Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zastosowanie indeksowej metody statystycznej do analizy podatności osuwiskowej wybranego obszaru z terenu województwa podkarpackiego

Ochab Piotr, Skrzypczak Izabela, Duda Aleksander, Sikora Anna, Błazik-Borowa Ewa, Nepelski Krzysztof, Lal Agnieszka, Sulewska Maria

Materiały Budowlane

|

2023

|

nr 12

57--61

PL

Osuwiska należą do najniebezpieczniejszych i najczęściej występujących geozagrożeń na terenie Polski. Bardzo ważną rolę w minimalizowaniu strat ma odpowiednie planowanie przestrzenne bazujące na dokładnych mapach podatności osuwiskowej terenu, które stanowią podstawę procesu określania zagrożenia, a następnie szacowania ryzyka. Celem artykułu jest pokazanie metody opracowania mapy podatności osuwiskowej wybranego obszaru Pogórza Dynowskiego pod kątem oceny zagrożenia osuwiskowego. Finalna mapa podatności na osuwanie obszaru badań została opracowana w skali lokalnej z wykorzystaniem indeksowej metody statystycznej. Poszczególne mapy czynników mających wpływ na osuwanie terenu uwzględniają: nachylenie zbocza; ekspozycję; bliskość cieków wodnych; geologię.

EN

Landslides are among the most dangerous and common geohazards in Poland. A very important role in minimizing losses has a proper spatial planning based on accurate landslide susceptibility maps of the area, which are the basis of the process of determining the threat and then estimating the risk. The purpose of this article is to develop a landslide susceptibility map of a selected area of the Dynowskie Foothills in terms of landslide hazard assessment. The final landslide susceptibility map of the study area was developed on a local scale using the Index Statistical Method. The individual maps of factors affecting landslides were based on several thematic sections: slope slope, exposure, proximity to watercourses, geology.

2

Analysis of the Local Precipitation Trends in the Podkarpackie and Lubuskie Voivodeships

Kubiszyn Katarzyna

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2023

|

Vol. 33, no. 1

122--138

EN

The type of precipitation is one of the factors taken into consideration when deciding on the most optimal drainage system. Drainage systems are used to prevent the landslides caused by water erosion. Rainfall affect the rate of infiltration and the intensity of surface runoff and thus the occurrence, course and effectiveness of erosion processes [1, 2, 3]. Knowledge of local precipitation trends will help to apply precautions and thus minimise the risk of adverse events such as landslides. What is more it can help more effectively manage projects risks and costs. The aim of this study was to analyse more than 30 years of data from daily rainfall measurements from the Podkarpackie Voivodeship and to check whether the occurrence of precipitation is a random event or whether it indicates long-term trends that may affect changes in ground stability. The non-parametric Mann-Kendall test and correlation test were used for the analysis.

3

Położenie i funkcjonowanie dworców autobusowych w wybranych małych miastach województwa podkarpackiego

Łodziński Jakub

Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG

|

2021

|

nr 24(1)

78--95

PL

W pracy przedstawiono funkcjonowanie infrastruktury służącej do odprawy pasażerskiej, zarówno miejsc odjazdów autobusów PKS, jak i przewoźników prywatnych, w małych miastach województwa podkarpackiego: Leżajsku, Lubaczowie, Łańcucie oraz Przeworsku. Położenie dworców w przestrzeni miejskiej, forma ich organizacji oraz komfort zapewniany pasażerom cechują się znacznym zróżnicowaniem. Przyczyną dzisiejszego stanu są przemiany własnościowe i organizacyjne, jakie zaszły w ostatnich dekadach, zarówno w całej branży przewozów autobusowych, jak i indywidualnie w przypadkach konkretnych obiektów dworcowych. Przy pomocy autorskiego wskaźnika określono rozmieszczenie dworców względem najważniejszych obiektów infrastruktury publicznej; zidentyfikowano także zagospodarowanie funkcjonalne najbliższego otoczenia. W rozpatrywanej próbie dominują negatywne przykłady przemian infrastruktury. Większość miejsc odprawy pasażerskiej nie zapewnia pasażerom podstawowych udogodnień – jedynie trzy obiekty posiadają wszystkie wymagane prawem podstawowe elementy dworca.

