Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Reconstruction of dynamics of SO2 concentration in troposphere based

Gac Jakub M., Petelczyc Monika

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2019

|

Vol. 26, nr 1

59--68

EN

A method for the reconstruction of the dynamics of processes with discrete time, developed in our previous papers, has been applied for study the dynamics of concentration of sulfur dioxide in lower troposphere. For the analysis, recordings of sulfur dioxide concentration from four measurement stations located in Poland (two of them has been located in huge cities and two in rarely inhabited regions) were used. We managed to obtain the deterministic and stochastic component of this dynamics. In result, we estimate the lifetime of sulfur dioxide in troposphere and the increase of sulfur dioxide concentration influenced by anthropogenic sources.

2

Właściwości sorpcyjne zeolitów typu NaA z popiołów lotnych względem ditlenku siarki

Baran P.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 12

2205--2209

PL

Przedstawiono wyniki badania chłonności sorpcyjnej otrzymanych materiałów zeolitowych względem SO₂. Próbki otrzymano w wyniku hydrotermalnej syntezy z popiołów lotnych. Badania sorpcyjne przeprowadzono na materiale przygotowanym do procesu sorpcji zgodnie z dwiema procedurami obejmującymi proces suszenia oraz w obecności pary wodnej podczas sorpcji. Do opisu izoterm użyto równań Langmuira, Sipsa oraz DR. Stwierdzono korzystny wpływ suszenia na chłonność sorpcyjną próbek oraz wykazano dodatni wpływ nasycania parą wodną. Cykle izoterm wykazały możliwość regeneracji adsorbentu mimo początkowego obniżenia chłonności sorpcyjnej. Z zastosowanych równań najlepsze dopasowanie wykazano dla równania DR.

EN

Industrial fly ash was converted hydrothermally to a zeolite in aq. NaOH soln. at 70°C and used for sorption of SO₂ at 293 K optionally in presence of H₂O vapour. Langmuir, Sips and Dubinin-Radushkevich (DR) equations were used for description of isotherms. The addn. of H₂O resulted in increasing the sorption efficiency. The zeolite sorbent was regenerable. The best fit was found for the DR equation.

3

Postępy w kontroli emisji SO2 i NOx w chińskim przemyśle hutniczym

Liu Z., Zhang Y., Han B., Tan Z., Li Q.

Przemysł Chemiczny

|

2018

|

T. 97, nr 3

473--480

PL

Dokonano przeglądu najnowszych postępów w dziedzinie technologii kontroli emisji SO₂ i NOₓ w przemyśle hutniczym w Chinach. Technologie mokrego odsiarczania gazów (WFGD), w tym metodę wapienną FGD z produkcją gipsu, dwualkaliczną FGD, amoniakalną FGD oraz magnezytową FGD stosuje się w 85,2% działających instalacji odsiarczania. Metody te charakteryzuje dojrzałość, duża wydajność oraz zadowalające możliwości dostosowawcze. Mimo to największymi problemami pozostają korozja, wtórne zanieczyszczenie powietrza oraz niepożądane produkty uboczne. W porównaniu z technologiami WFGD technologie suchego i półsuchego odsiarczania mają mniejszy udział w rynku, pomimo małego zużycia rozpuszczalników i małego wtórnego zanieczyszczenia powietrza. Technologia de-NOx dla przemysłu hutniczego wciąż pozostaje na wczesnym etapie rozwoju, zaś w chińskim przemyśle hutniczym pracuje obecnie zaledwie kilka instalacji de-NOx. W technologii selektywnej redukcji katalitycznej (SCR) drzemie wielki potencjał dotyczący kontroli emisji NOₓ, pod warunkiem że katalizatory niskotemperaturowe będą dostępne w rozsądnych cenach. Trwa rozwój technologii jednoczesnego usuwania SO₂ i NOₓ, tak aby sprostać surowym normom emisji zanieczyszczeń powietrza dla przemysłu hutniczego w Chinach.

EN

A review, with 53 refs., of wet and semi-dry flue gas desulfurization technols. as well as of processes for catalytic redn. of N oxides. In particular, maturity, high efficiency, reasonable adaptability, corrosion, secondary air pollution, and unwanted byproducts were taken into consideration.

