Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Tradycyjne wiejskie domy w Haćkach na Białostocczyźnie : stan w 2015 roku, na wybranych przykładach

Krzywińska A., Kułaczewska-Biełach M., Szewczyk J.

Architecturae et Artibus

|

2016

|

Vol. 8, no. 3

82--93

PL

Cel pracy: Uzyskanie i zapis graficzny aktualnych informacji o wernakularnej architekturze Białostocczyzny, mianowicie o wnętrzach drewnianych domów wiejskich na pograniczu etnicznym polsko-białoruskim, w gminie Bielsk Podlaski, na przykładzie wsi Haćki. Metoda i wyniki: Interpretacja szczegółowych rysunków inwentaryzacyjnych dwóch wiejskich domów w Haćkach na Białostocczyźnie, wykonanych w grudniu 2015 roku na podstawie wcześniejszych prac terenowych przeprowadzanych w okresie od października do grudnia 2015 roku (wybrano i zaprezentowano 10 rysunków, w tym rzuty, przekroje i rysunki elewacji, przy czym rzuty i przekroje zawierają szczegółowe informacje o umeblowaniu i wyposażeniu wnętrz tych domów). Rysunki opracowano na prawach materiałów źródłowych, na potrzeby późniejszych analiz naukowych i działań konserwatorskich. Dopełnieniem materiałów rysunkowych jest dokumentacja fotograficzna (tu zaprezentowana w wyborze) i informacje pozyskane podczas wywiadów z mieszkańcami wsi. Wnioski: Zarejestrowano nawarstwianie się zmian (w rozplanowaniu, umeblowaniu i wyposażeniu) z różnych okresów oraz kontynuację ludowych wzorców kształtowania przestrzeni mieszkalnej (kompozycyjna i funkcjonalna rola pieca, amfiladowość wnętrza, rola kąta obrzędowego, czyli pokucia itp.).

EN

The general aim at the base of the work is to recognize vernacular architecture in Polish-Byelorussian ethnic borderland in the region of Białystok, on example of Haćki village in Bielsk Podlacki commune, 50 km south of Białystok, N-E Poland. The specific objective (research task) is to record graphical information about vernacular home interiors, as the source for further reasoning or conservation. Methods and results: Inventory drawings of two vernacular country cottages in Haćki, Białystok region, N-E Poland, have been made in December, 2015, after the field surveys in Haćki in October, November and December 2015. The set of drawings included plans, sections and façades; in this paper 10 drawings are presented. The drawings include all the information about layout, furniture and adornments of the houses. The relevant photographs and interviews with locals are also provided and taken into account. Conclusions: The houses are “chronicles of changes”, as we have observed the accumulation of changes of spatial layouts and furnishing of vernacular homes for the decades. Besides, the old vernacular traditions of residential space arrangement are still in use in such houses.

2

Domy strychulcowe w gminach Klukowo, Ciechanowiec i Brańsk na Podlasiu

Czarkowska M., Kuczyńska U.

Architecturae et Artibus

|

2016

|

Vol. 8, no. 1

13--20

PL

W artykule zaprezentowano wyniki poszukiwań terenowych, przeprowadzonych w październiku 2015 roku w gminach Klukowo, Ciechanowiec i Brańsk. Celem poszukiwań było rozpoznanie miejscowego budownictwa ludowego ze słomy i gliny, ze szczególnym uwzględnieniem budynków o konstrukcji strychulcowej. W regionie budownictwo to było wprawdzie dość rzadkie (za wyjątkiem pobliskiej gminy Rudka), tym niemniej takie obiekty wznoszono tu jeszcze okazjonalnie stosunkowo niedawno, bo aż do lat sześćdziesiątych XX wieku. Podczas poszukiwań terenowych (obejmujących także wstępne wywiady z mieszkańcami kilkunastu wsi w gminach Klukowo, Ciechanowiec i Brańsk) znaleziono pięć takich budynków: dwa z nich są nowo odkryte, nieopisywane dotąd w literaturze, zaś o pozostałych istnieją jedynie krótkie wzmianki w najnowszym piśmiennictwie. W oparciu o przeprowadzone później szczegółowe wywiady z mieszkańcami tych wsi, w których znajdowały się odnalezione obiekty (szczególnie z mieszkańcami lub użytkownikami samych obiektów, a także z ich sąsiadami) oraz na podstawie oględzin badanych budynków rozpoznano kolejne etapy wznoszenia takich obiektów, zaprezentowane w załączonym materiale ilustracyjnym; wydają się one specyficzne dla regionu. Informacje o tych pięciu obiektach wraz z opisem zastosowanych w nich technologii budowlanych stanowią przyczynek do szczegółowego rozpoznania podlaskiej kultury budowlanej z użyciem słomy i gliny.

