W artykule stanowiącym przegląd literatury dotyczący rozwoju technologii z dziedziny poliuretanów (PUR) w ciągu 60. ostatnich lat omówiono zagadnienia, już dziś historyczne, związane z otrzymywaniem surowców - diizocyjanianów i dioli - oraz klasycznych wielkocząsteczkowych związków poliuretanowych, takich jak elastomery i pianki. Przedstawiono syntezę PUR metodą stopniowej poliaddycji wraz z jej modelowaniem kinetycznym a także proces reaktywnego formowania elastomerów poliuretanowych. Zaprezentowano najnowsze technologie obejmujące wytwarzanie ekologicznych wodnych klejów i lakierów PUR opartych na dyspersjach wodnych typu jonomerów oraz sposoby otrzymywania kopolimerów uretanowo-akrylowych i uretanowo-siloksanowych typu core-shell. Podano także kilka przykładów najnowszych zastosowań PUR (wytrzymałe mechanicznie nanokompozyty, biozgodne materiały medyczne lub ciekłokrystaliczne materiały dla elektroniki i optyki). Zasygnalizowano problem zagospodarowania odpadów poliuretanowych.
EN
The article is a review of development of polyurethanes (PUR) technologies during past 60 years. The problems, now being historical, concerning the preparation of raw materials: diisocyanates and diols (Scheme A) and classical macromolecular polyurethane compounds such as elastomers or foams (Fig. 1, 6) were discussed. PUR synthesis via gradual polyaddition (Fig. 2, 3), its kinetic modeling (Fig. 4, Table 1) and the process of reactive molding of polyurethane elastomers (Fig. 5) were presented. The newest technologies concerning the preparation of ecological PUR adhesives and varnishes based on ionomer type aqueous dispersions and the methods of production of core-shell type urethane-acrylic or urethane-siloxane copolymers are described. Selected examples of new applications of PUR are given: mechanically stable nanocomposites, biocompatible materials for medicine, liquid crystalline materials for electronics and optics. The problem of PUR waste management was mentioned (Fig. 7).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.