4

Odziaływanie rodzaju i udziału biomasy na maksymalne emisje NOx i SO2 podczas współspalania z węglem kamiennym i brunatnym

Górecka-Zbrońska A., Kijo-Kleczkowska A.

Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska

|

2015

|

Vol. 17, nr 1

17--31

PL

W pracy zaprezentowano wyniki badań eksperymentalnych procesu spalania węgli: kamiennego oraz brunatnego z różnymi rodzajami biomasy, w postaci kulistych brykietów, stanowiących mieszankę paliwową. Celem badań było ustalenie oddziaływania udziału biomasy w paliwie i jego uwęglenia na maksymalną emisję spalin, powstałych podczas procesu współspalania paliw w strumieniu powietrza. Do przeprowadzenia badań wykorzystano rotalno–uniformalny plan badań PS/DS-P:λ (λ), który dzięki równoczesnej odpowiedniej zmianie przyjętych wejściowych parametrów procesu umożliwił uchwycenie interakcji między nimi. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że istnieje możliwość wyznaczenia udziału danego rodzaju biomasy w mieszance paliwowej z: węglem kamiennym i węglem brunatnym wpływającego na optymalną wartość maksymalnych emisji NOx i SO2 w procesie współspalania.

EN

In the paper the experimental results of hard coal and brown coal with biomass co-combustion are presented. The aim of research was to explain the influence of biomass and carbon participation in fuel-mixture (in briquette form) on NOx and SO2 maximum emission during fuels co-combustion in air. The “rotal” and “uniformall” schedule PS/DS-P:λ (λ) was used in the research. The analysis of results showed that it is the optimal participation of different types biomass in fuel-mixture (biomass and hard coal, biomass and brown coal) on the values of NOx and SO2 maximum emission during co-combustion of hard coal and brown coal with biomass.

5

Badania eksperymentalne zmian emisyjności NOx i SO2 w procesie spalania brykietów z węgla kamiennego i biomasy

Górecka-Zbrońska A., Kijo-Kleczkowska A.

Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska

|

2015

|

Vol. 17, nr 1

77--87

PL

W pracy zaprezentowano wyniki badań eksperymentalnych procesu spalania węgla kamiennego z różnymi rodzajami biomasy, w postaci kulistych brykietów, stanowiących mieszankę paliwową. Celem badań było ustalenie oddziaływania udziału biomasy w paliwie i jego uwęglenia na emisję spalin, powstałych podczas procesu współspalania paliw w strumieniu powietrza. Do przeprowadzenia badań wykorzystano rotalno–uniformalny plan badań PS/DS-P:λ (λ), który dzięki równoczesnej odpowiedniej zmianie przyjętych wejściowych parametrów procesu umożliwił uchwycenie interakcji między nimi. Na podstawie uzyskanych wyników badań stwierdzono, że istnieje możliwość wyznaczenia udziału danego rodzaju biomasy w mieszance paliwowej z węglem kamiennym, wpływającego na optymalną wartość emisji NOx i SO2 w procesie współspalania.

EN

The experimental results of hard coal and biomass co-combustion are presented in the paper. The aim of research was to explain the influence of biomass and carbon participation in fuel-mixture (in briquette form) on NOx and SO2 emission during fuels co-combustion in air. The “rotal” and “uniformall” schedule PS/DS-P:λ (λ) was used in the research. The analysis of results showed that it is the optimal participation of different types biomass in fuel-mixture (biomass and hard coal) on the values of NOx and SO2 emission during co-combustion of hard coal and biomass.

6

Możliwości wykorzystania doświadczeń USA i Chin w tworzeniu systemu handlu emisjami SO2 w Polsce

Mucha M., Nitkiewicz A., Muskała W., Majchrzak-Kucęba I., Nowak W.