EN

Field surveys in Klukowo, Ciechanowiec and Brańsk communes, Podlasie region, N-E Poland, have been performed in October, 2015, with the aim to recognize vernacular buildings with wattle-and-daub walls. Whilst such constructions were used very occasionally in the local indigenous architecture (with the exception of the nearby commune Rudka, with dozens of such buildings), the tradition of their use survived at that territory to the early 1960’s. Nevertheless, only a few examples have survived until now: 5 such architectural objects have been found as a result of the field survey in October, 2015. Two of those buildings have not yet been described in the academic literature; the three other ones were found to be mentioned only tersely. Interviews with dwellers of all these houses and with their neighbors, as well as examination of the construction, were the research base for further reasoning, which has eventually resulted with the description of the construction process, its stages and nuances (stages being also shown on the drawings). Actually, the local wattle-anddaub construction have been assessed as specific for that region and unique in some aspects. All the findings are claimed to be the research contribution to the recognition of the local wattle-and-daub culture, as an important part of vernacular architecture of the region.

3

The use of precise agriculture technology in a farm in Podlasie region

Borusiewicz A., Kapela K., Drożyner P.

Agricultural Engineering

|

2016

|

Vol. 20, No. 2

23--30

EN

The article presents advantages resulting from implementation of the precise agriculture technology in a farm. The objective of the paper was to analyse devices used in precise agriculture on the example of the selected agricultural farm located in Podlaskie Voivodeship. Documentation of the farm and data included in the questionnaire of the survey carried out with the farm owner were the source of indispensable information. For determination of the costs of return of investments planned in the farm, the method of data analysis and TeeJeet calculation were used. Implementation of the precise agriculture technology in the investigated farm caused reduction of the costs related to running a farm. The introduced changes allowed saving approximately PLN 14 thousand annually on crop protection treatments and approximately PLN 19 thousand annually on the precise sowing of mineral fertilizers. Costs related to the purchase of devices which allow generation of such savings return after 3-4 years.

PL

W pracy przedstawiono korzyści wynikające z wdrożenia technologii rolnictwa precyzyjnego w gospodarstwie rolnym. Celem pracy była analiza zastosowania urządzeń wykorzystywanych w rolnictwie precyzyjnym, na przykładzie wybranego gospodarstwa rolnego, położonego w województwie podlaskim. Źródłem niezbędnych informacji wykorzystanych podczas analizy była dokumentacja gospodarstwa oraz dane zawarte w kwestionariuszu wywiadu przeprowadzonego z właścicielem gospodarstwa. Do określenia kosztów zwrotu planowanych w gospodarstwie inwestycji wykorzystano metodę analizy danych dodatkowo wykorzystano kalkulator firmy TeeJeet. Wdrożenie technologii rolnictwa precyzyjnego w badanym gospodarstwie przyczyniło się do obniżenia kosztów związanych z prowadzeniem gospodarstwa. Wprowadzone zmiany pozwoliły zaoszczędzić około 14 tys. PLN rocznie na zabiegach ochrony roślin oraz około 19 tys. PLN rocznie na precyzyjnym wysiewie nawozów mineralnych. Koszty związane z zakupem urządzeń pozwalających na wygenerowanie takich oszczędności zwracają się po około 3-4 latach.

4

Rozwój inteligentnych specjalizacji w województwie podlaskim

Tomaszuk A.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2015

|

z. 83

681--690

PL

W artykule poruszono problematykę inteligentnych specjalizacji. W części pierwszej przedstawiono aspekt teoretyczny problemu, ze szczególnym uwzględnieniem definicji, ewolucji pojęcia oraz korzyści płynących z ich implementacji. Następnie krótko scharakteryzowano województwo podlaskie, wskazano inteligentne specjalizacje, które będą rozwijane na tym terenie, oraz zaprezentowano, w jaki sposób mogą one wpłynąć na funkcjonowanie obszaru.