EN

The paper presents the functioning of the infrastructure used for passenger check-in, both for PKS bus departure points and private carriers, in small towns in the Podkarpackie Voivodeship: Leżajsk, Lubaczów, Łańcut and Przeworsk. The location of the stations in urban space, the form of their organisation and the comfort provided to passengers vary greatly between stations. Among the reason for their current state are organizational transformations and ownership changes that have taken place over the last decades, both in the whole bus transport industry and individually in the case of specific stations. The custom indicator has been used to determine the distribution of stations in relation to the most important public infrastructure facilities; functional development of the nearest surroundings has also been identified. Negative examples of infrastructure transformation prevail in analysed sample. Most check-in places do not provide passengers with basic amenities – only three objects have all the basic elements of a station required by law.

4

Podmiejska Kolej Aglomeracyjna w województwie podkarpackim jako czynnik stymulujący rozwój regionu

Gierczak-Korzeniowska Beata

Przegląd Komunikacyjny

|

2020

|

R. 75, nr 2

18--23

PL

Na przestrzeni ostatnich kilku lat można zaobserwować wyraźny wzrost zainteresowania transportem kolejowym wśród władz samorządowych, zwłaszcza koleją aglomeracyjną. Szczególną inklinację w tym zakresie zauważa się w dużych aglomeracjach i otaczających je strefach podmiejskich, w których to coraz częściej pojawiają się problemy z transportem. Pozytywny wydźwięk omawianemu zagadnieniu nadaje fakt, że liczba pasażerów kolei aglomeracyjnych i regionalnych w Polsce rośnie. Projekt utworzenia systemu Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej w województwie podkarpackim ma w istotny sposób wpłynąć na rozwój regionu. Skrócenie czasu jazdy, poprawa oferty przewozowej i zwiększenie dostępności do transportu kolejowego na obszarze aglomeracji rzeszowskiej a tym samym usprawnienie mobilności społeczeństwa, to niektóre z zalet inwestycji. Projekt obejmie swym obszarem gminy zlokalizowane w obrębie linii kolejowych biegnących od Dębicy do Przeworska oraz od Kolbuszowej po Strzyżów. Celem artykułu jest przedstawienie ogólnych założeń przedsięwzięcia oraz oszacowanie korzyści wynikających z realizowanego projektu dla regionu i jego mieszkańców. Na metodologię badań i źródła danych składają się głównie: analiza dokumentów, dotyczących Studium Wykonalności dla projektu „Budowa Podmiejskiej Kolei Aglomeracyjnej”, uzyskanych z Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie, ze szczególnym uwzględnieniem: Etapu II - Analiza marketingowa wariantów inwestycyjnych oraz Etapu III - Analiza techniczna wszystkich wariantów inwestycyjnych projektu wraz z oszacowaniem kosztów. Podstawą opracowania były ponadto studia literatury przedmiotu i rozmowy z osobami odpowiedzialnymi za realizację projektu.

EN

Over the last few years, there has been a clear increase in interest in rail transport among local authorities, especially the agglomeration rail. A particular emphasis in this respect is being observed in large agglomerations and the surrounding suburban areas, where transport problems are becoming increasingly frequent. The fact that the number of passengers of agglomeration and regional railways in Poland is growing gives a positive overtone to the issue in question. The project of creating a system of Suburban Rail in the Podkarpackie Voivodeship is to significantly affect the development of the region. A reduction in commute time, the improvement of the transport off er and the increase in the accessibility to rail transport in Rzeszów area and thus the improvement of mobility of the society are some of the advantages of the investment. The project will encompass municipalities located within railway lines running from Dębica to Przeworsk and from Kolbuszowa to Strzyżów. The aim of the article is to present general assumptions of the project and to estimate the benefits resulting from the project for the region and its inhabitants. The research methodology and data sources consist mainly of an analysis of the documents concerning the Feasibility Study for the project The Construction of Suburban Rail obtained from the Marshal's Office in Rzeszów, with particular emphasis on Stage II - A marketing analysis of investment variants and Stage III – A technical analysis of all investment variants of the project together with cost estimation. The basis of the study also included research of the subject literature and interviews with the people responsible for project implementation.

