Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ rodzaju wentylacji na stężenie pyłów zawieszonych wewnątrz budynków mieszkalnych

Dobrzański Maciej, Cichowicz Robert

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2024

|

T. 55, nr 1

12--17

PL

Jakość powietrza wewnętrznego jest istotna, ponieważ dużą część życia ludzie spędzają wewnątrz pomieszczeń mieszkalnych. Jednakże większość wytycznych, dyrektyw i norm dotyczy jakości powietrza zewnętrznego. Pozostaje więc pytanie w jakim stopniu stan zanieczyszczenia powietrza zewnętrznego poprzez system wentylacyjny budynku przekłada się na stan jakości powietrza wewnętrznego. W ramach badań przeprowadzono pomiary stężenia pyłów zawieszonych wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń mieszkalnych różniących się lokalizacją, rodzajem budynku i systemem wentylacyjnym. Pomiary wykonywano w sposób ciągły przez 365 dni, mierząc pyły PM10, PM2,5, PM1,0, wilgotność względną i temperaturę powietrza. Jeden analizowany obiekt był wyposażony w wentylację grawitacyjną, drugi natomiast w wentylację z rekuperacją. Badania wykazały, że wewnątrz obiektu z wentylacją grawitacyjną stężenie pyłów zawieszonych było średnio o 48% niższe niż na zewnątrz, natomiast w przypadku wentylacji z rekuperacją o 56%. Stwierdzono jednocześnie, występowanie przesunięcia czasowego w przedostawaniu się zanieczyszczenia z zewnątrz do wewnątrz obiektu. Efekt ten dotyczył głównie wentylacji grawitacyjnej osiągając czas nawet 1h. Nie ustalono bezpośredniej korelacji między jakością powietrza zewnętrznego i wewnętrznego. W budynku z wentylacją grawitacyjną odnotowano 14% dni o wyższym stężeniu średniodobowym wewnątrz niż na zewnątrz, a z wentylacją z rekuperacją jedynie 3%. Przy czym należy pamiętać, że sposób wentylacji budynków mieszkalnych ma duży wpływ na redukcję przenikania zanieczyszczeń pyłowych do wnętrza pomieszczeń oraz skuteczność ich usuwania ze źródeł wewnętrznych.

EN

Indoor air quality is important because people spend a large part of their lives indoors. However, most guidelines, directives and standards concern outdoor air quality. Therefore, the question remains to what extent the level of outdoor air pollution through the building’s ventilation system translates into the quality of indoor air. As part of the research, measurements of the concentration of particulate matter were carried out inside and outside residential rooms with different in location, building type and ventilation systems. Measurements were performed continuously for 365 days, measuring PM10, PM2,5, PM1,0, relative humidity and air temperature. One analyzed facility was equipped with gravity ventilation, the other with ventilation with heat recovery. The research showed that inside the facility with gravity ventilation the concentration of particulate matter was on average 48% lower than outside, while in the case of ventilation with heat recovery it was 56%. At the same time, it was found that there was a time shift in the transfer of contamination from the outside to the inside of the facility. This effect mainly concerned gravity ventilation, lasting up to 1 hour. No direct correlation has been established between outdoor and indoor air quality. In a building with natural ventilation, 14% of days with a higher average daily concentration were recorded inside than outside, and in a building with ventilation with heat recovery only 3%. At the same time, it is important to remember that method of ventilation of residential buildings has a significant impact on the reduction of the penetration of PM pollutants into the rooms and the effectiveness of their removal from internal sources.

2

Do we know PM1 in Poland inside out?

Rogula-Kozłowska Wioletta

Environment Protection Engineering

|

2023

|

Vol. 49, nr 4

5--27

EN

The paper provides a concise review of key publications on particulate matter of aerodynamic diameter below 1 μm (PM1) having been published in Poland in the years 2007–2022. Data and conclusions related to the study of concentrations, chemical composition, and content of selected toxic and carcinogenic compounds in PM1 as well as methods and conclusions on the assessment of the origin of PM1 in various regions of Poland have been tabulated. The conclusions of this review attempt to outline the directions of further research that could prove crucial in obtaining information and filling the identified gaps in knowledge about PM1 in Poland. While this work may be theoretical, it can serve as a valuable and compact source material for research groups, organizations supervising and financing research, as well as those responsible for assessing air quality and mitigating negative health effects related to air quality.

