Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The natural flora plants use by local inhabitants of the historical rural localities in Chernihiv Polesie (Ukraine)

Lukash Oleksandr, Strilets Svitlana, Miroshnyk Iryna, Sazonova Olena

Studia Quaternaria

|

2023

|

Vol. 40, Nr 2

115--126

EN

This study is aimed to report and analyze the modern plants use in the historical rural localities of Chernihiv Polesie (Ukraine). The research materials were collected in two stages. At the first stage the main useful of the local natural flora were identified. At the second stage a sociological survey of adult local inhabitants on the plants use was conducted. The main groups of useful plants of the historical localities were established. The modern use of plants was analyzed. It was found that most plants were used by the local inhabitants for their own needs. However, certain edible, fodder and techniacal plants are a source of income for the local inhabitants. In the historical localities of Chernihiv Polesie all the traditional for the region ways of using the natural flora plants have been preserved (but to varying degrees). The degree of modern use of plants is primarily determined by the peculiarities of the vegetation (in particular, the predominance of pine, mixed forests and floodplain meadows) and financial incentives. This primarily applies to Vaccinium myrtillus gathering and laying hay in for the own use and sale. The local inhabitants use the plant resources lesser than the existining resource potential.

2

Pomiędzy Lwą a Stwigą. Stanisław Kulczyński i jego projekt utworzenia poleskiego parku natury z 1932 roku

Łotysz Sławomir

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2020

|

T. 65, nr 2

29--48

EN

In 1928, when the Bureau for the Project of Amelioration of Polesie (a large marshy area in the eastern part of interwar Poland) began its field studies, environmental concerns were low on the list of its priorities. A year later, this brought the Bureau into serious conflict with the State Council for Nature Protection. When both institutions eventually came to terms with their contradictory ambitions and vaguely-defined competences to enter into substantial cooperation, the idea of reserving a large area of marshlands as a natural park came into being. In 1932, Stanisław Kulczyński, a botanist leading the Bureau’s peat bog research team and also a Council member, proposed protecting an area of roughly 100,000 hectares between the Lwa and Stwiga rivers. The future park would encompass most types of landscape typical of Polesie and, fortunately, most of its swamps, forests, dunes, and peat bogs were barely touched by human activity. The hydrogeological feature of the selected area safeguarded its immunity to the potential consequences of the amelioration works, if such were undertaken in any of the surrounding areas. This paper explores how the location and extent of the protection of the park were negotiated within the entangled networks of social, economic, and political agendas of national policy in inter-war Poland. The efforts to coordinate the pro-nature policy in Polesie with similar actions undertaken by the Soviets beyond the nearby border are also covered.

3

Evaluation of climate change in Ukrainian part of Polissia region and ways of adaptation to it

Kovalenko Pyotr, Rokochinskiy Anatoliy, Jeznach Jerzy, Koptyuk Roman, Volk Pavlo, Prykhodko Nataliіa, Tykhenko Ruslan

Journal of Water and Land Development

|

2019

|

no. 41

77--82

EN

The analysis of the current state of weather and climatic conditions and evaluation of their predicted changes for immediate and distant prospect in the drained areas of Ukrainian Polissia region was carried out in the article. The main trends in changes of meteorological characteristics and their possible effect on the conditions of functioning water management and ameliorative objects and complexes as well as on the natural and ameliorative state of drained areas were identified. The research uses a method of predictive-simulation modelling with used predictive assessment models of normalized distribution of the basic meteorological characteristics in the long-term and one-year vegetation context. According to the results of the research it was established that, for today a high variability in meteorological characteristics can lead to the significant deterioration of operation conditions of water management and ameliorative objects and units, as well as natural and ameliorative conditions of drained lands in Polissia region as a whole. Core measures regarding the adaptive potential enhancement and development in the region under the conditions of climate change were examined.

