The study analyses changes taking place in the rural population’s economic activity during the functioning of Poland within the EU structures. The subject of research work was the processes of transformation in employment and unemployment of the total rural population and by: associations with farms, sectors, type of employment. Analysis has been based on general statistical data, results of the IAFE-NRI field studies and the literature. Due to a need to reduce the number of the employed in the agricultural sector from the perspective of reducing economic distance between the countryside and cities, as well as between Polish and EU agriculture, much room in the paper has been dedicated to the diversification of the rural population’s professional activity. The CAP in creating jobs in rural areas and in deagrarianising employment. It has been demonstrated that during the analysed period a relatively constant level of the rural population’ professional activity was accompanied by the increased employment level and decreased unemployment level. This process was going hand in hand with the diversification of employment. Consequently, employment in agriculture was less than 10% of the total population employed and 22% of the rural population. The creation of jobs is not a treaty objective of the CAP, it is activities in this regard which constituted an integral part of the rural development programmes financed under the CAP. From analysing of the ways and effects of their impact it results that those initiatives contributed to the growth of non-agricultural employment.
PL
Opracowanie zawiera analizę zmian zachodzących w aktywności ekonomicznej mieszkańców wsi w okresie funkcjonowania Polski w strukturach Unii Europejskiej (UE). W odniesieniu do sytuacji na rynku pracy przedmiot dociekań stanowiły procesy przeobrażeń w zatrudnieniu i bezrobociu ogółu ludności wiejskiej oraz według: związku z gospodarstwem rolnym, sektorów (rolnictwo – działy nierolnicze) charakteru zatrudnienia (najemnie – na własny rachunek). Tendencje w aktywności ekonomicznej mieszkańców polskiej wsi zostały skonfrontowane ze zmianami zachodzącymi w tej płaszczyźnie wśród ludności miejskiej oraz w innych krajach UE. Podstawę analizy stanowiły dane statystyki powszechnej (GUS i Eurostat) i wyniki badań terenowych IERiGŻ-PIB oraz literatura przedmiotu. Ze względu na konieczność spadku liczby pracujących w sektorze rolniczym z perspektywy zmniejszania dystansu ekonomicznego między wsią i miastem oraz polskim i unijnym rolnictwem, w pracy dużo miejsca poświęcono problematyce dywersyfikacji aktywności zawodowej ludności rolniczej. Podjęto również próbę określenie roli Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) w kreowaniu miejsc pracy na obszarach wiejskich i dezagraryzacji zatrudnienia. Wykazano, że w okresie objętym analizą względnie stałemu poziomowi aktywności zawodowej ludności wiejskiej towarzyszył wzrost zatrudnienia i spadek bezrobocia. Z tym procesem szła w parze dywersyfikacja zatrudnienia. W konsekwencji zatrudnienie w rolnictwie miało niespełna 10% ogółu pracujących w polskiej gospodarce i 22% mieszkańców wsi. Pozostali pracowali głównie w usługach w miastach. Kreowanie miejsc pracy nie jest traktatowym celem WPR, to działania w tym zakresie stanowiły integralną część programów na rzecz rozwoju obszarów wiejskich finansowanych w ramach WPR. Z analizy sposobów i efektów ich oddziaływania wynika, że inicjatywy te przyczyniały się do wzrostu nierolniczego zatrudnienia.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi na politykę rolną Unii Europejskiej, w kontekście szans i możliwości jakie stwarza polskiemu rolnictwu. Opracowanie zawiera również charakterystykę aktualnego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2014-2020, który pozwala na efektywne zarządzanie środkami unijnymi w celu wsparcia polskiego rolnictwa. Sektor rolny jest kluczowy dla polskiej gospodarki przede wszystkim w celu zagwarantowania bezpieczeństwa żywnościowego. Polskie rolnictwo zapewnia różnorodne, przystępne cenowo i bezpieczne produkty na najwyższym poziomie. Polska oraz inne kraje Unii Europejskiej jest znana na całym świecie ze swoich tradycji kulinarnych, dlatego zadaniem unijnego rolnictwa jest również kreowanie warunków, dających rolnikom różne możliwości, z których kluczową jest właśnie produkcja żywności. Bogactwo zasobów rolnych Unii Europejskiej przekłada się na bezpieczeństwo dostaw żywności dla europejskich obywateli, ale także pozwala konkurować na arenie międzynarodowej i odgrywać strategiczne miejsce.
EN
Opportunities and risks for development of Polish rural areas according to RDP 2014-2020 The aim of this article is to draw attention to the agricultural policy of the European Union, especially in the context of the opportunities and possibilities that it creates for Polish agriculture. The study also includes the characteristics of the current Rural Development Programme (RDP) for the years 2014-2020. which allows for effective management of EU funds to support Polish agriculture. For the Polish economy, the agriculture sector is crucial, mainly in order to guarantee food security. Polish agriculture provides diversified, affordable and safe products at the highest level. Poland and other European Union countries are well known throughout the world for their culinary traditions, so the task of EU agriculture is to create conditions that give farmers different options, from which food production plays the main role. The European Union's richness of agricultural resources gives security of food supply for Europe's citizens and also allows it, to compete EU agriculture with others countries on the international stage.
Celem artykułu było przedstawienie dotychczasowych wyników badań dotyczących dostarczania środowiskowych dóbr publicznych przez rolnictwo.
