Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Kompleksowe zastosowanie metod geofizycznych do badań osadów kenozoicznych na przykładzie południowej Warmii

Morawski W., Jóźwiak W., Krzywiec P., Marks L., Petecki Z., Twarogowski J., Zientara P.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2005

|

T. 181

143--164

PL

W pracy przedstawiono przegląd możliwości kompleksowego stosowania różnych metod geofizycznych w badaniach geologicznych, szczególnie kartograficznych, obejmujących osady kenozoiczne w strefach przypowierzchniowych. Omówiono wyniki badań nad kompleksowym zastosowaniem tych metod do rozpoznawania skomplikowanych profili osadów kenozoicznych oraz zaburzających je struktur glacitektonicznych w rejonie Orłowo–Nidzica (płd. Warmia). Analiza półszczegółowego zdjęcia grawimetrycznego dała szereg informacji dotyczących przestrzennego zasięgu struktur kopalnych rozpoznanych punktowo innymi metodami (np. otworami wiertniczymi). Geoelektryczna metoda obrazowania elektrooporowego dzięki dużemu zagęszczeniu punktów pomiarowych umożliwiła rozpoznanie wąskich i stromo stojących struktur, co jest nieosiągalne innymi metodami. Metoda ta doskonale uzupełniła w strefie przypowierzchniowej dane uzyskane metodą płytkiej sejsmiki refleksyjnej wysokiej rozdzielczości, która pozwoliła na precyzyjne rozpoznanie nasunięć glacitektonicznych zakorzenionych na głębokości do 300 metrów. W pracy przedstawiono metodykę kompleksowej interpretacji geologicznej danych geofizycznych uzyskanych kilkoma metodami, dla tych samych przekrojów. Ponadto przytoczono przykłady wzajemnego uzupełniania się danych uzyskanych poszczególnymi metodami geofizycznymi.

EN

The Warmia region was subjected to several phases of glaciations.Advancing glaciers strongly deformed their substratum,and presently Cenozoic deposits are in places highly folded and faulted.Complex glacitectionic structures have been known from the Orlowo area for many years, due to the presence of the surface exposures of the Paleogene and Neogene deposits and deformations (including deformed brown coal seems), that have also been encountered in several wells. In this region, several geophysical surveys have been completed that imaged different kinds of Cenozoic tectonic deformations at various depth levels and of different lateral extent. Acquisition of the high-resolution seismic reflection data and new geoelectrical data was proceeded by regional analysis of geological data and by compilation and reinterpretation of the archive geoelectrical and gravity surveys and well data.Photolineaments and gravity lineaments mapped for this region in most cases coincide with morphological features (Fig. 1, 2). Distribution of local gravity anomalies(Fig.3),however,onlypartly coincides with mor-phological features. Newly acquired seismic reflection data integrated with newly acquired and archive geoelectrical data calibrated by several wells provided new precise information on both possible lithological variations within the studied Cenozoic complex (Figs. 4, 5, 6) as well as on diapiric(Fig.7) and glaciotectonic compressional (Figs. 8, 9) deformations developed within the Quaternary, Neogene and Paleogene deposits (Fig. 10). Lateral extent of glaciotectonic structures has been confirmed using reinterpreted gravity data. During integrated geological-geophysical study of the Orlowo area optimum methodology of such combined approach best suited for studies of the very complex glaciotectonic structures has been developed,and could be regarded as a reference point for the future similar research projects,both for the Warmia region and elsewhere.

2

Badania metodą płytkiej sejsmiki refleksyjnej wysokiej rozdzielczości osadów kenozoicznych w rejonie Orłowa (południowa Warmia)

Krzywiec P., Morawski W., Zientara P., Jóźwiak W.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2005

|

T. 181

55--72

PL

W celu szerszego wdrożenia metody płytkiej sejsmiki refleksyjnej wysokiej rozdzielczości do rozpoznawania skomplikowanych profili osadów kenozoicznych i struktur glacitektonicznych zastosowano m.in. tę metodę do badań na obszarze testowym, w rejonie Orłowa. Siatkę profili sejsmicznych (łącznie ponad 22 km) wykonano w dwóch etapach stosując różne parametry pomiarów. Profilami sejsmicznymi stwierdzono system kompresyjnych deformacji glacitektonicznych zdefiniowany jako piętrowo występujące nasunięcia glacitektoniczne zakorzenione do głębokości 300 m. W nasunięciach tych zaangażowane są osady od oligocenu do plejstocenu włącznie. Zlokalizowano również diapirowe wyciśnięcia osadów miocenu. W opracowaniu przedstawiono metodykę prac polowych, przetwarzania danych geofizycznych oraz metodykę kompleksowej interpretacji geologicznej z wykorzystaniem tych danych w nawiązaniu do informacji z otworów wiertniczych. Interpretacja geologiczna objęła wyznaczenie poziomów litostratygraficznych i powierzchni strukturalnych. Szczegółowo omówiono 9 krzyżujących się profili sejsmicznych, które pozwoliły na przestrzenną interpretację struktur glacitektonicznych. Profile sejsmiczne są dobrze czytelne poniżej głębokości 50 m i doskonale odwzorowują nieciągłe struktury połogie.