PL

W pracy przeprowadzono analizę obecnego stanu pogody i warunków klimatycznych oraz ocenę spodziewanych zmian w krótszej i dłuższej perspektywie czasu na drenowanych obszarach ukraińskiej części regionu Polesia. Zidentyfikowano główne trendy zmian charakterystyk meteorologicznych i ich potencjalny wpływ na warunki funkcjonowania gospodarki wodnej w obiektach i kompleksach melioracyjnych oraz na naturalny i zmieniony stan drenowanych obszarów. W badaniach wykorzystano modelowanie prognostyczno-symulacyjne z użyciem modeli znormalizowanego rozkładu podstawowych charakterystyk meteorologicznych w kontekście wieloletnich i rocznych zmian roślinności. Ustalono, że duża zmienność elementów meteorologicznych może prowadzić do znaczącego pogorszenia gospodarki wodnej i stanu obiektów melioracyjnych oraz warunków naturalnych na drenowanych obszarach całego Polesia. Zbadano główne zabiegi związane ze wzmocnieniem potencjału adaptacyjnego i rozwojem regionu w warunkach zmian klimatycznych.

4

The new urbanist principle of quality of life for urban regeneration

Cysek-Pawlak M. M.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2018

|

Vol. 11, no. 4

21--30

EN

Quality of life (QOL) is a crucial but complex concept, determined by the insights of multiple disciplines. This paper applies the holistic approach to planning known as New Urbanism (NU) to the analysis of QOL, and argues that this movement should no longer be thought of simply as dedicated to halting urban sprawl, but also as providing guiding principles for the process of urban regeneration within the city. The study therefore aims to verify the relationship between NU principles and QOL, from the perspective of urban regeneration. A comparative study is made of two strategic zones in Roubaix (France) and Lodz (Poland). These serve as physical models in which spatial elements crucial for NU are analyzed. Ways of improving QOL through the application of NU guidelines for urban regeneration are also elaborated. The conclusions have possible practical applications, especially in the case of the site in Poland, Green Polesie, where urban regulations are still being elaborated and the whole process of urban regeneration is only just underway.

5

Mapa bagien Polesia Daniela Zwickera z 1650 roku - dwa znane i dwa nieznane egzemplarze odkryte w zbiorach polskich

Kozica K.

Polski Przegląd Kartograficzny

|

2014

|

T. 46, nr 2

173--191

PL

W artykule przedstawiono stan badań nad jedną z najrzadszych map w historii kartografii polskiej - mapą bagien Polesia Daniela Zwickera (1612-1678) z 1650 r. Wyrytowana i opublikowana w Gdańsku przez Wilhelma Hondiusa (po 1597-1652), uważana jest przez K. Buczka (1963) za jego najlepsze lub jedno z najlepszych dzieł. Jeszcze do niedawna sądzono, że nie ma jej w polskich zbiorach publicznych, a w całej dotychczasowej literaturze wymieniano tylko dwa jej znane zachowane egzemplarze w zbiorach zagranicznych: w Dreźnie i w Wiedniu. Ostatnie poszukiwania autora doprowadziły do odkrycia jej trzeciego egzemplarza w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu i czwartego w zbiorach Muzeum Warszawy. Mało tego, ten odkryty czwarty egzemplarz mapy bagien Polesia jest jej drugim stanem z tego samego 1650 roku (dodano min. informację o bitwie łojowskiej), którego istnienie przewidywał K. Buczek (1963) na podstawie przerysu mapy zamieszczonego w dziele o czerwcu polskim J. Hamela w tłumaczeniu S.B. Górskiego (Wilno 1837).

EN

The map of the Polesie marshes from 1650 elaborated by the outstanding Socinian and physician from Gdansk, Daniel Zwicker (1612-1678), is one of the rarest and most precious maps in the history of Polish cartography. It is also famous for showing for the first time the places where a scale insect (Porphyrophora polonica) occurs. In the middle ages larvas of this insect were used to produce a valuable raw material to obtain red pigment called carmine dye. The map was engraved and published in Gdansk by the well-known engraver Guilielmus Hondius (after 1597-1652). According to K. Buczek (1982) the map is of little significance from a cartographic point of view, but has considerable artistic value and was probably the best map produced by G. Hondius. Until recently no copy of this map was known to exist in Polish public cartographical collections, and until now all published map references in Polish or other languages quoted only two known copies of the map preserved in foreign collections: in Dresden (Sach bibliothek, sign.: H. Polon. 23, III) and in Vienna (Osterreichische Nationalbibliothek, sign.: 389.030-F.K. 23, Taf. 42). The author's latest research brought to light a third copy in 2011, this time in a Polish public collection - the Raczyński Library (Biblioteka Raczyńskich) in Poznań (sign.: M II 971 / 5706), which was purchased in 1985 after the death of a private collector. A fourth copy of this map was discovered by the author in the Museum of Warsaw (Muzeum Warszawy) in a composite atlas by Matthaus Seutter (1678-1757) purchased in 1960. What is more, this fourth copy of the map of the marshes of Polesye is the second state of the Zwicker map from the same year - 1650 (showing, among other additional details, information about the battle of Łojowogród on 31 July 1649). The existence of a second state was already presumed by K. Buczek (1963) on the basis of a copy of that state published in a Polish translation by Stanisław Batys Gorski of a work on the said insect (Porphyrophora polonica) by J. Hamel (Wilno 1837). A fifth copy of the Zwicker map is reputed to exist in the trade.

