Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Morphological characteristics and lithological conditions of the spring-heads in the Knyszyńska Primeval Forest

Micun Krzysztof, Roj-Rojewski Sławomir

Journal of Water and Land Development

|

2019

|

no. 40

27--37

EN

The aim of the study was to determine the morphological characteristics of selected spring-heads in the Knyszyńska Primeval Forest and to identify lithological conditions in areas where groundwater flows to the surface. During the study, detailed bed level measurements of the spring-head areas were conducted. Lidar laser data obtained from the Central Department of Geodetic and Cartographic Documentation in Warsaw were also used for the analysis of morphometry. Based on the data, the detailed contour maps were created in the Surfer 12 programme and the basic parameters of the morphometry of the studied springs were determined. To detect lithological conditions, granulometric analyses were conducted and the filtration coefficient of aquifers in the individual spring-heads was calculated using Hazen and USBSC empirical models. Due to the morphological situation, the examined objects were classified as sub-slope and riverbank spring-heads. In terms of shape, spring-head alcoves are classified as basin-shaped, bowl-shaped and spindle-shaped alcoves. Different morphological processes prevail in each of these types. Basin-shaped alcoves are formed mainly by lateral erosion, bowlshaped alcoves by seepage erosion, landsliding and accumulation in the bottom, spindle-shaped alcoves by seepage erosion, headward erosion, breaking and collapsing. In the investigated outflows of groundwater aquifers are sands and glacifluvial sands with gravel of varying grain size. The lithological variation of aquifers in the spring-heads, directly affects the rate of groundwater filtration in different parts of the alcoves, which in turn leads to different morphogenetic processes and results in changes in the morphology of the spring-head alcoves.

PL

Celem opracowania było określenie cech morfologicznych wybranych źródlisk na terenie Puszczy Knyszyńskiej oraz rozpoznanie warunków litologicznych w miejscach wypływu wód podziemnych na powierzchnię. W trakcie badań przeprowadzono szczegółowe pomiary niwelacyjne terenów źródlisk. Do analizy morfometrii wykorzystano również wyniki pomiarów laserowych Lidar, pozyskanych z Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Warszawie. Na podstawie danych stworzono w programie Surfer 12 szczegółowe mapy poziomicowe i określono podstawowe parametry morfometrii badanych źródlisk. W celu rozpoznania warunków litologicznych wykonano analizy granulometryczne, obliczono współczynnik filtracji utworów wodonośnych w poszczególnych źródliskach za pomocą wzorów empirycznych Hazena i USBSC. Ze względu na sytuację morfologiczną badane obiekty zaklasyfikowano do typów źródlisk podzboczowych, podstokowych i przykorytowych. Pod względem kształtu nisze źródliskowe zaliczono do typów nisz basenowatych, misowatych i wrzecionowatych. W każdym z tych typów dominują różne procesy morfologiczne. Nisze basenowate kształtowane są głównie przez erozję boczną, misowate przez erozję źródliskową, procesy osuwania i akumulacji dennej, natomiast w niszach wrzecionowatych dominuje erozja źródliskowa, wsteczna, obrywanie i odpadanie. Wyróżniono także układy dendrytyczne w zagłębieniach źródliskowych. W badanych wypływach wód podziemnych warstwy wodonośne stanowią piaski oraz piaski ze żwirem glacifluwialne o zróżnicowanym uziarnieniu. Najgrubsze frakcje budują warstwę wodonośną w obiekcie Pstrągownia, średnie uziarnienie mają wodonośce źródlisk Budzisk, Krzemianka i Łaźnie. Piaski drobno- i średnioziarniste stanowią warstwy wodonośne w obiektach Pólko i Pieszczaniki. Zmienność litologiczna utworów wodonośnych w źródliskach wpływa bezpośrednio na tempo filtracji wód podziemnych w różnych częściach nisz, co w następstwie prowadzi do różnego przebiegu procesów morfogenetycznych i skutkuje zmianami w morfologii nisz źródliskowych.

2

Ocena ruchu turystycznego w parku krajobrazowym Puszczy Knyszyńskiej

Sawicki B., Kobyłka A.

