Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Comparison of the neutronic properties of the (Th-233U)O2, (Th-233U)C, and (Th-233U)N fuels in small long-life PWR cores with 300, 400, and 500 MWth of power

Lapanporo Boni Pahlanop, Su’ud Zaki, Mustari Asril Pramutadi Andi

Nukleonika

|

2024

|

Vol. 69, No. 1

3--12

EN

The neutronic characteristics of (Th-233U)O2, (Th-233U)C, and (Th-233U)N have been compared in small long-life pressurized water reactors (PWRs). Neutronic calculations were carried out at 300 MWth, 400 MWth, and 500 MWth with two cladding types: zircaloy-4 and ZIRLO (Zr low oxygen). They were performed using the Standard Reactor Analysis Code (SRAC) and JENDL-4.0 nuclide data, dividing the reactor core into three fuel zones with varying 233U enrichment levels, ranging from 3% to 9% and fl uctuating by 1%, employing the PIJ module at the fuel cell level and the CITATION module at the reactor core level. In addition, 231Pa was added as burnable poison (BP). The (Th-233U)N fuel demonstrated superior criticality compared to the other fuel types, as it consistently achieves critical conditions throughout the reactor’s operating cycle with excess reactivity <1.00% dk/k for several fuel confi gurations at the 300 MWth and 400 MWth power levels. Moreover, the (Th-233U)N and (Th-233U)C fuels exhibited similar and fl atter power density distribution patterns compared to the (Th-233U)O2 fuel. The power peaking factor (PPF) value was relatively higher for (Th-233U)O2 fuel than the other two fuels. The (Th-233U)N fuel exhibited the most negative Doppler coefficient, followed by (Th- 233U)C and (Th-233U)O2 fuels. Analysis of burnup levels revealed that the (Th-233U)O2 fuel achieved significantly higher burnup than the other two fuels.

2

Energetyka jądrowa na świecie i w Polsce w 2022 roku

Mikulski Andrzej

Postępy Techniki Jądrowej

|

2023

|

z. 1

20--24

PL

Artykuł przedstawia przegląd dokonań w energetyce jądrowej na świecie w 2022 r. oraz podsumowanie wydarzeń w Polsce, które wcześniej już były przedstawiane w PTJ w 2022 r. Ogólnie moc zainstalowana w elektrowniach jądrowych i liczba budowanych reaktorów na świecie wzrosła. Niezmiennie najwięcej jest budowanych reaktorów na Dalekim Wschodzie, a jednym krajem, gdzie rozpoczęła się budowa dwóch pierwszych reaktorów był Egipt. W Polsce, jak napisano, dokonano wyboru dostawcy reaktorów do pierwszej elektrowni na Pomorzu, którym będzie Westinghouse. Nieoczekiwanie pojawił się nowy dostawca, którym ma być koncern Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP) z Korei Południowej, a elektrownia ma powstać w Pątnowie wspólnie z Zespołem Elektrowni Pątnów Adamów Konin (ZE PAK) i Polską Grupą Energetyczną (PGE SA). Poza tym obserwuje się wzrost liczby firm zainteresowanych budową małych reaktorów modułowych (SMR). Lista tych dawnych i nowych firm jest długa, to: (1) Orlen Synthos Green Energy, Ciech i Unimot, (2) KGHM i Tauron, (3) Last Energy Polska, (4) Respect Energy, (5) PKN Orlen i (6) Świętokrzyska Grupa Przemysłowa INDUSTRIA oraz (7) Narodowe Centrum Badań Jądrowych.