EN

The article describes the issue of smart specialisation. In the first part the theoretical aspect of the issue is presented with particular emphasis on definition, the evolution of terms and the benefits of their implementation. Next, the article presents a short characterisation of the Podlasie region and points out the smart specialisations which will be developed in the region, as well as the way in which they could influence the functioning of the area.

5

Budownictwo z polan opałowych w Uhowie na Podlasiu

Kusznerko M., Szewczyk J.

Architecturae et Artibus

|

2011

|

Vol. 3, no. 2

17-25

PL

W artykule przedstawiono wyniki przeprowadzonych w 2011 roku badań wiejskiego budownictwa z alternatywnych materiałów lokalnych we wsi Uhowo w gminie Łapy. Znajdowało się tam do niedawna 12 (obecnie 11, bo jeden zburzono w 2007 roku) budynków o ścianach z drobnowymiarowego drewna opałowego spajanego zaprawą cementowo-wapienną, wzniesionych w latach pięćdziesiątych XX wieku. Wydają się one być najliczniejszą na świecie grupą takich obiektów zlokalizowanych w pojedynczej miejscowości, a z uwagi na czas powstania stanowią atrakcyjny przedmiot ewentualnych badań nad parametrami fizykotermicznymi, użytkowaniem i starzeniem się obiektów tego typu.

EN

The paper contains the results of the recent field surveys and investigations on low-tech architecture and local materials building, especially in the village Uhowo in Łapy commune, the Podlasie region, north-east Poland, performed in 2011. In Uhowo 11 stackwall buildings (i.e. buildings with stackwallor cordwood masonry walls) have been found and the additional 1 was destroyed in 2007. The buildings were homes built in the 1950’s. They form the biggest concentration of stackwall buildings found in one settlement unit. They also seem to be an attractive subject for further studies on the usage and parametres of such constructions.

6

Perspektywy produkcji biopaliw w regionie podlaskim

Wasiak A., Orynycz O., Nosal M.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Ekonomia i Zarządzanie

|

2008

|

Z. 11

249-264

PL

Powszechne stosowanie paliw kopalnych zarówno do celów energetycznych, jak i do zapewnienia napędu transportu drogowego, lotniczego i wodnego, a także napędu maszyn roboczych w budownictwie i rolnictwie powoduje nieodwracalne uszczuplanie zasobów surowcowych oraz zmiany w składzie atmosfery ziemskiej. Zmiany te, a w szczególności wzrost stężenia dwutlenku węgla, są uważane za jedną z głównych przyczyn ocieplenia klimatu i anomalii pogodowych. Jednym z remediów proponowanych dla uzdrowienia tej sytuacji jest wykorzystanie paliw pochodzenia roślinnego, w przypadku których emitowany do atmosfery dwutlenek węgla pochodzi z dwutlenku węgla zaabsorbowanego z atmosfery w okresie wzrostu rośliny i zostanie ponownie pochłonięty z atmosfery przez następne generacje roślin. Tworzy to zamknięty cykl obiegu węgla w przyrodzie, naruszany przez użytkowanie paliw kopalnych. Z surowca roślinnego mogą być wytwarzane zarówno paliwa stałe, jak też paliwa ciekłe i gazowe. Dla każdej z tych możliwości inny jest optymalny dobór surowca, inna wydajność energetyczna (rozumiana jako ilość energii netto uzyskiwanej z określonej masy surowca roślinnego bądź z określonego areału uprawy), inna technologia wytwarzania paliwa. Celem obecnej pracy było dokonanie analizy wydajności energetycznej wybranych upraw nadających się do wykorzystania do produkcji paliwa stałego i paliwa ciekłego oraz ocena zapotrzebowania na energię niezbędną do produkcji materiału roślinnego i przetworzenia go na paliwo w zestawieniu z wartością opałową uzyskanego paliwa, analiza dostępnych gruntów i ich wydajności oraz ocena potencjału regionu w zakresie produkcji biopaliw. Przeanalizowane są również implikacje produkcji biopaliw w stosunku do innych działów produkcji.