Rynek Energii

|

2014

|

Nr 2

29--34

PL

Handel uprawnieniami do emisji SO2 był od lat wprowadzany w różnych miejscach na całym świecie od połowy 1970r. W pracy przedstawiono najważniejsze elementy dotyczące międzynarodowych doświadczeń związanych z mechanizmami handlowymi emisjami SO2, oparte w głównej mierze na przykładzie USA oraz Chin. Przeprowadzono dyskusję problemów związanych z przydziałem uprawnień handlowych, powstawaniem miejsc zapalnych związanych z tym problemem, działaniem nadzoru regulującego rynek handlu emisjami, problemami związanymi z ciągłym monitorowaniem emisji, jak również monitorowaniem jej wpływu na otoczenie oraz tzw. infrastrukturą instytucjonalną handlu emisjami. W Polsce, w dniu 02.08.2011, przyjęto projekt ustawy, który pozwala na handel emisjami dwutlenku siarki i tlenków azotu. Polski system ma być ekonomiczną zachętą do redukcji emisji tych gazów. Ma on pomóc w spełnieniu polskich zobowiązań do ograniczenia emisji dwutlenku siarki i tlenków azotu w Unii Europejskiej. Konfrontacja doświadczeń z krajów, które zmierzyły się z tym problemem z planami zarysowującymi się w Polsce, jest cennym materiałem mogącym przyczynić się do uniknięcia popełnianych błędów i osiągnięcia maksymalnych korzyści dla gospodarki kraju, związanych z problemem handlu emisjami.

EN

SO2 emissions trading has been introduced in different parts of the world since the 1970s. The paper presents some of the most crucial issues regarding SO2 emissions trading given the example of the international experience of the US and China in this field. It also investigates various problematic issues such as allocation of commercial rights, the effectiveness of regulatory supervision of emission trading market. Furthermore, it discusses some difficulties related to the continuous monitoring of emissions as well as monitoring its impact on the environment. Finally, the paper investigates the, so called, institutional infrastructure of the emissions trading scheme. The bill allowing for emissions trading of sulphur dioxide and nitrogen oxide was accepted in Poland on 02.08.2011. It is supposed to be an economic incentive to reduce emissions of these gases so that Poland would meet commitments in relation to the EU regulations in that matter. Besides our country could significantly benefit economically learning from the huge experience of other countries in relation to the problems of emissions trading.

7

Odsiarczanie spalin aktywowanymi mechanicznie odpadami wapniowymi

Szymanek A.

Prace Naukowe Instytutu Inżynierii Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej. Monografie

