Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Identification of land system transformations in the Rzeszów city square

Noga Karol, Sikora Anna, Siejka Monika, Natividade-Jesus Eduardo, Moreira Carlos, Skrzypczak Izabela

Archives of Civil Engineering

|

2023

|

Vol. 69, nr 2

607--621

EN

The paper presents the results of a comparative study of the land system of the city square and adjacent buildings for Rzeszów in Poland. The study made use of a cadastral map at a scale of 1:2880 and a modern land and building record map. For the purpose of adjusting reference systems, the cadastral map recorded in the form of a digital raster image, in accordance with applicable provisions of polish law (Journal of Laws No. 263 §49), was subjected to a two-stage calibration. The first stage consisted in carrying out initial calibration with the employment of first-degree affine transformation. In the second stage, final calibration was performed using mathematical transformation that considered the distortions detected in the previous stage. The results showed shifts, consolidations, and divisions of land parcels with regard to the present state, and changes to property structure. The proposed method may prove useful for further research on historical urban system morphology, and on restoration and renewal of the urban tissue.

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań porównawczych układu przestrzennego rynku miejskiego i zabudowy przyległej dla Rzeszowa w Polsce. W opracowaniu wykorzystano mapę ewidencyjną w skali 1:2880 oraz współczesną mapę ewidencyjną gruntów i budynków. W celu wyrównania układów odniesienia mapa ewidencyjna zarejestrowana w postaci cyfrowego obrazu rastrowego, zgodnie z obowiązującymi przepisami polskiego prawa - Dz.U. Nr 263 §49, została poddana dwuetapowej kalibracji. Pierwszy etap polegał na przeprowadzeniu wstępnej kalibracji z wykorzystaniem transformacji afinicznej pierwszego stopnia. W drugim etapie przeprowadzono ostateczną kalibrację za pomocą transformacji matematycznej uwzględniającej zniekształcenia wykryte w poprzednim etapie. Wyniki pokazały przesunięcia, konsolidacje i podziały działek w stosunku do stanu obecnego oraz zmiany w strukturyze własności. Zaproponowana metoda może okazać się przydatna w dalszych badaniach morfologii historycznego układu urbanistycznego oraz rewaloryzacji i odnowy tkanki miejskiej.

2

Radiologia w Rzeszowie

Guz Wiesław

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2022

|

Vol. 11, nr 2

91--94

PL

Autor przedstawia rozwój radiologii w Rzeszowie w aspekcie historycznym.

EN

The author presents the development of radiology in Rzeszów in the historical aspect.

3

The concentration level of PM10 in southern Poland (Katowice, Kraków, and Rzeszów) during the year 2018

Qor-el-aine Achraf, Béres András, Géczi Gábor

Science, Technology and Innovation

|

2021

|

Vol. 14, no. 3-4

27--34

EN

Human health and food quality are greatly affected by the state of the ambient air. In the European Union, Poland is considered as a country that has the most polluted air. The level of PM10 concentration exceeds the EU limit value in almost all the areas of Poland, but higher concentrations are registered in the southern regions, which are considered as the coal heartlands. Katowice, Kraków, and Rzeszów are three big cities in the southern part of Poland and are surrounded by coal mining industries. High PM10 concentrations are usually registered in these three cities, especially in the winter period. In 2018, the peak PM10 daily concentration occurred in the three cities at the same period (04/03/2018 in Rzeszów, 05/03/2018 in Kraków, and 05/03/2018 in Katowice). The aim was to identify the effect of each of the 8 coal mines that exist in Poland on the level PM10 concentration for the first week and March where the highest daily PM10 concentration for the year 2018 was registered. Using HYSPLIT Frequency analysis, the results showed that 100% of the particles coming from Bełchatów, Bolesław Śmiały, Halemba, Jas-Mos, Pniówek and Marcel Coal Mines hit Katowice region, and 10% from Bogdanka. While for Kraków, it was affected by 100% of the particles that are originated from Bolesław Śmiały, Pniówek, Halemba, and Jas-Mos Coal Mines and 10% Bogdanka, Bełchatów, and Marcel Coal Mines. Moreover, Rzeszów was the least affected city by the coal mines, 10% of the particles coming from Bogdanka, Bełchatów, Jas-Mos and Marcel, Halemba, and Pniówek Coal Mines attributed to high PM10 concentration during the first week of March 2018. Katowice and Kraków are more affected by the coal mines industry, Particulate Matter particles originating from the coal mines sites contribute to the high level of PM10 concentration.