6

Current state of water resources in byelorussian Polessie and ecological risks

Busko E. G., Volchyek A. A., Tanas W., Szymanek M.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2014

|

Vol. 59, nr 2

26--34

EN

The article below covers problems associated with water resources in Byelorussian Polessie. Qualitative and quantitative evaluations of surface waters of the major streams in the region are proposed. Also, possible consequences of river run-offs due to climate changes are discussed. Immediate challenges facing those researchers who deal with water problems of Polessie are outlined.

PL

W artykule przedstawiono analizę problemów związanych z wodnymi zasobami Białoruskiego Polesia. Przeprowadzono ilościową i jakościową ocenę wód powierzchniowych głównych rzek regionu. Rozpatrzono możliwe skutki zmian rzecznych spływów w wyniku zmiany klimatu i ich wpływ na środowisko rolnicze. Określono główne cele badań prowadzących do rozwiązania wodnych problemów Polesia.

7

Phytomeliorative influence of the macrophytes of different ecological groups over the oxygene regime in the technogenic lakes of the Small Polissya of Ukraine

Mironova N., Kalda G., Lishchuk O.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2013

|

z. 60, nr 4

113--124

EN

The article presents the results of determining the characteristics of the oxygen regime in the macrophytes thickets of different ecological groups: of submerged (Cerat ophyllum demersum L.), floating (Potamogeton natans L., Nuphar lutea (L). Smith.) and air-water (Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud.) in technogenic lakes of Small Polissya of Ukraine. Physiographic area of Small Polissya located mainly in the western regions of Ukraine, and a small part – in Poland, and differs plain relief, high humidification, closeness of groundwater from surface. Technogenic lakes were formed by sand mining using dredges as result underwater extraction in aqueous career. They have an age of between 30 and 60 years, can be flow-through and non-flow-through. Soluble oxygen, temperature and oxygen saturation were measured by the device Oxi 330i/SET. The largest concentration of oxygen is determined in areas of lakes occupied by submerged vegetation. In thickets of air-water and floating vegetation the oxygen content is almost identical and with the depth it gradually decreases. In the thickets macrophytes the oxygen regime is affected by the degree of flow-through and age of lakes. In the «younger» nonflowing lakes of 30-35 years of age the oxygen concentration is the largest, the lowest oxygen concentration is in the old lakes. According to the determination of dissolved oxygen at different depths and in the bottom layer we proved an active development of eutrophication processes in non-flowing technogenic lakes aged about 60 years.

PL

W pracy zostały przedstawione wyniki określenia cech warunków tlenowych w zaroślach makrofitów różnych grup ekologicznych, do których są zaliczane zanurzone (Ceratophyllum demersum L.), pływające (Potamogeton natans L., Nuphar lutea (L). Smith.) i powietrzno-wodne rośliny (Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud.) rosnące w jeziorach technogenicznych Małego Polesia Ukrainy. Teren fizyczno-geograficzny Małego Polesia znajduje się w większości na zachodniej części Ukrainy i na niewielkiej wschodniej części Polski. Są to tereny płaskie, o wysokim stopniu wilgotności, wykształcone w niewielkiej odległości od powierzchni wód podziemnych. Jeziora technogeniczne na tym obszarze zostały utworzone w wyniku wydobywania piasku z wykorzystaniem pogłębiarki w warunkach wodnych kanionów przed 30-60 laty. Jeziora można zaliczyć zarówno do jezior przepływowych, jak również do zamkniętych. Tlen rozpuszczony, temperatura oraz nasycenie tlenem było mierzone na różnych głębokościach za pomocą narzędzi Oxi 330s/SET. Największe koncentracje tlenu wykryto w częściach jezior zajętych roślinnością zanurzoną. W powietrzno-wodnych zaroślach oraz wśród roślinności pływającej zawartość tlenu jest prawie jednakowa. Ten wskaźnik stopniowo się zmniejsza wraz z głębokością. Na warunki tlenowe w zaroślach makrofitów wpływa wiek i przepływalność jezior. Koncentracja tlenu największa jest w stosunkowo „młodszych” nieprzepływowych jeziorach (30-35-letnich), najmniejszą zaś w starszych jeziorach, które cechuje największy stopień zarośnięcia. Według rezultatu pomiaru tlenu rozpuszczonego na różnych głębokościach i przy warstwie dolnej ustalono aktywny rozwój procesów eutrofizacji w nieprzepływowych jeziorach technogenicznych przez ok. 60 lat.

