Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Krajobrazowy kontekst sieci najciekawszych wsi na przykładzie wsi z Opolszczyzny

Niedźwiecka-Filipiak I.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2016

|

nr 34

103--116

PL

Sieć Najciekawszych Wsi (SNW) zainspirowana została francuską siecią Le Plus Beaux Village de France. Wieś, aby stać się atrakcyjną powinna posiadać odpowiedni zasób historycznego dziedzictwa kulturowego, wspartego zasobami przyrodniczymi i walorami krajobrazowymi. Istotne jest także odpowiednie ich udostępnienie. Na wstępie mieszkańcy wsi powinni sprecyzować swoje wyróżniki krajobrazowe, które stanowią osnowę do opowieści będącej istotą motywu przyjazdu do wsi. Następnie określają oni obszar udostępniony, który zależy od stanu zachowania jej układu przestrzennego, a także ładu i atrakcyjności wnętrz. W kontekście oceny wizualnej krajobrazu wsi istotne są: panoramy i ciągi komunikacyjne wjazdowe, strefa wejściowa do obszaru udostępnionego, harmonia wnętrz, otwarcia i osie widokowe. W artykule pokazano metodę i wyniki oceny 13 wsi z Opolszczyzny pretendujących do uczestnictwa w SNW w roku 2014.

EN

The Network of the Most Interesting Villages (NMIV) was inspired by the French network Le Plus Beaux Villages de France. In order to become attractive a villagers ought to possess an appropriate range of historic heritage resources, supported by environmental resources and values of the landscape. What is also of vital importance is the appropriate accessibility of all the above. First of all, a village needs to specify its landscape distinguishing marks, which constitute the underlying basis of the story, which forms the essential reason for visiting it. What needs to be determined next is the area available, which is dependent on the extent of preservation of the village spatial layout as well as its spatial order and attractiveness of the interiors. In the context of the village landscape visual evaluation what is important are: panoramas, village entrance passageways, entrance zone to the area available, harmony of the interiors, openings and view axes. This article presents the method and conclusions for the evaluation of 13 villages of the Opole Region which in 2014 aspired for participation in the NMIV.

2

Hydrogeologiczne uwarunkowania eksploatacji złóż surowców skalnych w Regionie Opolskim

Różkowski K., Polak K., Kaznowska-Opala K.

Przegląd Górniczy

|

2014

|

T. 70, nr 10

112--116

PL

Region Opolski dzięki specyficznemu położeniu posiada znaczące zasoby surowców węglanowych dla przemysłu cementowego i wapienniczego bądź dla potrzeb produkcji kruszyw łamanych. Do podstawowych surowców skalnych należą również kruszywa naturalne reprezentowane przez pospolicie występujące piaski i żwiry. Dla porównania, dużo mniejszą skalą eksploatacji objęte są skały magmowe i metamorficzne, rozpoznane niewielkimi złożami o ograniczonym zagospodarowaniu i wydobyciu. Eksploatacja surowców węglanowych koncentruje się głównie w rejonie wychodni. Obszar ten stanowi strefę zasilania zasobnego GZWP nr 333 Opole – Zawadzkie. Pomimo nasilającej się antropopresji, wzmożonej funkcjonowaniem licznych dużych ujęć wód podziemnych, prowadzone odwodnienie wywołuje lokalne zmiany pola hydrodynamicznego. Modyfikacje pierwotnych kierunków przepływu zaznaczają się najwyraźniej w okolicach: Górażdży, Opola, Strzelec Opolskich, czy Tarnowa Opolskiego. Eksploatacja kruszyw naturalnych koncentruje się w rejonach kopalnych bądź współczesnych dolin rzecznych. Funkcjonujące zakłady górnicze eksploatujące kruszywa naturalne prowadzą wydobycie głównie do poziomu zwierciadła wód podziemnych. Schodząc poniżej, zazwyczaj stosują eksploatację spod lustra wody, ingerując w ograniczonym stopniu w warunki krążenia wód poprzez utworzenie powierzchniowych zbiorników wodnych. Zmiany wywołują lokalną modyfikację warunków bilansu wodnego i systemu krążenia wód.