EN
In recent years environmental public goods generated by agriculture have begun to grow in importance and are the subject of a growing number of studies. As a result, that the Common Agricultural Policy (CAP), which has a big impact on agriculture of the European Union (EU), through continuous “greening up” can contribute to the provision of environmental public goods, which is one of its objectives. OECD was the first organization which was interested in this topic and tried to determine indicators for the measurement of environmental public goods. One of the main projects that proposed indicators for most of these goods was the IRENA Project in 2005. In addition, work on this issue were taken in the draft PAIS or CAPRI and by research team like LEI Wageningen and the European Commission. Although it is noted that environmental public goods are an important aspect in the CAP that does not exist yet versatile and validated indicators, to allow for good placement of funds under the Rural Development Programme (RDP).
Celem artykułu było przedstawienie kierunków i wielkości wsparcia gmin województwa podlaskiego w obszarze inwestycji w odnawialne źródła energii wynikających z implementacji Wspólnej Polityki Rolnej w perspektywie finansowej na lata 2007-2013 oraz 2014-2020. W opracowaniu wykorzystano dane wtórne pochodzące z Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego oraz literatury przedmiotu. Opracowanie podzielono na dwie części. W pierwszej części szczegółowej analizie poddano sposób rozdysponowania środków na odnawialne źródła energii w ramach działania 321 Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej PROW 2007-2013 w województwie podlaskim. W drugiej części artykułu przedstawiono możliwości dofinansowania projektów z tego zakresu w ramach PROW 2014-2020.
EN
Directions and the level of support of communes in the area of investments in renewable energy sources in Podlaskie Voivodeship derive mainly from the implementation of the Common Agricultural Policy in the financial perspectives for 2007-2013 and 2014-2020. Past experience with RDP 2007-2013 in terms of the implementation of investment projects on the generation and distribution of energy from renewable sources shows that the communes of Podlasie voivodeship have great potential in the field of renewable energy, however tend to low rank this type of investments in the hierarchy of the needs of the rural population. RDP 2014-2020, in contrast to the analogous program for 2007-2013, focuses on support for investments in the production and distribution of energy from renewable sources to a lesser extent. Co-financing of investment projects concerning renewable energy sources will be provided mainly in the context of cohesion policy in the areas that have the capacities to implement them, and the projects under RDP 2014-2020 will only have a complementary character.
Celem niniejszego artykułu było zbadanie możliwości i efektów wsparcia zadań gmin w zakresie ochrony środowiska w ramach PROW 2007-2013, ze szczególnym uwzględnieniem zakresu, formy i efektów przedmiotowego wsparcia w województwie podlaskim.
EN
The Rural Development Programme for 2007-2013 is an important instrument of support of the communes of Podlasie Voivodeship in environmental protection. In order to determine the scale and effectiveness of the provided support, three selected areas of intervention of operation number 321 - Basic services for the economy and rural population were analyzed, namely: investments related to water and wastewater management, creating a system of collection, segregation and disposal of municipal waste and the production or distribution of energy from renewable sources. The results of research and analysis indicates that the implementation of measure 321 contributed to the improvement in environmental protection in rural areas, contributing positively to the improvement of standard of living by their residents, by improving the quality of water, air and soil. However, far too little support has been granted to investments in renewable energy, which will have a negative impact on reducing emissions of carbon dioxide into the atmosphere.
Melioracje wodne ze względu na swój infrastrukturalny charakter należą do długookresowych inwestycji szczególnie istotnych dla całego społeczeństwa. Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich powoduje, że ich znaczenie dla gospodarki wykracza poza rolnictwo. W warunkach polskich wiele inwestycji z zakresu melioracji wodnych jest wykonywanych z udziałem środków publicznych. Warunkiem przyznania pomocy z tych środków powinna być wartość społecznych efektów realizacji przedsięwzięcia wyższa niż jego koszty. W artykule przedstawiono ocenę efektywności ekonomicznej inwestycji z zakresu melioracji wodnych wykonanych w ramach PROW 2007–2013. W ocenie wykorzystano następujące wskaźniki efektywności: obecną wartość przedsięwzięcia netto, wewnętrzną stopę zwrotu oraz okres zwrotu. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że zrealizowane projekty są efektywne ekonomicznie ze społecznego punktu widzenia, efektywność ta jest jednak mała. Obliczone wartości wskaźników efektywności jednoznacznie wskazują na to, że inwestycje wodno-melioracyjne muszą być finansowane ze środków publicznych.
EN
Because of their infrastructural character, water reclamations belong to long-term investments of special importance for the whole society. Multifunctional rural development makes their importance for economy go beyond agriculture. In Poland many investments in water management are carried out with the use of public funds. Public aid should be used on condition that the value of social effects resulting from project implementation is higher than its cost. This paper presents an assessment of economic efficiency of reclamation projects executed within the Rural Development Programme in 2007–2013. The following efficiency indices were used: present net value of the project, internal rate of return and payback period. Performed calculations showed that the accomplished projects are economically efficient from the social point of view, their efficiency is, however, low. Calculated indices of efficiency explicitly show that water reclamation investments should be financed from public funds.
Zainteresowanie inwestycjami w odnawialne źródła energii w Polsce stale wzrasta. Niestety fakt ten nie idzie w parze ze wzrostem ilości dotacji na tego rodzaju przedsięwzięcia.