Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Historia eksploatacji węgla kamiennego na polu „Piast” w Nowej Rudzie na Dolnym Śląsku z uwzględnieniem zjawiska wyrzutów gazów i skał

Bodlak M., Borzęcki R., Zibrow A.

Hereditas Minariorum

|

2016

|

Vol. 3

53--81

PL

Górnictwo węgla kamiennego w rejonie Zacisza w Nowej Rudzie przez większość swojej historii borykało się z licznymi, naturalnymi zagrożeniami. Początkowo głównym zagrożeniem były tu wody opadowe, które przenikając szczelinami z powierzchni do podziemnych wyrobisk powodowały ich zatopienie, nieraz całkowicie uniemożliwiając dalsze urabianie węgla kamiennego. Pod koniec XIX wieku, po podjęciu eksploatacji w ławach łupków ogniotrwałych, pojawiało się także niebezpieczeństwo samozapalenia występujących w nich wkładek węgla kamiennego. Największe zagrożenie stanowiły jednak wyrzuty gazów i skał. Artykuł prezentuje unikalne, niepublikowane dotychczas, materiały (sprawozdania, mapy i szkice sytuacyjne) dotyczące przypadków wyrzutów o największej sile. Znajdują się one w zbiorze dokumentów pokopalnianych przechowywanych w archiwum Muzeum Górnictwa Węglowego w Nowej Rudzie.

EN

In 1941 the old coal mine of Ruben (“Piast Nowa Ruda”) in Nowa Ruda saw the biggest gas and rock outbursts in the history of mining on the current Polish territory. The outburst was also the most tragic causing the death of 187 miners. Tis article discusses important documents related to that tragic accident. The authors came into possession of the documents courtesy of the private owner of the museum of the Coal Mine in Nowa Ruda. There was a need to summarize the history of mining as there are chances for the resumption of coal mining in the area of the discussed mine. The research concerning the not yet fully understood problem of gas and rock outbursts revealed those outbursts played a decisive role in mining. Therefore any resumption of mining could be an unprecedented opportunity to start research in this area. Throughout the history of exploitation of the mines “Ruben” and “Piast” there were more than 1200 gas and rock outburst, and 13 accidents in which a total of 241 miners were killed, most of whom were the victims of the outburst of 1941. After analyzing the history of the mine, attention has been drawn to the political and social background of the history of Nowa Ruda. The largest number of gas and rock outburst occurred in periods when the mine underwent pillaging exploitation and during the personnel problems. It is argued that indication of the influence of the human factor as the cause of accidents seems to be unreasonable for the time before 1927. In the indicated period the miners were only beginning to learn about carrying out excavations under the ever changing conditions and trying to understand the phenomenon of gas and rock outburst.

2

Pierwsze znalezisko mikrokonchidów (Tentaculita) na liściach górnokarbońskiej paproci nasiennej Karinopteris daviesii z Nowej Rudy (Dolny Śląsk)

Florjan S., Pacyna G., Borzęcki R.

Przegląd Geologiczny

|

2012

|

Vol. 60, nr 5

273-275

EN

Microconchid remains were recognized from the Zacler Beds (Westphalian) of the Nowa Ruda area in Lower Silesia. They were tentatively determined as? Microconchus sp. They have planispirally coiled tubes ranging in diameter from 0.9 to 2.5 mm. Some of the specimens are juveniles, while the rest are possibly mature. Well-visible ornamentation in the form of transverse thicker ribs and thinner longitudinal striae are present on the tube exterior of some well-preserved specimens. Microconchids occur on the surface of the leaf of the seed fern species Karinopteris daviesii.

3

Formowanie chemizmu wód podziemnych na obszarze objętym drenażem OG Nowa Ruda (KWK „Nowa Ruda”)

Chudy K., Mądrala M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 440

55--64

PL

W trakcie prowadzenia podziemnej eksploatacji surowców zachodzi konieczność odwodnienia złoża, które powoduje szereg przemian składu chemicznego wód podziemnych. Interpretację procesów formowania chemizmu wód w utworach karbonu Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego oparto na analizie chemicznej wód dopływających do poziomów wydobywczych: +240, +140, +40, –110 i –260 obszaru górniczego Nowa Ruda (pole „Piast”) w latach 1962–1974. W celu wyróżnienia grup wód kopalnianych, odpowiadających różnym środowiskom hydrochemicznym lub grupom procesów kształtujących ich chemizm, zastosowano diagram Pipera. Wykorzystano także obliczenia udziałów procentowych jonów głównych oraz wybrane wskaźniki hydrochemiczne. Wartości wskaźników nasycenia (SI) analizowanych wód w stosunku do wybranych faz mineralnych zostały obliczone za pomocą programu PHREEQC.

