Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Application of terrestrial laser scanning for the evaluation of geokinematics of selected structural phenomena in mine workings in the rudna mine (SW POLAND)

Sokalski Dominik, Wojewoda Jurand

Mining Science

|

2023

|

Vol. 30

113--133

EN

A series of terrestrial laser scanner measurements were made at selected sites of the Rudna mine. Using the method of differential images, the applicability of scanning was demonstrated for the recognition of the deformations taking place and the destruction of post-mining voids in the rock mass. At the same time, the usefulness of the technique used for the documentation of tectonic phenomena, practically invisible with classical methods of geological documentation, was demonstrated. The structure discovered by the authors, tectonic elongated-helicoidal asymmetric gouge (TEHAG), documents the process of horizontal and parallel to layering tectonic dislocations of rocks.

2

Profilaktyka zagrożenia tąpaniami w warunkach eksploatacji złoża rud miedzi na dużych głębokościach, na przykładzie pola SI-XXV/1 O/ZG Rudna

Bodlak Maciej, Butra Jan, Gradecki Dawid

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2020

|

nr 1

5--19

PL

Artykuł przedstawia wyniki analizy przyczynowo-skutkowej warunków geologiczno-górniczych występujących w polu eksploatacyjnym SI-XXV/1 O/ZG Rudna, przebiegu dotychczasowej eksploatacji złoża rud miedzi oraz towarzyszącej jej aktywności sejsmicznej. W celu dokonania oceny efektywności dotychczasowej eksploatacji, a także przeprowadzenia analizy skuteczności profilaktyki zagrożenia tąpaniami, podzielono cały przebieg czasowy eksploatacji na okresy, w których roboty prowadzono różnymi systemami eksploatacji – J-UG-PS, R-UO, R-UO/H i J-SZ/UG. Przeprowadzono analizę skuteczności zapobiegania zagrożeniom poprzez prowokację wstrząsów góro-tworu, w zależności od stosowanego systemu eksploatacji, sposobu rozcięcia calizny oraz zakresu aktywnej profilaktyki zagrożenia tąpaniami. Na tej podstawie dokonano weryfikacji metod profilaktyki tąpaniowej i przed-stawiono jej proponowany, optymalny zakres dla dalszych robót wybierkowych.

EN

The article presents results of geological and mining conditions analysis for SI-XXV/1 mining panel in “Rudna” mine, including description of past exploitation and accompanying seismic activity. For evaluation of done exploitation and for analysis of rockburst hazard prevention methods efficiency, all past exploitation has been divided into periods, during which works were handled with different exploitation methods – J-UG-PS, R-UO, R-UO/H and J-SZ/UG. Analysis of bumps provocation efficiency has been made for different exploitation methods, rockbody cutting methods and scope of active rockbursts prevention methods. On that basis verification of rockbursts prevention methods was performed and optimal scope of these methods for future exploitation has been evaluated.

3

Zmienność mineralizacji wód dopływających z poziomu wapienia podstawowego do wyrobisk górniczych kopalni Rudna KGHM

Kiełczawa B., Chudy A., Ślusarczyk S.

Przegląd Geologiczny

|

2017

|

Vol. 65, nr 11/2

1290--1295

EN

The article discusses the results of the work on the variability of water mineralization in the Basal Limestone, inflowing to the excavations of the KGHM Polska Miedź S.A. Rudna mine. The spatial variability of the total water mineralization and concentrations ofparticular ions (Na+, Cl-, SO2-, Ca2+ and Mg2+) were analyzed. It has been observed that the mineralization of waters from the Basal Limestone is from 12 to 256 g/dm3 with a mineralization gradient at 43.34 g/dm3/100 m. The waters are of the Na-Cl chemical type. It was found that the lowest concentrations of Na+ and Cl- characterize the southern part of the study area. Concentrations of these ions increase in the northern part of the Rudna mine, where the lowest content of sulphate ions and the highest concentrations of Ca2+ ion were observed. Based on selected, most commonly used hydrochemical indexes, an attempt was made to determine the origin of the major ions.