EN

Everyday use of fossil fuels for generation of electricity and heat as well as for powering means of transportation and construction and agricultural machinery, causes irreversible diminution of resources and changes in the content of Earth atmorphere. Those changes, especially an increase of carbon dioxide concentration, are considered as main reasons of global warming and weather anomalies. One of the proposed remedies, aiming toward restoration of global equilibrium is use of fuels developed from floral origins. In such a case, carbon correspondingly dioxide emitted to the atmosphere comes from the carbon dioxide absorbed by the plant during its growth, and will be absorbed again by new generations of plants - what constitutes well known closed carbon cycle in Nature (obviously spoiled by the use of fossil fuels) The floral material can be used for fabrication of solid, liquid, and gaseous fuels. For each of those cases optimal choice of a plant as well as energetic efficiency (understood as a net quantity of energy obtained from the specified mass of floral material or from specified acreage of plantation) is different. Similarly, technology of fuel manufacturing is also different for those cases. The aim of the present work consists in analysis of energetic efficiency and economic profitability of chosen crops, suitable for production of solid or liquid fuel, in combination with estimation of energy needed for production of floral material and for its conversion into the fuel that is characterized by its specific energetic equivalent. Analysis of available acreage of land and its agricultural efficiency is made, as well as the potential of the Region with respect of biofuels production is estimated. Effects of land use for biofuel production with respect to other branches of agricultural production are discussed.

7

Kapitał społeczny wsi podlaskiej a wymogi jej promocji

Popławski T.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Ekonomia i Zarządzanie

|

2008

|

Z. 11

67-74

PL

Autor, w niniejszym artykule, odnosi pojęcie kapitału społecznego w sensie Roberta Putnama i Pierre'a Bourdieu do współczesnej rzeczywistości społeczno-kulturowej polskiej wsi i chłopskich sposobów rolniczego wytwórstwa w regionie podlaskim. Wymogi ich promocji wskazują na sposoby wykorzystania rozlicznych aspektów i form kapitału społecznego mieszkańców wsi podlaskiej w procesie jej transformacji, modernizacji i zmiany społeczno-gospodarczej.

EN

Author in this paper maintains the notion of social capital in Putnam and Bourdieu meaning of this notion to the contemporary reality of polish countryside and peasant forms of agriculture in the Podlaskie Region. Its promotion presents, how to profit from multiples aspects and forms of social capital of inhabitants of villages from Podlasie Region in the process of its transformation, modernization and change.

8

Innowacje w procesie rozwoju gospodarczego. Innowacyjność podlaskich podmiotów gospodarczych

Prystrom J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Ekonomia i Zarządzanie

|

2008

|

Z. 12

285-297

PL

Od ponad dwóch dziesięcioleci przedsiębiorczość i towarzyszące jej innowacje są postrzegane jako jedne z najistotniejszych sił napędowych krajowej gospodarki. Rozwój gospodarki zarówno lokalnej, krajowej, jak i światowej jest uzależniony między innymi od zastosowanych nowości oraz ulepszeń. W rezultacie prowadzi to do podwyższenia jakości, stopnia rozwoju i konkurencyjności gospodarczej. Niniejszy referat ma na celu wprowadzenie do tematyki innowacyjności. Znajdą się tu różne wyjaśnienia pojęcia innowacji, typologia innowacji oraz czynniki determinujące działalność innowacyjną podmiotów gospodarczych. Ponadto w artykule poruszony został aspekt innowacyjności przedsiębiorstw funkcjonujących na teranie województwa podlaskiego.

EN

Since over twenty years an enterprise and going with it innovation are conceiving as the one of the most important driving strengths of the domestic economy. The economy growth is dependent between other on bringing novelties, improvements and trough this higher quality. Consequently it's pursuing to higher quality, higher level of economy development and higher level of economy competitiveness. The main aim of a present article is introduction to theme of the innovation. There also appeared factors exerting an influence on innovation. Moreover, in this article have been placed information about an innovative activity of enterprises from province of the Podlasie region.