Ekonomia i Środowisko

|

2015

|

nr 4

243--252

PL

Celem niniejszego opracowania jest ocena ilościowa oraz jakościowa ruchu turystycznego w Parku Krajobrazowym Puszczy Knyszyńskiej.

EN

Researches on tourist traffic in landscape parks is very important, due to the level conservation level of the areas, and because of the educational and recreational functions accessible to the society, especially to the young people. The elaboration presents a qualitative and quantitative study of touristic traffic in Knyszyn Forest Landscape Park, between 1989-2010. The analysis of the data shows that this protected area was visited by 72 989 tourists over 22 years. Generally the number of visitors there is rising, and the largest group of the visitors are children. It has been noted, that there is a big quantitative variation between respective sociological segments of tourists. It follows a need to deepen research, standardize methodology of the research on tourist traffic in landscape parks.

3

Dolina rzeki Czarna w Puszczy Knyszyńskiej jako przykład plejstoceńskiej doliny wytopiskowej

Micun K.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2014

|

T. 14, z. 1

53--66

PL

Badania przeprowadzono w dolinie rzeki Czarna, w środkowej części Wysoczyzny Białostockiej. Celem badań było rozpoznanie budowy geologicznej i rzeźby oraz genezy obniżenia dolinnego. W trakcie badań przeprowadzono kartowanie geomorfologiczne. W odsłonięciach badano strukturę i teksturę utworów, wykonano analizy uziarnienia osadów dolinnych. Badania pozwoliły odtworzyć warunki sedymentacji i wnioskować o genezie doliny Czarnej. Obniżenie to zostało wykształcone w utworach plejstoceńskich stadiału górnego zlodowacenia warty. Głębokość obniżenia nie przekracza 20 m, a jego dno na przeważającej części wyściełają żwiry gliniaste i piaski żwirowo-pylaste. Współczesna dolina Czarnej nosi ślady przekształceń peryglacjalnych (pokrywy deluwialne u podnóży zboczy), działania procesów fluwialnych (mady, piaski i żwiry aluwialne) i akumulacji biogenicznej (obecność torfów). Działalność rzeki zaznacza się tylko w najbliższym sąsiedztwie jej koryta. Brak śladów erozji rzecznej oraz aluwiów w częściach obniżenia oddalonych bardziej od rzeki jest dowodem wytopiskowej genezy całej formy. W bezpośrednim otoczeniu występują formy typowe dla deglacjacji arealnej, kemy, tarasy kemowe oraz moreny martwego lodu. Ich obecność pośrednio dowodzi wytopiskowej genezy obniżenia. W świetle przedstawionych wyników należy uznać obniżenie dolinne rzeki Czarna za formę wytopiskową.

EN

The study conducted in the Czarna River valley in middle part of Białostocka Upland was aimed at recognizing the genesis of valley depression based on analyses of geological structure, surface deposits and relief. Geomorphological mapping was performed within the study. The structure and texture of deposits in outcrops was studied and granulation analyses of the valley sediments were executed. The Czarna River depression was shaped in Pleistocene deposits of an upper stadium of the Warta Glaciation. The depression isn’t deep, and its bottom is covered with clayey gravels and gravellysilty sands of a melt-out origin. The contemporary Czarna River valley bears the traces of periglacial changes (deluvial covers at the feet of slopes), the influence of fluvial processes (sands and alluvial gravels) and of biogenic accumulation (the presence of peat). The river’s activity is marked only in the closest surrounding of its channel. A lack of traces of alluvial erosion and alluviums in the parts of depression more distant from the river is a proof of dead ice origin of the whole form. Forms typical for the areal deglaciation: kames, kame terraces, and the dead-ice moraines can be found in the direct surrounding. Their presence indirectly proves a dead ice origin of the lowering. In view of presented results, the depression of the Czarna River valley should be considered a dead ice form.

