Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Formalno-prawno-środowiskowe aspekty korzystania z wód termalnych na przykładzie otworu Chochołów PIG-1

Zachora-Buławska Agnieszka

Instal

|

2022

|

nr 12

17--21

PL

Celem pracy jest analiza kroków formalno-prawnych związanych z eksploatacją wód termalnych w aspekcie poszanowania środowiska. Zasadnicza część artykułu poświęcona została przedstawieniu aktualnych aktów prawnych regulujących to zagadnienie oraz opisowi najważniejszych dokumentów niezbędnych dla realizacji wydobycia wód termalnych oraz poszukiwania i rozpoznawania ich zasobów. Uzupełnieniem przytoczonych informacji jest omówienie funkcjonującego otworu termalnego Chochołów PIG-1 w odniesieniu do podstaw prawnych i uwarunkowań środowiskowych związanych z wydobywaniem i wykorzystaniem wód termalnych oraz dodatkowo odprowadzaniem do środowiska zużytych wód stanowiących ścieki. Artykuł nawiązuje również do problemów administracyjno-prawnych w sektorze geotermalnym.

EN

The aim of the study is to analyze the formal and legal steps related to the exploitation of thermal waters in terms of respect for the environment. The main part of the article is devoted to the presentation of the current legal acts regulating this issue and the description of the most important permits necessary for the implementation of the extraction of thermal waters as well as the exploration and identification of their resources. The information provided is supplemented by a discussion of the operating thermal borehole Chochołów PIG-1 in relation to the legal basis and environmental conditions of the extraction and use of thermal waters and, additionally, the discharge of used water constituting sewage into the environment. The article also refers to administrative and legal problems in the geothermal sector.

2

Najnowsze rozpoznanie parametrów eksploatacyjnych wód termalnych w ujęciu Chochołów PIG-1 w aspekcie efektu wygrzewania się otworu

Bielec B., Operacz A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 6

145--152

PL

W obszarze niecki podhalańskiej funkcjonuje kilkanaście otworów hydrogeologicznych ujmujących wodę termalną. Jednym z nich jest otwór Chochołów PIG-1 eksploatowany na potrzeby kompleksu rekreacyjnego Chochołowskie Termy. W listopadzie 2017 roku przeprowadzono w przedmiotowym otworze badania hydrogeologiczne w celu korekty podstawowych parametrów hydrogeologicznych związanych z eksploatacją ujęcia tj. jego zasobów eksploatacyjnych i dopuszczalnego obniżenia zwierciadła wód termalnych. Szczególną uwagę zwrócono na warunki wygrzewania się otworu. Wyniki pompowania pomiarowego pozwoliły głębiej poznać warunki występowania wód termalnych ujmowanych przedmiotowym otworem.

EN

In the Podhale basin there are several hydrogeological boreholes that cover geothermal water. One of them is the Chochołów PIG-1 well used for the needs of the Chochołowskie Termy recreation complex. In November 2017, tests were carried out in the well in order to establish the basic hydrogeological parameters related to exploitation of the intake, i.e. to determine its operational resources and permissible lowering of the groundwater table. Particular attention was paid to the conditions of the borehole tmperature effect.The results of the conducted measuring pumping allowed to get to know more deeply the conditions of occurrence of thermal waters captured by the borehole.

3

Perspectives of geothermal water use in the Podhale Basin according to geothermal step distribution

Operacz A., Chowaniec J.

Geology, Geophysics and Environment

|

2018

|

Vol. 44, no. 4

379--389

EN

At present, hydro-geothermal resources in which waters in bores are the carrier of heat energy have commercial importance in Poland. Geothermal waters should feature the highest possible temperature in the outflow, low mineral content, high capacity and low deposit depth. Even though geothermal energy is included in renewable sources of energy, complete depletion of the deposit is the largest risk in extracting geothermal waters. This is why these waters should also feature deposit renewability. There are currently several geothermal provinces with beneficial geothermal conditions in Poland, with the area of the Podhale Basin in the Inner Carpathians region being regarded as the most promising. The Podhale deposit also meets all of the above listed conditions. The possibility of using hydrothermal energy in Poland is practically available throughout the country, but operational use of hot groundwater must be profitable for investors. From another point of view, the environmental impact of such investments should be minimized. This paper is concerned with the special variety of temperature of geothermal waters extracted in the area of the Podhale Basin, which is the basic aspect in using deposits of this type.

4

Miocene transpression effects at the boundary of Central Carpathian Paleogene Basin and Pieniny Klippen Belt - examples from Polish-Slovakian borderland

Ludwiniak M.