8

Hydrochemical and toxicological composition in technogenic lakes of Male Polissya in Ukraine

Mironova N., Kalda G., Lishchuk O.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2013

|

z. 60, nr 1

59--65

EN

The article presents the research results of hydrochemical indicators and assessment phytotoxic conditions (heavy metals content) in inactive water-filled sandpit (technogenic lakes) in the area of Male Polissya of Ukraine. Determined that these new man-made elements hydrographic network of have allowable values hydrochemical parameters and heavy metals in water and pit-bottom sediments, therefore suitable for recreational use. Extraction of mineral resources by opencast methods involve violations of lithogenic base of the landscape, changing the hydrological regime, and thus the destroying of natural ecosystems. The physicalgeographical area of Male Polissya is located between Volhynia forest-steppe sublimity in the north, Roztochchyam north-west and by Podil'skoy forest-steppe sublimity on a southeast. Stretched out from Zhytomyr part of Ukrainian Polissya on east to Rava-Ruska on a west and farther passes to territory of Poland. A special feature of the sand extraction in the eastern part of Male Polissya is development of water-filled pits, which initially had the sand extraction from the surface layer, and then, when the pit depth reached groundwaters level and the pit got gradually filled with them - from the water layers with the help of dredges. The objects of the research are man-made water body that were formed in the eastern part of the Male Polissya from the late 60-ies of the 20th century during active development of the area as a resource base for sand extraction for the needs of the construction industry. At present, most of the water-filled sand pits are not being developed and essentially they are man-made lakes. They differ from natural lakes by the structure of the bottom and littoral zone, as in the formation of them the leading role was played by not natural, but technological and economic factors of pit development. The considerable depth of these lakes (5-25 m) and low levels of suspended solids in the water makes it blue color, so that local people often call cascades of these reservoirs "Blue Lakes".

PL

Artykuł prezentuje rezultaty poszukiwań wskaźników hydrochemicznych i oceny warunków fitotoksycznych (zawartości metali ciężkich) w nieczynnej, wypełnionej wodą piaskownicy (jeziorze technogennym) na terenie Polesia Ukraińskiego. Ustalono, że te nowe sztuczne elementy sieci hydrograficznej, mające dopuszczalne wartości parametrów hydrochemicznych i metali ciężkich w wodzie i osadach dennych, nadają się do wykorzystania rekreacyjnego. Wydobycie surowców mineralnych metodami odkrywkowymi wiąże się z litologicznym naruszeniem stanu krajobrazu, zmianą reżimu hydrologicznego, a tym samym ze zniszczeniem naturalnego ekosystemu. Fizyczno-geograficzny obszar Polesia jest zlokalizowany pomiędzy wołyńskimi leśnostepowymi wyniosłościami na północy Ukrainy, Roztoczem na północnym zachodzie i podolskimi leśno-stepowymi wyniosłościami na południowym wschodzie. Obszar ten jest rozciągnięty od części żytomierskiego Polesia Ukraińskiego do Rawy Ruskiej, a dalej przechodzi na terytorium Polski. Szczególną cechą wydobycia piasku we wschodniej części Polesia jest rozwój wypełnionych wodą dołów, które były początkowo wydobywane z warstwy powierzchniowej, a potem – gdy głębokość dołów osiągnęła poziom wód gruntowych i zostały one stopniowo nimi wypełnione – z warstwy wodnej za pomocą pogłębiarek. Obiektami badań były sztuczne zbiorniki wodne, które zostały utworzone we wschodniej części Polesia w latach 60. XX wieku w okresie intensywnego rozwoju obszaru jako bazy surowcowej dla wydobycia piasku na potrzeby budownictwa. Obecnie większość piaskowych dołów wypełnionych wodą to sztuczne jeziora. Różnią się one od naturalnych jezior strukturą dna i strefą brzegową, a w ich tworzeniu wiodącą rolę odegrały nie naturalne, lecz technologiczne i ekonomiczne czynniki rozwoju dołów. Znaczna głębokość tych jezior (5-25 m) oraz niski poziom zawiesiny w wodzie sprawiają, że woda przybiera kolor niebieski. Miejscowa ludność kaskady tych zbiorników często nazywa „niebieskimi jeziorami”.

