Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Koncepcja i uwarunkowania utworzenia Poznańskiej Kolei Metropolitalnej z uwzględnieniem aspektów ekonomicznych, przestrzennych i demograficznych

Pawlik Adam

Przegląd Komunikacyjny

|

2023

|

R. 78, nr 6/7/8

55--59

PL

W artykule omówiono uwarunkowania utworzenia Poznańskiej Kolei Metropolitalnej jako inicjatywy władz Województwa Wielkopolskiego, przewoźników kolejowych oraz organizacji społecznych wychodzącej naprzeciw potrzebom komunikacyjnym mieszkańców Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego (POM). Zadaniem Poznańskiej Kolei Metropolitalnej jest poprawa jakości transportu pasażerskiego w aglomeracji poznańskiej (zwanej dalej Aglomeracją) poprzez budowę atrakcyjnej i sprawnej siatki połączeń kolejowych w istniejących uwarunkowaniach funkcjonowania transportu kolejowego w Polsce istotnie tańszej od realizacji podobnej jakości obsługi transportowej mieszkańców poprzez rozbudowę sieci dróg samochodowych.

EN

The article discusses the conditions for establishing the Poznań Metropolitan Railway as an initiative of the authorities of the Wielkopolska Region, railway carriers and social organizations meeting the communication needs of the inhabitants of the Poznań Metropolitan Area (POM). The task of the Poznań Metropolitan Railway is to improve the quality of passenger transport in the Poznań agglomeration (hereinafter referred to as the Agglomeration) by building an attractive and efficient network of railway connections in the existing conditions of rail transport in Poland, significantly cheaper than providing a similar quality of transport services for residents by expanding the road network.

2

Prawidłowy dobór obudów do wykopów tymczasowych na przykładzie inwestycji w ramach Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego

Kopras Marek

Przegląd Budowlany

|

2022

|

R. 93, nr 1-2

42--49

PL

W artykule opisano realizację kilku projektów na terenie Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego ze szczególnym uwzględnieniem użycia obudów do wykopów tymczasowych, zasad ich doboru i stosowania. Podano przykłady doboru trzech różnych obudów, obliczenia parcia czynnego gruntu oraz wyboru z katalogu producenta: obudowy skrzynkowej typu boks STANDARDBOX 3,50x2,40 m + nadstawka 3,50x1,40 m, obudowy liniowej OWS 5AN oraz obudowy punktowej 5,50x4,20x4,80 m.

EN

The article describes realization of several projects in the „Poznan Metropolitan Area” with particular emphasis on the use of trench shorings for temporary excavation and the principles of their selection and use. It presents three examples of the selection of three different trench shoring systems. It also presents calculations of active soil pressure and the selection of trench shoring systems from the manufacturer’s catalog: box shoring system STANDARDBOX 3,50x2,40 m + top box 3,50x1,40 m, linear shoring system OWS 5AN and point shoring system 5,50x4,20x4,80 m.

3

Integracja podsystemów transportowych w węzłach przesiadkowych komunikacji publicznej Poznania w oparciu o kolejowe dworce miejskie

Wachowiak W.

Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN

|

2018

|

No 270

82--106

PL

Poznań jako jedna z najsilniejszych jednostek miejskich w kraju ma znaczną strefę oddziaływania (obszar funkcjonalny). Naturalną konsekwencją takiego modelu rozwoju są poważne problemy komunikacyjne spowodowane dynamicznym rozwojem strefy podmiejskiej. Za ich rozwiązanie przyjmuje się oparcie układu komunikacji publicznej na węźle kolejowym i stworzenie na jego podstawie Poznańskiej Kolei Metropolitalnej. Jednak dla sprawnego funkcjonowania takiego systemu zachodzi potrzeba integracji z innymi systemami transportowymi za sprawą węzłów przesiadkowych. Celem artykułu jest ukazanie potencjału na stworzenie policentrycznego systemu multimodalnych węzłów przesiadkowych, opartych na istniejących kolejowych dworcach miejskich (dworcach dzielnicowych). W badaniach skupiono się na perspektywie pasażera, a główną metodę badawczą stanowi wywiad pogłębiony. Pozwoliło to uzyskać opinię oraz zidentyfikować potrzeby pasażerów korzystających z badanych obiektów. W trakcie badań skoncentrowano się także na analizie zachowań komunikacyjnych pasażerów oraz analizie sposobu funkcjonowania samych dworców miejskich. Dodatkowo pozyskano informację o przybliżonym celu podróży pasażerów, co pozwoliło wyznaczyć hipotetyczne zasięgi oddziaływania poszczególnych dworców miejskich. Wyniki badań pozwoliły na opracowanie szeregu rekomendacji mających na celu optymalizację funkcjonowania wybranych kolejowych dworców miejskich zarówno w aspekcie technicznym, jak i organizacyjno-zarządczym. Mogą one stanowić podstawę do opracowania koncepcji zrównoważonego transportu publicznego o zasięgu metropolitalnym.

EN

Poznań, being one of the strongest urban centers in the country, has a significant zone of impact (functional area). A natural consequence of this development model are significant communication issues caused by dynamic development of the suburban area. The solution of those issues is assumed to be basing the public communication system on a railway junction and, on its basis, creating the Poznań Metropolitan Railway. However, to ensure efficient functioning of such a system the need arises to integrate it with other systems of transport using transfer nodes. The aim of this article is to illustrate the potential of creating a polycentric system of multi-modal transfer nodes, based on existing city railway stations (district stations). The study focuses on the perspective of the passenger and the primary research method is the in-depth interview. This enabled to learn the opinion and identify the needs of passengers who use the facilities which are the subject of this study. The study also concentrated on analyzing thee communication behaviors of passengers and analyzing thee functioning of city stations themselves. Additionally, information was also acquired regarding the approximate destination of the passengers’ travel, which further allowed to specify the hypothetical impact range of individual city stations. Results of the study allowed to develop a range of recommendations intended to optimize the functioning of selected city railway stations, from a technical, as well as organization and management perspective. They have the potential to become a basis for developing a concept of sustainable public transport with a metropolitan reach.

4

Assessment of Retention Potential Changes as an Element of Suburbanization Monitoring on Example of an Ungauged Catchment in Poznań Metropolitan Area (Poland)