5

Pomniki upamiętniające lekarzy na terenie województwa podkarpackiego

Cwanek Janusz, Trybuchowicz Anna

Problemy Nauk Stosowanych

|

2019

|

T. 10

125--128

PL

Wstęp i cel: W województwie podkarpacki znajdują się cztery pomniki, których patronami są lekarze. Celem pracy jest przybliżenie sylwetek tych zasłużonych lekarzy, których działalność wywarła wpływ na medycynę w kraju i poza granicami Polski. Materiał i metody: Pomnik składa się z trójwymiarowej rzeźby (popiersia lub z pełnej figury) usadowionej na postumencie. Może nim to być obelisk lub głaz z wygrawerowana tablicą. W opracowaniu wykorzystano materiały z prac naukowych, z prasy i z blogów tekstowych. Wyniki badań: Na Podkarpaciu znajdują się cztery pomniki lekarzy, dwa w Iwoniczu Zdroju, jednym w Krośnie i jeden w Stalowej Woli (Rozwadowie). Wniosek: Pamięć o zasłużonych lekarzach polskich przedstawiają pomniki: Mikołaja Kopernika w Krośnie, Wojciecha Oczki i Józefa Dietla w Iwoniczu oraz Eugeniusz łazowskiego i Stanisława Matulewicza w Rozwadowie.

EN

Introduction and aims: There are four monuments in the Podkarpackie Voivodeship, whose patrons are doctors. The aim of the work is to bring closer the profiles of these distinguished doctors whose activities had an impact on medicine in Poland and abroad. Material and methods: The monument consists of a three-dimensional sculpture (bust or full figure) set on a pedestal. It can be an obelisk or a boulder with an engraved plaque. Materials from scientific papers, the press and text blogs were used in the study. Results: There are four monuments to doctors in Podkarpacie, two in Iwonicz Zdrój, one in Krosno and one in Stalowa Wola (Rozwadów). Conclusions: The memory of distinguished Polish doctors is represented by the monuments of: Nicolaus Copernicus in Krosno, Wojciech Oczka and Józef Dietl in Iwonicz, as well as Eugeniusz Łazowski and Stanisław Matulewicz in Rozwadów.

6

Analiza stanu aktualnego pasażerskich przewozów kolejowych w województwie podkarpackim

Węgrzyn Mateusz, Szkoda Maciej

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2019

|

R. 20, nr 6

343--348

PL

W artykule przedstawiono analizę stanu aktualnego pasażerskich przewozów kolejowych o charakterze regionalnym świadczonych na obszarze województwa podkarpackiego. Dokonano analizy obecnie świadczonych usług przewozowych, obecnego stanu technicznego infrastruktury kolejowej oraz charakterystyki eksploatowanego taboru.

EN

The article presents an analysis of the analysis of the current state of regional rail passenger transport services provided in the Podkarpackie voivodeship. An analysis was made of the transport services currently provided, the current technical condition of the railway infrastructure and the characteristics of the rolling stock in service.

7

Evaluation of the dairy cows' welfare based on the results of the protocol of the Coordinated Veterinary Inspection Program in Podkarpackie voivodeship

Bauer E., Żychlińska-Buczek J., Karbowniczak A., Latała H.

Agricultural Engineering

|

2017

|

Vol. 21, No. 2

25--31

EN

Dairy cows production plays a significant role in development of Podkarpackie Voivodeship. Progress in this production branch may depend on the dairy production support which is given after relevant types of actions are undertaken. The objective of the research was to determine changes in the level of welfare of production animals, evaluation of practice in dairy cows breeding in the province of Ropczyce and Sędziszów. Breeding documentation and control protocols of the Coordinated Veterinary Inspection Program were applied pursuant to the resolution (1) of the Minister of Agriculture and Rural Development of 28 June 2010 on minimal conditions of maintaining farm animal species. 10 production herds of dairy cows (n-240) and heifers (n=101) which produce ≥ 10200 kilo of milk per lactation were used to achieve this objective. Dairy production was observed during individual visits in farms. Surveys were carried out with farm employees with the use of properly prepared veterinary control protocols of the Coordinated Veterinary Inspection Program. Control results were obtained based on the respondents' opinion from controlling institutions, such as: The Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture, Regional Veterinary Office and similar certified bodies.