9

Krajobraz opuszczonych wsi Polesia w świetle archiwalnych materiałów kartograficznych

Soszyński D.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2012

|

nr 16

219—228

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę wsi Polesia, które w XX w. uległy gwałtownemu lub stopniowemu wyludnieniu i pozostają obecnie opuszczone. Na podstawie analizy materiałów kartograficznych, uzupełnionych wywiadami i danymi ze źródeł historycznych, przedstawiono dynamikę zmian w zaludnieniu poszczególnych wsi i przyczyny ich opuszczenia. W części drugiej przedstawiono aktualny stan zachowania krajobrazu wiejskiego w każdej z osad. Punktem wyjścia były tu mapy WIG w skali 1:100 000, z lat 30. XX w. a więc z okresu kiedy większość badanych miejscowości znajdowała się w maksymalnym stadium rozwoju. Następnie dla każdej wsi przeprowadzono analizy współczesnych zdjęć lotniczych oraz szczegółową inwentaryzację terenową. Porównanie treści map archiwalnych z aktualnym stanem krajobrazu pozwoliło na charakterystykę stanu zachowania dawnego krajobrazu kulturowego opuszczonych wsi w zależności od typu i wielkości wsi, jej położenia, rodzaju zabudowy a także przebiegu procesu wyludniania.

EN

The paper presents characterisation of the Polesie villages, which was rapidly or gradually depopulated in the 20th century. The changes of the villages population and reasons of this changes, was performed on the basis of archival cartographic materials, interviews with inhabitants and historical data. In the second part of paper the current state of preservation of rural landscape was presented for each of the 17 analysed settlement. The base for the analysis was WIG maps at the scale of 1:100 000 from the nineteen thirties, when most of those villages were at the peak of their development. Next, for each of the village, there was made the analysis of current aerial photographs and detailed field inventories. Then, the archival maps contents was compared with the current state of the landscape. It allowed to characterize the state of preservation of villages landscape depending on the type, size and location of the villages, type of buildings and the course of depopulation process.

10

Ékonomičnyâ perautvarénni k. 1920-h gg. va uladannâh pamesčykau Dzâkonskih (Pružanski pavet Paleskaga vaevodstva)

Popko O.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Ekonomia i Zarządzanie

|

2008

|

Z. 13

165-178

EN

The article analize the agrarian reforms in the 1920th on the lands of Dziekonski family (Pruzany powiet, Poleski region). In 1919 Marian Tadeush Dziekonski sold the part of the grounds to the inhabitant of Mogilno Juzef Draheim. After the dearth of Marian Tadeush his son Janush began the costs against Draheim with the purpose of returning of paternal possession. In 1926 the courts were completed by a signing of the treaty. After that Draheim selled the grounds to the domestic peasants, as that was required by agrarian reform. Janush Dziekonski demonstrated to authorities the necessity of conservation of his economy, as the plants of high agronomian culture. The considerable proportion of his manor was saved in an integrity. However the progressing of an agriculture in the given direction was discontinued by entry Western Belarus in composition BSSR.

11

Gospodarcze i strategiczne znaczenie zasobów wodnych Polesia w dwudziestoleciu międzywojennym

Sposób J.

Gospodarka Wodna

|

2008

|

Nr 9

366-370

PL

Cechy środowiska przyrodniczego Polesia spowodowały, że w dwudziestoleciu międzywojennym zwrócono baczną uwagę na wykorzystanie tego regionu. Zasoby wodne były niezwykle istotne dla rozwoju regionu, z nimi związane były kierunki gospodarowania. W pracy przedstawiono znaczenie Polesia w dwudziestoleciu międzywojennym jako potencjalnego obszaru rolniczego, węzła komunikacyjnego oraz regionu strategicznego.