|

2008

|

Vol. 86, nr 51

4-107

PL

Początki odsiarczania spalin sięgają pierwszej połowy lat trzydziestych ubiegłego stulecia, to tematyka ograniczania emisji dwutlenku siarki jest wciąż aktualna i wymaga ciągłych prac w tym zakresie. Jeśli idzie o odsiarczanie spalin, to mamy nowe wyzwania, dotyczące nie tylko wyższych poziomów ograniczania stężenia S02 ze spalin kotłowych, ale także jakości powstałego produktu odsiarczania spalin, możliwości zarówno jego gospodarczego wykorzystania, jak również minimalizacji kosztów, a przede wszystkim ograniczania liczby zużywanych sorbentów. Zastosowanie po raz pierwszy skrubera do redukcji dwutlenku siarki w fabryce Battersea w Londynie było początkiem rozwoju technologii odsiarczania spalin [1]. Odsiarczanie spalin światowy rozkwit przeżywało w latach 60. i 70. dwudziestego wieku, kiedy wprowadzono palniki niskoemisyjne. Dzięki nim obniżono temperaturę w komorze paleniskowej, co umożliwiało dozowanie suchego sorbentu wapiennego. Obniżona temperatura nie powodowała nadmiernego spiekania ziaren powstającego kalcynatu [2, 3]. Kolejny rozwój w suchych metodach przyniosło wprowadzenie technologii fluidalnej, w której ustalona temperatura spalania (1093-1223 K), czas przebywania, a także procesy ścierania warstwy produktu z powierzchni aktywnego tlenku wapnia zapewniły 90% i wyższe skuteczności odsiarczania spalin przy stosunkowo niskich nadmiarach Ca/S, wahających się w granicach 2,5-4,5 [kmol/kmol] [4]. Historia odsiarczania spalin w Polsce sięga 1967 r., kiedy rozpoczęto prace nad ciągłą suchą metodą wapniakową [1]. Rozkwit, zwłaszcza suchych metod odsiarczania spalin datuje się od początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Przeprowadzono wówczas modernizacje w sektorze energetycznym, a podpisane umowy międzynarodowe wymusiły redukcje emisji dwutlenku siarki do atmosfery. Wybudowano kilkanaście kotłów fluidalnych, a także wiele instalacji bazujących na różnych technologiach ograniczania emisji dwutlenku siarki dla kotłów pyłowych. Opatentowano kilkadziesiąt różnych metod odsiarczania spalin. Ze względu jednak na uzyskiwane efekty odsiarczania spalin oraz koszty eksploatacyjne, większość metod bazuje na sorbentach wapiennych. W Polsce jest to 99% wszystkich stosowanych metod. Jednocześnie z modernizacją energetyki wybudowano kilka dużych wytwórni sorbentu, których zadaniem było wytwarzanie sorbentu za pomocą mielenia wapienia. Podczas produkcji główny nacisk kładziono na uzyskanie produktu o określonym rozkładzie ziarnowym. Sorbenty dzielono na grube, tj. powyżej 120 u,m, i drobne, poniżej tej wartości. Uważano, że sorbenty grube powinny być stosowane w kotłach fluidalnych, a drobne w instalacjach FSI bądź w innych gałęziach przemysłu (zaprawy budowlane, pasze itd.). Nie zwracano uwagi na właściwości sorpcyjne, nie wykonywano analiz przydatności wapieni z poszczególnych złóż do odsiarczania spalin. Wybudowane pierwsze kotły z cyrkulacyjną warstwą fluidalną miały dość małe standardy emisyjne, co umożliwiało stosowanie wszystkiego, co nazywano "kamieniem wapiennym". Obecnie sytuacja zmienia się. Podejście do odsiarczania spalin powinno zmieniać się także, jeśli idzie o rozwój technik przygotowania i selekcjonowania wapieni stosowanych do odsiarczania spalin [5-11]. Rocznie mamy do wykorzystania około 1 miliona Mg [15]. Stosowanie takich odpadowych związków wapnia nie tylko, że chroni naturalne zasoby wapieni i oczywiście środowisko naturalne, to dodatkowo sprawia, że odpady wysokowapniowe -uznawane powszechnie za niebezpieczne do składowania, generujące odcieki alkaliczne - stają się atrakcyjnym półproduktem do wykorzystania gospodarczego. Niezbędne też wydaje się stosowanie metod aktywacyjnych, które podnoszą właściwości sorpcyjne wapieni względem dwutlenku siarki, tym samym ograniczą też ilość potrzebnego wapienia do związania dwutlenku siarki. Monografię tę poświęcono odsiarczaniu spalin w kotłach fluidalnych sorbentami wapiennymi, aktywowanymi mechanicznie, stworzonymi zarówno na bazie odpadów paleniskowych, jak i poprodukcyjnych.