EN

Recently, significant increase of shallow high-resolution seismic reflection studies is being observed, including applications for geological mapping, surveying for various shallow mineral and other deposits, glaciotectonics and engineering geology . Recently, in Poland increased number of shallow seismic projects has been completed, including off-shore high-resoultion survey within the S Baltic sea or studies of salt diapirs and their overburden . Shallow high-resolution reflection seismic surveying of the glaciotectonic structures in the vicinity of Orłowo (Warmia region, NE Poland) provided great deal of information on tectonics and stratigraphy of this area. In order to familiarize readers with little knowledge on the seismic methods, description of the obtained results is preceded by concise description of basic rules of the seismic reflection surveying. Seismic methods use reflection of elastic waves from velocity/ density interfaces (i.e. various geological boundaries) present within the Earth.

3

Badania geoelektryczne osadów kenozoicznych w rejonie Orłowa (południowa Warmia)

Twarogowski J.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2005

|

T. 181

13--36

PL

Badania geoelektryczne w wersji obrazowania elektrooporowego wykonano na obszarze testowym w rejonie Orłowa (S Warmia) jako uzupełniające do profilowań sejsmicznych, wzdłuż tych samych profili. W latach ubiegłych na tym samym obszarze wykonywano liczne badania elektrooporowe w wersji sondowań elektrooporowych dla celów hydrogeologicznych, surowcowych i kartograficznych. Aktualnie dokonano szczegółowej analizy geoelektrycznych materiałów archiwalnych w celu porównania ich z wynikami badań przeprowadzonych przy użyciu nowej metody. Omówiono parametry i procedurę pomiarów w metodzie obrazowania elektrooporowego i sposób interpretacji uzyskanych wyników. Przy interpretacji wyników wykorzystano dane archiwalnych prac geoelektrycznych, profilowań sejsmicznych oraz profile otworów archiwalnych i ostatnio wykonanych sond mechanicznych. Uzyskane wyniki wskazują, że metoda geoelektryczna w wersji obrazowania elektrooporowego daje większą rozdzielczość niż dotychczas stosowana powszechnie metoda sondowań elektrooporowych, w szczególności w strefie przypowierzchniowej. W strefie tej testowana metoda jest dobrym uzupełnieniem dla badań sejsmicznych (metodą płytkiej sejsmiki refleksyjnej wysokiej rozdzielczości), która na małych głębokościach nie pokazuje rejestracji, lub rejestracje te są prawie nieczytelne. Badania metodą obrazowania elektrooporowego okazały się również bardzo przydatne do badania stref deformacji glacitektonicznych, szczególnie w przypadku struktur o stromych kształtach, słabo czytelnych na profilach sejsmicznych. Testowana metoda daje możliwość śledzenia zmian oporności wzdłuż przekroju niemal w sposób ciągły, co otwiera nowe możliwości badawcze właśnie w przypadku bardo dużej zmienności poziomej będącej np. wynikiem stromo stojących a wąskich zaburzeniowych struktur glacitektonicznych np. fałdów, nasunięć, czy wypiętrzeń o diapirowych kształtach, które są praktycznie niewykrywalne innymi metodami. W pracy omówiono kolejno 6 profili o bardzo skomplikowanej i zaburzonej glacitektonicznie sekwencji osadów kenozoicznych. Testowana metoda pozwala na natychmiastową analizę badanych profili jeszcze na etapie prac terenowych, co pozwoliło na punktowe potwierdzanie uzyskiwanych danych głębokimi sondami, wykonywanymi wiertnicą mechaniczną. Omówione badania geoelektryczne pozwoliły również na precyzyjne prześledzenie stref odwodnionych związanych z deniwelacjami lokalnymi (wysokie zbocza), jak również drenażem podziemnym - sufozją, a także wywołanych antropogenicznym zasoleniem.

EN

Geoelectrical resistivity imaging was performed in a research test area of the Orlowo region (S Warmia) as supplementary investiga-tions to seismic profiling along the same profiles (Fig. 1). In the past years,numerous geoelectrical resistivity sounding measurements were conducted in this area for hydrogeological and mapping purpo-ses,as well as for prospecting for raw materials(Fig.2).Archival geo-electrical data were thoroughly analysed in order to make a comparison with the results obtained using the new method.Subsequ-ently,the measurement methodology of resistivity imaging investiga-tions and the interpretative procedure were exhaustively described.While interpreting the results obtained by the new method,the results of archival geoelectrical measurements as well as borehole and dril-ling profiles were used. The recently obtained profiles indicate that geoelectrical resistivity imaging provides higher resolution images than resistivity sounding measurements commonly employed in the past. In particular, it refers to the near-surface zone. In this zone,the method tested is a reasonable complementary tool to seismic investi-gations(high-resolution shallow seismic reflection studies) which,at shallow depths,do not provide any data or the record is hardly legible.