EN

Opole voivodeship thanks to the specific position, has significant resources of carbonate raw materials for cement and lime industry, or for the production of crushed stone. The basic rock materials also include natural aggregates represented by commonly occurring sands and gravels. Igneous and metamorphic rocks, identified in small deposits of limited spatial scale and mining operations fall into a comparatively much smaller scale of exploitation. Mining carbonates takes place mainly in the outcrop area. This area is a zone of recharge of MGB no. 333 Opole-Zawadzkie. Despite the increasing anthropopressure, intensified by functioning of the numerous large water intakes, the conducted dewatering interacts only locally on the hydrodynamic field. Modifications to the original flow directions remain most visible in the surroundings of: Górażdże, Opole, Strzelce Opolskie or Tarnów Opolski. Exploitation of natural aggregates takes place in the areas of buried or modern river valleys. Operating mining companies exploiting natural aggregates, perform mining mainly to the level of the groundwater table. Going lower, they usually operate under the water level, interfering limitedly on water circulation through the creation of post exploitation ponds. Changes induce local modification of the water balance and water circulation system.

3

Walory przyrodnicze pasa autostrady A-4 na terenie Parku Krajobrazowego Góra Świętej Anny w województwie opolskim

Spałek K., Mleczko-Król M

Budownictwo i Architektura

|

2014

|

Vol. 13, nr 1

191--201

PL

Do budowy opolskiego odcinka autostrady A-4 przystąpiono latem 1997 r. Niedługo po rozpoczęciu budowy zaczęły się ostre protesty organizacji ekologicznych. Kością niezgody stał się jej odcinek przecinający Park Krajobrazowy Góra Świętej Anny, bezpośrednio sąsiadujący również ze ścisłym rezerwatem przyrody Ligota Dolna, chroniącym rzadką roślinność ciepłolubną. W latach 2011-2013 na terenie pasa drogowego autostrady A4 przechodzącego przez teren Parku Krajobrazowego Góra Świętej Anny w województwie opolskim przeprowadzono szczegółowe badania mikologiczne, geobotaniczne, florystyczne i faunistyczne. Na tym odcinku autostrady stwierdzono występowanie licznych rzadkich i chronionych gatunków grzybów, roślin oraz zwierząt, w tym najliczniejszą w Polsce populację lnu austriackiego Linum austriacum. Jest to również jedyne stanowisko muraw kserotermicznych z klasy Festuco-Brometea, z tak licznym występowaniem rzadkich i ginących gatunków roślin w pasie autostrady w Polsce. Ze względu na pojawianie się na trasie autostrady wielu interesujących gatunków roślin i zwierząt, wydaje się celowe utworzenie monitoringu przyrodniczego, który mógłby dostarczyć wielu cennych informacji dotyczących wpływu autostradowego ruchu samochodowego na okoliczną florę i faunę. Z wiedzy tej mogliby korzystać nie tylko budowniczowie kolejnych autostrad w Polsce, ale również szerokie grono zainteresowanych naukowców.

EN

Construction of the A-4 Motorway section in the Opole Region begun in Summer 1997. Very soon vigorous resistance of ecological NGOs was encountered. The bone of contention was the section of motorway that passes through the Góra Świętej Anny Landscape Park and verges the natural reserve of strict protection Ligota Dolna where rare species of thermophilic plants are sheltered. Between 2011 and 2013 a detailed mycological, geobotanical, floristic and fauna research took place within the right-of-way of the A-4 Motorway section crossing the Góra Świętej Anny Landscape Park in the Opole Region. The survey revealed several rare and protected species of fungi, plants and animals along the road, including the greatest in Poland population of Austrian flax Linum austriacum. The area also harbors the only site of xerothermic grass of Festuco-Brometea class with so many rare and putrefying plant species inside a motorway’s right-of-way in Poland. Given the occurrence of many interesting species of plants and animals in the motorway surrounding it seems justified to establish a system of ecological monitoring, which could provide a range of valuable findings regarding the impact of motorway traffic on surrounding flora and fauna. This knowledge would be very useful for all those involved in construction of next motorways in Poland as well as for a wide circle of interested researchers.

4

Zróżnicowanie pokrywy glebowej Opolszczyzny

Pisarek I.

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 35

126--136

PL

W pracy przedstawiono różnorodność jednostek glebowych na terenie Opolszczyzny. Przestrzenne rozmieszczenie poszczególnych jednostek glebowych nawiązuje do rozmieszczenia utworów macierzystych gleb oraz elementów strukturalnych rzeźby terenu. Dominującymi typami gleb na obszarze objętym badaniami są gleby zaliczane do rędzin właściwych, czarnoziemów, gleb brunatnych eutroficznych i dystroficznych, bielicowych, bielic, gleb rdzawych oraz mad o zróżnicowanym uziarnieniu i troficzności. Kształtowane pod wpływem pedogenezy i odmiennych właściwości skał macierzystych właściwości morfologiczne analizowanych gleb wykazują wyraźne zróżnicowanie w budowie profilowej, która kształtowana jest także odmiennością siedlisk roślinnych oraz przynależnością do odmiennych kategorii ich użytkowania.