EN

The introduction of new, lower limits of S02 emission makes the of combustion-gas desulphurisation interesting from both the scientific and practical points of view. Combustion-gas desulphurisation has very often been treated schematically and only scant attention is paid to the sorption properties and the amounts of limestones used for industrial combustion-gas desulphurisation processes. The purpose of the investigation carried out was to compare the limestone sorption properties determined under laboratory conditions with the actual effects of combustion-gas desulphurisation in industrial systems. The effect of calcination temperature on the calcinate formed and its specific surface as well as the effect of the geological structure of limestones on its reactivity and behaviour in industrial fluidized-bed boilers were analysed. Tests were also carried out with waste limestones which, after an appropriate treatment, can fully substitute for high-quality fossil limestones. In order to prepare waste calcium compounds, mechanical activation was used, and the components, such as high-calcium fly ash, undersized mined limestone and semi-dry combustion-gas desulphurisation product were activated. Some investigations were carried out in the laboratory, and the phenomena occurring during mechanical activation of sorbent were described. The activation effect on the basic sorbent properties was described. The principal tests were carried out on an industrial scale with fluidized-bed boilers. In order to describe the phenomena associated with combustion-gas desulphurisation, the balance of calcium in the combustion chamber as well as the methodology of taking samples from fluidized-bed boilers and their analysis were developed. Based on the calcium balance it was possible to exactly determine the actual amount of limestones to be used for the combustion-gas desulphurisation and the degree of their consumption in the sulphur compound-fixing process. Moreover, the calcium balance enabled us to assess the proportion of fly ash and bottom ash in total ash and combustion-gas desulphurisation efficiency as well as the Ca/S molar ratio. The tests were carried out in either hard coal-fired or brown-coal fired boiler, in the boilers with a hot cyclone and a boiler equipped with an external heat exchanger. Seven principal combustion-gas desulphurisation tests were carried out with different sorbents and indifferent systems of sorbent feeding the fluidized-bed boiler chamber. The tests were conducted with the use of limestone sorbents of either low or very good sorption properties, limestone sorbent post-production undersize, the undersize used for another boiler-feeding system, activated ash-limestone mixtures from an industrial mechanically activated installation and activated mixtures of the semi-dry combustion-gas desulphurisation product and mined limestones. A mechanically activated installation is the only one installation of this kind all over the world, operating with a fluidized-bed boiler. Within a preliminary work, the optimization studies of the installation in its starting phase were carried out. They were aimed at the selection of activator rotational speed, the pressure within the activator, the selection of a grid of blades and blade clearance which allow the sorbent to be most effective in the industrial system. In the external heat-exchange boiler of the intrex type, an innovative system of sorbent feeding was used in order to make the precalcination possible and to introduce the prepared calcinate to the chamber. The investigation has shown that the quality of sorbent is a key parameter in dry combustion-gas desulphurisation methods. High-quality sorbent should enable us to reach not only the required levels of sulphur dioxide emission, but also the amounts of sorbents used and the quality of combustion-gas desulphurisation products. The tests of combustion-gas desulphurisation performed in various fluidized-bed boilers have demonstrated that the sorption properties of limestones presently used for combustion-gas desulphurisation are highly diversified. The reactivity index R, has a decisive influence on the combustion-gas desulphurisation process. The change of this index in the range of 2.5-4 causes 3.5-fold increase of the sorbent ratio. According to its definition, in the reactivity index the following parameters are taken into account: limestone purity, the initial sulphur content in the limestone, the amount of sulphur fixed in the desulphurisation process, the fraction composition of limestone as well as its calcination temperature which, as has been shown, is also an important factor of an efficient combustion-gas desulphurisation. The use of waste calcium compounds, subjected previously to mechanical activation, is justifiable and purposeful. Due to the use of fly ashes and the semi-dry combustion-gas desulphurisation products it is possible to increase the sorbents flow in the range from 21% to 53%.

8

Paliwa dla energetyki w obecnej i przyszłej ofercie Kompanii Węglowej SA

Miśka K., Huzarewicz T., Włodarczyk K.

Polityka Energetyczna

|

2007

|

T. 10, spec. 2

431-442

PL

Z dniem 01.01.2008 roku w Polsce będą obowiązywały nowe wartości dopuszczalnych pułapów emisji SO2 zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji w latach 2007-2015 [1]. Wzrastające wymagania w zakresie ograniczenia emisji szkodliwych substancji do atmosfery, mimo iż dotyczą bezpośrednio użytkowników węgla, są również niezmiernie ważne dla producentów węgla. W przypadku kotłów nie wyposażonych w instalacje odsiarczające determinują one bowiem zmiany wymogów jakościowych spalanego węgla. Kompania Węglowa S.A. podjęła działania, mające na celu zbilansowanie jakości produkowanego węgla z nowymi potrzebami rynku, aby dostosować ofertę produktową do wymagań klientów. Niezbędne są takie działania, aby racjonalnie wykorzystywać istniejące instalacje odsiarczające oraz parametry jakościowe polskich węgli w celu maksymalnego obniżenie emisji dwutlenku siarki do atmosfery. W niniejszym artykule poruszono szereg zagadnień związanych z ofertą produktową oraz możliwościami wydobywczymi Kompanii Węglowej S.A. pod kątem spełnienia oczekiwań klientów.

