Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena stanu zachowania drzewostanu w rezerwacie przyrody „Skarpa Wiślicka” na Pogórzu Śląskim

Chmura D., Szpyrka S., Beczała T.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 2

1--8

PL

Las „Skarpa Wiślicka” jest rezerwatem leśnym chroniącym pozostałość dawnej puszczy na terenie Wiślicy, stanowi także część obszaru obszaru NATURA 2000 (Cieszyńskie Źródła Tufowe kod PLH240001). Celem niniejszej pracy była waloryzacja drzewostanu tego chronionego obiektu. Spośród 23 stwierdzonych gatunków drzew, 11 objęto dokładnymi badaniami (232 losowo wybranych egzemplarzy). Dokonano pomiarów dendrometrycznych oraz oceniono ich stan sanitarny. Zwrócono również uwagę na obecność martwego drewna. W tym celu scharakteryzowano stan rozkładu 60 kłód zalegających na dnie lasu. Badania wykazały, że aż 69 drzew osiąga wymiary pomnikowe (obwód na wysokości pierśnicy). Najwięcej jest wiązu górskiego Ulmus glabra (25 okazów powyżej wymaganego 220 cm obwodu), a najmniej jesionu wyniosłego (2 powyżej 250 cm). Ponad 50% drzew odznaczało się uszkodzeniami; były to głównie ubytki kory, suche lub połamane konary. Ilość martwego drewna nie jest dostateczna. Wśród martwych kłód dominował 1 stopień stadium rozkładu (27 sztuk), natomiast średnia ważona to 2,93 stopnia w ośmiostopniowej skali. Podsumowując można stwierdzić, że liczba drzew zasługujących na objęcie ochroną w randze pomnika przyrody jest bardzo duża. Świadczy to o dobrej kondycji zbiorowisk leśnych na obszarze „Skarpy Wiślickiej”. Z kolei względnie mała ilość i niski średni stopień rozkładu martwego drewna prawdopodobnie wskazuje na wpływ gospodarki leśnej – jego częste usuwanie.

EN

The forest “Skarpa Wiślicka” is nature reserve that protects remnants of former primeval forest in the territory of Wiślica. It also is included in NATURA 2000 area (Cieszyńskie Źródła Tufowe code PLH240001). The aim of the present study was to valorization of treestand of this protected object. Amongst 23 observed tree species, 11 were studied in detail (232 randomly selected individuals). Dendrometry measurements, health tree were assessed. The attention was paid to presence of coarse woody debris as well. For the purpose of the latter decomposition stage was characterized. The studies demonstrated that as many as 69 individuals scored size for nature monuments (circumference and diameter at breast height). The elm Ulmus glabra prevailed (25 individuals have higher value than 220 cm of circumference) and the least abundant is ash Fraxinus excelsior (2 higher than 250 cm). More than 50% of trees were characterized by damages i.e. losses of bark, dried or broken branches. Amount of coarse woody debris is not enough. Amongst logs I degree of decomposition dominated (27 logs), whereas weighted mean is 2.93 in 8-degree scale. To sum up it can be concluded that the number of trees that deserve the protection of the rank of a natural monument is very high. It reflects favorable conditions of development of forest communities in the territory of “Skarpa Wiślicka”. While relatively small amount of dead wood and low mean degree of decomposition indicates the impact of forest management i.e. frequent removal of dead wood.

2

Tereny po eksploatacji surowców skalnych ostoją bioróżnorodności – na przykładzie wybranych wyrobisk na Pogórzu Cieszyńskim

Beczała T., Dorda A.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2015

|

nr 9

17--25

PL

Na Pogórzu Cieszyńskim od ponad 200 lat wydobywa się surowce skalne. Pozostałością po ich pozyskaniu są liczne wyrobiska. Artykuł prezentuje bogactwo przyrodnicze tych obiektów. Mimo iż stanowią siedliska pochodzenia antropogenicznego, są bardzo ważne dla zachowania bioróżnorodności całego Pogórza. Występuje w nich szereg rzadkich i chronionych oraz ustępujących gatunków grzybów, roślin i zwierząt. Do jednych z najważniejszych należą storczykowate, umieszczone w „Polskiej czerwonej księdze roślin”. Dawne kamieniołomy są także miejscem występowania rzadkich na Pogórzu Cieszyńskim zbiorowisk roślinnych, jakimi są np. buczyna storczykowa oraz ciepłolubne murawy.

