Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The beginnings of the Polish Arms industry in the Second Polish Republic"Arma" : the Arms and Machines Factory in Lviv

Ostanek Adam Adrian

Wiedza Obronna

|

2022

|

nr 3

363--375

EN

The purpose of this study is to introduce the operation of the Arms and Machines Factory "Arma" in Lviv. It was one of the first armaments companies in the Second Republic. The company made great contributions to the work of rebuilding Poland after the end of World War I, and from then on, by fulfilling the orders of the Polish Army, had an impact on the security and defense of the country. The study is based on archival materials collected in Poland and Ukraine, published sources, the press and scientific studies.

2

Wiktor Ormicki jako badacz ziem wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej

Bukowska-Marczak Ewa

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2022

|

T. 67, nr 4

9--29

EN

The article aims to present the research interests of docent Wiktor Ormicki - a geographer and lecturer at Jagiellonian University. These revolved around the aspects of the eastern territories of the Second Polish Republic and manifested, among other things, in his habilitation thesis entitled Życie gospodarcze Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej (The Economic Life of the Eastern Borderlands of the Republic of Poland, Kraków 1929) His interests comprised the migration issues in the northeastern voivodeships. Ormicki left notes from his research trips to the eastern borderland, which were an interesting source for the analysis of the socio-economic life in the eastern provinces of the Second Polish Republic. He described the daily activities and customs of the inhabitants of these regions. He listed economic facilities (including brickyards, distilleries, and sawmills) operating in the places he visited. He also paid attention to the towns and villages and the natural environment at the eastern border. Both the travel notes and Ormicki’s scientific works are a valuable source for researchers of everyday life and the economy of the eastern border of interwar Poland.

3

Political-military alliances in shaping the security of Poland in 1918-1939

Cutter Zdzisław

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2020

|

Vol. 52, No. 2(196)

245--257

EN

Poland was forming allied relations in the twenties and thirties of the twentieth century due to the state’s weakness, mainly in military and economic terms. The Polish state’s situation regarding political and military security guarantees on the part of other subjects of the international community was neither stable nor advantageous during that period. That was influenced, among others, by the following phenomena: changes in the international arena that were unfavorable for the Second Republic of Poland, diplomatic activities of Germany and the USSR aimed at revising the borders of the Polish state, political and military rapprochement between the USSR and Germany in the area of economic and military cooperation, conciliatory and ineffective international policy of the Western powers (mainly the French Republic) towards Germany in the late 1920s, impermanence and low effectiveness of bilateral agreements and declarations concluded by Poland with its eastern neighbor – the Soviet Union and its western neighbor – Germany, ineffectiveness of the political-military alliances concluded by Poland with France, Romania, and the United Kingdom, and significant disproportions between Polish and German and Soviet industrial and military potential, combined with the inability of the western powers to fulfil their allied obligations in practical terms.

PL

W latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku Polska zawierała związki sojusznicze z powodu słabości państwa, przede wszystkim w wymiarze militarnym i ekonomicznym. Sytuacja państwa polskiego pod względem gwarancji bezpieczeństwa polityczno-militarnego ze strony innych podmiotów społeczności międzynarodowej w tym okresie nie była ani stabilna ani korzystna. Wpływ na to miały między innymi następujące zjawiska: niekorzystne dla II Rzeczypospolitej zmiany na arenie międzynarodowej; działania dyplomatyczne Niemiec i ZSRR zmierzające do rewizji granic państwa polskiego; zbliżenie polityczno-militarne ZSRR i Niemiec w dziedzinie współpracy ekonomiczno-militarnej; ugodowa i nieskuteczna polityka międzynarodowa mocarstw zachodnich (głównie Republiki Francuskiej) względem Niemiec pod koniec lat dwudziestych XX wieku; nietrwałość oraz mała skuteczność umów i deklaracji bilateralnych zawartych przez Polskę z sąsiadem wschodnim – Związkiem Radzieckim oraz sąsiadem zachodnim – Niemcami; nieskuteczność zawartych przez Polskę sojuszy polityczno-wojskowych z Francją, Rumunią i Wielką Brytanią oraz znaczące dysproporcje między polskim a niemieckim i radzieckim potencjałem przemysłowo-militarnym, połączone z brakiem możliwości wypełnienia zobowiązań sojuszniczych w wymiarze praktycznym ze strony mocarstw zachodnich.