EN

The article presents an overview of achievements in nuclear energy in the world in 2022 and a summary of events in Poland, which were previously presented in PTJ in 2022. In general, the installed capacity of nuclear power plants and the number of reactors under construction in the world increased. Invariably, the largest number of reactors are built in the Far East, and one country where construction of the first two reactors began was Egypt. In Poland, as it was written, the supplier of reactors for the first power plant in Pomerania was selected, which will be Westinghouse. Unexpectedly, a new supplier has appeared, which is to be the KHNP concern from South Korea, and the power plant is to be built in Pątnów together with ZE PAK and PGE SA. In addition, there is an increase in the number of companies interested in building small modular reactors (SMR). The list of these old and new companies is long: (1) Orlen Synthos Green Energy, Ciech and Unimot, (2) KGHM and Tauron, (3) Last Energy Polska, (4) Respect Energy, (5) PKN Orlen, (6) Świętokrzyskie Industrial Group INDUSTRIA and (7) National Center for Nuclear Research.

3

BWRX-300, pierwszy SMR w Darlintgton

Kulczyński Dariusz Witold

Postępy Techniki Jądrowej

|

2023

|

z. 3

7--16

PL

W kontekście agresywnej polityki Unii Europejskiej dot. emisji dwutlenku węgla artykuł wyjaśnia zainteresowanie Polski szybkim wdrożeniem energetyki jądrowej, w tym SMR-ów. Przedstawiono osiągnięcia w dziedzinie technologii jądrowej przyszłego operatora obiektu DNNP tj. firmy Ontario Power Generation Inc. (OPG). Artykuł omawia wybrane cechy konstrukcyjne reaktora wodnego wrzącego BWRX-300 zaprojektowanego przez GE-Hitachi.

EN

In view of aggressive CO2 emission abatement policies of the EU, the article explains the need for Poland to quickly develop nuclear power capabilities, hence her interest in SMR’s. The Darlington New Nuclear Project (DNNP) is briefly described. Highlights of nuclear expertise of Ontario Power Generation Inc. (OPG), the DNNP future operator, are presented. Selected design features of GE-Hitachi’s BWRX- 300 boiling water reactor are described.

4

Technologie jądrowe w planach inwestycyjnych przedsiębiorstw ciepłowniczych – podsumowanie badania ankietowego dla Narodowego Centrum Badań Jądrowych

Dekarz Dariusz

Energetyka

|

2023

|

nr 2

96--100

PL

Przeprowadzone w 2021 r. przez „Energopomiar” Sp. z o.o. wśród elektrociepłowni zawodowych i przemysłowych oraz ciepłowni badanie ankietowe pokazało, jak dużym zainteresowaniem cieszy się w Polsce wdrożenie technologii jądrowych. Zastosowanie reaktorów skali małej (SMR – Small Modular Reactor) i mikro (MMR – Micro Modular Reactor) jest postrzegane jako sposób na rezygnację ze spalania paliw kopalnych (dekarbonizacja) i dążenie do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Perspektywa zastosowania technologii jądrowych w ciepłownictwie wydaje się jednak na chwilę obecną raczej odległa, stąd też poszczególne przedsiębiorstwa szukają rozwiązań dostępnych aktualnie na rynku.

5

Safeguard w małych reaktorach modularnych −SMR

Rzymkowski Krzysztof

Postępy Techniki Jądrowej

|

2022

|

z. 2

22--28

PL

W opracowaniu przedstawiono podstawowe cechy systemu zabezpieczeń w projektowanych Małych Reaktorach Modularnych – SMR. Rozpowszechnienie małych reaktorów jądrowych budzi uzasadnioną obawę przed ewentualnym rozprzestrzenieniem materiałów jądrowych. Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) opracowuje zalecenia dotyczące kontroli tych materiałów w nowo powstających małych reaktorach o bardzo różnorodnych konstrukcjach na etapie projektowania.

EN

The paper presents the basic features of the safeguard at the designed Small Modular Reactors – SMR. The spreading of small nuclear reactors gives rise to a well-founded fear of the possible proliferation of nuclear material. The International Atomic Energy Agency (IAEA) is developing recommendations for the control of these materials in newly developed small reactors of a wide variety of designs at the design stage.

6

Jakie reaktory dla Kanady: CANDU, SMR?