3

Transport of Microbial Components in Coarse and Fine Particle Fractions in Office Buildings

Ławniczek-Wałczyk Anna, Górny Rafał L.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 2

1099--1115

EN

In old and modern interiors, particular attention is focused on the air quality as one of major determinants of the well-being of occupants. Exposure to microbiological contaminants in such close indoor space may be associated with the occurrence of various adverse health outcomes in the exposed individuals. Because the size of inhaled particles determines their place of deposition in the human airways and the associated adverse health outcomes, a detailed characteristic of airborne microbial components carried on fine dust particles in office buildings is needed. The aim of this study was to determine the concentrations of endotoxins, (1-3)-β-D-glucans and culturable microorganisms in coarse, fine and aerosol fractions collected in two office buildings in Warsaw. The concentrations of particulate aerosol were measured using Sioutas impactors in PM1, PM2.5, and PM2.5-10. Kinetic-QCL LAL and Glucatell assays were used to detect endotoxin and (1-3)-β-D-glucan concentrations, respectively. The bioaerosol samples were taken using six-stage Andersen impactor as coarse (> 7-2.1µm) and fine (< 2.1µm) fractions, as well. The mean concentrations of particulate aerosol, endotoxins and (1-3)-β-D-glucans in all studied offices were: in PM1 – 6 μg/m3, 4 EU/m3 and 5 ng/m3; in PM2.5 – 11 μg/m3, 6 EU/m3 and 10 ng/m3; and PM10-2.5 – 3.5 μg/m3, 2 EU/m3 and 2.5 ng/m3, respectively. The concentrations of endotoxins and (1-3)-β-glucans in PM2.5 were significantly higher than in PM10-2.5 (p < 0.01 and p < 0.001, respectively) and accounted for 71% and 84% of their total load in PM10. The airborne bacteria occurred mostly in fine fraction (average 3.9 · 102 CFU/m3, p < 0.01), while fungi in coarse fraction of aerosol (5.6 · 101 CFU/m3). The concentrations of endotoxins showed a positive correlation with PM1 (r = 0.61, p < 0.05) and PM2.5 levels (r = 0.76, p < 0.05) as well as with Gram-negative rods in fine fraction (r = 0.75, p < 0.05). The concentrations of (1-3)-β-D-glucans showed positive correlation with PM2.5 (r = 0.54, p < 0.05) and fungi in fine fraction (r = 0.59, p < 0.05). This study demonstrated that endotoxins and (1-3)-β-D-glucans are associated mostly with fine fraction of aerosol particles. Such particles can penetrate the lower parts of the human respiratory system posing a health risk for exposed people. The main source of endotoxins in the offices were Gram-negative rods. The sources of (1-3)-β-D-glucans were probably both fungal conidia and their fragments of aerodynamic diameters <2.1 μm. The noted concentrations of endotoxins and microorganism were within the range normally observed in this type of facilities. Nevertheless, constant monitoring of the hygienic condition is suggested, including regular cleaning and replacement of air filters in the air-conditioning system.