4

Deportations and distribution of Polish citizens of the Mosaic faith in the territories of the Union of Soviet Socialist Republics in 1939-1943

Cutter Zdzisław

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2020

|

Vol. 52, No. 4(198)

749--762

EN

The presented article addresses the history of the Second Polish Republic’s political relations with the Union of Soviet Socialist Republics in 1939-1943. The study aims to characterize the mass deportations and the distribution of Polish citizens in the territory of the Soviet Union, with emphasis on the population of the Mosaic faith. The statistical method was used to analyze and assess the fundamental issues related to the exploration of the Jewish population against the background of the national structure of Poland in the years 1918-1939, mass deportations of the people of the Eastern Borderlands by the Soviet authorities in 1940-1941, and the areas of the Soviet state where people from the occupied territories of the Second Polish Republic were deployed. The substantive considerations also indicated that mass deportation actions and everyday life on “inhuman land” reached not only Poles but also Polish citizens of the Mosaic faith.

PL

Prezentowany artykuł ściśle wiąże się z dziejami stosunków politycznych II Rzeczypospolitej ze Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1939-1943. Charakterystyka masowych deportacji oraz rozmieszczenia obywateli polskich na obszarach Związku Radzieckiego, ze szczególnym uwzględnieniem ludności wyznania mojżeszowego stanowią zasadnicze cele opracowania. Przy zastosowaniu metody statystycznej poddano analizie i ocenie kwestie zasadnicze związane z: eksploracją ludności żydowskiej na tle struktury narodowościowej Polski lat 1918-1939; masowymi deportacjami ludności Kresów Wschodni przez władze radzieckie w latach 1940-1941 oraz obszary państwa radzieckiego, na których została rozmieszczona ludność z okupowanych ziem II Rzeczypospolitej. W rozważaniach merytorycznych wskazano jednocześnie , że masowe akcje deportacyjne, a także życie codzienne na „nieludzkiej ziemi” dosięgły oprócz Polaków, również obywateli polskich wyznania mojżeszowego.

5

Działalność Państwowego Grona Konserwatorów Zabytków Prehistorycznych (1920-1928) na terenie województwa kieleckiego

Ryszewska Katarzyna

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2020

|

T. 65, nr 1

47--68

EN

The times of the Second Polish Republic were a particularly important period in the development of Polish archeology, because after Poland regained independence, the first state institution was established to organize the protection of archaeological monuments throughout the country. It was the State Group of Prehistoric Monuments Conservators functioning in the years 1920-1928. Their activities in the Kielce voivodeship brought particularly interesting results. Conservators and delegates of the State Group of Prehistoric Monuments Conservators did a lot in the field of inventory and protection of archaeological monuments in the Kielce region, undertaking surface and excavation rescue research, as well as popularizing archeology among the inhabitants of the region. The result of their activities was the registration, discovery, and exploration of many archaeological sites, including such valuable ones as a complex of multicultural sites in Złota near Sandomierz and in Książnice Wielkie, and a unique complex of striped flint mines in Krzemionki near Ostrowiec. The sites discovered at that time in the Kielce voivodeship are still the subject of interest and research to Polish archaeologists.

6

German preparations for the war in the light of documents of the Polish military intelligence (1933-1939) – selected aspects

Nowacki Krzysztof, Szymanowicz Adam

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2019

|

Vol. 51, No. 2(192)

253--265

EN

As a result of the Treaty of Versailles the provisions concerning the issue of limitation of the armed forces were imposed on Germany. These provisions were unilaterally terminated by Germany two years after Adolf Hitler had come to power. There was introduced general and compulsory military service. On 21st May 1935, Hitler – as the Fuhrer and Reich Chancellor – signed the secret Reich Defence Law, which gave the Wehrmacht command wide powers to expand the army. Thus, the intensive development of the German army was initiated. After the Nazi Party came to power in Germany, gaining new information by the Polish military intelligence became increasingly difficult. It was connected with the expansion of the German counter-intelligence services, especially the Gestapo, as well as the police supervision over the German society. Through good operational work of the Polish intelligence the Polish side already before the outbreak of the war was relatively well familiarized with the particular phases of the overall German army’s armaments, as well as the German operational doctrine and methods of warfare.