Kulczyński Dariusz Witold

Postępy Techniki Jądrowej

|

2022

|

z. 3

17--22

PL

Przy spełnieniu pewnych warunków, energetyka jądrowa jest bezpieczniejsza od innych gałęzi przemysłu. Nadzieje związane z bezpieczeństwem i kosztem eksploatacji SMR-ów będą weryfikowane w kolejnych latach, gdy zostanie wybudowana flota małych, modularnych reaktorów. Muszą one następnie przepracować dostateczną ilość godzin w celu uzyskania rzetelnych danych statystycznych na temat ich niezawodności i bezpieczeństwa. W artykule omówiono posunięcia rządów prowincji Ontario i rządu federalnego mające negatywny wpływ na rozwój kanadyjskiej energetyki. Na podstawie kanadyjskiego systemu jądrowego CANDU autor tłumaczy zasadę wielopoziomowego bezpieczeństwa jądrowego.

EN

Under certain conditions nuclear power is safer than other branches of industry. Safety and operating costs of SMR’s will need to be verified by statistics after adequate fleet of Small Modular Reactors has been built and operated for sufficient number of hours. Some decisions of provincial and federal governments, detrimental to Canadian power industry have been presented. The author explains how Canadian nuclear system CANDU implements the principle of “defense in depth”.

7

Energetyka jądrowa w Polsce w 2022 roku – próba podsumowania

Mikulski Andrzej

Postępy Techniki Jądrowej

|

2022

|

z. 4

9--13

PL

Artykuł stanowi próbę podsumowania, co wydarzyło się w energetyce jądrowej w Polsce do końca listopada 2022 r. Ofertę na budowę pierwszej elektrowni złożył koncern EDF już w październiku 2021 r., podobną ofertę złożyła koreańska firma KHNP w kwietniu 2022 r., a na ofertę firm Westinghouse i Bechtel czekaliśmy do połowy września br. Potem ocena ich potoczyła się błyskawicznie i już 2 listopada rząd zaakceptował ofertę amerykańską. Kilka dni wcześniej podpisane zostało w ekspresowym tempie memorandum z koreańską firmą Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP) na budowę drugiej elektrowni w Zespole Elektrowni Pątnów-Konin-Adamów, tym samym rezygnując z planowanej tam wcześniej budowy małych reaktorów modułowych. W lipcu niespodziewanie został odwołany minister Piotr Naimski ze stanowiska Pełnomocnika Rządu ds. Struktury Energetycznej. Równolegle do działań dotyczących reaktora wielkoskalowego można było obserwować działania w zakresie małych reaktorów modułowych. Dwie firmy, KGHM (Polska Miedź) i OSGE (Orlen Synthos Green Energy) złożyły zapytania do Państwowej Agencji Atomistyki o zawartość raportu bezpieczeństwa. Jeszcze wcześniej Sejm uchwalił nowelizację Prawa Wodnego, tak by można było złożyć raport środowiskowy oceniający lokalizację nadmorską do Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (GDOŚ), który to urząd zapowiedział ogłoszenie decyzji do końca czerwca 2023 r. Trwają spotkania środowiskowe na terenie przyszłej budowy w gminie Choczewo i sąsiednich sołectwach.

EN

The article is an attempt to summarize what happened in the nuclear energy sector in Poland by the end of November 2022. The offer for the construction of the first power plant was submitted by the EDF concern as early as October 2021, a similar offer was submitted by the Korean company Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP) in April 2022, and we waited for the offer from Westinghouse and Bechtel until mid-September this year. Then their assessment was rapid, and on November 2, the government accepted the American offer. A few days earlier, a memorandum was signed at an express pace with the Korean company KHNP for the construction of a second power plant in the Pątnów-Konin-Adamów Power Plant Complex, thus abandoning the previously planned construction of small modular reactors there. In July, Minister Piotr Naimski was unexpectedly dismissed from the position of the Government Plenipotentiary for the Energy Structure. Parallel to the large-scale reactor activities, small modular reactor activities could be observed. Two companies, KGHM (Polska Miedź) and OSGE (Orlen Synthos Green Energy), submitted inquiries to the National Atomic Energy Agency about the content of the safety report. Even earlier, the Sejm passed an amendment to the Water Law, so that an environmental report evaluating seaside locations could be submitted to GDOS, which announced the announcement of the decision by the end of June 2023. Environmental meetings are underway at the future construction site in the Choczewo commune and neighboring villages.