EN

During underground extraction of raw materials, it is obligatory to drain the deposit, which causes a number of changes in the chemical composition of groundwater. Interpretation of processes forming the water chemistry in Carboniferous formations of the Lower Silesian Coal Basin was based on a chemical analysis of water flowing into the mining levels of +240, +140, +40, –110 and –260 in the Nowa Ruda mining area (“Piast” field) during the period of 1962–1974. In order to distinguish subpopulations of mine water, corresponding to different hydrochemical environments or groups of processes shaping their chemistry, the Piper diagram was applied. We also used the calculations of the percentage of major ions and selected hydrochemical indicators. Saturation Index (SI) values of the analyzed water of selected mineral phases were calculated by the PHREEQC program.

4

Historia i współczesność górnictwa Grobem ich wiecznym kopalnia się stała... . Loci memoriae dramatycznych zdarzeń (Nowa Ruda i okolice)

Świtała-Trybek D.

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2010

|

nr 12

56-60

5

Obiekty gruntowo-powłokowe w obwodnicy Nowej Rudy

Machelski C., Michalski J. B.

Drogi : lądowe, powietrzne, wodne

|

2008

|

[nr] 10

66--71

PL

Nowa Ruda, miasto liczące ponad 800 lat, jako jedno z niewielu miast powiatowych, wreszcie doczekało się obwodnicy drogowej. Dotychczasowy ruch samochodowy przebiegał mocno wyeksploatowaną, wąską i krętą drogą o kategorii wojewódzkiej. Prowadzona była ona przez kilkukilometrowej długości zwartą zabudowę miejską, położoną dodatkowo w terenie podgórskim.

6

Pole geotermiczne zlikwidowanej kopalni węgla kamiennego w Nowej Rudzie w aspekcie potencjalnego pozyskiwania energii geotermalnej

Małolepszy Z.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2003

|

R. 42, nr 4

3-14

PL

W artykule zaprezentowano numeryczne modelowanie pola geotermicznego w obszarze zlikwidowanej kopalni węgla kamiennego w Nowej Rudzie z zastosowaniem programu symulacyjnego TOUGH2. Badania zostały wykonane dla pola eksploatacji "Piast". W pierwszej fazie opracowano trójwymiarowy model górotworu dla symulacji naturalnych warunków geotermicznych nie zaburzonych robotami górniczymi. Dla określenia stopnia wychłodzenia górotworu w trakcie prowadzonych robót górniczych wykonano dwuwymiarowy model wzdłuż przekroju prostopadłego do rozciągłości eksploatowanych pokładów. Przeprowadzone symulacje wskazały na wielkość zaburzonej termicznie strefy w spągu i stropie wyrobisk. Na podstawie symulacji określono czas odbudowy naturalnych warunków geotermicznych po zakończeniu eksploatacji i całkowitym zatopieniu wyrobisk. Prognozy wskazują, że w warunkach całkowitego wypełnienia wyrobisk wodą w ciągu 10 lat po ich zatopieniu temperatura w zrobach osiągnie poziom 85-95% nie zaburzonej temperatury skał otaczających. Wyniki przeprowadzonych symulacji wskazują na korzystne warunki do podjęcia planowanej w Nowej Rudzie eksploatacji ciepłych wód z wyrobisk górniczych w celu pozyskiwania energii geotermalnej. Temperatura wód w wyrobiskach po okresie stabilizacji (około 2005 roku) osiągnie wartości od 15°C w najpłytszych partiach do ponad 26°C w najgłębszych partiach zrobów.