4

Mechanizm zjawiska sejsmicznego oraz tąpnięcia w OZG Rudna w Polkowicach z 19.03.2013 r. z wykorzystaniem lokalnych i regionalnych sieci sejsmologicznych

Rudziński Ł., Lizurek G.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2015

|

nr 3

61--72

PL

Zjawisko sejsmiczne z 19.03.2013 r. było jednym z najsilniejszych zarejestrowanych w ostatnim czasie na terenie działania kopalni rud miedzi w Polsce. W jego efekcie wyrobiska w rejonie wstrząsu uległy zniszczeniu. Lokalizacja hipocentrum w okolicy uskoku sugeruje możliwość zainicjowania wstrząsu na jego płaszczyźnie. Przedstawione badania próbują wyjaśnić naturę zjawiska w oparciu o dane sejsmologiczne, uzyskane z różnych sieci sejsmologicznych, dwóch lokalnych: kopalnianej oraz powierzchniowej jak również danych z wybranych szerokopasmowych stacji sejsmicznych. Przedstawione wyniki sugerują skomplikowaną naturę mechanizmu wstrząsu, począwszy od słabszego o silnej składowej ścinającej, do silniejszego o charakterze implozji, odpowiadające za zjawisko tąpnięcia. Przeprowadzone modelowania syntetyczne sugerują, że mechanizm tąpnięcia miał naturę zapadnięcia się stopu wraz z jednoczesnym wypiętrzeniem spągu. Tego typu mechanizm tąpnięcia potwierdza przeprowadzona wizja lokalna.

EN

March 19th, 2013 seismic event occurred in Rudna mine, Poland was one of the strongest ever observed on this area. The event was both widely felt and in-mine tunnels were affected with heavy rockburst. Origin location close to Rudna Główna fault, strongly suggests that the event could be a reason of the fault reactivation. Based on seismological dataset recorded on different seismological networks: two locals and one regional with broadband equipments, we try to explain seismic source mechanism. Presented investigations suggest a complex nature of the Rudna's event which started as a smallest tremor with high double – couple component and which was followed by stronger event characterized with implosive part of moment tensor. Simple model of rockburst can be used to explain seismograms observed on regional distances. Such model was actually affirmed with in-mine damages observation.

5

Ocena istotności wpływu transferu naprężeń statycznych wywołanych przemieszczeniem kosejsmicznym wstrząsów górniczych na proces sejsmogeniczny w kopalniach

Orlecka-Sikora B.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2009

|

T. 35, z. 2/1

507-514

EN

We investigated an effect of static stress transfer for the mining-induced seismicity from Rudna Mine. We consider events of energy over 10/5J, which occurred in Rudna Mine from 1993-2006. We examine the possible triggering checking correlation between event locations and the stress-increased zones. We find that more than 50% of the analyzed seismic events occurred in areas where stress was enhanced due to the occurrence of previous events. Statistical test proved that for stress changes from 0.02 bar static stress triggering in Rudna Mine exists and this effect is statistically significant at the 95% confidence level.

6

A study of the interaction among mining-induced seismic events in the Legnica-Głogów Copper District, Poland

Orlecka-Sikora B., Papadimitriou E., Kwiatek G.

Acta Geophysica

|

2009

|

Vol. 57, no. 2

413-434

EN

We applied the Coulomb stress transfer technique to investigate interactions among seismic events induced by mining works in the Rudna mine in the Legnica-Glogów Copper District in Poland. We considered events with energy greater than 10⁵ J from the period 1993-1999. We examined the influence of the cumulative static stress changes (ΔCFF) due to previous events on the generation of subsequent ones. The results indicate that in many cases strong mining tremors produce changes in the state of stress of a sufficient magnitude to influence subsequent events. The location of over 60% of events is consistent with stress-enhanced areas where the values of ΔCFF were above 0.01 MPa. For most of the events located inside areas of a calculated negative ΔCFF, their modelled rupture zone was partially located inside stress enhanced area, providing thus additional evidence for possible triggering at the nucleation point.