8

Energetyka jądrowa na świecie i w Polsce w 2021 roku

Mikulski Andrzej

Postępy Techniki Jądrowej

|

2022

|

z. 1

26--29

PL

Artykuł przedstawia przegląd dokonań w energetyce jądrowej na świecie w 2021 r. z krótkim rozdziałem o Polsce, gdyż szczegóły z pierwszego półrocza przedstawione zostały na portalu internetowym cire.pl, a z trzeciego i czwartego kwartału w poprzednich numerach PTJ. W 2021 r. moc w zainstalowana w blokach jądrowych nieznacznie zmalała z powodu wyłączenia trzech dużych bloków w Niemczech. Liczba budowanych bloków i rozpoczynanych inwestycji na świecie pozostała na tym samym poziomie. W Polsce podpisano porozumienie rządowe o przygotowaniu oferty na budowę wielkoskalowej elektrowni jądrowej przez firmę Westinghouse ze Stanów Zjednoczonych, ale firmy EDF z Francji i KHNP z Korei Południowej również zapowiadają złożenie ofert w tym zakresie. Zainteresowanie małymi reaktorami modułowymi (SMR) zostało znacznie poszerzone, gdyż oprócz firmy Synthos Green Energy zainteresowanie nimi wyraziło pięć innych firm jak: Orlen, ZE PAK, Ciech, KGHM i Unimot. Równolegle realizowany jest projekt Gospostrateg-HTR dotyczący przygotowań do budowy badawczego reaktora HTGR w Polsce. W 2022 r. wkraczamy z wstępnie wskazaną lokalizacją Lubiatowo-Kopalino, obietnicą opublikowania raportu środowiskowego, trzech ofert na budowę elektrowni jądrowej oraz obietnicą podjęcia ostatecznej decyzji do końca tego roku.

EN

The article presents an overview of the achievements in the nuclear energy sector in the world in 2021 with a short chapter on Poland, as details from the first half of the year were presented on the cire.pl website, and from the third and fourth quarters in previous issues of PTJ. In 2021, the installed capacity in nuclear units has slightly decreased due to the shutdown of three large units in Germany. The number of blocks built and investments commenced in the world remained at the same level. A government agreement was signed in Poland to prepare an offer for the construction of a large-scale nuclear power plant by the US company Westinghouse, but the companies EDF from France and KHNP from South Korea also announce that they will submit offers in this regard. The interest in small modular reactors (SMR) has been significantly expanded, because in addition to Synthos Green Energy, interest in them was expressed by five other companies, such as: Orlen, ZE PAK, Ciech, KGHM and Unimot. At the same time, the Gospostrateg-HTR project is being carried out concerning preparations for the construction of the HTGR research reactor in Poland. We are entering 2022 with the pre-selected Lubiatowo-Kopalino location and the promise of publishing an environmental report, three offers for the construction of a nuclear power plant and a promise to make a final decision by the end of this year.

9

Energetyka jądrowa w Polsce po trzech kwartałach 2021 roku

Mikulski Andrzej

Postępy Techniki Jądrowej

|

2021

|

z. 3

42--47

PL

W artykule przedstawiono chronologicznie skrót podejmowanych działań związanych z energetyką jądrową w Polsce w pierwszym półroczu oraz dalsze działania do połowy września 2021 r. Najważniejsze w pierwszym półroczu to wejście w życie umowy międzyrządowej między Polską i Stanami Zjednoczonymi dotyczącej propozycji budowy u nas wielkoskalowych reaktorów jądrowych oraz omówienie konferencji i opublikowanych kilku raportów o energetyce jądrowej. Natomiast trzeci kwartał 2021 r. stał pod znakiem ofensywy firm chętnych do budowy małych reaktorów modułowych.