Mrozik K.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2016

|

Tom 18, cz. 1

188--200

PL

Rozwój miast skutkuje znacznymi zmianami użytkowania terenu i powiązań funkcjonalnych pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi. Zmieniające się relacje pomiędzy użytkowaniem obszarów miejskich i wiejskich prowadzą do zmian jakości życia mieszkańców, środowiska i świadczeń ekosystemów, w tym zasobów wodnych. Zmiany te są najbardziej widoczne na obszarach podmiejskich. Różne scenariusze rozwoju obszarów zurbanizowanych w Europie oparte na założeniach IPCC wskazują niezależnie na ich dalszą ekspansję w granicach 0,4-0,7% rocznie, co jest wynikiem ponad dziesięciokrotnie wyższym niż rozwój jakichkolwiek innych typów użytkowania. Oznacza to, że nasilenie tego procesu będzie szczególnie widoczne na obszarach podmiejskich, w tym na znacznych obszarach Polski. Obserwowane intensywne przekształcania terenów użytkowanych rolniczo na tereny zabudowane i zurbanizowane zmuszają do zastanowienia się nad wpływem suburbanizacji na gospodarowanie wodami zwłaszcza w kontekście zjawisk ekstremalnych, z których w Polsce w ostatnich dwóch dekadach szczególnie dotkliwe okazały się powodzie w 1997, 2001 i 2010 r. Szczególnego znaczenia nabiera potrzeba monitoringu zjawiska suburbanizacji w kontekście jej wpływu na gospodarowanie wodą w zlewni rzecznej będącej zgodnie z zasadą IWRM podstawową jednostką planistyczną w planowaniu w gospodarowaniu wodami. Celem pracy była ocena możliwości zastosowania metody SCS-CN jako elementu monitoringu procesu suburbanizacji poprzez zwymiarowanie zmian w potencjalne retencyjnym niekontrolowanych zlewni rzecznych na terenach podmiejskich w miejskich obszarach funkcjonalnych (metropolitalnych). Szczegółowe analizy w pracy wykonano na przykładzie zlewni Skórzynki położonej w granicach gmin wiejskich Dopiewo i Tarnowo Podgórne i miasta Poznań stanowiących rdzeń Poznańskiego Obszaru Metropolitanego (POM) (określanego obecnie jako Miejski Obszar Funkcjonalny Ośrodka Wojewódzkiego) Ogółem według delimitacji zaproponowanej przez Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego POM obejmuje 45 gmin wraz z Poznaniem (w tym 15 miast powiatowych i 15 pozostałych miast). Do oceny zmian potencjału retencyjnego i opadu efektywnego wykorzystano metodę SCS-CN. Zmiany zagospodarowania terenu oceniono na podstawie mapy topograficznej z 1998 r. w skali 1: 10 000 oraz urban atlasu bazującego na zdjęciach satelitarnych SPOT5 o rozdzielczości terenowej 2,5m z roku 2007. Dane dotyczące gleb pochodziły z mapy glebowo-rolniczej w skali 1: 25 000 wykonanej przez IUNG w Puławach. Wszystkie analizy wykonano przy użyciu oprogramowania ArcGIS 10.0 firmy ESRI. Dane opadowe pochodziły ze stacji Poznań-Ławica. Dzięki metodzie SCS-CN wykazano dla zlewni Skórzynki w okresie 11 lat dla przeciętnych początkowych warunków wilgotnościowych spadek potencjalnej retencji (o 20%, tj. z 99 na 80mm) oraz wzrost opadu efektywnego (o 17%, tj. z 35 na 41mm) wyliczonego dla ekstremalnego zdarzenia opadowego odnotowanego 17.08.2010 r. Wykonane analizy pozwalają stwierdzić, że metoda SCS-CN jest użytecznym i pożądanym narzędziem monitoringu procesu suburbanizacji w niekontrolowanych zlewniach położonych w obrębie obszarów metropolitalnych w celu oceny zmian potencjału retencyjnego zlewni. Uzyskane wyniki mogą stanowić kryterium decyzyjne dla lokalnych władz we właściwym kreowaniu polityki przestrzennej, zwłaszcza w zakresie kształtowania zasobów wodnych oraz przeciwdziałania lokalnym powodziom i suszom.

EN

The development of the cities results in significant changes in land use and functional connections between urban and rural areas. The changing relations between the use of urban and rural areas lead to changes in the quality of the inhabitants’ lives, of the environment and ecosystem services, including water resources. Those changes are the most visible in peri-urban areas. Different scenarios of the development of urbanized areas in Europe based on the IPCC assumptions indicate their further expansion at 0,4-0,7% per year which is over 10 times higher score than any other land use. This means that the intensity of this process will be particularly visible in peri-urban areas, including considerable areas of Poland. The observed intensive transformations of arable lands into built-up and urbanized areas make one think about the influence of suburbanization on water management, especially in the context of extreme phenomena, out of which the most afflictive over the two last decades were floods in 1997, 2011 and 2010. Monitoring the process of suburbanization gains importance in the context of its influence on water management in the river catchment which, according to the IWRM principle, a basic planning unit are in water management planning. The objective of this paper was evaluation of the possibility of using the SCS-CN method as an element of monitoring process of suburbanization through sizing the changes in the in water retention potential of ungauged catchments on peri-urban areas of metropolitan areas. Detailed analyses were carried out based on the Skorzynka river catchment located within the rural communes of Dopiewo, Tarnowo Podgórne and the city of Poznań which are the nucleus of Poznan Metropolitan Area (PMA) (currently defined as the voivodeship urban functional area of Poznań). Altogether, according to the delimitation proposed by the regional planning office Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego (WBPP), PMA comprises 45 communes together with Poznań (including 10 cities – centres of district and 15 other small cities). To the assessment of potential water retention and effective precipitation the SCS-CN method was used. The changes in land use were estimated on the basis of a topographic map from 1998 at a 1:10 000 scale and the Urban Atlas based on satellite photographs from SPOT 5 satellite on the ground resolution of 2.5 m from 2007. Data on soil were obtained from soil and agricultural maps at a 1:25 000 scale performed by Institute of Soil Science and Plant Cultivation (IUNG) in Puławy. All analyses were performed using ArcGIS 10.0 software by ESRI. The information about precipitation based on the data from the climatic station of Poznań Ławica Thanks to using the SCS-CN method a 20% decrease of potential water retention (99 to 80mm) in the 11-years period for Skórzynka catchment in average antecedent moisture conditions (AMC II) has been demonstrated. Also, a 17% increase of effective precipitation (35 to 41 mm) calculated for extreme rainfall event observed on 17/08/2010 was shown. The conducted analyses allow to conclude that the SCS-CN method is a useful and desirable tool used to monitor the process of suburbanization in ungauged catchments located within metropolitan areas in order to assess the changes of potential water retention. The obtained data may be a decision criterion for local authorities in the proper creation of spatial policy, especially in the sphere of water resources management and preventing local floods and droughts.