7

Wpływ skutków wstrząsu sejsmicznego E = 1,9-10⁹ J na rygory prowadzenia eksploatacji pola G-1/7 O/ZG Rudna

Laskowski M., Samokar Z., Sosnowski K., Wróbel J.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2008

|

Wyd. spec. nr 7

207-214

PL

Eksploatacja w polu G-1/7 O/ZG Rudna w znacznej części realizowana była w granicach filara ochronnego miasta Polkowice w warunkach zagrożenia tąpaniami. Z uwagi na aktywność sejsmiczną, towarzyszącą tej eksploatacji, zwłaszcza wstrząsy o najwyższej energii, przy ustalaniu zasad i rygorów prowadzenia robót górniczych oprócz profilaktyki tąpaniowej należało uwzględniać zagadnienia związane z ochroną zabudowy powierzchni.

EN

Progress of mining exploitation at G-1/7 panel of "Rudna" Cooper Mine was going in area of Polkowice town protection pillar with companion higher seismic activity hazard. In paper was presented method of underground mining works and regulations associated with influence of mining exploitation on terrain surface.

8

Stopień bezpieczeństwa i warunek zatrzymania się prądów podczas pracy równoległej wentylatorów głównych przy dwóch szybach wydechowych projektowanej kopalni głębokiej

Bystroń H.

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

|

2007

|

R. 45, nr 6

7-11

PL

Korzystano z tego samego obiektu badania, założeń i wyników obliczeń wykonanych metodą termodynamiczną we wcześniejszej pracy. Nawiązano do znanego układu dwóch równań oczkowych i na nim opartych: stopniu bezpieczeństwa i warunku zachowania prostego (pierwotnego) kierunku prądów podczas pracy równoległej wentylatorów głównych przy dwóch szybach wydechowych obydwu projektowanych kopalniach przyjętych za obiekt badania. Opracowano układ dwóch równań oczkowych dotyczących przypadku zatrzymania się prądu w bocznicy wypadkowej podsystemu, w którym pracuje wentylator główny o mniejszej energii użytecznej. Korzystając z tego układu równań wyprowadzono wzór określający stopień bezpieczeństwa i warunek zatrzymania się wspomnianego prądu we wspomnianych obydwu kopalniach. W analizie uzyskanych wyników porównano moc użyteczną wentylatora głównego o większej energii użytecznej podczas wspomnianego zatrzymania się prądu w obu kopalniach z mocą użyteczną wentylatorów głównych w kopalni Polkowice-Sieroszowice i kopalni Rudna.

EN

The same research object as in the previous study was taken into consideration, with the same assumptions and with the use of the results of calculations that had been carried out by means of the thermodynamic method. The known set of two mesh equations was referred to as well as, basing on them, the safety grade and condition for keeping straight (primary) direction of air streams during parallel operation of main fans at two upcast shafts in both planned mines being the subject of the study. A set of two mesh equations was elaborated, pertaining to the case of standstill of air current in the resultant airway of the subsystem where the main fan of lesser usable energy operates. With the use of this set of equations a formula was derived determining the safety degree and the condition for standstill of the mentioned air current in two mines. When analyzing the obtained results the power of the main fan of higher usable energy was compared with the usable power of the main fans at Polkowice-Sieroszowice and Rudna mines.

9

Wpływ zjawiska konwergencji i wyciskania złoża do wyrobiska górniczych na ewidencję zasobów rudy miedzi w kopalni "Rudna"