EN

The article presents chronologically a summary of the activities related to nuclear energy in Poland undertaken in the first half of the year and further activities until mid-September 2021. The most important in the first period is the entry into force of the intergovernmental agreement between Poland and the United States regarding the proposal to build large-scale nuclear reactors in Poland and the discussion of conferences and published several reports on nuclear energy. On the other hand, the third quarter of 2021 was marked by an offensive of companies willing to build small modular reactors

10

Energetyka jądrowa na świecie i w Polsce w 2020 roku

Mikulski Andrzej

Postępy Techniki Jądrowej

|

2021

|

z. 1

7--16

PL

Artykuł przedstawia przegląd dokonań w energetyce jądrowej na świecie w 2020 r. z rozdziałem zawierającym informacje, co wydarzyło się w Polsce. Liczba reaktorów na świecie zmalała do 442 bloków, przy czym włączono 5 nowych bloków i wyłączono 6 starych bloków. Ogólna ich moc zainstalowana nieznacznie wzrosła do 392,5 GWe. Prowadzone są prace przy budowie 50 bloków jądrowych w krajach posiadających energetykę jądrową. W Polsce prace ruszyły do przodu poprzez przyjęcie przez rząd aktualizacji Programu Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ) i przygotowanie do podpisania porozumienia o współpracy z USA przy budowie pierwszej elektrowni jądrowej. Planowo realizowany jest projekt Gospostrateg-HTR dotyczący wysokotemperaturowego reaktora chłodzonego gazem (HTGR). Zgodne z harmonogramem przebiegała praca reaktora badawczego MARIA w Świerku. Spółka Synthos Green Energy działała na rzecz budowy małego reaktora modułowego BWRX-300 poprzez przygotowanie wspólnie z amerykańskim koncernem Exelon Generation studium wykonalności i rozpoczęciem dialogu regulacyjnego z Państwową Agencją Atomistyki–PAA.

EN

The article presents an overview of achievements in nuclear energy in the world in 2020, with a chapter indicating what happened in Poland. The number of reactors in the world has decreased to 442 units, with 5 new units being added and 6 old units shut down. Their overall installed capacity slightly increased to 392.5 GWe. Work is underway on the construction of 50 nuclear units in countries with nuclear energy. In Poland, work has been moved forward by the government's adoption of the update of the Polish Nuclear Power Program (PPEJ) and preparation for the signing of a cooperation agreement with the US in the construction of the first nuclear power plant in Poland. The Gospostrateg-HTR project for a high-temperature gas-cooled reactor (HTGR) is underway. The work of the MARIA research reactor in Swierk was according to the schedule. The company Synthos Green Energy acted to build a small modular reactor BWRX-300 by preparing a feasibility study together with the American concern Exelon Generation and starting a regulatory dialogue with PAA.

11

Wykorzystanie technologii modułowych reaktorów jądrowych (SMR) jako źródła zasilania dla instalacji chemicznych w Polsce

Sikora Andrzej P., Sikora Mateusz P., Wróblewski Hubert

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 5

649--653

12

Program Polskiej Energetyki Jądrowej a małe reaktory modułowe

Lipka Maciej

Postępy Techniki Jądrowej

|

2020

|

z. 4

18--23

PL

Małe reaktory modułowe (SMR) są często przedstawiane jako przyszłość branży jądrowej, rozwiązanie, które radykalnie skróci czas budowy elektrowni jądrowych, jednocześnie obniżając ich koszty. Niestety w rzeczywistości, z dziesiątek istniejących na papierze projektów, realizowane są na świecie w tej chwili dwa i oba mają znaczne opóźnienia, a ich koszty znacząco rosną względem początkowych zapowiedzi. Oznacza to, że technologia ta nie będzie komercyjnie dostępna jeszcze przez dekady, a w związku z tym nawoływanie do uwzględnienia tego rozwiązania w Programie Polskiej Energetyki Jądrowej oznacza w istocie odsunięcie jego realizacji na nieokreśloną przyszłość.