9

Zdobnictwo naroży w drewnianych domach wiejskich na Białostocczyźnie - próba uporządkowania zbioru

Szewczyk J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Architektura

|

2008

|

Z. 21

129-160

PL

W pracy przedstawiono różnorodność zdobień wycinanych w cienkich drewnianych deskach i mocowanych na narożach (węgłach) w drewnianych domach wiejskich na Białostocczyźnie. Wzory ornamentalne uporządkowano wg podobieństwa. Typy podobne (pokrewne) zgrupowano po to, aby pokazać zakres zmienności wariantów. Wyekstrahowano 631 motywów zdobniczych, mocowanych na oszalowanych węgłach. Motywy uporządkowano, skatalogowano i przedstawiono w formie rysunków w sposób umożliwiający ich porównanie i ocenę.

EN

The variety of traditional wooden adornments, have been presented. The ornamental elements, made with thin planks and fixed on the corners of wooden cottages, have been sketched, classified and catalogued in order to show the range of shapes and motifs. The work contains the drawings of 631 ornamental motifs, to enable their comparison and assessment.

10

Zastosowanie gliny w konstrukcji ścian wiejskich domów na Podlasiu

Szewczyk J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Architektura

|

2008

|

Z. 21

93-127

PL

Opierając się na badaniach opisanych w literaturze przedmiotu oraz na badaniach terenowych, przedstawiono problematykę dotyczącą tradycyjnego podlaskiego budownictwa z gliny. Omówiono konstrukcję ścian wiejskich domów uwzględniając wartości kulturowe - tj. wartości glinianych budynków jako nośników dziedzictwa i jako materialnych wytworów szerszej i głębszej kultury użycia gliny jako budulca. Wysunięto tezę, że podlaskie lu-dowe budownictwo z gliny charakteryzuje się wyjątkową finezją rozwiązań, wielością wariantów wykraczających poza podręcznikowe standardy i obfitością związanych z tym budownictwem zwyczajów przynależnych do kręgu kultury niematerialnej. W szczególności opisano rodzaje konstrukcji ścian z wykorzystaniem gliny jako budulca, dzieląc znane na Podlasiu rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe na siedem grup, takich jak: (1) ściany z drewna opałowego i gliny (cordwood), (2) ściany ubijane z jałowca i gliny, (3) ściany wiklinowo-gliniane, (4) strychulcowe ściany plecione, (5) ściany glinobite, (6) ściany z surowej, glinianej cegły, (7) mur pruski z surowej cegły.

EN

On basis of recent field research and literature searchings, the variety of vernacular wall earthen building constructions in the Podlasie region, is taken under consideration. The objective is to recognize these earthen methods and structures as heritage artifacts that carry some values of cultural heritage. They are al-so considered as the products of the culture of clay usage in buildings. As a result, the seven groups of such types of constructions are presented, as follows: (1) cordwood masonry walls; (2) earthen walls, reinforced with juniper; (3) earthen walls, reinforced with wicker; (4) timber walls with wattle and daub infill, and wattle and daub walls; (5) rammed earth walls; (6) adobe walls; (7) frame construction with adobe infill.