PL

Zarówno w starych, jak i nowoczesnych wnętrzach budynków biurowych szczególną uwagę zwraca się na jakość powietrza, która jest wyznacznikiem dobrostanu mieszkańców. Narażenie na zanieczyszczenia mikrobiologiczne w takich zamkniętych pomieszczeniach może być związane z pojawianiem się różnych niekorzystnych efektów zdrowotnych u narażonych osób. Ponieważ wielkość wdychanych cząstek determinujeich miejsce osadzania w drogach oddechowych człowieka i związane z tym problemy zdrowotne, potrzebna jest szczegółowa charakterystyka frakcji cząstek pyłowych transportujących cząstki pochodzenia mikrobiologicznego w budynkach biurowych. Celem niniejszego badania było poznanie zakresów stężeń endotoksyn, (1-3)-β-D-glukanów i mikroorganizmów w drobnej i grubej frakcji aerozolu ziarnistego w dwóch budynkach biurowych w Warszawie. Stężenia aerozolu ziarnistego zmierzono przy użyciu impaktorów Sioutas we frakcjach PM1, PM2.5 i PM2.5-10. Testy Kinetic-QCL LAL i Glucatell zastosowano odpowiednio do detekcji endotoksyn i β-D-glukanów. Próbki biaerozolu pobrano przy użyciu sześcio-stopniowego impaktora Andersena we frakcji gruboziarnistej (> 7-2,1 μm) i drobnej (< 2,1 μm). Średnie stężenia aerozolu ziarnistego, endotoksyn i β-D-glukanów w wszystkich badanych biurach wynosiły odpowiednio: w PM1 – 6 μg/m3, 4 JE/m3 i 5 ng/m3; w PM2.5 – 11 μg/m3, 6 JE/m3 i 10 ng/m3 i w PM10-2.5 – 3.5 μg/m33, 2 JE/m3 i 2.5 ng/m3. Stężenia endotoksyn i β-D-glukanów w PM2.5 były znacznie wyższe niż w PM10-2.5 (odpowiednio p < 0.01 i p < 0.001) i stanowiły 71% i 84% frakcji PM10. W badanych pomieszczeniach, bakterie występowały głównie w drobnej frakcji aerozolu (3.9·102 JTK/m3, p < 0.01), podczas gdy grzyby izolowano najczęściej z frakcji gruboziarnistej aerozolu (5.6·101 JTK/m3). Stwierdzono pozytywną korelację pomiędzy stężeniami endotoksyn a stężeniami pyłu PM1 (r = 0.61, p < 0.05) i PM2.5 (r = 0.76, p < 0.05), jak również Gram-ujemnymi pałeczkami (r = 0.75, p < 0.05). Stężenia β-D-glucans wykazały korelację z PM2.5 (r = 0.54, p < 0.05) oraz grzybami w drobnej frakcji (r = 0.59, p < 0.05). Niniejsze badania wykazały, że głównym nośnikiem endotoksyn i (1-3)-β-Dglukanów w pomieszczeniach biurowych były drobne frakcje aerozolu ziarnistego. Cząstki te mogą przenikać do dolnych dróg oddechowych powodując niekorzystne skutki zdrowotne u narażonych osób. Stwierdzono, że głównym źródłem endotoksyn były Gram-ujemne pałeczniki. Źródłami (1-3)-β-D-glukanów były głównie fragmenty strzępek grzybni (lub spor) o aerodynamicznych średnicach <2,1 μm. Odnotowane stężenia endotoksyn i mikroorganizmów w biurach mieściły się w zakresie normalnie obserwowanym w tego typu obiektach. Niemniej jednak sugerowane jest stałe monitorowanie stanu higienicznego tych pomieszczeń, w tym regularne czyszczenie i wymienianie filtrów powietrza w instalacji klimatyzacyjnej.

4

Badania nad występowaniem węgla w powietrzu wewnętrznym wybranych uczelni w Polsce

Kociszewska K., Rogula-Kopiec P., Majewski G., Rogula-Kozłowska W., Mucha W., Mathews B.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2017

|

Vol. 26, No. 1

108--124

PL

Prezentowane badania miały na celu rozpoznanie stężeń submikronowego pyłu (PM1) i związanego z nim węgla organicznego (OC) i elementarnego (EC) w sali wykładowej i tzw. laboratorium studenckim. W pracy omówiono zmienność 24-godzinnych stężeń PM1, OC i EC w obu pomieszczeniach (I, ang. indoor) oraz w powietrzu atmosferycznym (O, ang. outdoor), a także przeanalizowano stosunek I do O. Na przełomie wiosny i lata, niezależnie od lokalizacji (Gliwice – laboratorium studenckie, Warszawa – sala wykładowa), stężenie węgla elementarnego (EC) i organicznego (OC) wewnątrz sal dydaktycznych kształtowała intensywność migracji tych zanieczyszczeń wraz z powietrzem atmosferycznym. Tym samym można uznać, że w żadnym z badanych pomieszczeń dydaktycznych nie występuje istotne źródło OC i EC. Mimo to należy zauważyć, że warunki sprzyjające sorpcji różnych zanieczyszczeń, w tym zwłaszcza związków organicznych tworzących grupę OC na cząstkach pyłu, zmieniają się dynamicznie w czasie i przestrzeni. Wydaje się, że w innym okresie pomiarowym, na przykład w zimie, kiedy wietrzenie sal jest rzadsze a pył atmosferyczny ma inny skład, kumulacja zanieczyszczeń, w tym OC, wewnątrz sal może być większa niż w okresie ciepłym.

