Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: Równina Bielska

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Znaczenie analizy morfogenetycznej w ocenie wrażliwości środowiska gruntowo-wodnego na zanieczyszczenia antropogeniczne na obszarze Równiny Bielskiej

Falkowska E.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

2014

Vol. 23, No. 3

201--214

Badania prowadzone na obszarze Równiny Bielskiej, ukształtowanej w trakcie zlodowacenia Warty, stadiału Wkry (Mojski, 1972; Lindner i Marks, 1999), wskazują, że osady budujące wyróżnione formy rzeźby terenu różnią się wartościami parametrów izolacyjnych (geochemicznych i filtracyjnych). Istnieje więc związek między morfogenezą tego postglacjalnego obszaru a zdolnościami do zatrzymywania zanieczyszczeń osadów budujących ich strefę przypowierzchniową. Powiązanie właściwości izolacyjnych osadów z ich układem przestrzennym i genezą pozwoliło także stworzyć dla tego typu obszaru klasyfikację zdolności izolacyjnych osadów budujących wydzielone formy rzeźby terenu.

The studies were conducted in region of Bielska Plain. Its landscape was formed as a result of deglaciation of ice sheets during the Wartanian Glaciation, the Wkra Stadial (Mojski, 1972; Lindner i Marks, 1999). These investigations reveal that deposits of distinct geomorphological units are characterized by different value of isolation (geochemical and permeable) parameters. Therefore, there existed relationship between morphogenesis of this postglacial area and ability to hold pollution of deposits building their subsurface zone. Linking the isolation properties of the sediments and their origin also allowed creating for this type of area classification of isolation capacity of sediments building distinguished geomorphological units.

Ocena wrażliwości środowiska geologicznego na zanieczyszczenia w planowaniu przestrzennym na przykładzie obszaru okolic Orli na Podlasiu

Falkowska Ewa

Geologos

2007

Vol. 11

151--162

Badania przeprowadzone na obszarze Równiny Bielskiej w okolicach Orli w celu określenia prawidłowości rozmieszczenia naturalnych barier izolacyjnych (geologicznych) wskazują na występowanie związku pomiędzy genezą form geomorfologicznych a zdolnościami do zatrzymywania zanieczyszczeń osadów budujących ich strefę przypowierzchniową. W ramach badań wykonano kartowanie geologiczne z wykorzystaniem zdjęć lotniczych oraz określono skład granulometryczny, zawartość węglanu wapnia, zawartość substancji organicznej, pH, pojemność wymiany kationowej (CEC) oraz zawartość Cu, Cr, Co, Zn, Pb dla reprezentatywnych próbek gruntów. Morfogeneza obszaru, związana z procesem deglacjacji arealnej, spowodowała powstanie różnorodności litologicznej i strukturalnej tej strefy, a w konsekwencji także odmienności właściwości izolacyjnych osadów. Wysoczyznę morenową w okolicach Orli, ze względu na niską wodoprzepuszczalność i wysokie wartości pojemności sorpcyjnej budujących ją osadów, można uznać za obszar występowania naturalnej bariery izolacyjnej. Potencjalne zagrożenie stanowić tu może jednak odpływ ewentualnych zanieczyszczeń ze spływem powierzchniowym w kierunku stref o gorszych własnościach izolacyjnych, takich jak równiny akumulacyjne, tarasy kemowe lub fluwioglacjalne równiny piaszczyste. Rolę bariery izolacyjnej spełniają także organiczne utwory obniżeń wytopiskowych - torfy i namuły. Tarasy kemowe wysoczyzny zbudowane z piasków są strefami ułatwionej migracji potencjalnych zanieczyszczeń. O wysokim poziomie zagrożenia tych stref decyduje też płytkie położenie zwierciadła wód gruntowych. Dlatego lokalizacja obiektów uciążliwych w strefach występowania kemów i równin akumulacyjnych wymaga rozważenia konieczności zastosowania sztucznych barier izolacyjnych. W rejonie Orli stwierdzono również występowanie strefowości układu form geomorfologicznych. W sąsiedztwie doliny Białki i Orlanki powstały obszary o skomplikowanej budowie geologicznej i mozaikowym układzie wychodni. Natomiast fragmenty wysoczyzn morenowych oddalone od dolin rzecznych charakteryzują się występowaniem większych i jednorodnych litologicznie form. Jest to prawidłowość, która w znacznym stopniu powinna ułatwiać proces planowania przestrzennego.

Estimating the level of geological environment degradation risk appears to be a very important element of land planning. Among other things it should include an assessment of the soils susceptibility to pressure from anticipated anthropogenic factors. With the aim of such an assessment, investigations were carried out in the part of the Bielska Plain near Orla (eastern part of the Polish Lowlands). A geomorphologic model of the area was constructed as well as the evaluation of the susceptibility of cover soils to pollution. Lithological characteristics of deposits, filtration coefficient, cation exchange capacity (CEC) and heavy metal content (Pb, Cd, Cu, Cd, Cr, Zn, Co) were adopted as indicators of deposits’ pollution retention abilities. The connection between the presence of natural insulation barriers, and the geological setting and origin of postglacial areas in the Bielska Plain area was established. The geomorphology of the studied area was as the result of areal deglaciation. Typical morphological forms in the analyzed area include moranic plateau, melt-out depressions, side valleys connecting postglacial smaller melt- outs on the plateau and accumulation plains with a high-stand or ice-dammed sandy-silty or sandy cover. These forms are of different sediments which are characterized by different physical and chemical properties. Due to very high sorption abilities, low permeability potential and cohesive soils of morainic plateau and organic sediments form a natural barriers protecting groundwater from pollution.