PL

Produkcja bydła mlecznego pełni istotną rolę w rozwoju województwa podkarpackiego. Postęp tej gałęzi produkcji, może zależeć od wsparcia produkcji mlecznej, które jest udzielane po podjęciu odpowiedniego rodzaju działań. Celem badania było określenie zmian w poziomie dobrostanu zwierząt produkcyjnych, ocena praktyk w hodowli bydła mlecznego w powiecie ropczycko-sędziszowskim. Wykorzystano dokumentację hodowlaną gospodarstw i protokoły kontroli SPIWet (Skoordynowany Program Inspekcji Weterynaryjnej), zgodnie z rozporządzeniem (1) Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, z dnia 28 czerwca 2010 r., w sprawie minimalnych warunków utrzymania gatunków zwierząt gospodarskich. Do osiągnięcia tego celu wykorzystano 10 stad produkcyjnych krów mlecznych (n = 240) i jałówek (n = 101), produkujących ≥10200 kg mleka za laktację. Obserwacja produkcji mlecznej odbywała się podczas indywidualnych wizyt w gospodarstwach. Wywiady przeprowadzono z pracownikami gospodarstw, przy wykorzystaniu odpowiednio przygotowanych protokołów kontroli weterynaryjnej - SPIWet. Wyniki kontroli uzyskano na podstawie opinii respondentów z instytucji kontrolujących, takich jak: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Rejonowy Urząd Weterynarii oraz pokrewne organy certyfikowane.

8

Współczesne funkcje centrów miast na przykładach rewitalizacji terenów miejskich na Podkarpaciu

Rut M.

Topiarius. Studia krajobrazowe

|

2016

|

Nr specjalny

69--91

PL

Artykuł dotyczy analizy stanu istniejącego oraz możliwości odnowy przestrzeni centrów wybranych miast podkarpackich w oparciu o projekty rewitalizacji. Przestrzenie rynkowe, które obecnie są niezagospodarowane i przypominają zapomniane parki, powinny w swojej ofercie programowej zawierać atrakcyjny program użytkowy. Działania remontowe, modernizacyjne oraz rewitalizacyjne mają na celu ożywienie społeczno-gospodarcze tych przestrzeni. Omówiono następujące centra miast w: Kolbuszowej, Sanoku, Dynowie, Boguchwale, Nowej Sarzynie, Stalowej Woli, Nowej Dębie. Zaprezentowane działania przyczyniły się do poprawy poziomu życia mieszkańców poprzez inwestycje, remonty obiektów zabytkowych, ulic i placów, modernizację budynków, tworzenie nowych przestrzeni publicznych itd. Ewaluacja projektów rewitalizacyjnych wykazała jednak, że kompleksowe narzędzie polityki miejskiej, jakim jest rewitalizacja zintegrowana, nie zostało w praktyce zastosowane. Wszystkie projekty były inwestycjami o charakterze twardym, infrastrukturalnym.

EN

The article is about the analysis of the existing state and possibilies of renewal of selected city centres located in the podkarpackie voivodeship, based on revitalization projects. Town squares, that are currently undeveloped and resemble forgotten parks, should include in their programs some attractive activities. Renovation, modernization and revaluation were aimed at socio-economic recovery of these areas. The article discusses the following city centers Kolbuszowa, Sanok, Dynów, Boguchwała, Nowa Sarzyna, Stalowa Woli, Nowa Dęba. In result of there actions the quality of life has improved through investments in renovation of historic objects, streets and squares, modernization works, creation of new public spaces, etc. Evaluation of revitalization projects showed however, that integrated revitalization as the comprehensive tool in urban policy was not used in practice. All realized projects were investment in infrastructure only.

9

Analiza infrastruktury transportowej w województwie podkarpackim

Chudy-Laskowska K., Wierzbińska M.

Logistyka

|

2014

|

nr 6

2723--2730

PL

Infrastruktura jest kategorią ekonomiczną, która ściśle wiąże z rozwojem społeczno – gospodarczym zarówno w skali makro jak i mikroekonomicznej. Celem artykułu jest diagnoza stanu infrastruktury transportowej w województwie podkarpackim w przekroju powiatów. Z dotychczasowych badań wynika, że województwo podkarpackie charakteryzowało się słabym poziomem rozwoju infrastruktury transportowej co stanowi barierę w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Badanie przeprowadzono dla 2012 roku. Do analiz wykorzystano metody taksonomiczne, które umożliwią określenie stopnia zróżnicowania powiatów pod względem infrastruktury transportowej oraz bezpieczeństwa ruchu drogowego.

EN

Infrastructure is an economic category which is closely associated with the socio - economic development both at the macro and micro level. The aim of this paper is to diagnose the state of the transport infrastructure in the Podkarpackie Voivodeship the districts breakdown. The current research shows that the Podkarpackie Voivodeship is characterized by a low level of development of transport infrastructure as a barrier in the field of road safety. The survey was conducted for 2012. For the analyses the taxonomic methods were used which allow to determine the degree of differentiation of districts in terms of transport infrastructure and road safety.