Rożek R., Kaczmarek W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2006

|

R. 48, nr 1-2

108-112

PL

Ewidencję zasobów kopaliny prowadzi się w oparciu o zatwierdzoną dokumentację geologiczną i projekt zagospodarowania złoża. Podstawową jednostką obliczeniową przy sporządzaniu ewidencji zasobów jest tzw. geologiczny blok obliczeniowy. Cały obszar złoża pokryty jest siatką bloków obliczeniowych. W części rozpoznanej w kategorii C1, są to wieloboki Bołdyriewa oparte na pojedynczych otworach powierzchniowych a w części rozpoznanej w kategorii A+B, podział na bloki obliczeniowe wynika z rozpoznania złoża wyrobiskami górniczymi. W oparciu o zatwierdzone w dokumentacji zasoby kopaliny i prowadzone na bieżąco obliczenia ilości wydobytej rudy sporządza się corocznie ewidencję ubytku zasobów na skutek wybierania i strat złoża. Szacowanie ubytku zasobów geologicznych z tytułu eksploatacji i strat stanowi jeden z zasadniczych elementów operatu ewidencyjnego zasobów. Ewidencja ubytku kopaliny na skutek eksploatacji i strat oparta jest na parametrach pierwotnych złoża i zakłada ich stałość od momentu rozcięcia złoża do momentu likwidacji i przejścia w zroby. Jednak szereg obserwacji dołowych pokazuje, ze założenie to nie jest do końca prawdziwe. Jednym z czynników mających wpływ na zmianę parametrów złożowych jest zjawisko konwergencji i wyciskania złoża do wyrobisk górniczych. Efektem tych zjawisk jest redukcja wysokości wyrobisk górniczych na etapie likwidacji filarów eksploatacyjnych. W przedziale czasowym między rozcięciem górotworu robotami górniczymi, a likwidacją parceli następuje szereg zjawisk polegających na wyciskaniu rudy do wyrobiska, wynoszeniu ociosów na krawędziach filtrów eksploatacyjnych i obsypywaniu rudy z ociosów do wyrobiska. W trakcie prowadzenia robót górniczych związanych z eksploatacją, utrzymaniem drożności wyrobisk, wyłożeniem ociosów i niwelacją spągu wyrobisk, wybierana jest ruda przemieszczona do wyrobiska na skutek konwergencji i wyciskania. Urobek uzyskiwany w ten sposób jest bardzo trudny do ewidencji i obmiaru geodezyjnego. Prawidłowe rozliczenie ilości wydobytej rudy i porównanie jej z ubytkiem zasobów pierwotnych jest bardzo skomplikowane. Od dwóch lat w kopalni "Rudna" realizowany jest projekt mający na celu określenie skali zjawisk konwergencji i wyciskania oraz oszacowanie wpływu tych zjawisk na ewidencjonowanie ubytku zasobów z tytułu eksploatacji i strat.

EN

Exploitation works in underground copper mines cause a number of physical phenomenon like pressing ore into a mining working, lifting walls of pillars are ore falling dawn into a working. Certain mining activities are carried out to maintain the mining working in good order condition. During these activities, some amount of ore is mined, which is difficult to measure and estimate. That fact affects on estimation of ore resource, which were mined out, in annual resources rapport.

10

Wybrane pierwiastki towarzyszące w piaskowcach białego spągowca w złożach rud miedzi Kopalni Rudna

Kaczmarek W., Rożek R., Śliwiński W.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2005

|

Vol. 47, nr 2

29-33

PL

Artykuł prezentuje dane na temat zawartości i rozmieszczenia poziomego metali towarzyszących (Ag, Co, V, Ni, Mo) w piaskowcowej rudzie miedzi na obszarze kopalni Rudna. Zawartość wymienionych metali jest w rudzie piaskowcowej niższa niż w rudzie łupkowej i dolomitowej (wyjątek stanowi kobalt). Zawartość miedzi spada w rudzie piaskowcowej w kierunku NE, podobnie zachowują się Mo, V, Ni. Wszystkie te metale wykazują ponadto zmniejszone koncentracje w obrębie elewacji i liczne drobne maksima w obrębie depresji. Przy czym maksima te dla poszczególnych pierwiastków nie pokrywają się ze sobą, a maksima molibdenu wykazują ponadto przesuniecie w kierunku brzegów depresji. Srebro i kobalt wykazują tendencje przeciwstawną, ich zawartość rośnie ku SW. W przypadku srebra obserwuje się wyższe koncentracje tego pierwiastka na terenie depresji, podczas gdy kobalt wykazuje jako jedyny z analizowanych pierwiastków związek maksimów z elewacjami.

EN

The article presents some data concerning the content and distribution of subsidiary metals (Ag, Co, V, Ni, Mo) in the sand-stone ore within the Rudna Mine. The content of those metals in the sandstone ore is poorer than in shale and dolomite ores (the exception is cobalt). The copper content in the sandstone ore decreases in NE, and so Mo, V, Ni does as well. Ali those metals concentrations are poorer within the elevation (paleohigh) areas and numerous small maximum concentrations occur within depressions. The richest concentrations of particular metals don't coincide with each other and the maximum Mo content is moved close to the elevation borders. The distribution of silver and cobalt presents the opposite trend, the content increases towards SW. The richest concentrations of silver are noticed within depression areas, whereas the high cobalt content, as the only one of analysed metals, is involved with elevation areas.