PL

Traktat wersalski narzucał Niemcom m.in. ograniczenia dotyczące liczebności i uzbrojenia niemieckich sił zbrojnych. Niemcy starały się obchodzić je bardzo dyskretnie, w tym również dzięki współpracy ze Związkiem Sowieckim. Sytuacja zmieniła się diametralnie po dojściu do władzy Hitlera, który już w 1935 r. wprowadził ustawę zwiększającą, wbrew traktatowi wersalskiemu, liczebność armii niemieckiej, a także wprowadzającą zakazane rodzaje uzbrojenia. Od tej pory nastąpił jawny i gwałtowny rozwój armii niemieckiej oraz przemysłu zbrojeniowego, co z wielką uwagą obserwował polski wywiad wojskowy. W kolejnych latach powstawały raporty polskich służb wywiadowczych na temat powiększającego się niemieckiego potencjału militarnego i jego możliwości w trakcie zajmowania przez wojska III Rzeszy Austrii, Czech czy Kłajpedy. Niektóre z tych raportów bardzo trafnie przewidywały, jak będzie wyglądała strategia i taktyka Wehrmachtu w zbliżającym się konflikcie zbrojnym.

7

Wydatki wojskowe w Polsce w okresie międzywojennym (1918-39) i ich wpływ na gospodarkę

Klimiuk Zbigniew

Wiedza Obronna

|

2014

|

nr 1

73--116

PL

Wydatki wojskowe wpływały w poważnym stopniu na powstanie i rozwój przedsiębiorstw państwowych, które były cechą charakterystyczną systemu gospodarczego Polski międzywojennej. Ekonomiści II Rzeczpospolitej na ogół zgadzali się co do tego, że względy militarne uzasadniały istnienie tych przedsiębiorstw. Jednak zasadniczą przyczyną ich istnienia była słabość rodzimego kapitału. Konieczność produkcji na potrzeby wojska prowadziła do bezpośredniej działalności produkcyjnej państwa. Formy tej działalności były różne, wyodrębnione z całości administracji państwowej, mające swoje statuty i osobowość prawną przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa skomercjalizowane, względnie coraz szerzej stosowane udziały w różnych spółkach prawa handlowego. Środki budżetowe MSWojsk uczestniczyły w powstaniu tych przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwa wojskowe posiadały wszystkie cechy ówczesnego etatyzmu. W polskim etatyzmie trudno dopatrzyć się jakiejś myśli przewodniej, nie był on skierowany na objęcie przez państwo określonych dziedzin gospodarczych. Etatyzm pomyślany był jako sposób pomocy państwa dla prywatnych przedsiębiorstw. Tworzono przedsiębiorstwa wojskowe, ale oprócz nich nabywano w całości lub w części te zakłady, którym groziła upadłość lub nie rokowały należytego rozwoju.

EN

Military expenditures had profound impact on the establishment and development of the stateowned enterprises, which were characteristic for the economic system of the interwar Poland. Economists of the Second Republic generally agreed that military considerations justified the existence of those companies. However, the fundamental reason for the existence of said enterprises were the shortages of the domestic capital. The need to produce for the military’s purposes motivated the state to engage directly in productive activity. The state’s productive involvement took various forms, such as: units separated from the state administration, based on their specific regulations and possessing legal identity, commercialized companies, or – increasingly popularshares in various commercial companies. Budgetary resources of the Ministry of the Army were allotted to the creation of such enterprises. Military enterprises possessed all the characteristics of the “statism” of that area. In case of Polish statism it was difficult to identify a dominant framework as it wasn’t directed at subjecting certain parts of the economy to the state’s control. The Polish approach to statism served as a way of offering state’s assistance to private enterprises. Military enterprises were created, but additionally the state purchased the companies (or their parts) threatened by bankruptcy or those which didn’t show indication of desired development.

8

Policja Państwowa w II Rzeczpospolitej Polskiej

Rębiś Z.

Wiedza Obronna

|

2000

|

nr 1

139—145