EN

Cieszyn Foothills form the most westward part of Silesian Foothils. In this area exploitation of mineral resources has been carried out for more than 200 years. Numerous excavations are their remains. The paper presents natural wealth of these objects. Despite the fact of anthropogenic origin they are very important for maintenance of biodiversity of Cieszyn Foothills. There are many rare and protected species of fungi, plants and animals. One of the most valuable are representatives of Orchidaceae family: Epipactis microphylla, Orchis pallens and Malaxis monophyllos, occurring in excavations and listed in Polish Red Book of Plants. The former quarries are also habitats of rare plant communities in the investigated area, as orchid beechwood and xerothermic grasslands.

3

Znaczenie wybranych wyrobisk w krajobrazie i turystyce Pogórza Cieszyńskiego

Kasprowska-Nowak K.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2014

|

nr 26

175--187

PL

Artykuł zawiera informacje na temat kilku historycznych wyrobisk położonych niedaleko Cieszyna (Pogórze Cieszyńskie). Są nimi głównie kamieniołomy cieszynitów, m.in.: „Grota na Rudowie” w Zamarskach, „Nad Kalembianką” i w Dolinie Olzy w Boguszowicach, a także „Na Kopcach” w Marklowicach, w których eksploatowano najprawdopodobniej również wapień cieszyński. Wyróżnione wyrobiska stanowią materialną pamiątkę dziejów górnictwa na badanym terenie. Oprócz tego posiadają znaczną wartość naukowo-dydaktyczną i duchowo-religijną („Grota na Rudowie”). Ponadto mają duże znaczenie w krajobrazie Pogórza Cieszyńskiego, przyczyniając się do jego urozmaicenia oraz wzrostu atrakcyjności turystycznej regionu. Niektóre z nich powinny być przystosowane do zwiedzania, a także uwzględnienia w projekcie trasy geoturystycznej po okolicach Cieszyna.

EN

The paper provides information about a several historical quarries situated near the Cieszyn (Cieszyn Foothills). These are mainly quarries of Teschenites: „Grota na Rudowie” in Zamarski, „Nad Kalembianką” and Olza Valley in Boguszowice and „Na Kopcach” in Marklowice (judging preserved of quarries, probably here also exploited of Cieszyn Limestone). Featured quarries are tangible remembrance of the history of mining in the study area. In addition to this are enormous scientific and educational value and spiritual-religious („Grota na Rudowie”). They are also importance in the landscape of Cieszyn Foothills. In fact contribute to its variety, as well as to increase the tourist attractiveness of the region. Some guarries reguires of tourist adaptation and they need inclusion in the project of geotouristic route in the Cieszyn area.

4

Przemiany krajobrazu w obszarze i otoczeniu piaskowni „Krasna-Bielowiec” (Pogórze Cieszyńskie)

Kasprowska-Nowak K., Beczała T.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2014

|

nr 26

139--154

PL

W pracy omówiono rezultaty badań geologicznych, geomorfologicznych, archeologicznych i botanicznych w piaskowni „Krasna-Bielowiec” i jej najbliższym otoczeniu. Dostarczyły one cennych informacji na temat przeobrażeń krajobrazu, od neolitu do dnia dzisiejszego. Wyróżniono trzy główne typy krajobrazu: rolniczy, górniczy (łączony z eksploatacją piasku w latach 1997-2007) i pogórniczy. Ponadto przedstawiono możliwości wykorzystania nieczynnej już piaskowni do celów naukowych, dydaktycznych i geoturystycznych. Zaproponowano także formy jej ochrony, propozycje udostępniania oraz dalszych badań.

EN

The work discusses results of geological, geomorphological, archaeological and botanical research in the „Krasna-Bielowiec” sandpit and its immediate surroundings, which provided important information on the transformations of landscape from the Neolithic to present day. Three main types of landscape: agricultural, mining (connected with the exploitation of sand in the years 1997-2007) and post-mining, has distinguished. Presents the possibility of using disused an abandoned sandpit for the purposes of scientific, education and a local geotourism. It is also proposed protection of sandpit, proposals for its share and research.