4

Budowa i rozwój torfowiska Moskal w północnej części Puszczy Knyszyńskiej

Micun K., Karpowicz J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2012

|

Nr 29

99-109

PL

W pracy podjęto próbę rozpoznania budowy, określenia zbiorowisk fosylnych i na tej podstawie poznania genezy i rozwoju torfowiska Moskal w północnej części Puszczy Knyszyńskiej. Współczesną powierzchnię torfowiska buduje torf wysoki torfowcowo-kępkowy. Prawiecały obszar porasta sosnowy bór bagienny Vaccinio uliginosi - Pinetum z gatunkami podlegającymi ochronie, takimi jak: bagno zwyczajne (Ledum palustre), rosiczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia). W budowie torfowiska wyróżniono gatunki torfu: turzycowiskowy, torfowcowo-turzycowy, brzezinowy, sosnowo-torfowcowy, wełniankowo-torfowcowy, wełniankowy i torfowcowo-kępowy. Stopień rozkładu torfu wynosi średnio dla torfów niskich 25,8%, przejściowych 43,7%, wysokich 27,2%. Torfowisko Moskal wypełnia południowy fragment rozległego obniżenia wytopiskowego, utworzonego w trakcie deglacjacji lądolodu zlodowacenia warty. Proces tworzenia się złoża torfowiska zainicjowany został ponad 5000 lat temu w schyłkowej fazie okresu atlantyckiego. Początkowe podmoklisko, po zwiększeniu wilgotności w początkach subboreału, przekształciło się w turzycowisko, a następnie w torfowisko przejściowe. Torfy wysokie zaczęły się tworzyć w schyłkowej fazie subboreału. Torfowisko nadal jest w fazie akumulacji.

EN

The purpose of present research was recognition of structure, determination of fossil assemblages and on this basis, study of genesis and development of Moskal peatbog in the northern part of Puszcza Knyszyńska Forest. Contemporary surface of peatbog is made of sphagnum peat. Almost whole area is overgrown with swamp forest (Vaccinio uliginosi - Pinetum) with protected species like Ledum palustre or Drosera rotundifolia. The average peat's thickness was determined as 1,5 m, 3 m in maximum. The deposit is of a layered structure. In the structure, seven sorts of peats have beendefined: one kind of a fen type - Magnocaricetum peat, two of a transitional type - sedge peat and birch peat, and four of raised bog type: pine-sphagnum, cotton-grass - sphagnum, cotton-grassand sphagnum-clump peat. The degree of peat's decay equals averagely: for fens - 25,8%, transition bogs - 43,7%, raised bogs - 27,2%. The Moskal peatbog fills a southern part of a wide melt-out depression, created during the deglaciation of Warta Glaciation's ice-sheet. Process of creation of peatbog's deposit began over 5000 years ago in the declining phase of atlantic period. Existing wetland, after the increase of its humidity in the beginnings of subboreal, transformed into low sedge fen and later into transitional peatland. Raised bogs began to emerge in the ending phase of subboreal and they were formed during the whole Sub-Atlantic period. The peatbog is still in the phase of Sphagnum peat accumulation.

5

Detal architektoniczny jako jeden z elementów kształtowania tożsamości, na podstawie budownictwa funkcyjnego służb leśnych

Misiuk R.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 5-A/2

415--420

PL

Detal w architekturze świadczy o tożsamość i nie jest przejawem zacofania ani przeszkodą w rozwoju, lecz faktem dziedzictwa, do którego należy się odwoływać. Powinien jednak to być detal wyrosły z miejscowej tradycji. Na terenie Puszczy Knyszyńskiej budownictwo służb leśnych okresu międzywojennego z założenia mające świadczyć o polskości terenów oparło się wpływom architektury charakterystycznej dla terenów wschodnich.

EN

Detail in the architecture shows the identity and there is not the aspect of backwardness, not even the barrier in development , but the fact of heritage, to which you refer. However, the detail should be grow from local tradition. In the area of Knyszyńska Forest the interwar architecture of the forest servis, have to show the Polish areas, has resisted influences of architecture characteristic for eastern areas.

6

Ocena zagospodarowania turystyczno-rekreacyjnego Puszczy Knyszyńskiej

Bogucka A.