4

Stosunek mieszkańców Rzeszowa do odnawialnych źródeł energii

Krempa Mariola, Korab Izabela, Jacejko Patryk, Mazur-Pączka Anna

Polish Journal for Sustainable Development

|

2019

|

T. 23, cz. 2

47--52

PL

W XXI wieku następuje rozwój i intensyfikacja gospodarki. Powoduje to zwiększenie wydobycia surowców kopalnych i przyczynia się do wdrażania nowych technologii. Wyczerpywanie surowców kopalnych prowadzi do zmniejszenia opłacalności inwestycji. Energia pozyskiwana z konwencjonalnych źródeł energii ma negatywny wpływ na środowisko naturalne. W wyniku spalania węgla do atmosfery dostają się duże ilości dwutlenku węgla i siarki, co powoduje nasilenie efektu cieplarnianego. Zaletą funkcjonowania odnawialnych źródeł energii jest ich mniejszy negatywny wpływ na środowisko. Wykorzystując energię wody, wiatru oraz słońca możemy w niekonwencjonalny sposób pozyskiwać energię, dzięki czemu chronimy środowisko i ratujemy dobrą kondycję ekosystemów, które nam pozostały. Wyniki badań wskazują na wzrastającą świadomość mieszkańców Rzeszowa w tym zakresie.

EN

Over the years, we have been observing faster development of the economy. Its development drives the extraction of fossil raw materials and contributes to the implementation of new technologies. Resources are limited, which increases the cost of their extraction. The depletion of fossil raw materials leads to a reduction in the profitability of investments and entails high mining costs. Energy obtained from conventional energy sources has a negative impact on the natural environment. As a result of burning these raw materials, large amounts of carbon dioxide and sulfur get into the atmosphere, which intensifies the greenhouse effect. The advantage of operating renewable energy sources is their lower environmental impact. Using water, wind and sun, we can obtain energy in an unconventional way, thanks to which we protect the environment and save ecosystems that we have left. The research results indicate the growing awareness of the inhabitants of Rzeszow in this respect.

5

Synagogi Rzeszowa. Część 1. Synagoga Staromiejska

Tobiasz L.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 51

72--85

PL

Przedwojenne piękno i bogactwo rzeszowskich synagog znamy niestety już tylko z opisów Alfreda Grottego, Władysława Łuszczkiewicza oraz zdjęć Szymona Zajczyka i Edwarda Janusza. Po Holokauście, wobec nieobecności Żydów, nieużywane i opuszczone synagogi popadały w ruinę. Mimo to przez wiele lat wciąż były ważnym elementem krajobrazu kulturowego polskich miast. Część z nich została przebudowana, inne otrzymały nowe funkcje, które wiązały się z ich adaptacją, co w wielu przypadkach niekorzystanie wpłynęło na ich wartość kulturową. Niniejszy artykuł jest pierwszą z dwóch publikacji o historii rzeszowskich synagog i dotyczy synagogi Staromiejskiej. Obiekt ten zlokalizowany jest przy ul. Bożniczej 4 i zwany jest także „małą synagogą” lub „starą szkołą”. Dokładna data jego powstania nie jest znana. Przyjmuje się, że pierwsza bożnica murowana na terenie Rzeszowa powstała około 1610 roku. Obecnym właścicielem budynku jest Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie, a dzierżawcą obiektu do końca 2016 roku było Wojewódzkie Archiwum Państwowe. Obecnie synagoga Staromiejska jest nieużytkowana.

EN

Pre-war beauty and wealth of Rzeszow synagogues are known, unfortunately, only from descriptions of Alfred Grotte, Władysław Łuszczkiewicz and photos of Szymon Zajczyk and Edward Janusz. After the Holocaust, in view of the absence of Jews, unused and abandoned synagogues were falling into ruin. Nevertheless, for many years they still constituted an important element of the cultural landscape of Polish cities. Some of them have been altered, while others have been adjusted to new functions that involved their adaptation, which in many cases negatively influenced their cultural value. This article is the first of two publications on the history of Rzeszow synagogues and concerns the Old Town Synagogue. The object is located at 4 Bożnicza St. and is also referred to as the “Small Synagogue” or the “Old School”. The exact date of its creation is unknown. It is assumed that the first masonry temple in Rzeszow was erected around 1610. The current owner of the building is the Jewish Religious Community in Krakow, and until the end of 2016 the object leaseholder was the Voivodeship State Archive. Currently the Old Town Synagogue is not used.