10

Waloryzacja złóż kopalin skalnych województwa podkarpackiego

Radwanek-Bąk B.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 2

39--44

PL

W artykule przedstawiono wyniki syntetycznej, wielokryterialnej waloryzacji złóż kopalin skalnych województwa podkarpackiego. Waloryzację taką wykonywano w skali całego kraju, według jednolitych założeń i kryteriów należących do czterech niezależnie wyodrębnionych modułów oceny. Najważniejszy z nich odnosi się do walorów surowcowych złoża. Waloryzacja i hierarchizacja pozwoliły na przyporządkowanie analizowanych złóż do jednej z trzech kategorii, którym przypisany został zróżnicowany zakres proponowanej ochrony i dostępności terenów złożowych.

EN

The paper shows some results od synthetic, multi-criteria evaluation of rock raw materials deposits in the Podkarpackie Voivodship (District). Such assessment was made in the whole country scale by using the same, uniform criteria, representing four independently extracted evaluation modules. The raw material features of the deposit are the most important among them. The assessment allowed to hierarchise the analyzed deposits and to assign them to one of the tree categories of proposed protection and land availability.

11

Uszkodzenia nawierzchni drogowej na terenach osuwiskowych

Bosak J.

Geoinżynieria : drogi, mosty, tunele

|

2013

|

nr 3

60-62

PL

W artykule omówiono uszkodzenia powstałe w konstrukcjach nawierzchni drogowych w wyniku działania osuwisk i zalecane sposoby ich napraw na podstawie przeprowadzonych pomiarów nośności z realizacji własnych autora na drogach klasy Z o kategorii ruchu KR1-KR3 na terenie województwa podkarpackiego.

12

Dynamika rozwoju procesów eutrofizacji w rzekach województwa podkarpackiego

Neverova-Dziopak E., Kowalewski Z.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2013

|

z. 60, nr 3

47--58

PL

Eutrofizacja stanowi powszechnie rozpowszechniony czynnik oddziaływania na ekosystemy wodne. Na niekorzystne konsekwencje eutrofizacji najbardziej narażone są słodkowodne jeziora i zbiorniki, lecz w ostatnich dziesięcioleciach na skutek intensywnej działalności gospodarczej zjawisko to coraz częściej występuje w wodach morskich oraz wodach płynących. W wyniku dużej dynamiczności tego procesu i jego zależności od całokształtu czynników, ocena stanu troficznego rzek jest znacznie bardziej skomplikowana, aniżeli wód stojących. Najlepiej poznaną jest prawidłowość przebiegu procesów eutrofizacji w wodach stojących – stawach i jeziorach oraz strefach przybrzeżnych mórz i oceanów. Zdecydowana większość metod oceny stanu troficznego jest opracowana również dla tych akwenów. Znacznie w mniejszym stopniu poznany jest przebieg procesów eutrofizacji ekosystemach wód płynących, których funkcjonowanie różni się od funkcjonowania ekosystemów wód stających ze względu na ich cechy charakterystyczne. Ważna rola rzek w gospodarce kraju oraz ich funkcje środowiskowe zmuszają do poszukiwania skutecznych sposobów ochrony przed eutrofizacją. Przedsięwzięcia ochronne powinny opierać się na wiarygodnej informacji o stanie faktycznym wód, uzyskanej za pomocą prostych i tanich wskaźników, nadających się również do celów aplikacyjnych. W referacie zostanie przedstawiony przegląd metod oceny stanu troficznego wód płynących stosowanych w różnych krajach oraz podstawy teoretyczne i możliwość praktycznego zastosowania opracowanej przez autorów metodologii oceny stanu troficznego oraz wyniki badań nad wieloletnią dynamiką rozwoju eutrofizacji w rzekach Województwa Podkarpackiego.