Ekonomia i Zarządzanie

|

2010

|

Vol. 2, no. 3

77-92

EN

Knyszyńska Forest Area in recent years is of great interest tourists. This is due to the convenient location adjacent to the agglomeration of Bialystok and the wealth of natural and anthropogenic area. One of the main factors attracting tourists as well as providing them with adequate conditions for relaxation is the development of tourism. Adequate infrastructure is an essential building block to the attractiveness of space tourism, as well as a stabilizing factor and regulating the tourism. The purpose of this study is to analyze the state of development of tourism - recreation area Knyszyńska Forest and evaluation standards and quality of tourism infrastructure. The main research method was a diagnostic survey carried out using the questionnaire technique.

7

Jednostki torfu o niepewnej przynależności systematycznej rozpoznane w rozwoju trzech złóż torfowych Puszczy Knyszyńskiej

Drzymulska D.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2009

|

T. 9, z. 4

27-36

PL

Badania prowadzono na trzech torfowiskach położonych w Puszczy Knyszyńskiej (północno-wschodnia Polska): Taboły, Kładkowe Bagno i Borki. Osad torfowy poddano analizom roślinnych szczątków makroskopowych (wegetatywnych i generatywnych). Opisano łącznie 23 jednostki torfu. Reprezentowały one trzy typy torfu: niski, przejściowy i wysoki. Rozpoznano kilka jednostek w randze odmiany, w tym odmiany torfu mszystego oraz torfowcowego wysokiego. Podjęto próbę odniesienia każdej z mniej lub bardziej problematycznych jednostek torfu do jednostek znanych z literatury. Szczególne powiązania stwierdzono z torfami opisanymi na obszarze Rosji.

EN

Studies were carried on three mires of the Puszcza Knyszyńska Forest (NE Poland): Taboły, Kładkowe Bagno and Borki. Peat deposit was analysed for plant macrofossil remains (vegetative and generative). Altogether 23 peat units were described. Recognised units represented three peat types: fen, transition and raised bog. A few varieties were defined, like varieties of brown moss peat and Sphagnum raised bog peat. Systematic position of problematic peat units was discussed, based on literature data. Particular connections with peat units described in Russia were found.

8

Lacustrine deposits in northern part of the Knyszyńska Forest - the remains of water bodies

Micun K.

Journal of Water and Land Development

|

2009

|

no. 13b

137-147

EN

The aim of this study was to delimit lacustrine deposits underlaying present peatlands. On this basis, the location of water bodies in late Pleistocene and early Holocene was recognized. The lakes' occurrence was presented on the background of geomorphological conditions. Lacustrine deposits occur mainly in depressions of the northern part of the Knyszyńska Forest. They are placed in upper parts of the Czapielówka River, Jałówka River, middle Sokołda River and upper Kumiałka River catchments. The thickness of gyttja varies between 0.4 and 2.5 m. These are detrital, calcareous and clay-calcareous gyttjas. Lacustrine sediments fill the bottoms of various melt-out depressions. The origin of these depressions, as well as the whole glacial relief of the terrain, is often linked to deglaciation of the Warta ice sheet. However, kame deposits in the Janów village are younger than Warta glaciation. Moreover, the catchment relief of the upper Kumiałka River is similar to the relief which originates from Vistulian glaciation. Besides, there are boulder deposits directly under the lacustrine deposits. These three facts indicate a younger age of the melt-out depressions in the upper Kumiałka River catchment.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań litologicznych i geomorfologicznych przeprowadzonych w północnej części Puszczy Knyszyńskiej. Celem badań było rozpoznanie rozprzestrzenienia utworów jeziornych, występujących pod współczesnymi torfowiskami. Na tej podstawie odtworzono rozmieszczenie i zasięg zbiorników wodnych w późnym plejstocenie i wczesnym holocenie na tle uwarunkowań geomorfologicznych. Stwierdzono stosunkowo powszechne występowanie utworów jeziornych w dnach obniżeń w północnej części Puszczy Knyszyńskiej. Występują one w górnych fragmentach zlewni Czapielówki, Jałówki, środkowej Sokołdy, w rejonie Czarnej Białostockiej oraz dalej na północy, w zlewni górnej Kumiałki. Miąższość gytii wynosi od 0,4 do 2,5 m. Są to gytie detrytusowe, węglanowe i ilasto-wapienne. Utwory jeziorne zalegają w dnach różnego rodzaju obniżeń wytopiskowych. Genezę wytopisk, jak i całej rzeźby glacjalnej tego terenu, łączy się najczęściej z zanikiem lądolodu zlodowacenia Warty. Jednak wiek utworów kemowych w Janowie, nawiązanie rzeźby do niższych, młodszych poziomów morfologicznych oraz występowanie bezpośrednio pod osadami jeziornymi utworów ablacyjnych i zwałowych przemawiają za młodszym wiekiem wytopisk położonych w zlewni górnej Kumiałki.