6

Urbanistyka miasta Rzeszowa w aspektach historycznych

Gosztyła M., Mikrut A.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 3/II

79--90

PL

W artykule został opisany rozwój struktury przestrzennej miasta Rzeszowa. Kształtowanie się tego ośrodka było procesem trwającym kilka wieków. Proces formowania tkanki miasta został podzielony na etapy, których wyznacznikiem są przełomowe wydarzenia historyczne. W artykule scharakteryzowano urbanistykę Rzeszowa, zaczynając od opisu badań archeologicznych dotyczących pierwszych osad na tym terenie, a kończąc na czasach współczesnych. Załączone mapy i plany obrazują zmiany przestrzenne struktury miasta. Nadrzędnym celem artykułu było przedstawienie usystematyzowanego procesu urbanistycznego stolicy podkarpacia. W tekście przywołano istotne aspekty z bogatej i różnorodnej historii miasta, przedstawiając ich znaczenie w procesie formowania się struktury dzisiejszego Rzeszowa. Artykuł może przyczynić się do wyznaczenia kierunków dalszego rozwoju miasta.

EN

The article describes the development of the spatial structure of the city of Rzeszow. Formation of this complex was a process lasting several centuries. The process of forming the fabric of the city has been divided into stages, for which groundbreaking historical events were a determinant. The article characterizes urban planning Rzeszow, starting from the description of the archaeological research on the first settlements in the area, and ending with the modern times. The accompanying maps and charts illustrate the changes in the spatial structure of the city. The primary aim of this article was to present the structured process of urban capital of Subcarpathian. The text cites the relevant aspects of the rich and varied history of the city, showing their importance in the process of forming the structure of today's Rzeszow. The article can help to determine the directions of further development of the city.

7

Tereny przyłączone - studium problemu projektowego na przykładzie osiedla Przybyszówka w Rzeszowie

Rybka A., Mazur R.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 3/II

293--304

PL

W pierwszym dziesięcioleciu dwudziestego pierwszego wieku do Rzeszowa przyłączono obszar o powierzchni ponad sześćdziesięciu kilometrów kwadratowych. Tereny te stanowiły okoliczne wsie, które po włączeniu w granice miasta, nie zmieniły znacząco swojej struktury przestrzennej. Proces transformacji przestrzeni o rolniczym charakterze w przestrzeń miejską wymaga odpowiedniego przygotowania planistycznego. Reprezentatywnym obszarem, który pozwala na zdiagnozowanie kluczowych problemów jest Przybyszówka, której ostatnią część włączono do granic Rzeszowa w roku 2008. Zjawiska zaobserwowane na tym obszarze występują również na pozostałych terenach przyłączonych do miasta, które przy odpowiednim planowaniu mogłyby zostać zasiedlone przez ponad sto pięćdziesiąt tysięcy mieszkańców. Przed przystąpieniem do stworzenia głównych wytycznych planistycznych dla Przybyszówki, należy przeanalizować problemy już występujące oraz te, które mogą się pojawić w przyszłości. Znaczącym zagadnieniem wydaje się być identyfikacja problemów związanych z rozbudową istniejącej infrastruktury. Dotyczy to w głównej mierze komunikacji. Niemniej istotna jest problematyka rozwoju funkcjonalno-przestrzennego, który obecnie kształtuje się w oparciu o strukturę historyczną wiejskiej zabudowy oraz rozbudowę osiedli mieszkalnych w obrębie dawnej granicy miasta. Tereny przyłączone jako kontynuacja przestrzeni miejskiej powinny charakteryzować się zabudową o proporcjach i skali charakterystycznej dla Rzeszowa, która harmonizowałaby z zabudową już istniejącą. W artykule podjęte są zagadnienia, które mogą stać się punktem wyjścia do przyszłych decyzji planistycznych.