EN

The research presented herein aimed at recognition of submicrone particulate matter concentration as well as organic (OC) and elemental (EC) carbon bound to it in a lecture room and students’ laboratory. The 24-h variability of PM1, OC and EC concentration in both rooms were also discussed along with I : O ratio. In the analysed period – the turn of spring and summer – independent of the location (Gliwice – students’ laboratory, Warsaw – lecture room) the indoor concentration of elemental carbon EC was conditioned by the intensity of those contaminants migration along with atmospheric air. Because of this, it can be concluded that in neither of the rooms there was an important source of OC and EC. However, it should be noted, that conditions favourable for different contaminant sorption, in particular those belonging to OC bound to particulate matter, vary in time and space. It is expected, that for other measurement period – for instance in winter, when rooms are ventilated seldom and PM has different composition, the cummulation of indoor contaminants, including OC, may be higher than for warm period.

5

Algorytm steganograficzny PM1 wykorzystujący trójkowy kod Hamminga

Kaczyński K.

Biuletyn Wojskowej Akademii Technicznej

|

2015

|

Vol. 64, nr 4

257-267

PL

Algorytm PM1 jest rozwinięciem algorytmu LSB, cechującym się nie tylko zwiększoną odpornością na ataki stegoanalityczne, lecz także wysoką pojemnością steganograficzną. Algorytm PM1 dzięki swojej unikalności pozwala na wykorzystanie szerszego alfabetu symboli, co umożliwia dodatkowe zwiększenie pojemności steganograficznej nośnika. W niniejszym artykule przedstawiony zostanie zmodyfikowany algorytm PM1, w ktorym zastosowano tzw. kodowanie syndromami poprzez wykorzystanie trojkowego kodu Hamminga. Zabieg ten pozwolił na zmniejszenie liczby wprowadzanych do nośnika zmian, przy jednoczesnym zwiększeniu jego pojemności.

EN

PM1 algorithm is a modification of well-known LSB steganographic algorithm. It has increased resistance to selected steganalytic attacks and increased embedding efficiency. Due to its uniqueness, PM1 algorithm allows us to use of larger alphabet of symbols, making it possible to further increase steganographic capacity. In this paper, we present the modified PM1 algorithm which utilizies so-called syndrome coding and ternary Hamming code. The modified algorithm has increased embedding efficiency, which means fewer changes introduced to carrier and increased capacity.

6

Hazardous Compounds in Urban Pm in the Central Part of Upper Silesia (Poland) in Winter

Rogula-Kozłowska W., Kozielska B., Klejnowski K.

Archives of Environmental Protection

|

2013

|

Vol. 39, no. 1

53-65

EN

Thirteen fractions of ambient dust were investigated in Zabrze, a typical urban area in the central part of Upper Silesia (Poland), during a heating season. Fifteen PAH and Cr, Mn, Co, Ni, As, Se, Cd, Pb contents of each fraction were determined. The dust was sampled with use of a cascade impactor and chemically analyzed with an energy dispersive X-ray fl uorescence spectrometer (PANalytical Epsilon 5) and a gas chromatograph with a fl ame ionisation detector (Perkin Elmer Clarus 500). The concentrations of PM1 and the PM1-related PAH and elements were much higher than the ones of the coarse dust (PM2.5-10) and the substances contained in it. The concentrations of total PAH and carcinogenic PAH were very high (the concentrations of PM1-, PM2.5-, and PM10-related BaP were 16.08, 19.19, 19.32 ng m-3, respectively). The municipal emission, resulted mainly from hard coal combustion processes, appeared to be the main factor affecting the air quality in Zabrze in winter.

