Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zastosowanie krigingu zwyczajnego do rekonstrukcji i wizualizacji reliefu w miejscach odkrywkowej eksploatacji piasku

Zarychta R., Zarychta A.

Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji

|

2013

|

Vol. Spec.

133--146

PL

W niniejszym artykule zaprezentowano jeden ze sposobów odtwarzania rzeźby (sprzed rozpoczęcia eksploatacji piasku na cele podsadzkowe) czterech pól piaskowych dawnego wyrobiska „Siemonia”. Morfologia analizowanego terenu została zwizualizowana w oparciu o archiwalną mapę geologiczną (arkusz Wojkowice) z zastosowaniem metod geostatystycznych, w tym m.in. krigingu zwyczajnego. Jest to jedna ze znanych technik estymacji (szacowania), nazywana B.L.U.E. (best linear unbiased estimator). Zgodność dopasowania matematycznych modeli sferycznych do wariogramu empirycznego potwierdzono w procedurze kross-walidacji. Uzyskane wartości błędów (błąd średni, błąd średni kwadratowy oraz błąd średni kwadratowy standaryzowany) są w znacznym stopniu zgodne z notowanymi w literaturze naukowej. Wygenerowana rzeźba badanego terenu pod postacią modelu trójwymiarowgo w wyniku przeprowadzonej pełnej analizy geostatystycznej jest dość mocno uwydatniona w porównaniu do modelu otrzymanego bez zastosowania analizy strukturalnej i kross-walidacji.

EN

Extraction of mineral resources, including rocks, usually causes some significant changes of the landscape. Transformation of the relief which character and scale can be analysed by means of cartographic materials seems to be the most interesting. Reconstruction of the relief of the period prior to the exploitation is a starting point for such investigation. It can be done basing on archival cartographic materials which are difficult to obtain. However, too varied morphological material of the area can lead to erroneous conclusions which suggests interpretation of three-dimensional models of the relief. Hence, the paper deals with reconstruction and visualisation of the relief (in the period before the exploitation) of four sand fields of the old sand mine excavation “Siemonia”. A geological map of Poland (Wojkowice sheet) has been used for the purpose. A geostatical analysis by means of the programmes Surfer 8. and ArcGIS 10.1. has been performed on the map. An estimation method called ordinary kriging, which is related to B.L.U.E. (best linear unbiased estimator), where the condition of the lack of weight of the measurement (the sum of weight is equal to 1) is fulfilled, has been applied. The calculated values of errors (mean error, mean squared error and mean squared standardised error) obtained as a result of application of the cross-validation procedure are, to a large extent, in agreement with predetermined values of errors given by numerous authors in the scientific literature. It confirms proper “manual” adjustment of two mathematical models of spherical variograms and empirical variograms. The generated contour map of the investigated area (based on estimated points of sampling in nodes of the interpolation grid) together with its three-dimensional digital model are more adequate (due to significant marking of the relief) to the previous state of the investigated area than the two other presented types of cartographic visualisations made without application of the geostatistical methods. Hence, the graphic presentation of results, mentioned as the last one, can be only applied to visualise the relief without any detailed geomorphological interpretations due to its inaccuracy. It seems to be obvious that detailed analyses can be performed basing on a digital model of the terrain accompanied by its contour map obtained when reconstruction of the relief is made by means of geostatistical methods (especially ordinary kriging).

2

Siedliska antropogeniczne na Wyżynie Śląskiej jako miejsca występowania rzadkich i zagrożoych gatunków torfowiskowych klasy Scheuchzerio-Caricetea nigrae (Nordh. 1937) R. Tx 1937

Błońska A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 1

7-19

PL

Celem pracy jest opracowanie listy rzadkich i zagrożonych gatunków roślin naczyniowych klasy Scheuchzerio-Caricetea nigrae (Nordh. 1937) R. Tx 1937, występujących na siedliskach antropogenicznych Wyżyny Śląskiej oraz określenie spektrum siedlisk antropogenicznych, na których gatunki te mogą występować. Wykazano występowanie 21 gatunków roślin torfowiskowych, z czego 13 uznano za rzadkie i zagrożone w skali województwa śląskiego. Gatunki te najczęściej występują na mokrych wyrobiskach piasku, a także na terenach poprzemysłowych, w kamieniołomach, na obrzeżach zbiorników antropogenicznych oraz na terenach kolejowych. Na uwagę zasługuje liczna populacja lipiennika Loesela (Liparis loeselii (L.) Rich.) na wyrobisku piasku w Dąbrowie Górniczej oraz częste występowanie kruszczyka błotnego (Epipactis palustris (L.) Crantz) na różnych typach siedlisk antropogenicznych.