EN

In the first decade of the twenty-first century Rzeszow was joined to an area of more than sixty square kilometers. These areas were the surrounding villages, which, when incorporated into the city limits, did not significantly change their spatial structure. The process of transforming agricultural space into urban space requires proper planning. A representative area that allows to diagnose key problems is Przybyszowka, whose last part was included in the boundaries of Rzeszow in 2008. The phenomena observed in this area are also present in other areas connected to the city, which, with proper planning, could be inhabited by over one hundred and fifty thousand inhabitants. Prior to setting up the main planning guidelines for Przybyszowka, one should analyze the problems already present and those that may occur in the future. It seems important to identify problems related to the expansion of existing infrastructure. This mainly concerns communication. Nevertheless, the issue of functional-spatial development, which is currently being built on the basis of the historical structure of rural development and the expansion of residential estates within the former city boundary, is significant. Areas connected as a continuation of urban space should be characterized by buildings with proportions and scale characteristic for Rzeszow, which would harmonize with already existing buildings. The article addresses issues that may be the starting point for future planning decisions.

8

Stary Rynek w Rzeszowie – tynki stosowane w procesie renowacji obiektów zabytkowych. Aspekty technologiczne

Gosztyła M., Leś S., Sikorski K.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2017

|

z. 64, nr 4/I

87--101

PL

Rynek jako wizytówka miast jest miejscem o istotnych walorach kulturowych, a jego stan jest odzwierciedleniem potencjału i rangi ośrodków. W związku z tym faktem, niebywałą uwagę przykłada się do estetyki, najczęściej historycznej zabudowy okalającej płytę główną. Główny wpływ na stan techniczny frontowych elewacji śródmiejskich kamienic ma jakość wykonanych robót i użytych materiałów, co związane jest bezpośrednio z czteroetapowym systemem diagnozy, naprawy i użytkowania obiektu. Wspomnieć należy, iż prawidłowe rozpoznanie zależności przyczynowo skutkowej jest zagadnieniem kluczowym w przypadku właściwego wykonania prac konserwatorskich. W artykule zwrócono uwagę na celowość stosowanych pokryć elewacji na przykładzie rzeszowskiego Starego Rynku, którego zabudowa w ostatnich latach poddana została szeregowi prac związanych z poprawą istniejącego stanu technicznego. Pod rozważania poddano kilka rodzajów tynków używanych podczas wykonywania prac konserwatorskich związanych z zabezpieczeniem obiektu. Wśród nich wymienić należy tynki wapienne, cementowe, cementowo – wapienne oraz renowacyjne. Na podstawie wykonanych badań stwierdzono stan obecny obiektów referencyjnych, co pozwoliło sformułować wnioski dotyczące przydatności zastosowanych rozwiązań. Jedynie tynki renowacyjne umożliwiły spełnienie założeń projektowych, tj.: wpłynęły na obniżenie zawartości wilgoci w przegrodach. Bezsprzeczną zaletą tynków renowacyjnych, wynikającą z ich składu oraz struktury, jest kumulowanie soli wewnątrz porów, co przekłada się na ich wysoką trwałość (nie stwierdzono odparzania lub odspajania tynku od powierzchni muru). Dodatkowo w artykule poruszono zagadnienia związane z poprawnością wykonania prac konserwatorskich oraz wpływem doboru materiałów na trwałość wykonanych pokryć elewacji.

EN

The market is a place with significant cultural advantages and his state is a proff of potential and the rank of city or town. Due to that fact, attenition is being put to aesthetics of frontal elevation of tenement houses located around the historical square. Quality od performed work and materials used in renovation has main influance on technical condition of front elevations. Renovation issue is strongly connected with diagnosis, repair and usage solution of building. In the article attention is being paid to the appropriateness of applied covers of elevation on the example of the Rzeszów Old Square (buildings were fixed in past few years). Few kinds of plaster were put under consideration (lime plaster, cement plaster, lime and cement plaster, renovation plaster). According to examinations of current state of referentail buildings conclusions were made. Only renovation plaster enabled to fulfil design assumptions, i.e.: influenced on lowering the moisture of walls. Indisputable advantage of renovation plaster (resulting from their composition and the structure) is ability to accumulate melted minerals inside plaster leeks what makes them more permanent (plaster coming off from the surface of a wall has not been stated). Additionally the issues of performation of renovation works and influecne of materials quality were brought up.