EN

At the beginning of the 20th century, the authorities' attention was drawn to the natural environment features of Polesie. Water resources were extremely important to the development of this region, what influenced the management trends. The paper presents the importance of Polesie in the interwar period as a potential agricultural area, a transport junction and a strategic region.

12

Zintegrowany system zarządzania zasobami przestrzeni przyrodniczej, jako metoda odnowy wsi, na przykładzie Rezerwatu Biosfery "Polesie Zachodnie"

Chmielewski T. J., Domagała R.

Architektura Krajobrazu

|

2004

|

nr 3-4

60-66

EN

West Polesie Biosphere Reserve was established in April 2002 in an area of 139 000 ha in Łęczyńsko-Włodawskie Lake District in Lublin Voivodeship. Poleski National Park is in the centre of the Reserve, in its western part - the Landscape Park of Łęczyńskie Lake District, and in the east - Sobibor Landscape Park. The main characteristic feature of the Reserve is the fine-mosaic ecological structure of the landscape with numerous lakes, peat bogs, meadows and forests in depressions and patches of fields on higlands of limestone substratum. From the 1950's to the 1980's the area of Łęczyńsko-Włodawskie Lake District was subjected to large scale draining. 61.2 per cent of all marshy grounds were drained. Seven out of sixty- eight lakes have dried up. From the mid-70's the remaining lakes of the Disctrict have been affected by rapidly spreading recreational development of the land. By the end of the 20th century the majority of the lakes made available for recreation had had their tourist carrying capacity exceeded, and, in several cases, it was over fourfold. To prevent degradation of nature, tourist and aesthetic values of the region a number of protective measures have been taken. Initially, in the 60's and 70's, they took the form of conventional local conservation (creation of nature reserves), then, in the 80's, nearly the whole area of Łęczyńsko Włodawskie Lake District was recognised as a part of the regional "Ecological System of Protected Areas". Granting the status of Biosphere Reserves to the whole region by UNESCO has started a new chapter in natural resources management. It is oriented towards revival of degraded areas with simultaneous revitalization of rural settlement, as well as development of agricultural production in harmony with nature. Natural resources management system of the Biosphere Reserve involves four interrelated subsystems: diagnostic, planning, decision-making and control. Both the cooperation of nature protection service with local governments and a holistic approach to all of the components of the landscape are of special importance for these actions. This paper presents the chosen methods and techniques of natural space resources management of the Reserve, which constitute the above mentioned system. Furthermore, it describes the effects of their application.

13

Morfometryczne kryteria oceny związku powierzchniowych form krasowych z tektoniką na przykładzie podniesienia Lubomla (Ukraina NW)

Dobrowolski R., Bogucki A., Zaleski I.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

Vol. 48, nr 7

634-638

PL

Metody morfometryczne są przydatne nie tylko w rozważaniach nad morfogenezą lubelsko-wołyńskiego obszaru krasowego, ale także przy interpretacji jego cech strukturalnych. Analiza izopletowych map gęstości form krasowych dokumentuje ścisły związek między rozwojem współczesnej rzeźby krasowej, a kenozoiczną tektonikąpodniesienia Lubomla w brzeżnej części kratonu wschodnioeuropejskiego. Ortogonalny układ głównych morfolineamentów (NESW/NW-SE) odzwierciedla przebieg subregionalnych dyslokacji kompleksu paleozoicznego, odmłodzonych w pokrywie mezo-kenozoiku w czasie młodoalpejskich faz aktywności tektonicznej. Neotektoniczna ewolucja obszaru dokonywała się najprawdopodobniej w warunkach zmieniającego się regionalnego pola naprężeń, powodującego zmianę kierunku i zwrotu przemieszczeń, często wzdłuż tych samych płaszczyzn nieciągłości.

EN

Morphometric methods are useful not only for consideration a morphogenesis of the Lublin- Volhynia karst area but also for interpretation of its structural features. Analysis of isopleth maps of the density oj karst forms evidences a close relationship between the development of present karst relief and the Cainozoic tectonics of the Luboml Elevation in the marginal part of the East European craton. Orthogonal arrangement of the main morpholineaments (NE-SW/NW-SE) follows subregional dislocations of the Paleozoic complex, which proliferated to the Meso-Cainozoic cover during the Late Alpine phases of tectonic activity. Neotectonic evolution of this area occurred probably in circumstances of a fluctuating regional stress field, what resulted in a change of direction and sense of displacements, often along the same surfaces of discontinuity.