11

Dyskurs o ewolucji podlaskiego budownictwa ludowego

Szewczyk J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Architektura

|

2007

|

Z. 20

119-139

PL

W artykule poruszono problem nieciągłości rozwoju budownictwa ludowego w Polsce, na przykładzie obszaru północnego Podlasia. Ten obszar uchodzi za najmniej przekształcony, za niezdegradowany, naturalny i pełen pamiątek przeszłości. Panuje opinia, że jest to jeden z niewielu obszarów, na których w zasadzie nie naruszono ciągłości rozwoju architektury i budownictwa oraz że właśnie na Podlasiu zachowały się ślady zamierzchłej przeszłości utrwalone w układach wsi i siedlisk oraz w kształtach i zdobnictwie chat. Jednak, mimo pewnych przesłanek potwierdzających powyższe opinie, istnieje wiele wątpliwości i problemów związanych z wartościowaniem wiejskiej przestrzeni Podlasia jako swoistego skansenu i magazynu pamiątek przeszłości. Omówiono je, uwzględniając następujące przełomy dziejowe skutkujące przerwaniem lub zaburzeniem ewolucyjnego rozwoju ludowych tradycji budowlanych: (a) pomiarę włóczną po 1557 r.; (b) zniszczenia wojenne z lat 1658-1666 (najazd moskiewski, potop szwedzki); (c) przełom w okresie Oświecenia, (d) osiemnastowieczną działalność Antoniego Tyzenhauza; (e) przemiany ekonomiczne w połowie XIX w.; (f) uwłaszczenie chłopów w 1964 r.; (g) przemiany pouwłaszczeniowe; (h) emigrację zarobkową; (i) przymusową emigrację z lat 1915-1922, czyli tzw. bieżeństwo; (j) komasację oraz przemiany ekonomiczne w okresie międzywojennym; (k) powojenną reformę rolną; (l) całokształt późniejszych przemian powojennych (dokończenie prac komasacyjnych, elektryfikacja wsi, przemiany w budownictwie - m.in. typizacja); (ł) przerwanie ciągłości rozwoju architektury i tradycyjnego rzemiosła budowlanego w okresie współczesnym, (m) najnowsze zjawiska w wiejskiej architekturze i budownictwie. Zaistnienie opisanych wątpliwości związanych z wartościowaniem ludowego budownictwa Podlasia może wpłynąć na ocenę zabytków budownictwa jako nośni-ków wartości kulturowych. Wydaje się także istotne w kontekście przyszłych działań rewitalizacyjnych.

EN

The paper refers to the problems of estimation of Polish vernacular architecture, because of the lack of continuity in its historical development proc-esses. The main focus is the evolution of vernacular buildings in country areas of Podlasie region, in northeastern Poland. Generally, this area is well known for its old wooden buildings of vilages and small towns. There is common and popular belief that these wooden buildings are the result of a long and stable evolution, reflecting local craft traditions. The author advances arguments for the thesis that the traditions of local vernacular building, were often interrupted in the past, actually. A number of such periods of discontinuity between 1557 and the present, have been shown. Prob-lems of estimation and scope are mentioned, too. These ones consist of three issues: (a) a discontinuity of natural culture development in the past; (b) inconsistencies of estimation of heritage values; (c) internal inconsistencies of local culture. These problems impede successful revitalisation efforts, unless a profound culture knowledge is applied. Finally, it has been claimed that the real evolution of vernacular buildings in Poland (and especially in Podlasie region) seems to be dubious in some cases and periods. It should be taken into consideration and studied carefully in the future, as this subject matter is essential for the proper recognition of cultural values of local vernacular architecture.

12

Charakterystyka przestrzeni wsi podlaskiej na wybranych przykładach

Szewczyk J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej. Architektura

|

2007

|

Z. 20

93-117

PL

Artykuł podsumowuje wyniki prac inwentaryzacyjnych, przeprowadzonych w 1996 roku w 12 wsiach w gminach Narew i Hajnówka (wykorzystano materiał zebrany w 10 wsiach, 2 wsie pominięto). Przeanalizowano m.in. strukturę i zagospodarowanie działek siedliskowych oraz stan techniczny obiektów. Wyniki zostały poddane analizie w celu uzyskania spójnego obrazu przestrzeni badanych wsi. Wyciągnięto wnioski dotyczące procesów zachodzących na badanych obszarach.

EN

In 1996, during summer workshop, three-semester students collected information about 12 villages in Podlaskie province. Ten of them were taken under consideration. The results of the workshop are investigated in the article. The spatial structure of villages, sizes of farmstead lots and site development, characteristics of farmstead buildings and some additional data were analysed, in order to get clear vision of spatial problems. Remarkable changes and transformation proc-esses were described.

13

Badania potoków podróżnych w kolejowych przewozach regionalnych w województwie podlaskim

Majewski J.

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

|

2004

|

z. 54

183-195

PL

Artykuł przedstawia opis procesu badawczego i głównych wniosków z badań potoków podróżnych połączeń kolejowych w województwie podlaskim. Zbierany materiał źródłowy dał możliwość budowy obrazu komunikacji kolejowej w regionie, a także oceny roli społecznej i gospodarczej, jaką ona pełni. Stworzona dzięki nim baza danych stała się opisem wykorzystania transportu kolejowego w regionie. Badania pokazały przykłady zbyt wolnego procesu dostosowywania oferty do zachowań komunikacyjnych i potwierdziła zasadę, według której w komunikacji publicznej dotychczasowa doktryna pojemności musi zostać zastąpiona przez elastyczność.