9

Działania na rzecz rozwoju transportu zrównoważonego w Rzeszowie

Śmieszek M., Dobrzańska M., Dobrzański P.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 12

637--640, CD

PL

W artykule zostały omówione problemy związane z funkcjonowaniem transportu osób na terenie miast. Dynamiczny rozwój miast i wzrost dochodu ludności w wielu przypadkach przyczynił się do ograniczenia roli transportu publicznego i nadmiernego wzrostu ruchu samochodów osobowych. Tendencja ta jest szkodliwa dla środowiska. Pociąga za sobą wzrost zapotrzebowania na paliwa ropopochodne, ogranicza komfort życia w mieście i w efekcie końcowym na skutek kongestii generuje dodatkowe koszty związane z działalnością firm i ludzi na obszarze miejskim. Zgodnie z polityką UE ta szkodliwa tendencja musi zostać ograniczona. Przyczynić do tego ma się w znacznym stopniu rozwój transportu zrównoważonego. Na przykładzie miasta Rzeszowa omówione zostały wybrane działania i środki przedsięwzięte w ramach rozwoju transportu zrównoważonego.

EN

The article presented the problems connected with the operation of people transport in cities. The dynamic development of cities and the increase in the income of the population has in many cases contributed to limiting the role of public transport and the excessive growth of passenger traffic. This tendency is harmful to the environment. It entails an increase in the demand for petroleum fuels, reduces the comfort of living in the city and, as a result, congestion generates additional costs for businesses and people in urban areas. In line with EU policies, this damaging tendency must be limited. The development of sustainable transport is to a large extent possible. An example of the city of Rzeszow is described the selected actions and measures undertaken within the framework of the development of sustainable transport.

10

Wpływ buspasów na płynność ruchu samochodów na wybranych odcinkach dróg w Rzeszowie

Jaworski A., Kuszewski H., Ustrzycki A.

TTS Technika Transportu Szynowego

|

2015

|

R. 22, nr 12

720--723, CD

PL

W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań płynności ruchu na wybranych trasach w Rzeszowie. Analiza dotyczyła dróg, na których wprowadzono wydzielone pasy ruchu, tzw. buspasy. Celem badań jest ocena wpływu zmian infrastruktury drogowej w postaci buspasów, na płynność ruchu samochodów pozbawionych możliwości poruszania się po tych pasach.

EN

The article presents selected research results of the cars traffic flow on selected routes in Rzeszow. The analysis included roads where bus lanes were made. The aim of the study was to assess the impact of changes in road infrastructure in the form of bus lanes, on traffic flow of cars without mobility on these lanes.

11

Stara i nowa drewniana zagroda w Rzeszowie

Patoczka P.

Topiarius. Studia krajobrazowe

|

2015

|

Nr 1

35--48

PL

We współczesnych, wielkich miastach, a do takich zaliczyć możemy Rzeszów, kształtowanie i ochrona drewnianej, tradycyjnej architektury staje się coraz trudniejsza. Zachowane jeszcze śladowo stare zagrody i pojedyncze budynki, z reguły położone na obrzeżach, na terenach dawnych wsi i jurydyk, są adaptowane do nowych standardów. Przebudowy i rozbudowy polegają na całkowitej zmianie formy zewnętrznej i struktury wnętrz obiektu. Istnieje jednak wiele możliwości nawiązania do drewnianego wątku architektury i zdobnictwa ludowego w nowoczesnych domach. Stąd próba opisania i narysowania tego co stanowi dziś realny zakres zastosowań detali drewnianych w zdobieniu nowych domów . Wznoszone na małych, miejskich działkach, przy osiedlowych uliczkach, mogą być otoczone ogródkami kwiatowo – warzywnymi i drzewami sadowymi. Przekonanie o takim właśnie kierunku działania nie jest jednak powszechne, a przeważa pogląd o nowobogackim, wielkomiejskim, post modernistycznym i uniwersalnym budowaniu i urządzaniu działek.

EN

Within the borders of Rzeszów some traditional homesteads are still visible. Wooden architecture should be protected or adapted for the preservation of local history and traditions. Many examples indicate ugly and non-functional remodeling of such buildings. Therefore, we must indicate the possibility of linking “old and new” in order to preserve the beauty of form, richness of content and usability of new houses which are built on small, internal plots.