5

Problems of the Integrated Urban Water Management. The Case of the Poznań Metropolitan Area (Poland)

Mrozik K., Przybyła C., Pyszny K.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2015

|

Tom 17, cz. 1

230--245

PL

Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi na terenach zurbanizowanych (ang. IUWM – Integrated Urban Water Management) jest częścią europejskiej polityki wodnej opierającej się na zasadach zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi (ang. IWRM – Integrated Water Resources Management), która zakłada m. in., że zlewnia hydrograficzna stanowi podstawowy obszar wszelkich działań planistycznych i decyzyjnych. Z kolei system planowania przestrzennego w Europie opiera się na granicach administracyjnych, co utrudnia holistyczne podejście do zarządzania zasobami wodnymi w granicach zlewni. Zatem w celu realizacji IUWM niezbędna jest dobra wola polityczna, właściwe zarządzanie i spójna polityka wodna. Niniejsza praca koncentruje się na problemach zarządzania zasobami wodnymi w Poznańskim Obszarze Metropolitalnym (POM), a jej głównym celem jest analiza dokumentów planistycznych i strategicznych pod kątem ich podejścia do problemów IUWM oraz wskazanie potencjalnych rozwiązań. Według delimitacji zaproponowanej przez Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego POM obejmuje 45 gmin wraz z Poznaniem. W jego skład wchodzi 15 miast powiatowych i 15 pozostałych miast. Powierzchnia POM stanowi ok. 21% powierzchni województwa wielkopolskiego. Szczegółowe analizy dotyczyły zlewni Skórzynki zlokalizowanej na terenie miasta Poznania oraz gmin wiejskich Tarnowo Podgórne i Dopiewo. Zlewnia Skórzynki zajmuje 21% powierzchni swojego recypienta – Potoku Junikowskiego. Potok Junikowski został określony jako silnie zmieniona część wód i jest zagrożony nieosiągnięciem celów środowiskowych. Ze względu na silne zmiany morfologiczne przewiduje się dla niego derogacje czasowe z powodubraku możliwości technicznych oraz dysproporcjonalne koszty związane z renaturyzacją cieku (obszar silnie zurbanizowany). W pracy wykorzystano dokumenty z trzech poziomów planowania (lokalnego, regionalnego i krajowego), koncentrując się przede wszystkim na miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, które są aktami prawa miejscowego i decydują o przeznaczeniu i sposobie zagospodarowania przestrzeni. W pracy przeanalizowano łącznie 38 obowiązujących planów miejscowych uchwalonych w latach 1995–2012 o łącznej powierzchni 165 ha. W planach dominowało przeznaczenie na budownictwo mieszkaniowe. Często jednak dopuszczano jednocześnie jako funkcję uzupełniającą nieuciążliwe usługi. Tylko 40% z analizowanych planów uwzględniało wskaźnik powierzchni i biologicznie czynnej. Wykonane analizy potwierdzają, że dokumenty planistyczne i strategiczne na poziomie krajowym uwzględniają zasady IWRM, pomimo braku jednoznacznej definicji tej polityki. Problemy mogą się jednak pojawić na etapie implementacji. Jednym z nich jest brak ustawy metropolitalnej, która mogłaby złagodzić konflikty pomiędzy gminami w strefie suburbanizacji a rdzeniem ośrodka metropolitalnego – głównym ośrodkiem miejskim.