PL

Próbki trzynastu frakcji pyłu zawieszonego były pobierane w Zabrzu w okresie grzewczym (centralna część Górnego Śląska, Polska). Punkt poboru jest charakterystyczny dla obszaru miejskiego. Zbadano zawartość 15 WWA oraz Cr, Mn, Co, Ni, As, Se, Cd, Pb w każdej frakcji pyłu. Do poboru pyłu zastosowano impaktor kaskadowy, a do analizy chemicznej – spektrometr fl uorescencji rentgenowskiej z dyspersją energii (PANalytical Epsilon 5) oraz chromatograf gazowy z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (Perkin Elmer Clarus 500). Zarówno stężenia pyłu PM1 jak i stężenia związanych z nim WWA i pierwiastków były znacznie wyższe niż stężenia pyłu grubego (PM2.5-10) i związanych z nim substancji. Stężenia sumy WWA, a w szczególności kancerogennych związków tej grupy były bardzo wysokie (np. stężenia dla BaP związanego z PM1- i PM2.5- oraz PM10- wynosiły odpowiednio: 16.08, 19.19, 19.32 ng m-3). Na podstawie uzyskanych wyników badań dla ww. zanieczyszczeń stwierdzono, że za stan jakości powietrza w Zabrzu, w zimie, odpowiedzialna jest emisja komunalna – stacjonarne źródła spalania, głównie spalanie węgla.

7

Ocena zagrożenia środowiska cząstkami stałymi ze źródeł cywilizacyjnych

Chłopek Z., Szczepański T.

Inżynieria Ekologiczna

|

2012

|

Nr 30

174-193

PL

W artykule opisano główne problemy ekologiczne związane z pyłami. Przedstawiono klasyfikację wymiarową pyłów: cząstki stałe PM10, PM2.5 i PM1. Opisano źródła emisji cząstek stałych i ich wpływ na zdrowie ludzi i na środowisko. Przedstawiono sposoby modelowania emisji i imisji frakcji wymiarowych cząstek stałych. Przedstawiono wyniki identyfikacji modeli imisji cząstek stałych PM2.5 i PM1. W wyniku przeprowadzonych badań oceniono, że nie ma podstaw do stwierdzenia, iż dominującym źródłem pyłów drobnych jest motoryzacja.

EN

This paper describes the main environmental problems related to dust. The classification of dimensional dust: particulate matter PM10, PM2.5 and PM1, has been presented. The sources of particulate emission and their impact on human health and the environment have been described. The paper presents methods for modeling the emission and immission fraction dimensional particulate. The results of model identification of immission particles PM2.5 and PM1 have been presented. The research found that there is no basis to conclude that the dominant source of fine dust is the car industry.

8

Badania zagrożenia środowiska cząstkami stałymi podczas eksploatacji pojazdów samochodowych

Chłopek Z.

Eksploatacja i Niezawodność

|

2012

|

Vol. 14, No. 2

160-170

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań imisji frakcji pyłów PM10, PM2.5 i PM1. Do modelowania imisji frakcji cząstek stałych PM2.5 i PM1 wykorzystano wyniki badań empirycznych, przeprowadzonych na stacjach nadzorowania jakości powietrza w aglomeracji czeskiego miasta Brna. Wyniki modelowania imisji frakcji cząstek stałych PM2.5 i PM1 nie umożliwiły sformułowania jednoznacznych wniosków, co dowodzi konieczności statystycznego potraktowania badanego problemu. Stwierdzono jednak istotną zależność modeli imisji frakcji cząstek stałych od źródeł emisji pyłów i warunków ich rozprzestrzenia.

EN

The study presents results of tests on emissions of fractions of PM10, PM2.5 and PM1 dusts. For modeling of emissions of fractions of PM2.5 and PM1 particles, results of empirical tests were used as carried out in air quality supervision stations located in the agglomeration of the city of Brno. The results of modeling of emissions of fractions of PM2.5 and PM1 particles did not make it possible to make unequivocal conclusions, which proves that the discussed problem has to be treated statistically. However, a significant relation between models of emissions of fractions of particulate matter and sources of emissions of dusts and conditions for distribution of the same were observed.

9

Zasady modelowania emisji frakcji cząstek stałych z pojazdów samochodowych

Chłopek Z.