EN

Small modular reactors (SMRs) are often portrayed as the silver bullet for the nuclear industry, a solution that will vastly reduce the construction time of nuclear power plants while lowering their costs. In reality, out of dozens of projects that exist on paper, only two are currently being implemented in the world, both of which are significantly delayed, and their costs soar compared to the initial announcements. These unfortunate circumstances mean that SMR technology will not be commercially available for decades, and therefore calling for this solution to be included in the Polish Nuclear Power Programme means that its implementation will be postponed for an indefinite future.

13

Małe reaktory modułowe – reaktor BWRX-300

Mikulski Andrzej

Energetyka

|

2020

|

nr 12

648--653

PL

Przedstawiono najistotniejsze cechy nowego reaktora BWRX-300 firmy General Electric Hitachi Nuclear Energy Americas LLC. Został on zaprojektowany jako mały modułowy reaktor wodny wrzący (typu BWR) o mocy elektrycznej 300 MW z naturalnym obiegiem chłodzenia. Wykorzystano w nim doświadczenia z eksploatacji dużych reaktorów wodnych wrzących budowanych głównie przez firmę General Electric, z których pierwszy przemysłowy Dresden-1 został uruchomiony w 1960 roku, a wszystkie następne wpisują się dwa ewolucyjne ciągi konstrukcyjne z chłodzeniem wymuszonym lub naturalnym. To ostatnie rozwiązanie wydaje się bardziej bezpieczne i takim jest reaktor BWRX-300, który korzysta z doświadczeń eksploatacyjnych podobnych reaktorów w EJ Humboldt Bay (USA) i EJ Dodewaard (Holandia) pracujących w przeszłości wiele lat. W artykule wyjaśniono zasady działania chłodzenia naturalnego, poczynione uproszczenia konstrukcyjne w porównaniu z podobnym dużym reaktorem ESBWR posiadającym zezwolenie na budowę wydane przez amerykański urząd dozoru jądrowego (NRC), gdy zmniejszono jego ogólną moc elektryczną z 1520 do 300 MW. Reaktor ten nie należy do pierwszych konstrukcji tego typu, gdyż korzysta z wielu elementów wyposażenia sprawdzonych w innych reaktorach tej firmy. Kombinat chemiczny Synthos w Polsce zainteresowany jest budową takiego reaktora zgodnie z wstępnym porozumieniem podpisanym w październiku 2019 r. Poza tym Estonia i Czechy rozważają możliwość jego budowy. Według wiadomości przekazywanych przez firmę są możliwości budowy tego reaktora w USA i Kanadzie z terminem uruchomienia w 2028 roku.

EN

Presented are the most important features of the new BWRX-300 reactor made by General Electric Hitachi Nuclear Energy Americas LLC and designed as a small, 300 MWe modular boiling water reactor (BWR type) equipped with a natural cooling system. It takes the advantage of the experience gained during operation of large boiling water reactors built mainly by General Electric, of which the first one, industrial Dresden-1, was put into operation in 1960. All the subsequent ones are part of two evolutionary design paths with forced or natural cooling. The latter solution seems to be safer and such is the BWRX-300 reactor, whose design capitalizes on the experience gained during operation of similar reactors for many years in the past at NPP Humboldt Bay (USA) and NPP Dodewaard (Holland). The article explains the principles of operation of natural cooling, and the design simplifications made in comparison with a similar, large ESBWR reactor with a construction license issued by NRC, when its electric power was reduced from 1520 to 300 MW. This reactor is not one of the first constructions of this type (FOAK) because it uses many elements of equipment proven in other reactors of this company. The chemical plant Synthos in Poland is interested to build this type of reactor in accordance with the preliminary agreement signed in October 2019. In addition, Estonia and the Czech Republic are now also considering the possibility of building it. According to informations provided by the company, it is possible to build the reactor in the US and Canada and commission it in 2028.