6

Planning documents as an element of modernizing the urban structure of the Poznań metropolitan area

Bonenberg W.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2015

|

No. 17

25--32

EN

The article presents a report on studies concerning the role of planning documents in the modernization process of the Poznań metropolitan area (PMA). Over the last 25 years, dynamic social, economic and spatial changes have taken place in this area, which is becoming an increasingly integrated place combining living, work and leisure for a million residents. Emerging challenges regarding the functional, spatial and infrastructural modernization of the PMA call for new planning methods. In this respect, the existing planning documents and methods by which they are prepared are not able to keep up with the ongoing changes and constitute an obstacle in the modernization of the metropolitan area. The purpose of the article is to identify the risks posed by the discrepancies of existing planning records. Recommendations aimed at adapting the planning documents to the challenges of modernizing the PMA have also been presented.

PL

W artykule przedstawiono sprawozdanie z badań dotyczących roli dokumentów planistycznych w procesie modernizacji poznańskiego obszaru metropolitalnego (POM). W ostatnich 25 latach nastąpiły dynamiczne zmiany społeczne, gospodarcze i przestrzenne na tym obszarze, który stanowi coraz bardziej zintegrowane miejsce wspólnego zamieszkania, pracy i rekreacji dla miliona mieszkańców. Rodzące się wyzwania dotyczące modernizacji funkcjonalnej, przestrzennej i infrastrukturalnej POM wymagają nowych metod planistycznych. W tym zakresie istniejące dokumenty planistyczne oraz metody ich sporządzania, nie nadążają za postępującymi zmianami i stanowią przeszkodę w modernizacji obszaru metropolitalnego. Celem referatu jest identyfikacja zagrożeń wynikających z niespójności istniejących zapisów planistycznych. Przedstawiono również rekomendacje mające służyć dostosowaniu dokumentów planistycznych do wyzwań modernizacyjnych POM.

7

The directions of protection and development of natural environment of a metropolis on the example of the Poznań Metropolitan Area

Borucińska-Bieńkowska H.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2013

|

No. 10

19--32

EN

The aim of this study is a presentation of issues related to directions of changes which take place in natural environment in heavily urbanized areas, in a metropolis and the interaction of the central city and municipalities of the metropolitan area in the issue of natural environment. It shows natural environment as an important factor influencing functional and spatial conditionings of a metropolitan area.

PL

Celem opracowania jest przedstawienie zagadnień związanych z kierunkami zmian jakie zachodzą w środowisku przyrodniczym na terenach silnie zurbanizowanych, w metropolii oraz analiza wzajemnych relacji miasta centralnego i gmin obszaru metropolitalnego na płaszczyźnie środowiska przyrodniczego. Pokazanie środowiska przyrodniczego jako istotnego czynnika wpływającego na uwarunkowania funkcjonalnoprzestrzenne obszaru metropolitalnego. Jednym z ważniejszych problemów Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego jest nierównomierne rozłożenie obszarów przyrodniczych. Tworzą one, „wyspy ekologiczne”, które pod wpływem antropopresji ulegają ciągłemu zmniejszaniu. Rozwój budownictwa i ciągły brak terenów pod tego typu inwestycje powoduje, że wiele obszarów cennych przyrodniczo metropolii staje się celem działań deweloperów. Rozwijające się coraz bardziej dynamicznie miasto centralne Poznań pochłania kolejne tereny rolnicze, szczególnie gmin stykowych. Budowa dróg i infrastruktury technicznej ściśle powiązana z rozwojem Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego powoduje kurczenie się terenów przyrodniczych i rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Dalsze postępowanie tego typu doprowadzi do znacznej degradacji środowiska przyrodniczego, szczególnie gmin stykowych strefy I pierścienia. W strefie II i III pierścienia, gminy w większym stopniu zachowują swoja rolniczą funkcję. Zwarte kompleksy gleb o wysokiej bonitacji tworzą rejony intensywnej gospodarki rolnej, co uniemożliwia zmiany ich przeznaczenia. Rolnicza przestrzeń produkcyjna gmin obszaru metropolitalnego o dużym wskaźniku gruntów rolniczych o wysokim stopniu bonitacji stanowi pewnego rodzaju barierę dla dalszej intensywnej urbanizacji. Racjonalna gospodarka przestrzenią poprzez świadomy, równoważony rozwój funkcjonalnoprzestrzenny i społeczno-gospodarczy może powstrzymać chaotyczną urbanizację terenów gmin tworzących obszar metropolitalny.