Silniki Spalinowe

|

2011

|

R. 50, nr 3

PL

W pracy przedstawiono formalne zasady modelowania emisji cząstek stałych z pojazdów samochodowych. Sklasyfikowano źródła emisji cząstek stałych, pochodzących z silnika spalinowego oraz innych zespołów pojazdu, a także źródła związane z oddziaływaniem pojazdu na infrastrukturę drogową. Formalnie zdefiniowano frakcje cząstek stałych: całkowity pył zawieszony TSP, pył drobny PM10, pył drobny respirabilny PM2,5, a także tzw. nanocząstki PM1. Przedstawiono zasady modelowania emisji cząstek stałych PM10 oraz cząstek stałych PM2,5. Zaproponowany sposób modelowania emisji cząstek stałych PM2,5 i PM10 zilustrowano identyfikacją modelu na podstawie wyników badań empirycznych przeprowadzanych na stacjach nadzorowania stanu powietrza atmosferycznego. Otrzymane wyniki modelowania potwierdzają tezę o celowości modelowania emisji cząstek stałych PM2,5 dla wyróżnionych klas warunków emisji cząstek stałych i ich rozprzestrzeniania.

EN

The formal principles of the modelling of the particulate matter emission from car vehicles have been presented in the paper. Sources of the particulate matter emission from an internal-combustion engine and other systems of the vehicle have been classified. The fractions of particulate matter: total dust - TSP, fine dust - PM10, fine respirabilny dust - PM2.5, and nanoparticles PM1 have been formally defined. The principles of the modelling of the particulate matter PM10 and PM2.5 emission have been presented. The suggested method of the modelling of the PM10 and PM2.5 emission have been illustrated with the identification of the model on the basis of empirical research conducted on stations to the monitoring of atmospheric air. Received results of the modelling confirm a thesis about the usefulness of the modelling of the particle emission PM2.5 for distinguished classes of conditions of emission and dispersion of particulate matter.

10

Polycyclic aromatic hydrocarbons in PM1, PM2.5, PM10 and tsp in the Upper Silesian agglomeration, Poland {commun.]

Klejnowski K., Kozielska B., Krasa A., Rogula-Kozłowska W.

Archives of Environmental Protection

|

2010

|

Vol. 36, no. 2

65-72

EN

Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) are persistent organic pollutants, ubiquitous in the whole environment. They are relatively well known and are still of interest due to their well documented carcinogenic and mutagenic properties. In ambient air of urban regions they mostly occur as adsorbed to particles of suspended dust. The richest in these compounds and therefore most hazardous to humans, fraction of dust is the fraction of the finest particles. The paper presents results of investigations of dust sampled with use of an impactor Dekati PM10 in Zabrze, a site typical of Upper Silesian conditions. While sampling, the impactor segregates sampled particles into four fractions by their aerodynamic diameters. Sixteen PAHs were determined in each fraction chromatographically. PAH content in the fraction of the finest particles, i.e. in PM1, was of particular interest.

PL

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) należą do grupy trwałych zanieczyszczeń organicznych obecnych we wszystkich elementach środowiska. Są licznie reprezentowane i stosunkowo dobrze poznane, a ich udokumentowane własności mutagenne i kancerogenne sprawiają, że nadal są w centrum zainteresowań. W powietrzu atmosferycznym obszarów zurbanizowanych najczęściej występują w postaci zaadsorbowanej na cząstkach pyłu zawieszonego. Najbogatszą w te związki, i stąd najniebezpieczniejszą, jest frakcja cząstek najdrobniejszych. Przedmiotem badań był pył zawieszony pobrany impaktorem Dekati PM10 w punkcie charakterystycznym dla Aglomeracji Górnośląskiej w Zabrzu. Impaktor umożliwia rozdział pyłu zawieszonego na cztery frakcje, każda o cząstkach mających średnice aerodynamiczne w innym z czterech przyległych rozłącznych przedziałów. W każdej z frakcji oznaczono zawartość szesnastu WWA metodą chromatograficzną. Uzyskane wyniki umożliwiły ocenę zawartości WWA, a za szczególnie interesujące uznano wyniki zawartości WWA w pyle PM1.