EN

The numerical models based on the TOUGH2 program have been developed to introduce heat exchange modelling into "Piast" mining field of the flooded coal mine ot Nowa Ruda in south-western Poland. In the Piast mining field the abandoned workings in the Carboniferous Lower Zacler beds contain about 5,000,000 cubic meters of water at a temperature of 16-26°C. The exploitation of this mine water for geothermal heat pumps is planned. The 3-D model of the mining area has been developed for modelIing of natural undisturbed thermal regime. The model of temperature recovery of abandoned workings shows the time required to return to natural thermal conditions in a rock massit that has cooled down during coal mining. The expected time for temperature recovery to 85-95% of natural state formation temperature is approximately 10 years. Water temperature in abandoned workings will reach after the period of thermal stabilisation (ca. 2005 yr.) 15°C in shallow levels and 26°C in deepest levels of the mine. The model of a geothermal doublet producing water at a temperature of 23°C from abandoned workings presents the rate of cooling of the reservoir.

7

Uwagi na temat genezy mineralizacji rudnej na tle ewolucji skał zespołów ofiolitowych Ślęży i Nowej Rudy : badania izotopowe tlenu

Szynkiewicz A. A., Weber-Weller A., Jędrysek M. O.

Przegląd Geologiczny

|

2002

|

Vol. 50, nr 1

33-41

PL

Analizy izotopowe tlenu wykonano w tlenkach (ilmenit, ilmeno-magnetyt, magnetyt), krzemianach (plagioklazy) oraz w próbkach całych skał ofiolitów Ślęży i Nowej Rudy. Badania przeprowadzono, w Pracowni Geologii Izotopowej i Geoekologii, przy zastosowaniu laserowej aparatury próżniowej do preparatyki izotopowej tlenu w mikroobszarze. Temperatury krystalizacji gabr ze Ślęży, wyznaczone w oparciu o skład izotopowy tlenu w ilmenicie, magnetycie i plagioklazach, wykazały wartości wyższe niż te powszechnie przyjmowane. Odpowiedzialny był za to proces albityzacji i saussurytyzacji plagioglazów w czasie metamorfizmu dna morskiego, który spowodował zubożenie tych minerałów w izotop*18O i przesunięcie 18O w kierunku niższych wartości o co najmniej 1,5-2o/oo. Temperatury krystalizacji skał masywu Nowej Rudy, obliczone w oparciu o *18O minerałów rudnych i całej skały, mieszczą się w szerokim przedziale, od 418 do 930oC, i są zgodne z kierunkiem zmiany sekwencji skalnych w strukturze ofiolitu. Temperatura krystalizacji skał noworudzkich malała wraz ze zbliżaniem się ku stropowym partiom ofiolitu. Na obecnym etapie badań genezę mineralizacji rudnej obu masywów należy interpretować w głównej mierze jako pierwotną magmową.Charakter zróżnicowania wartości *18O i )18O w skałach obu badanych zespołów ofiolitowych pozwala sądzić, że zupełnie inne zjawiska towarzyszyły ich tworzeniu się i ewolucji. Stąd, autorzy sugerują, że przy rekonstrukcjach geotektonicznych pojawienie się tych zespołów skalnych w ich obecnej pozycji powinno być rozpatrywane w osobnych kategoriach.

EN

The oxygen isotope analyses of oxide (ilmenite, ilmeno-magnetite, magnetite), silicate (plagioclases) and whole rock samples from Ślęża and Nowa Ruda ophiolites were carried out. The laser fluorination technique for oxygen isotope preparation of silicates and oxides was applied (Laboratory of Isotope Geology and Geoecology). The temperatures of crystallization in the Ślęża gab-bro, derived from oxygen isotope analysis in ilmenite, magnetite and plagioclase show higher values than those generally accepted. The authors believe that the processes of albitization and saussuritization of plagioclase, caused by ocean floor metamorphism resulted in^18 O-depletion of plagioclase (hence shifted the delta^18 Opl by about 1,5-2%o toward lower values). The crystallization temperatures of the Nowa Ruda ophiolite rocks, determined from the delta^18 values of ore minerals and bulk rock, varied from 418 to 930°C. These results are in agreement with the ophiolitic sequence, i.e. the temperature crystallization of the Nowa Ruda rocks decreased toward the ophiolite roof. . Thus, the authors suggest that in any new geotectonic model, the early evolution and emplacement of these ophiolites should be considered in separate terms.