EN

As of 01.01.2008 new values of admissible SO2 emission will be in force in Poland in conformity with Decree of the Minister of Environment from 20 December 2005 on emission standards from installations in 2007-2015 (O.J. Nr 260 item. 2181). Increasing requirements with regard to reduction of harmful substances emission to atmosphere, irrespective that they concern directly coal consumers, they are also extremely important for coal producers. In case of boilers not equipped with sulphur removal installations they determine about changes in quality requirements of combusted coals. Kompania Węglowa S.A. undertook activities focused on the objective of balancing the quality of coal produced with new requirements of the market in order to adjust its products offer to the expectations of the customers. Such activities are indispensable as to rationally utilize existing sulphur removal installations and quality parameters of Polish coals in order to gain maximum reduction in sulphur dioxide emission to atmosphere. In the herein presented article we wish to concentrate on a number of issues connected with our products offer and production capability of Kompania Węglowa S.A. with the view to meet the expectations of Polish Heating Plants.

9

The influence of the catalyst worktime on SO2 emission quantity from the sulfuric acid system and the catalyst waste material

Grzesiak P., Grobela M., Motała R.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2007

|

Vol. 9, nr 3

134-137

EN

The catalytic process of SO2 to SO3 oxidation is the main step of sulfuric (VI) acid formation. The sustained catalyst operating due to its structural and textural modifications could disturb the process course. This paper includes the influence of the vanadic catalyst worktime on SO2 emission and the expected amount of the obtained waste material of the inactivated catalyst.

10

Möglichkeiten der anwendung von industriellen nebenprodukten bei der herstellung von baustoffen

Grzeszczyk S., Konopka E., Neubert B.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Opolska