EN

List of rare and endangered vascular marsh species of the Scheuchzerio-Caricetea nigrae class observed in anthropogenic sites of Silesian Upland is presented in this paper. Twenty one marsh species were found and 13 of them are endangered and rare in Silesia. Marsh species were most often found in such anthropogenic habitats as sand pits, postindustrial areas, quarries, embankments of man-made water reservoirs and along railways. Particular attention should be paid to a rich population of Liparis loeselii which developed spontaneously in sand pits and to very frequent occurrence of Epipactis palustris in various kinds of anthropogenic habitats.

3

Changes in mixed coniferous forest (Querco roboris - Pinetum) as a result of forest economy in the Silesian Upland

Sierka E., Chmura D.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2004

|

nr 131(12)

327-334

EN

In the present paper the results of the phytosociological studies on mixed coniferous community Querco-roboris Pinetum in the Silesian Upland were shown. Different types of plant community disturbances were observed, caused by various forms of forest economy and these are: impoverishment of floristic composition, decrease of species diversity, monotypization, pinetyzation, fruticetyzation, geranietyzation, neophytization and cespityzation.

PL

W prezentowanym artykule przedstawiono wyniki badań fitosocjologicznych prowadzonych w zbiorowisku boru mieszanego Querco roboris - Pinetum obszaru Wyżyny Śląskiej. Stwierdzono występowanie licznych form degeneracji zbiorowiska, spowodowanych różnymi typami gospodarki leśnej i są to: zubożenie składu gatunkowego, spadek różnorodności gatunkowej, monotypizacja, pinetyzacja, fruticetyzacja, geranietyzacja, neofityazacja, cespityzacja i eurytopizacja.

4

Stan zachowania i struktura wybranych fitocenoz zarośli na obszarze Wyżyny Śląskiej w obliczu zmian w użytkowaniu gruntów [komunikat]

Turula G., Wika S.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2003

|

Vol. 29, no. 3

159--178

PL

Artykuł prezentuje wstępne wyniki badań nad dynamiką przemian zbiorowisk zaroślowych w ich inicjalnym stadium rozwojowym, pozyskane z 15 stałych powierzchni badawczych. Obserwacje prowadzone byty w latach 1997-99 i są pierwszym etapem wieloletnich badań mających na celu poznanie struktury litocenoz zaroślowych, składu gatunkowego oraz wewnętrznego zróżnicowania w ich różnych stadiach sukcesyjnych. Stwierdzono, że znaczny wzrost liczby krzewów pociąga za sobą zmniejszenie się bogactwa florystycznego płatu, ponadto zwiększa się rola gatunków ruderalnych oraz - przejściowo - łąkowych. Ubywa natomiast roślin pochodzących z muraw kserotermicznych i okrajków termofilnych. Zaobserwowano także istotny wpływ otoczenia na tempo zasiedlania się krzewów.

EN

The preliminary results of the research on the transformation dynamics of shrub communities in their initial developmental stage obtained from 15 permanent research plots are presented. Observations were carried out during the years 1997-99. They constitute the first phase of a long term research aiming at the recognition of the shrub phytocoenoses' structure, floristic composition, and local differentiation in various successive stages. The analysis showed that a significant increase in the volumes of shrubs was followed by a decrease in the richness of a vegetation patch. Furthetmore, the role of both the taxa from the Artemisierea class and, transitionally, of the meadow species becomes more visible. At the same time the plants of xerothermic grasslands and thermophilous saum-communities disappear. Additionally, a significant influence of the surroundings on the course of shrub colonisation was observed.