9

Zbiorowiska zastępcze Puszczy Knyszyńskiej

Łaska G.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska

|

2001

|

Z. 12

5-82

PL

W niniejszej pracy dokonano prezentacji kartograficznej zasięgu występowania zbiorowisk zastępczych w Puszczy Knyszyńskiej z uwzględnieniem poszczególnych obrębów leśnych składających się na jej obszar (Fig. 1). Graficzny obraz zasięgu przeobrażeń antropogenicznych zbiorowisk leśnych na terenie kompleksu puszczańskiego pozwala na dokonanie oceny stopnia zagrożenia naszych lasów ze względu na główne formy oddziaływania współczesnej gospodarki leśnej. Wyniki badań wykazały, że na terenie Puszczy Knyszyńskiej łączna powierzchnia zbiorowisk zastępczych (zbiorowisk porębowych i upraw, zbiorowisk ziołoroślowo-krzewiastych, zbiorowisk młodnikowych i leśnych zbiorowisk zastępczych) stanowi aż 88.3% (Fig. 2-49), natomiast najstarsze drzewostany reprezentujące zbiorowiska naturalne (od V i wyższe klasy wieku) stanowią łącznie tylko 11.7% (Fig. 50-61). Wśród zbiorowisk zastępczych na terenie Puszczy Knyszyńskiej największą powierzchnię zajmują leśne zbiorowiska zastępcze reprezentujące fazę drągowiny (66.9%) w wieku od 20 do około 80 lat (II-IV klasa wieku) (Fig. 38-49). Mniejszy jest natomiast udział zbiorowisk młodnikowych (16.6%) w wieku od 6 do 20 lat (I klasa wieku) (Fig. 26-37) oraz zbiorowisk porębowych i upraw (3.3%) (Fig. 2-13), które powstały w wyniku zrębów zupełnych, czy też zbiorowisk ziołoroślowo-krzewiastych (1.5%) (Fig. 14-25), stanowiących charakterystyczny typ roślinności powstającej w wyniku użytkowania drzewostanów rębnią częściową. Dokonana prezentacja kartograficzna i opisowa oceny zasięgu zniekształceń zbiorowisk roślinnych Puszczy Knyszyńskiej wykazuje, jak wysoki jest udział zbiorowisk zastępczych na badanym terenie. Dlatego też, przy wyborze sposobów użytkowania drzewostanów, należy też pamiętać o konsekwencjach ich stosowa-nia, które przyczynia się do powstawania zbiorowisk zastępczych i zwiększania ich różnorodności, ograniczając lub eliminując jednocześnie inne typy fitocenoz z krajobrazu roślinnego. Prezentacja zasięgu występowania zbiorowisk zastępczych w Puszczy Knyszyńskiej umożliwia, w tym przypadku, bezpośrednie wykorzystanie map z poszczególnych obrębów i ich wielostronne przetwarzanie ze względu na określanie sposobów odnawiania. Nie bez znaczenia są także możliwości określenia sposobów bardziej racjonalnego zagospodarowania lasów Puszczy Knyszyńskiej.