|

2003

|

Vol. 291, z. 4

375-380

PL

Zmniejszenie emisji związków siarki do atmosfery, głównie SO2, powstających w procesach przemysłowych, jest w chwili obecnej jednym z najważniejszych zadań ochrony środowiska. Dwutlenek siarki należy do najniebezpieczniejszych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego. Szereg danych wskazuje na związek pomiędzy stopniem zanieczyszczenia powietrza SO2, a stanem zdrowia ludności narażonej na jego oddziaływanie. Najważniejszymi źródłami emisji S02 są zakłady energetyczne i ciepłownicze, metalurgiczne oraz zakłady przemysłu chemicznego. Zmniejszenie emisji SO2 w energetyce jest możliwe poprzez zmianę stosowanego paliwa, jego wzbogacenie, zmianę procesu spalania lub odsiarczanie gazów odlotowych. Zasadniczy udział w emisji SO2 ma spalanie różnych gatunków węgla, stąd większość metod odsiarczania jest związana z procesami przetwarzania węgla. Spośród opracowanych dotychczas około 100 różnych metod odsiarczania spalin, odpadowych lub regeneracyjnych, mokrych bądź suchych, tylko niektóre z nich znalazły zastosowanie na skalę przemysłową. Do nich należą przede wszystkim mokra metoda wapniowo-wapienna i półsucha metoda wapniowa. Ze względu na małą skuteczność odsiarczania w znacznie mniejszym zakresie stosowane są suche metody wapniowe odsiarczania spalin. Odpady z odsiarczania spalin uzyskiwane w metodach mokrej, półsuchej i suchej przy wykorzystaniu wapna i kamienia wapiennego jako sorbentu, to głównie siarczany wapniowe występujące w różnych formach uwodnienia, zawierające nieprzereagowane sorbenty, chlorki i alkalia. Z drugiej strony z procesem spalania węgla jest związane powstawanie popiołów lotnych, które w zależności od stosowanych rozwiązań mogą być odbierane oddzielnie w wyniku odpylania gazów spalinowych, bądź też są odbierane wspólnie z produktami odsiarczania spalin. Przemysł materiałów budowlanych ma najlepsze warunki dla użytecznego wykorzystania zarówno samych popiołów lotnych jak również popiołów lotnych zawierających produkty odsiarczania spalin. Odpady te są źródłem surowców, a nawet półproduktów i pozwalają na uzyskanie znacznych efektów ekonomicznych. Przedstawiona analiza zagadnień związanych z właściwościami odpadów z energetyki, popiołów lotnych oraz odpadów gipsowych z odsiarczania spalin wykazuje na pełną przydatność ich wykorzystania w przemyśle materiałów budowlanych. Właściwości popiołów lotnych stwarzają szerokie możliwości ich stosowania szczególnie do produkcji spoiw, betonów, jak również do produkcji kruszyw, a także w górnictwie i drogownictwie. Gips z odsiarczania spalin, będący substytutem gipsu naturalnego, może być stosowany do produkcji całej gamy tradycyjnie produkowanych obecnie wyrobów z gipsu naturalnego. Do nich należą przede wszystkim: płyty gipsowo-kartonowe, płyty ozdobne, pustaki ścienne i stropowe, zaprawy tynkarskie, wylewki podłogowe. Odpady gipsowe z półsuchej i suchej metody odsiarczania spalin zawierają składniki, które stanowią aktywatory reakcji pucolanowej popiołów lotnych (tlenek i wodorotlenek wapnia, chlorek wapnia, gips), dlatego też są one stosowane głównie do produkcji spoiw i materiałów budowlanych z dodatkiem popiołów lotnych. Znanych jest wiele technologii produkcji materiałów budowlanych z wykorzystaniem odpadów z odsiarczania spalin metodą półsuchą, popiołów lotnych i cementu. Właściwości uzyskiwanych materiałów wiążących są w tym przypadku ściśle związane z procentowym udziałem komponentów. Z mieszanin komponentów o wyższej zawartości odpadu z odsiarczania spalin otrzymywane są materiały o mniejszej wytrzymałości, używane do wypełniania wyrobisk górniczych, stabilizacji gruntów oraz do budowy dróg. Zwiększenie udziału popiołu i cementu w mieszaninie z odpadem z odsiarczania spalin prowadzi do poprawy właściwości mechanicznych otrzymywanych materiałów. Mieszaniny produktów odsiarczania spalin metodą półsuchą i popiołów lotnych przy odpowiednim dodatku piasku i cementu używane są do produkcji betonów i elementów budowlanych. Przy zastosowaniu w półsuchej metodzie odsiarczania spalin skutecznego wstępnego odpylania gazów spalinowych produkt odsiarczania może być używany do otrzymywania siarczanu wapniowego, substytutu anhydrytu naturalnego. Odpad odsiarczania spalin metodą suchą można wykorzystywać do produkcji spoiw wiążących, autoklawizowanych materiałów budowlanych, materiałów o małej przepuszczalności oraz do stabilizacji gruntów. Biorąc pod uwagę dużą zawartość wolnego CaO w tych odpadach, w produkcji spoiw wiążących wskazane jest poddanie ich obróbce wstępnej mającej na celu hydratację wolnego CaO, aby zapobiec destrukcji materiału w wyniku hydratacji tlenku wapniowego. Ochrona środowiska naturalnego, a także uwarunkowania ekonomiczne powinny doprowadzić do sukcesywnego wzrostu udziału odpadów z odsiarczania spalin do produkcji spoiw i wyrobów gipsowych. Ilość zużywanego gipsu naturalnego powinna stanowić niezbędne minimum wynikające z wymagań technologicznych.

EN

By-products from flue gas desulphurisation in electric power plants using coal as fuel can well be used for the production of various building materials. Especially suited for this are coal fly ashes which will be used for example in the production of cement and concrete and in road construction. Gypsum as a product of the desulphurisation method replaces natural gypsum and is successfully used in the production of gypsum wall and ceiling elements and for screed materials. By-products from semi-dry and dry desulphurisation methods are substances containing sulphurous and chalky compounds as well as puzzolanic reacting fly ashes. Those by-products find application for example in the production of binders and building materials using fly ashes as additives. The strength of such building products is more likely on a Iower level. Nevertheless the binders can well be used for strengthening of soil and in road construction.

11

Niektóre działania prowadzące do obniżenia wielkości emisji SO2 do środowiska

Marczak H.

Ekologia i Technika

|

2002

|

R. 10, nr 6

171-177

EN

In order to protect the environment, measures to limit SO2, emission produced during combustion of solid fuel have to be taken. A dry method of desulphurisation of exhaust fumes and a method of SO2, and NOx removal in one catalytic reactor have been described. The influence of the required degree of emission control on the length and the volume of the catalyst with a monolythic support have been analysed. An example of the calculation of the mass flux of sodium sorbent (NaOH) necessary to reach the required degree of desulphurisation of exhaust fumes have been presented.