11

Seasonal variability of concentrations of total suspended particles (TSP) as well as PM10, PM2.5 and PM1 modes in Zabrze, Poland

Klejnowski K., Krasa A., Rogula W.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2007

|

Vol. 33, no. 3

15-27

EN

From January 2006 on, a continuous experiment consisting in determinations of granulomctric composition of the airborne dust has been performed in the Institute of Environmental Engineering of PAS, Zabrze. The investigations include measurements of concentrations of PM1 - the suspended in ambient air particles of the aerodynamic diameter not grater than 1 um -by using the PM10 Dckati impactor. The results of twelve month measurements (January - December 2006) arc presented in the paper: the granulomctric composition of total suspended dust (PM10, PM2.5, PM1) in winter and summer at an urban background site in the Silcsian Agglomeration. Monthly and seasonal average concentrations of PM10, PM2.5 and PM1 were computed.

PL

W Instytucie Podstaw Inżynierii Środowiska PAN od stycznia 2006 r. prowadzone są pomiary rozkładu ziarnowego pyłu zawieszonego, w tym mierzone są stężenia frakcji < 1 um(PMl) zużyciem impaktora PM10 firmy Dekati. W pracy przedstawiono otrzymane w 2006 r. wyniki - skład frakcyjny całkowitego pyłu zawieszonego z uwzględnieniem częstości występowania poszczególnych przedziałów stężeń PM1 w sezonie letnim i zimowym w punkcie "tła miejskiego" w Aglomeracji Górnośląskiej w Zabrzu. Przedstawiono obliczone średnic miesięczne i sezonowe TSP oraz stężeń frakcji PM10, PM2,5 i PM1. Określono udział frakcji grubej, drobnej i PM1 w pyle zawieszonym.

12

Properties of particulate matter emitted from manufacturing of ceramic products

Konieczyński J., Komosiński B., Żelechower M.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2007

|

Vol. 33, no. 2

3-22

EN

Knowledge on the physicochemical properties of PM emitted from industrial installations is necessary for assessing current state of ambient air and selecting proper methods for preventing suspended PM from degrading the air quality. Similar to many other industries, fast developing ceramic tile industry releases some amounts of PM to the atmosphere. Samples of PM were taken from main technological operations of three tile manufacturing installations, located in three various plants. The collected PM was examined for granular composition, morphology, phase composition and heavy metal content by using instrumental methods.

PL

Poznanie właściwości fizyko-chemicznych pyłów emitowanych z instalacji przemysłowych jest warunkiem oceny stanu aktualnego i doboru metod zapobiegania degradacji jakości powietrza atmosferycznego, spowodowanej obecnością w nim pyłu zawieszonego. Wśród branż przemysłowych emitujących pył znajduje się szybko rozwijający się przemysł ceramiczny, produkujący płytki ceramiczne. Z istotnych węzłów technologicznych instalacji produkującej płytki ceramiczne w trzech przedsiębiorstwach pobrano próbki pyłów. Stosując metody instrumentalne zbadano ich skład ziarnowy, morfologię, skład fazowy i zawartość metali ciężkich.

13

Chemical composition of surface layer of PM1, PMl-2.5,PM2.5-10 [commun.]

Klejnowski K., Talik E., Pastuszka J., Rogula W., Krasa A.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

2007

|

Vol. 33, no. 3

89-95

EN

The paper presents results of application of the X-ray photoelectron spectroscopy (XPS) to investigations of external layer of particles of PM1, PMI-2.5, PM2.5-10, the three fractions of suspended dust. The dust was sampled with the use of a Dekati PM-10 impactor within premises of the Institute of Environmental Engineering of the Polish Academy of Sciences in Zabrze, and physicochemical analyzed in the Institute of Physics of the University of Silesia. Carbon was shown to be the chief component of the investigated dust particles. Its relative content in particle surface grows with decreasing aerodynamic diameter of particles.

PL

W pracy przedstawiono wyniki zastosowania metody spektroskopii fotoelektronów wzbudzanych promieniami rentgenowskimi (XPS) do badania składu zewnętrznej warstwy pyłu zawieszonego rozdzielonego na frakcje PM1; PMl-2,5; PM2.5-10. Próby pyłu pobrano impaktorem Dekati PM-10 na terenie Instytutu Podstaw Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk w Zabrzu, a badania fizykochemiczne przeprowadzono w Instytucie Fizyki Ciała Stałego Uniwersytetu Śląskiego. Badania XPS wykazały, że węgiel był głównym komponentem badanych cząstek aerozolu, a jego względna zawartość w powierzchniowej warstwie wzrasta wraz ze zmniejszaniem się rozmiaru cząstki.