EN

This paper presented the variety and diversity of soil units in the Opole region. Spatial distribution of some units of soil refers to the distribution of parent materials and the structural elements of the relief. The predominant soil types in the study area are classified as Rendzinas, Chernozems, Cambisols, Podzol and Fluvisols. Shaped by the pedogenesis and different properties of parent material analyzed soils show the differences in the morphological of the profile, which are shaped by the difference of plant habitats and belonging to different categories of soil use.

5

Wykorzystanie metody chromatografii gazowej do oceny procesu denitryfikacji w wodach triasowego zbiornika wód podziemnych rejonu Opola

Żurek A., Mochalski P.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2010

|

T. 36, z. 1

135-148

PL

Badany zbiornik triasowy to Główny Zbiornik Wód Podziemnych (GZWP) 333, zlokalizowany w utworach węglanowych wapienia muszlowego w rejonie Opola. Warunki hydrogeologiczne w obszarze badań są zdeterminowane monoklinalnym układem warstw geologicznych. W obszarze wychodni utworów wapienia muszlowego panują warunki swobodne, a średni moduł zasilania, podobnie jak współczynnik filtracji, jest wysoki. W części północnej zbiornika, przykrytej izolującymi osadami kajpru, obserwuje się niższe wartości współczynnika filtracji i prędkości przepływu. Głównym wskaźnikiem zanieczyszczenia wód podziemnych są azotany. Wysokie stężenia azotanów, stwierdzone w obszarze wychodni, gwałtownie spadają w strefie przejściowej na granicy zasięgu kajpru. Głównymi przyczynami tego spadku są denitryfikacja i wiek wody. Do identyfikacji procesu denitryfikacji wykorzystano dane o stężeniach rozpuszczonych gazów, zmierzonych metodą chromatografii gazowej. Zarejestrowano oczekiwany efekt denitryfikacji w strefie przejściowej pomiędzy odkrytą i zakrytą częścią GZWP 333.

EN

The studied aquifer - Major Groundwater Basin (MGWB) 333 is located near Opole in Muschelkalk carbonate rocks. The hydrological conditions of the investigated area are determined by monoclinal structure of the geological formations. On the outcrop of the Muschelkalk formation, the aquifer is unconfined and the recharge rate and conductivity are relatively high. In the northern part of the aquifer, which is covered with a confining unit of the Keuper formation, the average hydraulic conductivity and the flow velocity decrease. Nitrates have been the main indicator of groundwater contamination. The high NO3 concentrations which are observed in the outcrop area decrease significantly in the zone near the border of the Kauper extent. There are two main reasons of the nitrate concentration decline: denitrification process and groundwater age. Denitrification was identified using data on dissolved gas concentrations which were detected and quantified by gas chromatographic method. The expected denitrification effects have been observed in the samples from transitional zone of the Triassic aquifer.

6

Waste Management in Opole Woiwodschip

Duda J.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Opolska

|

2003

|

Vol. 291, z. 4

353-363

PL

Województwo opolskie jest w całości objęte gospodarką odpadami. W 71 gminach, które zorganizowane są w 13 powiatach, prowadzona jest gospodarka odpadami w 3 podstawowych obszarach: zbieranie, transport oraz magazynowanie na składowiskach. Na podstawie analizy danych statystycznych wynika, że mieszkańcy generują 323 kg na 1 mieszkańca a mieszkańcy miast produkują dwa razy więcej odpadów niż mieszkańcy wsi. Na podstawie przeprowadzonych analiz wynika, że w roku 2020 będzie musiała pracować instalacja do przetwarzania odpadów dla 150-300 tys. mieszkańców oraz liczba składowisk będzie musiała być zredukowana z obecnie 48 do 3-6. W 2001 roku stwierdzono na terenie województwa 2 328,3 tys. Mg odpadów innych niż komunalne, co stanowi w skali Polski 1,9% masy wszystkich odpadów. Na podstawie danych oraz przeprowadzonych oszacowań, ilość odpadów niebezpiecznych wynosi 186,6 tys. Mg, z czego tylko 1,7 tys. Mg z sektora komunalnego. Przeprowadzone analizy wskazują na możliwość ponownego wykorzystania odpadów przemysłowych poprzez stworzenie odpowiednich mechanizmów. W zakresie gospodarki odpadami komunalnymi możliwości są ograniczone. Inny problem to likwidacja dzikich wysypisk.