EN

This document focus on description of the research process and main findings from research connected with railway connection in the Podlasie region Collected writing material allowed to creating outline of railway service in this region and also its assessment as a solution to the economic and social problem. Database created by this material, become the description of using railway transport in this region. The research showed any examples to slow process of adaptation offer in relation to communicational behaviour, and to confirm principle, that in public communication so far existing capacity doctrine must be replace by flexibility.

14

Preliminary stratigraphy of organic sediments at Narew, northern Podlasie, eastern Poland

Kupryjanowicz M., Kwiatkowski W., Stepaniuk M., Popielski R.

Kwartalnik Geologiczny

|

1999

|

Vol. 43, Nr 1

121-128

EN

Pollen analysis was conducted for sediments from two organic series in the profile Narew-III. Age of the lower series (depth 72.0-80.5 m) was determined as an upper part of the Lower Miocene. The upper is the Quaternary series (depth 58.5-61.55 m) which represents two warm climatic oscillations, separated by a cool period of a stadial rank. The older warmer period probably corresponds to an interstadial. The stratigraphic rank of the younger warmer period could not be determined on the basis of a palynologic examination as the pollen record includes only the very end of a warming and a beginning of the following cooling.

PL

W trakcie prac kartograficznych w ramach Szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50000, prowadzonych na arkuszu Narew, wykonano otwór wiertniczy Narew-III, położony w dolinie Narwi w pobliżu miejscowości Narew. Miało ono na celu określenie wieku dwóch serii organogenicznych, stwierdzonych w tym rejonie w wierceniach archiwalnych. Otwór ten osiągnął głębokość 115 m i potwierdził obecność dwóch poziomów bogatych w materiał organiczny. Czterdzieści próbek z dolnej serii organicznej i dwadzieścia dwie próbki z górnej poddano analizie pyłkowej. Spektra pyłkowe z dolnej serii organicznej wskazują na dominację zbiorowisk leśnych reprezentowanych przez lasy bagienne z przewagą Alnus, Nyssa, Gtquidambar i licznymi przedstawicielami Taxodiaceae-Cupressaceae, lasy łęgowe z Ulmus, Pterocarya i Fraxinus oraz lasy mieszane z Pinus, Picea, Sciadopitys, Tsuga, Sequaia, Betula, Abies, Carpinus i Quercus. Na podstawie analizy pyłkowej wiek osadów omawianej serii określono na wyższą część dolnego miocenu. Zapis palinologiczny zawarty w spektrach pyłkowych z głębokości 60,95-61,45 m (poziom N-1 -lasy z dominacją Pinus i Betula oraz stosunkowo dużym udziałem Corylus) wskazuje, że sedymentacja tych osadów odbywała się podczas interstadiału. Poziom pyłkowy N-2 (lasy sosnowe i sosnowo-brzozowe) odpowiada prawdopodobnie końcowej fazie tego interstadiału, a poziom N-3 (roslinność otwarta o charakterze zimnego stepu z bardzo wysokim udziałem Artemisia) rejestruje następujące po nim ochłodzenie rangi stadiału. Obraz roślinności zrekonstruowany na podstawie zapisu pyłkowego z odcinka 58,4-59,5 m młodszej serii organicznej wskazuje, że reprezentuje on schyłek ocieplenia o nieznanej randze stratygraficznej (poziom N-4: lasy z dominacją Pinus i Betula oraz niewielkim udziałem Picea) i pierwsze następujące po nim ochłodzenie klimatu (poziom N-S: roślinność otwarta z przewagą Gramineae, Cyperaceae, Betula napa typ, Juniperus i Artemisia oraz Cypsophilafastigiata, Helianthemum, Chenopodiaceae, Filipendula, Thalictrum i typami Aster, Anthemis, Anemone). Charakter roślinności nie pozwala na określenie wieku tego odcinka profilu za pomocą danych palinologicznych. Wyniki analizy pyłkowej pozwoliły stwierdzić, że w rejonie doliny Narwi i na południe od niej strop osadów trzeciorzędowych znajduje się na wysokości około 638 m n.p.m., o około 45-50 m płycej niż zakładano to pierwotnie, a seria utworów plejstoceńskich jest zredukowana.