EN

Eutrophication is a widespread factor of the impact on aquatic ecosystems. The negative consequences of eutrophication are the most vulnerable in freshwater lakes and reservoirs, but in recent decades as a result intensive anthropogenic activity, this phenomenon occurs more often in marine ecosystems and running waters. As a result of high dynamism of eutrophication and its dependence on the entirety of the different factors the assessment of trophic status of the rivers of different types is much more complicated than in stagnant water. The regularity of eutrophication processes is best understood for stagnant waters – ponds, lakes and coastal areas of seas and oceans. The vast majority of trophic status assessment methods are also developed for these waters. Much less the eutrophication processes is understood for flowing water ecosystems which functioning is different from other water ecosystems due to their specific features. The important role of the rivers makes it necessary to search for effective ways of protection them against eutrophication. Protection measures should be based on reliable information about the actual state of water, obtained on the base of simple and cheap indicators, easy to interpret and suitable for solution of applied tasks. The paper presents an overview of trophic status assessment methods for running waters used in different countries, as well as theoretical basis and the possibility of practical application of theauthor’s methodology of trophic state assessment and the results of studies on long-term dynamics of eutrophication process in the rivers of different types in Subcarpathian Voivodeship.

13

Modernizacja i przebudowa Portu Lotniczego Rzeszów-Jasionka jako element rozwoju gospodarczego Województwa Podkarpackiego

Nowak S.

Przegląd Komunikacyjny

|

2012

|

Nr 2

46-47

PL

Tekst obrazuje proces powołania Spółki Lotniskowej Port Lotniczy "Rzeszów-Jasionka" Sp. z o.o. oraz rozwój przedsiębiorstwa od chwili, kiedy Spółka przejęła zarządzanie lotniskiem w 2009 roku z uwzględnieniem planowanych i wdrożonych procesów inwestycyjnych oraz rozwojem siatki połączeń i zwiększaniem liczby obsłużonych pasażerów. Całość procesu przedstawiona jest w świetle korzyści, jakie z funkcjonowania Spółki odnosi Województwo Podkarpackie.

EN

The text illustrates the process of launching of the Company Airport "Rzeszow-Jasionka" Sp. z o. o. and its development from the time when the Company took over management of the Airport in 2009, taking into account planned and implemented investment processes and the development of routes network, as well as increasing the number of passengers handled. The whole process is presented in light of the benefits for the Subcarpathian region.

14

Współczesna funkcja rynku – historycznej przestrzeni publicznej w wybranych miastach

Kobylarczyk J.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 7-A

67--76

PL

Atrakcyjne centrum miasta stanowi jego wizytówkę. Ze względu na cenne obiekty zabytkowe jest miejscem chętnie odwiedzanym przez turystów i samych mieszkańców. Niekiedy walory estetyczne i funkcjonalne obszaru centralnego wynikają z charakteru miasta. Jego wielkość oraz wiodące funkcje w poszczególnych regionach Polski są różne. Zupełnie odmienny charakter posiada centrum Iwonicza Zdroju – miasta–uzdrowiska, a inaczej Głogowa Małopolskiego (jeden z największych rynków w Polsce). Indywidualne cechy placów rynkowych są uzależnione od regionu, w którym występują, a także od wielkości miasta, w którym są zlokalizowane. Artykuł charakteryzuje centrum wybranych miast województwa podkarpackiego. Przedstawione zostały główne problemy tych najbardziej prestiżowych przestrzeni miejskich, a także współczesne wymagania mieszkańców wybranych do analizy ośrodków miejskich.

EN

Attractive city center frequently constitutes its showcase. It is a peculiar place assembling impressive architectural objects with a significant historical importance. That is why this is a place which everyone want to see (tourists and occupants). Sometimes, aesthetic and functional values of the central urban space are connected with the character of the city itself. The size and main functions are different in a further regions. For instance, main promenade in Iwonicz Zdrój health resort looks completely different than the market square in Głogów Małopolski (one of the biggest marketplaces in Poland). Distinguishing features of the marketplaces depend on the regions in which they occur, as well as the size of the city they are situated in. This paper presents characteristic of the selected city centers located in the podkarpackie voivodeship. The main problems faced by the most prestigious urban spaces have been presented, as well as modern requirements of the citizens residing in city centers selected for the analysis.