Geology, Geophysics and Environment

|

2018

|

Vol. 44, no. 1

91--100

EN

A geological structural study has been conducted along the tectonic contact zone of the Central Carpathian Paleogene Basin (CCPB) and Pieniny Klippen Belt (PKB) in the eastern Podhale and western Spišska Magura areas. It concerned mostly the Central Carpathian Paleogene flysch strata and, to a lesser degree, the Upper Cretaceous rocks of the PKB. Tectonic deformation structures genetically related to the important tectonic boundary in question occur within a c. 1.5–2 km-wide strip of the Paleogene flysch rocks adjacent from the south to the PKB. Two parallel structural domains have been distinguished within this strip: the contact zone proper in the north and the peri-Pieniny monocline in the south. Most of the minor faults documented in the Paleogene flysch bear a record of dextral motion parallel to the contact zone. Some dextral-reverse oblique slip faults of NE-SW and W-E trends have also been recognized. Discrepancies in the orientation and sense of movement on strike-slip faults in the Paleogene flysch rocks and those in marlstones of the “klippen envelope” of the PKB were encountered. They probably reflect differences in the structural history of both the adjacent rock complexes, as the Upper Cretaceous deposits of the PKB must have experienced more deformation events and, in general, were affected by much more intense strain than those of the CCPB. Contractional structures, such as south-vergent reverse faults and recumbent folds which point to ca N-S tectonic shortening, have also been found in the Paleogene rocks. The entirety of the structural features found in the CCPB is characteristic of a transpressional regime. The regionally consistent coexistence of structures resulting from strike-slip movements and tectonic shortening, as well as features pointing directly to a transpressional regime, prove the transpressional dextral nature of the contact between the CCPB and PKB.

5

Wody termalne Bukowiny Tatrzańskiej i ich wykorzystanie

Chowaniec J.

Instal

|

2014

|

nr 7/8

43--46

PL

Paleogeńska niecka podhalańska, w obrębie której wykonano otwór badawczy Bukowina Tatrzańska PIG/PNiG–1, znajduje się w północnej części Karpat wewnętrznych – między Tatrami na południu i pienińskim pasem skałkowym (Pieninami) na północy. W 2012 roku ustalono nowe zasoby eksploatacyjne dla otworu Bukowina Tatrzańska PIG/PNiG-1 w wysokości 48 m3•h-1 o mineralizacji 1,65 g•dm-3 i temperaturze wody na wypływie 67,0°C. Typ wody określono jako siarczanowo-wapniowo-sodowy z zawartością siarkowodu.

EN

The hydrogeological test borehole Bukowina Tatrzańska PIG/PNiG-1 was made in the Palaeogene Podhale Basin. The Podhale Basin is located in the northern part of the Inner Carpathians – between the Tatra Mts to the south and the Pieniny Klippen Belt (Pieniny Mts) in the north. In 2012, a new admissible volume of extracted groundwater for the hydrogeological borehole Bukowina Tatrzańska PIG/PNiG-1 was established for 48 m3•h-1, its mineralization for 1,65 g• dm-3 and water temperature of 67,0°C at the outlet. Water type was defined as sulphate-calcium-sodium with hydrogen sulfide contents.

6

„Gorąca kopalina" niecki podhalańskiej na tle innych niecek przytatrzańskich

Chowaniec J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 448 (1)

229--238

PL

Obszar niecki podhalańskiej jest jednym z kilku najważniejszych obszarów geotermalnych w Polsce, charakteryzując się temperaturami w zakresie 20–86°C, mineralizacją do ok. 3 g/dm3 i dobrą odnawialnością wody. Jest to jednak transgraniczny system wodonośny i dlatego celowe jest rozważenie jego występowania w odniesieniu do parametrów połączonych z nim hydraulicznie niecek przytatrzańskich, położonych na obszarze Słowacji. Wody termalne Podhala są wykorzystywane głównie do rekreacji, w mniejszym stopniu do celów grzewczych, natomiast tylko w niewielkim stopniu do suszenia drewna, hodowli ryb i uprawy warzyw. Na obszarze Słowacji wody termalne są wykorzystywane jedynie do rekreacji. Największym zagrożeniem zasobów jest nadmierna eksploatacja, zwłaszcza na małym obszarze niecki podhalańskiej, a w szczególności jej północno-wschodniej części, gdzie duże wartości wieku wód świadczą o słabej odnawialności zasobów.

EN

The Podhale Basin is one of the most important geothermal regions in Poland, characterised by water temperatures from 20 to 86°C, total dissolved solids (TDS) about 3 g/L, and good water renewal. However, this is a cross-border aquifer system and it is advisable to consider its occurrence in relation to the parameters of the hydraulically connected peri-Tatric troughs in Slovakia. Thermal waters of Podhale are primarily used for recreation and, to lesser extent, for heating purposes, and only on a small scale for drying wood, fish farming and cultivation of vegetables. In Slovakia, thermal waters are used exclusively for recreational purposes. The greatest threat is the over-exploitation of the resources, especially in a small area of the Podhale Basin, and particularly in its northeastern part, where the ages of the thermal waters are very old, indicating a weak renewal of these waters.

7

Water ages in thermal system of the Podhale Basin (Inner Carpathians, southern Poland)

Chowaniec J., Duliński M., Mochalski P., Najman J., Śliwka I., Zuber A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 441 Hydrogeologia z. 10

7--17

EN

Karstified carbonates which outcrop in the Tatras, Inner Carpathians, southern Poland, and dip to the north under the flysch sediments of the Podhale Basin, represent the largest known renewable reservoir of thermal waters in the country, with temperatures up to about 80°C. Measurements of He excess, Ne and Ar unexpectedly revealed the existence of glacial age waters in the northeastern part of the basin, and late Holocene age waters in other parts. The noble gas data are shown to be in accordance with newly interpreted earlier long-term records of 3H, δ18O and δ2H in waters of the karstic springs, and with available determinations of 3H, δ18O, δ2H, 14C and δ13C in cold and thermal well waters.