14

Evaluation of the economic efficiency of hydrogen production by lignite gasification

Kopacz Michał, Kapłan Radosław, Kwaśniewski Krzysztof

Polityka Energetyczna

|

2019

|

T. 22, z. 4

21--35

EN

Hydrogen as a raw material finds its main use and application on the Polish market in the chemical industry. Its potential applications for the production of energy in fuel cell systems or as a fuel for automobiles are widely analyzed and commented upon ever more frequently. At present, hydrogen is produced worldwide mainly from natural gas, using the SMR technology or via the electrolysis of water. Countries with high levels of coal resources are exceptional in that respect, as there the production of hydrogen is increasingly based on gasification processes. China is such an example. There some 68% of hydrogen is generated from coal. The paper discusses the economic efficiency of hydrogen production technologies employing lignite gasification, comparing it with steam reforming of natural gas technology (SMR). In present Polish conditions, this technology seems to be the most probable alternative for natural gas substitution. For the purpose of evaluating the economic efficiency, a model has been developed, in which a sensitivity analysis has been carried out. An example of the technological process of energy-chemical processing of lignite has been presented, based on the gasification process rooted in disperse systems, characteristics of the fuel has been discussed, as well as carbon dioxide emission issues. Subsequently, the assumed methodology of economic assessment has been described in detail, together with its key assumptions. Successively, based on the method of discounted cash flows, the unit of hydrogen generation has been determined, which was followed by a detailed sensitivity analysis, taking the main risk factors connected with lignite/coal and natural gas price relations, as well as the price of carbon credits (allowances for emission of CO2) into account.

PL

Wodór jako surowiec ma głównie zastosowanie na rynku Polskim w przemyśle chemicznym, jednak coraz częściej są szeroko analizowane i komentowane jego perspektywiczne zastosowania do produkcji energii w układach ogniw paliwowych czy jako paliwa samochodowego. W chwili obecnej na świecie wodór wytwarzany jest głównie z gazu ziemnego przy wykorzystaniu technologii reformingu parowego lub na drodze elektrolizy wody. Wyjątkiem są kraje dysponujące dużymi zasobami węgla, gdzie jego produkcja jest coraz częściej oparta na procesach zgazowania. Takim przykładem są Chiny, gdzie około 68% wodoru wytwarzane jest z węgla. Artykuł porusza tematykę oceny efektywności ekonomicznej technologii produkcji wodoru na drodze zgazowania węgla brunatnego odnosząc ją do technologii reformingu parowego gazu ziemnego (SMR). Aktualnie, w warunkach polskich technologia ta wydaje się być najbardziej prawdopodobną alternatywą substytucji gazu ziemnego. Na potrzeby oceny efektywności ekonomicznej zbudowano model, w którym przeprowadzono analizę wrażliwości, w szczególności zaprezentowano przykładowy proces technologiczny energo-chemicznego przetwarzania węgla brunatnego, bazujący na procesie zgazowania na podstawie układu dyspersyjnego, omówiono charakterystykę paliwa oraz kwestię emisji ditlenku węgla. Następnie szczegółowo opisano przyjętą metodykę oceny ekonomicznej oraz jej kluczowe założenia. Kolejno, bazując na metodzie zdyskontowanych przepływów pieniężnych, wyznaczono jednostkowy koszt wytworzenia wodoru, po czym dokonano szczegółowej analizy wrażliwości, uwzględniając główne czynniki ryzyka, związane z relacją cen węgla i gazu ziemnego oraz ceną pozwoleń na emisje CO2.

15

Monte Carlo analysis of the battery-type high temperature gas cooled reactor

Grodzki M., Darnowski P., Niewiński G.

Archives of Thermodynamics

|

2017

|

Vol. 38, no. 4

209–-227

EN

The paper presents a neutronic analysis of the battery-type 20 MWth high-temperature gas cooled reactor. The developed reactor model is based on the publicly available data being an ‘early design’ variant of the U-battery. The investigated core is a battery type small modular reactor, graphite moderated, uranium fueled, prismatic, helium cooled high-temperature gas cooled reactor with graphite reflector. The two core alternative designs were investigated. The first has a central reflector and 30×4 prismatic fuel blocks and the second has no central reflector and 37×4 blocks. The SERPENT Monte Carlo reactor physics computer code, with ENDF and JEFF nuclear data libraries, was applied. Several nuclear design static criticality calculations were performed and compared with available reference results. The analysis covered the single assembly models and full core simulations for two geometry models: homogenous and heterogenous (explicit). A sensitivity analysis of the reflector graphite density was performed. An acceptable agreement between calculations and reference design was obtained. All calculations were performed for the fresh core state.