5

Flora roślin naczyniowych projektowanego Obszaru Chronionego Krajobrazu "Dolina Sztoły"

Balcer B.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2001

|

Vol. 27, no.3

137-149

PL

W latach 1995-1997 oraz 1998-1999 przeprowadzono badania florystyczne na terenie projektowanego Obszaru Chronionego Krajobrazu "Dolina Sztoły", położonego w powiecie olkuskim - wschodnia część Wyżyny Śląskiej. Stwierdzono występowanie 413 gatunków roślin naczyniowych. Na szczególną uwagę zasługują 23 gatunki roślin podlegające ochronie prawnej, tj. 16 ścisłej i 7 częściowej, oraz 28 gatunków regionalnie rzadkich i zagrożonych. Surowce lecznicze z 46 gatunków wykorzystywane są w polskiej medycynie oficjalnej. Element górski reprezentowany jest przez 11 gatunków, (co stanowi 2,6% flory badanego terenu). Najliczniejszą grupę tworzą hemikryptofity (49,4%), natomiast najmniej liczną chamefity zdrewniałe (3,4%).

EN

In 1995-1997 and 1998-1999 floristical investigations were carried out within the projected "Dolina Sztoły" Landscape Protected Area, located in the Olkusz district (north-eastern part of the Silesian Upland). The occurrence of 413 taxa of vascular plants was reported. Out of 23 legally protected species, 16 are strictly and 7 are partly protected. Among vascular plants there are 28 regionally rare and endangered taxa. Medicinal materials used in Polish officinal medicine can be derived from 46 species. Eleven species (2,6% of vascular flora) represent mountain element. The richest group are hemicryptophytes (49,4%), while woody chamaephytes are represented by 3,4% of species.

6

Szata roślinna projektowanego rezerwatu przyrody "Diabla Góra" koło Bukowna na Wyżynie Śląskiej

Jędrzejko K., Stebel A., Szczypek T., Wika S.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2000

|

Vol. 26, no. 2

81--112

PL

W latach 1988 oraz 1988-1999 przeprowadzono badania botaniczne na terenie projektowanego rezerwatu przyrody "Diabla Góra", położonego na terenie Bukowna we wschodniej części Wyżyny Śląskiej. Stwierdzono występowanie 57 gatunków mszaków (5 wątrobowców i 52 mchów), 248 taksonów roślin naczyniowych oraz 8 zbiorowisk roślinnych, w tym 5 w randze zespołu. Na szczególna uwagę zasługuje 20 gatunków podlegających ochronie (12 całkowicie i 8 częściowo) oraz 22 gatunki roślin naczyniowych i 11 gatunków mszaków regionalnie rzadkich i zagrożonych. Do najcenniejszych zbiorowisk roślinnych należą płaty ciepłolubnej buczyny stroczykowej Carici-Fagetum oraz fragmenty muraw kserotermicznych.

EN

In the years 1988 and 1998 -1999 botanical investigations were carried out within the projected "Diabla Góra" nature reserve, located near Bukowno town in the north-eastern part of the Silesian Upland. The occurrence of 57 taxa of bryophytes (5 liverworts and 52 mosses) as well as 248 taxa of vascular plants were reported. Among bryophytes there are 11 taxa regionally rare and endan-gered, for example Barbilophozia barbata and Pterigynandrum filifore. Ten species (17,5%of brioflora) represent mountain element. Among vascular plants there are 20 protected species (8,1% of vascular flora) and 22 regionally rare and endangered taxa, for example Allium montanum, Bot-rychium lunaria, Orobanche caryophyllacea, Scorzonera humilis and Thalictrum minus. Six taxa (2,4% of vascular flora) are mountain species. Eight associations (4 forest and 4 non-forest) were distinguished. The most interesting are thermophilous beech forest Carici-Fagetum and xerothermic grasslands from class Festuco-Brometea.

7

Young-Alpine Kłodnica fault scarps of the Metacarpathian high in the Silesian Upland

Jura D.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

1999

|

R. 38, nr 1

52-56

EN

The research results of paleogeomorphology, Alpine tectonics and analysis of mining seismicity suggest that in the Silesian Upland the relaxation of remnant stresses of the Metacarpathian High is active. Young faults are reflected in the morphology, producing escarpments, a pull-apart basins, half-grabens, pushup swells and half-horsts. The horsts are incised in tension zones and hills are in compression zones.

PL

Wyniki badań paleogeomorfologii, alpejskiej tektoniki i analiza wstrząsów górniczych wskazują, że na Wyżynie Śląskiej występuje relaksacja resztkowych naprężeń na wale metakarpackim. Młode uskoki są odzwierciedlone w rzeźbie jako: skarpy, półrowy typu pull-apart i półzręby typu wzniesień popychanych. Półzręby są rozcinane w strefach tensji a w strefach kompresji tworzą się garby.