11

Likwidacja wzmożonego dopływu wody do szybu R-XI w Zakładach Górniczych Rudna

Kosmalski M., Kulicki J., Stróżyński M.

Geoinżynieria i Tunelowanie

|

2005

|

nr 1

46-54

PL

Szyb R-XI dla Zakładów Górniczych jest dwudziestym dziewiątym obiektem tego typu realizowanym na terenie Zagłębia Miedziowego przez Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń PeBeKa S.A. w Lubinie. 20.03.2002 r. na zmianie III, po zabudowie ostatnich dwóch żelbetowych pierścieni panelowych i wybraniu urobku dla wykonania wyłomu stopy szybowej na poziomie 632 m, zauważono na dnie szybu niewielki wyciek na kontakcie spąg-ocios, który oceniono na około 3-5 l/min. Woda była czysta, bardzo zimna i lekko słona. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że szyb głębiony dla potrzeb KGHM Polska Miedź S.A. wykonywany był przy pomocy specjalnej technologii zamrażania górotworu, która uniemożliwiała dopływy wody do szybu z warstw wodonośnych do głębokości 635 m. W artykule przedstawiono działania podjęte przez Inwestora i Wykonawcę dla ratowania szybu.

EN

The R-XI shaft for the Mining Company is the 29th structure of this type, realized in the area of the Copper Basin by the PeBeKa S.A. (Mines Construction Company), located in Lubin. On March 20, 2002, during shift III, following installing the last two reinforced concrete panel rings and extracting the diggings in order to make the breakout of the kerb on the level of 632 m, the small leak was seen at the bottom of the shaft, on the contact between the floor and shaft cheek, whose rate was evaluated anywhere between 3 and 5 l per minute. There would be nothing strange in these findings but for the fact that the shaft had been sunk for the purposes of KGHM Polska Miedź SA by means of the special, dedicated technology for rock mass freezing, which prevented the water from accessing the shaft from water bearing beds down to the depth of 635 m. The article presents the actions and corrective measures undertaken by the Investor and Contractor in order to rescue the shaft.

12

Geodezyjne obserwacje wpływów eksploatacji górniczej prowadzonej w rejonie szybów górniczych kopalni rud miedzi "Rudna"

Popiołek E., Ostrowski J.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2001

|

nr 18

53-75

PL

Artykuł prezentuje wyniki dotychczas przeprowadzonych obserwacji wpływów eksploatacji górniczej, prowadzonej od 1996 r. w częściach filarów ochronnych szybów górniczych kopalni "Rudna", które zawierają się pomiędzy granicami filarów wyznaczonych według Instrukcji z 1956 r. a granicami filarów wyznaczonych według Wytycznych z 1993 r. Obserwacjom podlegają repery zastabilizowane w szybach, na obiektach przemysłowych zlokalizowanych w granicach terenów chronionych oraz znaki ziemne, stanowiące linie obserwacyjne przecinające place szybowe. Rezultaty pomiarów wskazują, że eksploatacja dokonana do końca 2000 r. wywołała niewielkie deformacje terenu i obiektów przemysłowych oraz szybów. Pomimo znacznego zmniejszenia powierzchni filarów nie obserwuje się istotnych ruchów górotworu i powierzchni terenu w granicach terenów chronionych. Potwierdza to prawidłowość metody zastosowanej do skorygowania zbyt dużych filarów szybowych wyznaczonych w okresie, gdy brak było doświadczeń odnoszących się do skutków eksploatacji złoża rud miedzi w warunkach LGOM.

EN

The paper presents results of the previous observations of the influence of mining activity carried out from 1996, in some parts of the protective pillars of the "Rudna" mine shafts. The controlled bench-marks are stabilised in shafts, on the industrial constructions located on the protected areas and along the observation lines crossing the shaft sites. The measurements show that mining activity until 2000 caused only small deformations of the ground, mine buildings and shafts. Despite the substantial reduction of the pillars' surface we do not notice any serious rock-mass and ground movements within the protected areas. It confirms the legitimacy of the method used for correction of too big shaft pillars determined in the past when we did not have any experience connected with mine activity influence in LGOM conditions.