16

Wybrane zagadnienia energetyki jądrowej

Cieślakowski S., Rudzki P.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2016

|

R. 17, nr 6

125--129

PL

W ostatnich latach obserwuje się wznowienie zainteresowania rozwojem i zastosowaniem reaktorów jądrowych małej i średniej mocy. Badania w tym zakresie prowadzą min. Japonia, Rosja, Stany Zjednoczone, Indie, Chiny, Argentyna, Korea Południowa. W pracy zaprezentowano kierunki polskiej polityki energetycznej na tle Odnowionej Strategii Lizbońskiej o Odnowionej Strategii Zrównoważonego Rozwoju UE. Omówiono plany wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Przeanalizowano rozwój energetyki jądrowej na świecie z uwzględnieniem kryteriów określających poziom skali INES. Oceniono zalety i bariery rozwoju reaktorów SMR.

EN

In recent years there has been renewed interest in the development and application of nuclear reactors of small and medium power. Research in this area leads min. Japan, Russia, the United States, India, China, Argentina, South Korea. The paper presents the directions of the Polish energy policy against the background of the renewed Lisbon Strategy for the renewed EU Sustainable Development Strategy. They discussed plans for the use of renewable energy sources. Analyzed the development of nuclear energy in the world of the criteria determining the level INES scale. Rated advantages and barriers to the development of SMR reactors.

17

W oczekiwaniu na prototyp

Strupczewski A.

Energetyka Cieplna i Zawodowa

|

2015

|

Nr 4

30--35

PL

Obecnie nie istnieją komercyjnie dostępne rozwiązania reaktorów SMR, ale niedawna decyzja rządu USA o dofinansowaniu prac w tym kierunku i rosnąca konkurencja w innych krajach mogą znacznie przyspieszyć ich wdrożenie. Pierwszych prototypów należy się spodziewać najwcześniej na koniec 2021 roku, a pełnego wejścia na rynek po 2024-2026 r.

18

Comparison of Lung Cancer Incidence with Air Pollution Level. Case Study - Kędzierzyn-Koźle

Tukiendorf A.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2004

|

Vol. 11, nr S2

251-260

EN

Results of a retrospective analysis of lung cancer incidence in Kędzierzyn-Koźle, Poland were presented. The comparison of cancer risk with air pollution across the area was performed. To estimate lung cancer incidence in particular of Kędzierzyn-Koźle districts and consecutive years, the hierarchical spatiotemporal modeling based on BUGS was used in the analysis. The estimation of air pollution for centroids of the town districts was conducted via standard kriging method. The trends of epidemiological and environmental data were assessed using one-way classification model (ANOVA). The outcomes provide evidence of a fairly stabIe lung cancer incidence in the 1994-1998 period within the area under study. Simultaneously, the environmental patterns of decreasing levels in 1993-1997 of analyzed air pollution compounds seemed not to be correlated with the constant lung cancer incidence. The results were presented in maps and scatterplots.

PL

Artykuł podejmuje ocenę stanu zdrowotnego w Kędzierzynie-Koźlu - najbardziej zindustrializowanym mieście w województwie opolskim. Autor porównuje zachorowalność na nowotwory złośliwe płuc wśród miejscowej ludności z poziomami zanieczyszczenia powietrza: ditlenkiem siarki, tlenkami azotu, tlenkiem węgla, ozonu, pyłem zawieszonym, benzenem i wyższymi węglowodorami. W badaniach, w oparciu o bayesowskie modelowanie statystyczne, Autor nie stwierdza bezpośrednich zależności pomiędzy zachorowaniami mężczyzn i kobiet na raka płuc a stężeniem polutantów w powietrzu atmosferycznym.