15

Piaskowce cergowskie jako najważniejszy surowiec skalny województwa podkarpackiego

Pszonka J., Wendorff M., Kusaj E.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 439 (2)

261--267

PL

Zasoby surowców skalnych w województwie podkarpackim są niewielkie i słabo zróżnicowane. Najlepszymi właściwościami fizykomechanicznymi, zgodnymi z wysokimi wymaganiami przemysłu kruszyw budowlanych, cechują się piaskowce warstw cergowskich (dolny oligocen) z tektonicznej jednostki dukielskiej polskich Karpat fliszowych w południowej części województwa podkarpackiego. Piaskowce te są obecnie wydobywane w kamieniołomie Lipowica II-1 w okolicach Dukli. Wysoko oceniane właściwości fizykomechaniczne piaskowców cergowskich są wypadkową składu mineralnego i procesów diagenetycznych. Korozja powierzchni ziaren (głównie kwarcu i skaleni) przez roztwory porowe zwiększyła ich powierzchnię czynną, co umożliwiło silną cementację spoiwem dolomityczno-wapiennym z domieszką materii ilastej. Wydobycie piaskowców cergowskich oraz pozostałych surowców skalnych województwa podkarpackiego nie zaspokaja potrzeb wynikających z rozwoju infrastruktury drogowej i budowlanej tego województwa.

EN

Industrial mineral deposits mined in the Podkarpackie Voivodship of southern Poland are modest in size and of low variety. The best physical-mechanical properties are shown by the Cergowa sandstones (Lower Oligocene) which occur in the southern part of the region and constitute a subdivision of the Carpathian Flysch suite. The Cergowa sandstone, mined in the Lipowica II-1 quarry near Dukla, meets strict quality standards required of crushed stone used in aggregates by the construction industry. The outstanding physical properties result from the mineral composition and diagenetic processes. Dissolution of marginal parts of mineral grains increased the contact surface between corroded grains and the dolomitic-calcitic cement (with an admixture of clay matrix). This resulted in strong cementation of the Cergowa sandstones, which is expressed by very high hardness and resistance of the rock. The output of the Cergowa sandstone and other construction aggregate products mined in the Podkarpackie Voivodship does not meet the market demands, which reflect a continuous growth of the construction industry in the region.

16

Problematyka ochrony dóbr kultury w województwie podkarpackim w świetle planowanych działań Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków

Stojak G.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2008

|

Nr 24

82-89

PL

Województwo podkarpackie powstało w 1999 roku, jako jedno z 16 województw, poprzez scalenie ziem dawnego województwa rzeszowskiego sprzed 1975 roku, będącego efektem regulacji granic po II wojnie światowej. Z uwagi na przygraniczne położenie województwa, Podkarpacie posiada wiele walorów odmiennych od pozostałych terenów naszego kraju, które charakteryzują się wielokulturowością. Wszystkie aspekty zachowanego dziedzictwa kulturowego wykazują, że należy uznać turystykę za jedną z zasadniczych perspektyw rozwoju gospodarczego województwa podkarpackiego. Doniosła rola turystyki jako podstawowego czynnika wzrostu gospodarczego na Podkarpaciu została odnotowana w Strategii rozwoju województwa podkarpackiego. Stwarza to bardzo istotną perspektywę dla ochrony dziedzictwa kulturowego wespół z rozwojem turystyki regionu, poprzez znajdowanie nowej funkcji dla wielu zabytkowych obiektów, a tym samym nowego użytkownika, który pomógłby zapewni ć odnowę zabytków, wpisując w atrakcje turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym: założenia archeologiczne, urbanistyczne i ruralistyczne, budynki użyteczności publicznej, świątynie różnych wyznań, budownictwo obronne, fortyfikacje. Planowanie strategiczne daje zapewnienie kontynuacji wieloetapowych przedsięwzięć związanych z rewitalizacją miast, poprzez uwzględnienie obiekt ów chronionych w podkarpackim rejestrze zabytków, a także w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego poszczególnych gmin. Celem tych działań jest prawna i konserwatorska ochrona podkarpackich zasobów zabytkowych, jako unikalnego dziedzictwa kulturowego w Polsce i w Europie.

EN

Podkarpackie Voivodeship was created in 1999, as on of the 16 voivodeships, by joining the lands of the former Rzeszów Voivodeship from before 1975 which was the result of border regulations after World War II. Because of its borderland location, Podkarpackie Voivodeship is endowed with numerous unique attractions, not encountered in other regions of our country which possess multicultural character. All aspects of the preserved cultural heritage indicate that tourism should be regarded as one of the essential prospects for the economic development of the Podkarpackie Voivodeship. The significant role of tourism as the basic factor of economic growth in Podkarpacie was duly noted in Strategia rozwoju województwa podkarpackiego (The Strategy of the Podkarpackie Voivodeship Development). It creates very advantageous conditions for protection of cultural heritage, as well as for the development of tourism in the region, through finding new functions for numerous historic objects, and simultaneously new users who could help to ensure monument restoration by entering the following on the list of tourist attraction of more than regional significance: archaeological, urban and rural layouts, public buildings, temples of various religions, defensive structures and fortifications. Strategic planning ensures the continuation of multi-phase enterprises associated with revitalising cities by listing protected objects in the Podkarpackie landmark register, and also by considering them in the local plans of spatial development of individual districts. The aim of all these activities is both legal and conservation protection of landmark resources in Podkarpacie, which constitute unique cultural heritage in Poland and in Europe.

