, the Sulphur Mine “Piaseczno” has interesting history, due to the mining activities (stages: exploitation, liquidation and reclamation) and the forces of nature, which make a serious problem in the process of completing the works to bring back the utilitarian values of the areas of already non-existing mining area. Based on the analysis and post-processing of the available archival cartographic materials while using information tool (Surfer, AutoCAD), it was possible to make detail parameters of the water body Piaseczno and prove the impact of reclamation works and natural phenomena (mass movements) on the shape of the lake bowl and water scarps of the excavation.

PL

Charakterystycznymi elementami krajobrazu rejonu tarnobrzeskiego są dwa poeksploatacyjne wyrobiska (relikty górnictwa siarkowego), obecnie wypełnione wodą. Stanowią historyczny i trwały ślad odkrywkowej działalności górniczej prowadzonej w Piasecznie (lewobrzeżna Wisła) w latach 1958–1971 oraz w Machowie (prawobrzeżna Wisła) w latach 1970–1992. Proces rekultywacji wyrobiska Machów zakończono pomyślnie i od kliku lat zbiornik wodny stanowi popularne miejsce wypoczynku i rekreacji mieszkańców miasta i okolic. Niestety w przypadku wyrobiska Piaseczno, mimo wielu lat prac likwidacyjnych i rekultywacyjnych, przywracanie wartości użytkowych i przyrodniczych tym terenom nie zostało zakończone. Nadal istnieje realne ryzyko masowych ruchów zawodnionych warstw ziemi w strefie nadwodnej, co ogranicza możliwość adaptacji zbiornika na cele inne niż tylko retencja i użytek przyrodniczy. Mimo krótkiej trzynastoletniej historii wydobycia kawą historię, za sprawą działalności górniczej (etapy: eksploatacji, likwidacji i rekultywacji) oraz sił natury, które stanowią poważny problem w procesie zakończenia prac zmierzających do przywrócenia wartości użytkowej terenom nieistniejącego już obszaru górniczego. Na podstawie analizy i post-processingu dostępnych archiwalnych materiałów kartograficznych przy wykorzystaniu narzędzi informatycznych (Surfer, AutoCAD), możliwe było szczegółowe sparametryzowanie zbiornika Piaseczno oraz wykazanie wpływu prac rekultywacyjnych oraz zjawisk naturalnych (ruchów masowych) na kształt misy jeziornej oraz skarp nadwodnych wyrobiska.

2

Ocena właściwości sorpcyjnych zrekultywowanych utworów zwałowiskowych

Bykov R.

Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie

|

2001

|

T. 6, z. 2

243-257

PL

Do podstawowych substancji glebowych tworzących kompleks sorpcyjny zalicza się koloidy organiczne (próchnicę) oraz mineralne (minerały ilaste), mniejsze znaczenie mają: uwodnione tlenki żelaza i glinu, fosforany oraz koloidalna krzemionka. W niniejszym artykule podjęto próbę określenia zdolności sorpcyjnej zrekultywowanych utworów zwałowiska zewnętrznego kopalni siarki "Piaseczno". Do badań wytypowano 6 profili glebowych, w tym: 3 ilaste, 2 piaszczyste oraz 1 pylasty. Pojemność sorpcyjną określono metodą wskaźnikową błękitu metylenowego, zaś dla usunięcia substancji organicznej zastosowano metodę wody utlenionej. Przeanalizowano wpływ zarówno organicznej, jak i mineralnej składowej kompleksu sorpcyjnego. Uzyskane wielkości pojemności sorpcyjnej minerałów ilastych badanych utworów mieszczą się w zakresie podawanych danych literaturowych. Zakumulowana materia organiczna utworów zwałowiskowych nie wykazuje właściwości sorpcyjnych w pełni wykształconej próchnicy. Nie stwierdzono korelacji sorpcji organicznej składowej kompleksu sorpcyjnego z odczynem gleb.

EN

Main substances responsible for adsorbing abilities of soil are organic (humus) and mineral (clay minerals) colloids, hydroxides of iron and aluminium, phosphates and colloidal silica are of less importance. In this article the author tries to quantify the sorption abilities of recultivated soils of dumping grounds of sulphur mine "Piaseczno". 6 profiles including, 3 clay sols, 2 sand sols and 1 silt sols were used. Sorption capacity was determined by methylen blue method and organic matter was decomposed with the use of hydrogen peroxide. The influence of both mineral and organic part of sorption complex has been analysed. The values obtained for sorption capacity for clay minerals are in agreement with literature data. Accumulated organic matter, doesn't show, however, the sorption abilities of fully developed humus. No correlation between the sorption capacities of organic part of soils and their pH has been found.

3

Klasyfikacja poprzemysłowych obiektów bezglebowych dla celów rekultywacji

Gruszczyński S., Trafas M.

Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie

|

2001

|

T. 6, z. 1

67-83

PL

W pracy przedstawiono propozycję klasyfikacji bezglebowych terenów podlegających rekultywacji dla celów zagospodarowania przyrodniczego, głównie rolniczego czy leśnego. Założono, że miernikiem oceny będzie wskaźnik bonitacyjny WB, który uzależniony jest przede wszystkim od: jakości gruntu, ocenianej poprzez wskaźnik litologiczny uwzględniający uziarnienie i sorpcję BM (methylene blue) oraz rzeźby charakteryzowanej poprzez nachylenie powierzchni. Dla terenów o zróżnicowanej budowie litologicznej, gdzie w profilu występują warstwy zbudowane z różnych utworów, zaproponowano system ustalania wartości wskaźnika litologicznego uwzględniający nie tylko ich udział w ogólnej miąższości, lecz także sekwencję w profilu. Przedstawiony przykład waloryzacji zwałowiska Kopalni Siarki "Piaseczno" ilustruje zarówno zasadę oceny, jak i zróżnicowanie warunków rekultywacji występujących na konkretnym obiekcie. W końcowej części pracy omówiono możliwości wzbogacania oceny poprzez wprowadzenie dalszych wskaźników waloryzujących np. ekspozycję oraz innych, rozszerzających jej zastosowanie także i na tereny np. z występującymi gruntami toksycznymi, względnie zawodnione. Przewiduje się, że przedstawioną klasyfikację po pewnych niezbędnych uzupełnieniach będzie można włączyć w obowiązujący w Polsce system klasyfikacji bonitacyjnej gleb.

EN

In the paper the classification of soilless objects that can be reclaimed for environmental purposes, mainly agriculture or forestry. The index of the assessment shall be the Bonitation Index BI, depending on the quality of ground and relief. The ground quality is evaluated based on its granulation and sorption of MB (methylene blue). The relief is characterised by the inclination of the surface. If layers composed of different formations occur in the profile - lithological index is defined according to the formula regarding their participation in general thickness and a sequence in the profile. A presented example of the evaluation of the heap from the Sulphur Mine Piaseczno illustrates both the principle of the assessment and the differentiation of the conditions for reclamation on a specific object. At the end of the paper the possibilities of the supplementation of the assessment by introducing further indexes was discussed. It will allow using the presented evaluation also in case of areas with toxic grounds of flooded areas.