8

Rozwój gmin obszaru metropolitalnego a depopulacja miasta centralnego

Borucińska-Bieńkowska H.

Przegląd Budowlany

|

2012

|

R. 83, nr 12

28-32

9

Urban sprawl jako zagrożenie tożsamości miasta

Bonenberg W.

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka

|

2011

|

Z. 23

7-14

PL

W artykule zaprezentowano zjawisko urban sprawl oraz jego wpływ na utratę tożsamości urbanistycznej aglomeracji poznańskiej. Badania w tym zakresie zostały przeprowadzone w ramach projektu „Funkcjonowanie i kierunki rozwoju aglomeracji poznańskiej" koordynowanego przez Centrum Badań Metropolitalnych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wyniki badań przedstawiono na mapach wykonanych na podstawie studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin wchodzących w skład aglomeracji poznańskiej. Wykonana diagnoza wskazuje, że niekontrolowane rozlewanie się zabudowy niskiej intensywności niszczy ład przestrzenny i jest zagrożeniem dla tożsamości urbanistycznej.

EN

The article presents the phenomenon of urban sprawl and its impact on the loss of identity of urban agglomeration. This research was carried out under the project "Operation and development directions of agglomeration" coordinated by the Metropolitan Research Center, University of Adam Mickiewicz University in Poznan. The results are shown on the maps made on the basis of studies of conditions and directions of spatial development of municipalities within the agglomeration. Diagnosis indicates that the uncontrolled sprawl of low intensity damages spatial order and constitutes a threat for urban identity.

10

Poznański Obszar Metropolitalny w systemie przyrodniczym regionu

Raszka B.

Przegląd Komunalny

|

2009

|

nr 3

74-79

PL

W analizie delimitacyjnej Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego (POM) jednym z kryteriów delimitacji, obok społeczno-gospodarczego i dostępności komunikacyjnej, jest środowisko przyrodnicze. Kryterium to uwzględniało procentowy udział powierzchni form ochrony przyrody, gruntów kwalifikujących się do zalesień oraz powierzchni trwałych użytków zielonych w gminach, wskaźnik lesistości w gminach, waloryzację rolniczej przestrzeni produkcyjnej, a także przebieg granic przyrodniczych struktur przestrzennych na podstawie układu zlewniowego, systemu przyrodniczego i fitokompleksów krajobrazowych.

11

Kształtowanie przestrzennych systemów ekologicznych w obrębie obszaru metropolitalnego Poznania

Raszka B.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2007

|

Vol. 16, No. 1

16--25

EN

Recently observed the changes in Poznań suburban area (PSA), that have been mentioned above are mainly connected with a chaotic, spatially incoherent and harmful process of occupation not only of the PSA but also other open spaces - rural spaces (like fields and meadows) and forest ones. It has been postulated to indicate the areas permanently exempted from urbanization by the use of local plans. In the case of the over administrative functional units regulations connected with a complex space planning are crucial for their development. It has been pointed out that reinforcing of the role of the administrative districts in planning operations is necessary, especially as far as creating of an overlocal character is concerned (e.g. ecological systems).