EN

The paper gives a cartographic representation of the ranges of secondary communities in the Knyszyńska Forest, depicting particular forest divisions and forest districts (Fig. 1). The graphical presentation of the range of anthropogenic changes in the Forest illustrates the degree of current threat to the forests following from the main forms of forest management. In the Knyszyńska Forest, the total area of secondary communities (post-clearing communities and cultivation areas, herbal and brushwood communities, young-tree stand communities, and forest secondary communities) makes as much as 88,3% (Fig. 2-49), while the oldest tree stands representing natural communities (age class V and higher) occupy only 11,7% of the total area of the Forest (Fig. 50-61). From among the secondary communities the greatest area take the forest secondary communities in the stickstand phase (66,9%), from 20 to about 80 years of age (age classes II-IV) (Fig. 38-49). The contribution of young-tree stand communities, from 6 to 20 years of age (age class I) is 16,6% (Fig. 26-37). The post-clearing communities and cultivated grounds established as a result of total clearing take 3,3% of the Forest area (Fig. 2-13), and the herbal-brushwood communities formed after forest thinning, occupy 1,5% of the total area of the Knyszyńska Forest (Fig. 14-25). The cartographic presentation allows an assessment of the range of anthropogenically affected vegetation communities in the Knyszyńska Forest. The information is important for forest managers whose should take into regard the consequences of their actions: the appearance of secondary communities, increase of their diversity and elimination of other types of phytocenoses. The map of particular fragments of the Forest can be used directly and be subjected to different kinds of processing restocking the tree stand. The maps are also supposed to be useful for finding ways of more rational exploitation of the Knyszyńska Forest.

10

Metody syntaksonomii numerycznej i sposoby ich wykorzystania w analizie zróżnicowania roślinności

Łaska G.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska

|

2001

|

Z. 12

83-119

PL

W niniejszym opracowaniu przedstawiono niektóre typy problemów, z którymi spotkano się w trakcie analizy statystycznej bogatego materiału zdjęciowego zbiorowisk zastępczych z terenu Puszczy Knyszyńskiej. Celem niniejszego opracowania jest ocena przydatności zastosowanych procedur badawczych dwóch różnych programów statystycznych (MVSP i SYN-TAX), dwóch różnych skal ilościowości (Londo i Braun-Blanqueta) i ich transformacji. Próbowano w ten sposób odpowiedzieć na pytanie - jakie należy przyjąć odpowiednie kryterium do klasyfikacji danych fitosocjologicznych zbiorowisk zastępczych przy zastosowaniu metod syntaksonomii numerycznej, które pozwolą na otrzymanie najbardziej wiarygodnych końcowych wyników analizy. W wyniku przeprowadzonej klasyfikacji numerycznej z zastosowaniem różnych transpozycji i transformacji danych (Tab. 1-2), na przykładzie zdjęć fitosocjologicznych zbiorowisk porębowych otrzymano 1 dendryt i 16 różnych dendrogramów (Fig. 1-17, Tab. 5). Na ich podstawie stwierdzono, że przydatność obu programów statystycznych, w zależności od różnorodności plików wejściowych (Tab. 3-4) i wyjściowych oraz od wyboru odpowiedniej skali ilościowości, jak też i innych wstępnych operacji wiążących się z różnymi sposobami transformacji danych (Tab. 1-2) czy też końcowymi wynikami ich zróżnicowanej analizy numerycznej jest różna. Porównanie otrzymanych dendrogramów pozwala stwierdzić, że te same dane są bardziej wiarygodnie uporządkowane przez program MVSP niż Syn-Tax. Ponadto stwierdzono również, że łatwość odczytania danych w końcowych plikach klasyfikacji numerycznej określających podobieństwo poszczególnych zdjęć w programie MVSP jest o wiele wyższa niż w programie Syn-Tax. Analiza kryterium wyboru skali ilościowości wykazała, że bardziej wiarygodne wyniki klasyfikacji można uzyskać przy wykorzystaniu znacznie dokładniejszej skali ilościowości Londo niż skali Braun-Blanqueta. Biorąc pod uwagę konieczny warunek transformacji danych, gdzie preferuje się transformację danych na skalę Janssena, stwierdzono, że wyniki klasyfikacji numerycznej wskazują na wyższą precyzję klasyfikacji przy zastosowaniu ilościowości gatunków oznaczonej w skali Londo niż skali Braun-Blanqueta, poprzez wyróżnienie mniejszej liczby jednostek syntaksonomicznych sklasyfikowanych na podstawie wyższych współczynników podobieństwa florystycznego (Fig. 4-5, Fig. 12-13, Tab. 5). Biorąc pod uwagę wszystkie analizy numeryczne przeprowadzone dla danych jakościowych i ilościowych (binarnych), z wykorzystaniem różnych współczynników podobieństwa florystycznego, stwierdzono, że najbardziej wiarygodne wyniki w niniejszej pracy uzyskano przy zastosowaniu skali ilościowości Londo po transformacji danych na skalę Janssena (Fig. 5, Fig. 13). W tym przypadku otrzymane końcowe wyniki analiz numerycznych, zarówno w programie Syn-Tax jak i w programie MVS, dały jednorodny wynik klasyfikacji.