17

Świadomość ekologiczna rolników a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich podkarpacia

Kostecka J., Mroczek J. R.

Ekonomia i Środowisko

|

2007

|

nr 2

164--177

PL

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie uwarunkowań realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju wsi i rolnictwa w przyrodniczo-społecznej sytuacji województwa podkarpackiego, ze szczególnym uwzględnieniem stanu świadomości rolników w zakresie wybranych aspektów wiedzy o zrównoważonym rozwoju i programach rolno-środowiskowych, a także zaprezentowanie przyczyn podejmowania wysiłku stosowania zasad zrównoważonego rozwoju w codziennej praktyce życiowej.

EN

Even until recently, industry and intensive agriculture were held responsible for degradation of the environment. Currently, it is clear that a significant part of the damages is generated by individual citizens because, after summing up their ‘little’ environmentally negative impacts, significant antropopressions are observed. Social pressures to abandon everyday practices that damage the environment are to be expected not only on the part of urban area inhabitants but rural area dwellers as well. The objective of the paper is to discuss conditions for implementing the concept of sustainable development in rural areas of the Podkarpacie Voivodship. Furthermore, the level of the farmers’ knowledge about sustainable development and environmental agriculture programs is discussed. Finally, reasons for implementation of the sustainable development principles in everyday practice are discussed in the paper.

18

Możliwości wykorzystania energii geotermalnej w województwie podkarpackim

Sokołowski J.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2002

|

R. 41, nr 6

9-19

PL

W artykule omówiono administracyjny podział województwa podkarpackiego na 20 powiatów, 4 miasta na prawach powiatu i 160 gmin. Omówiono gminy znajdujące się na Karpatach, w strefie granicznej między Karpatami i Przedgórzem Karpat oraz gminy znajdujące się tylko w obrębie Przedgórza Karpat. Krótko scharakteryzowano skomplikowaną budowę geologiczną województwa podkarpackiego. Podano temperatury wód geotermalnych znajdujących się w zbiornikach 9 jednostek strukturalno-geotermalnych (ryc. 3). Omówiono zasoby energii geotermalnej znajdującej się pod Rzeszowem w wodach geotermalnych wypełniających zbiorniki: mioceński. fliszowy i karbońsko-dewoński. Charakterystykę tych zbiorników ujęto w tabelach 1 i 2 zawierających parametry dotyczące: głębokości, miąższości, porowatości, temperatury wód, objętości wód i zasobów energii cieplnej zawartej w wodach geotermalnych. Mapa przedstawiona na rycinie 3 umożliwia zorientowanie się, w jakich zbiornikach, na jakich głębokościach znajdują się wody geotermalne i jakie mają temperatury pod każdą gminą.

EN

Administrative division of Podkarpackie Voivodeship into 20 districts, 4 cities and 160 counties is presented in the paper. Counties in the Carpathians, on the border of the Carpathians and Carpathian Foretield, as well as counties in the Carpathian Foretield itselt are discussed at length. A briet characteristic of geological setting of the Podkarpackie Voivodeship is given. Temperatures of geothermal waters in the reservoirs of 9 structural-geothermal units are presented (Fig. 3). Geothermal energy resources in the Miocene, Flysch and Carboniferous-Devonian reservoirs near Rzeszów are discussed. Parameters characterizing these reservoirs, i.e. depth, thickness, porosity, water temperature, water volume and thermal energy in geothermal waters are listed in Tables 1 and 2. Map presented in Fig. 3 shows geothermal waters, their temperature and depth of deposition under each of these counties.

19

Współdziałanie Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego z układem pozamilitarnym na przykładzie województwa podkarpackiego

Mroczka J.

Wiedza Obronna

|

2001

|

nr 2

88--98