EN

Opole Region (Voivodeship) is wholly embraced by waste management system. In 71 communes, which are organized in 13 administrative districts, the waste management is being conducted in three dimensions: collecting, transportation and storage. The analysis of statistical data shows that citizens generate 323 kg per capita of waste, while the city inhabitants generate more than country inhabitants. According to the research, in the year 2020, a special installation will have to be built for processing waste for population of 150-300 thousand as well as the number of refuse dumps will have to be reduced from 48 to 3-6. There were 2328,3 Mg of waste in the year 2001 in the Region other than communal which is 1,9% of total amount of waste in Poland.

7

Groundwater protection of the main basin 333 as one of the strategies of environmental protection in the province of Opole, Poland, supported with the European Union means

Rak A., Tukiendorf A.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Opolska

|

2003

|

Vol. 291, z. 4

345-351

EN

The Main Basin 333 belongs to the one of the largest groundwater basins in Poland covering 1,035 sq km (1835 sq km together with the recharge area). It has been well explored in the scope of water charge, its quality, contamination distribution, and polluting sources. This knowledge supports intervention measures to prevent deteriorating changes in ground water quality. Protection of ground water is a strategic issue of the environmental development in Opole province legislated by the Provincial Parliament in 2000. In the frame of pre-accession procedure, the MB 333 and its surrounding have been incorporated into the water quality improvement program donated by the Instrument for Structural Policy for Pre-accession (ISPA) funds. The project's realization should bring social and environmental benefits improving water-sewage management in the basin's area and reducing groundwater contamination. Moreover, it should increase the attractiveness of the region for other investments, tourism and recreation and provide compliance for the EU sewage quality standards.

PL

Główny Zbiornik Wód Podziemnych 333 należy do jednych z największych w Polsce obejmując powierzchnię 1 035 km2 (1 835 km2 razem z otuliną). Zbiornik został dobrze zbadany w aspekcie składu chemicznego wody, ilości zasobów wodnych, rozkładu zanieczyszczeń i ich źródeł. Wiedza ta sprzyja działaniom interwencyjnym wymierzonym przeciwko pogarszającemu się stanowi jakości wód gruntowych. Ochrona tego zbiornika należy do strategii ochrony środowiska w województwie opolskim ustanowionych przez Sejmik Województwa Opolskiego w 2000 r. W ramach procedury przedakcesyjnej Główny Zbiornik Wód Podziemnych 333 wraz ze strefą ochronną został włączony do programu ochrony wód podziemnych dotowanych przez fundusze ISPA. Realizacja programu powinna przynieść duże korzyści społeczne i środowiskowe, poprawiając gospodarkę wodno-ściekową na terenie zbiornika poprzez redukcję zanieczyszczeń wód gruntowych. Poza tym powinna pobudzić aktywność gospodarczą na tym terenie poprzez nowe inwestycje, rozwój turystyki i dostosowanie ścieków do standardów europejskich.

8

Geochemia poczarnobylskiego cezu w glebach i roślinach anomalii opolskiej

Wołkowicz S., Strzelecki R.

Przegląd Geologiczny

|

2002

|

Vol. 50, nr 10/2

941-944

EN

The accident at the of nuclear power plant at Chernobyl resulted in surface contamination of soils across large areas of Europe, including Poland. Mappings aimed of defining the scale of contamination were done in Poland in 1993, using gamma spectrometry. Maps of uranium, thorium, potassium, post-Chernobyl caesium (a sum of radioisotopes 134Cs + 137Cs) content and of gamma dose rate have been published in scale 1 : 750,000 basing on data from over 20,000 measurement points, located regularly each 1000 m along traverse lines (40 traverses) oriented N-S and spaced each 15"longitude in the whole country. In Poland several areas with increased concentration of caesium isotopes were identified. The largest one is so the called Opole anomaly located in the south-western Poland. In 1994 in the area of Opole anomaly were realised the precise mappings in 1 : 100,000 scale. During these studies the first geochemical soil profiles of caesium distribution and of caesium bioaccumulation in grasses were obtained. The results shown that in 1994, 8 years after the fall-out of radioactive caesium, 80-90% of it resides in the top, 10 cm thick, layer of soil in turn leading to a higher caesium content in grasses. In 1996-1997 the spectrometric analyses and studies of distribution of natural and artificial radioisotopes in soil profiles were repeated in the Opole region. They included also concentration analyses of post-Chernobyl caesium within plants and duffs. In 189 soil samples the concentrations of caesium radioisotopes: (137Cs and 134Cs) and of natural radionuclides were determined. Results of radioecological analysis indicate a lack of caesium radioisotope concentrations higher than doses accepted for edible crops. Thus, the studied regions, although the most contaminated in the whole Poland area, are not areas of radiological hazard.