EN

The paper presents selected problems encountered in statistical analysis of rich phytosociological material of secondary communities in Knyszynska Forest. The aim of study is an assessment of suitability of research procedures of two different statistical programs MVSP and SYN-TAX, two different numerical scales (Londo and Braun-Blanquet) and their conversions.The question was to establish a proper criterion for classification of phytosociological data on secondary communities ensuring the most reliable results of the analysis performed by the methods of numerical syntaxonomy.

11

Roślinność szuwarowa rezerwatu przyrody 'Stare Biele' w Puszczy Knyszyńskiej

Kołos A.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska

|

1999

|

Z. 11

21-47

PL

Rezerwat przyrody 'Stare Biele' należy do najwartościowszych obiektów chronionych w Puszczy Knyszyńskiej. Przedmiot ochrony stanowi rozległy kompleks torfowisk porośniętych zbiorowiskami olsowymi (Carici elongatae-Alnetum, Carici chordorrhizae-Pinetum, Thelypteri-Betuletum), łęgowymi (Circaeo-Alnetum, Piceo-Alnetum) oraz borowymi (Sphagno-Piceetum, Vaccinio uliginosi-Pinetum). Znaczną powierzchnię torfowisk zajmują zbiorowiska zaroślowe i szuwary turzycowe. Praca zawiera charakterystykę 12 wyróżnionych w obrębie rezerwatu syntaksonów roślinności szuwarowej, m.in. rzadko występującego zbiorowiska turzycy prosowatej Caricetum paniceae. Rozpoznanie jednostek taksonomicznych stanowiło podstawę do sporządzenia mapy rozmieszczenia nieleśnych zbiorowisk roślinnych w badanym obiekcie (Ryc. 2). Opisano stanowiska 11 nowych dla Puszczy Knyszyńskiej gatunków mszaków a także 13 gatunków chronionych i rzadkich, w tym reliktu glacjalnego - wierzby lapońskiej Salix lapponum. Badania dostarczają podstaw do planowania i prowadzenia ochrony czynnej w rezerwacie w związku z intensywnymi procesami zarastania torfowisk.

EN

The 'Stare Biele' reserve is one of the most valuable protected objects in the Knyszyn Wilderness. The large complex of transitional moors and highmoors overgrown by alder bog forests (Carici elongatae-Alnetum, Carici chordorrhicae-Pinetum, Thelypteri-Betuletum) and coniferous forests (Sphagno-Piceetum, Vaccinio uliginosi-Pinetum) is preserved in this object. The considerable area of the reserve is occupied by non-forest plant communities. The aim of the research is to charakterise and classify the rush communities, that overgrow large deforested transitional moors in Derezina river valley in the 'Stare Biele' nature reserve. The following work contains the characterisctics of 12 rush vegetation units, including Caricetum paniceae - a very rare sedge community. The stages of 11 new for the Knyszyn Wilderness moss species and 13 protected and rare vascular plant species (including Salix lapponum - one of glacial relicts) were described. The studies were the basis for elaborating of map of non-forest plant communities distribution in examined object (Fig. 2).

12

Ekologiczno-siedliskowe uwarunkowania przemian grądowych zbiorowisk zastępczych

Łaska G.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Inżynieria Środowiska

|

1998

|

Z. 10

1-84

PL

W opracowaniu podjęto próbę oceny przebiegu procesów regeneracyjnych i spontanicznych przemian sukcesyjnych w zborowiskach grądowych, zniekształconych przez różne sposoby gospodarczego użytkowania drzewostanów na terenie Puszczy Knyszyńskiej. Przedstawiono zarys kierunków przemian w ramach możliwości siedliskowych zastępczych zbiorowisk grądowych, składu i struktury kształtujacego się młodego pokolenia drzew i krzewów oraz zmienności opadu organicznego na powierzchniach badawczych.