8

Znaczniki środowiskowe w wodach termalnych niecki podhalańskiej

Chowaniec J., Duliński M., Mochalski P., Najman J., Śliwka J., Zuber A.

Przegląd Geologiczny

|

2009

|

Vol. 57, nr 8

685--693

EN

Tritium and stable isotope data delta exp.18 O and delta exp.2H) for wells near the recharge area of the thermal system of the Podhale Basin indicate the presence of modern waters recharged at the lowest altitudes of the outcrops of water bearing formations. In turn, delta exp.18O and delta exp.2H values obtained for deep part of the basin may be interpreted as either the result of a high altitude recharge or a cold climate. Helium contents are in general unusually high but can not be interpreted quantitatively at the present stage of the study. The noble gas temperatures (NGT) values obtained from Ne and Ar data disagree with temperatures deduced from the known dependence of air temperature on altitude and altitudes of recharge areas found from the stable isotope data. High concentrations ofHe (ca. 10-4 cm3STP/g), and low NGT deduced from Ne and Ar concentrations suggest the presence of pre-Holocene water in the northeastern part of the basin, which means slow movement of water. Stable isotope and exp.14C data indicate the presence of much younger Holocene waters in the western part of the basin.

9

Skład izotopowy wód podziemnych Tatr i Podhala

Małecka D., Nowicki Z.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2002

|

nr 404

67-83

PL

W artykule przedstawiono dotychczasowe wyniki badań izotopowych dotyczących wód podziemnych występujących na obszarze Tatr i Podhala. Oznaczeniami objęto izotopy trwałe (wodoru, tlenu i węgla) i promieniotwórcze (wodoru i węgla). Na podstawie wyników kompleksowych, hydrogeologicznych badań regionalnych przedstawiono warunki hydrogeologiczne Tatr i Niecki Podhalańskiej oraz omówiono pochodzenie i "wiek" wód podziemnych.

EN

Results of isotopic investigations of groundwaters in Tatra Mountains and Podhale Basin are presented. Measurments of stable (hydrogen, oxygen and carbon) and radioactive (hydrogen and carbon) isotopes are performed. The hydrogeological properties of the Tatra Mts. and Podhale Basin were shown as the result of the complex regional, hydrogeological investigations. Origin and "age" of groundwater is discussed.

10

Tufity biotytowe w eocenie otworu Biały Dunajec PAN-1 na Podhalu

Kępińska B., Pawlikowski M., Nagel J.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

Vol. 48, nr 11

1045-1052

PL

Opisano serię piroklastyczną zawierającą sześć wkładek tufitów ze spągowej części paleogenu podhalańskiego w otworze wiertniczym Biały Dunajec PAN-1. Seria ta znajduje się na głębokości 2056-2089 m, poniżej typowych warstw szaflarskich dolnych, a powyżej zlepieńców węglanowych eocenu środkowego. Wiek serii z tufitami został określony jako najwyższy eocen (priabon). Badania mineralogiczno-petrograficzne i rentgenograficzne wskazują, że tufity są zbliżone charakterem do skał klasy dacytu lub andezytu. Materiał piroklastyczny jest w różnym stopniu przeobrażony. Tufity zawierają także zmienną domieszkę kalcytu mającego charakter synsedymentacyjny, który częściowo jest przekrystalizowany w kalcyt średniokrystaliczny. Tufity są prawdopodobnie efektem działalności jednego, niezbyt odległego centrum magmowego. Ich pozycja stratygraficzna i skład mineralny są zbliżone do tufitów opisanych przez Głazka i in. (1998) z doliny Suchej Wody. W regionalnym ujęciu, seria ta odpowiada przypuszczalnie tufitowemu poziomowi tzw. piaskowca biotytowego z Małej Niziny Węgierskiej.

EN

The pyroclastic series containing six tuffitic intercalations from the bottom part of the Podhale Palaeogene recognized in the well Biały Dunajec PAN-1 was described. The series is situated at the depths of 2056-2089 m, below typical Flysch Lower Szaflary Beds and above the Middle Eocene carbonate conglomerates. The age of the series with tuffites was defined as the uppermost Eocene (Priabonian). Mineralogical-petrographical investigations and X-ray analyses indicate that pyroclasitc material found in tuffites is of character similar to rocks of dacite or andesite class. Pyroclastic material is altered. Additionally, tuffites contain admixture of syngenetic calcite partially recrystallized up to medium crystalline size. Tuffites were probably deposited as a result of activity of one, localized not very far, magmatic center. Stratigraphic position of tuffites as well as mineral composition may suggest their similarity to tuffites described by Głazek et al. (1998) from the Sucha Woda valley. From the regional point of view, the described series with tuffites may correspond to the tuffitic level of the so-called biotite sandstone known from the Little Hungarian Plain.