Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Mechanizm głębokich wstrząsów sejsmicznych aktywowanych eksploatacją górniczą w obszarze dna niecki bytomskiej

Marcak H., Mutke G.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 10

7--18

PL

Eksploatacji węgla kamiennego w obszarze niecki bytomskiej towarzyszyło występowanie wstrząsów o relatywnie wysokich energiach sejsmicznych, osiągających nawet 109 J. Wstrząsy te od ponad 35 lat są rejestrowane przez lokalne kopalniane sieci sejsmiczne. Na podstawie obserwacji sejsmologicznych zauważono, że najsilniejsze zjawiska sejsmiczne miały miejsce, gdy fronty ścian eksploatacyjnych dochodziły do osi niecki. Przedmiotem analizy w tym artykule są wstrząsy zaistniałe podczas eksploatacji ściany 3 w pokładzie 503 przy podchodzeniu frontu ściany do osi niecki i zarejestrowane przez nowoczesną sieć sejsmologiczną kopalni „Bobrek-Centrum”, pozwalającą na wiarygodną ocenę głębokości ognisk wstrząsów. Zarejestrowany zbiór danych użyto również do oszacowania powierzchni rozrywu i jego mechanizmu oraz rozkładu naprężeń w obszarze strefy ogniskowej. Dowiedziono, że naprężenia tektoniczne, a w szczególności naprężenia poziome, odgrywają podstawową rolę w rozkładzie silnych zjawisk sejsmicznych w obszarze niecki bytomskiej będących wynikiem mechanizmu uskoku odwróconego. Naprężenia, indukowane przez prace eksploatacyjne są jedynie czynnikiem wyzwalającym deformacje tektoniczne. Najsilniejsze wstrząsy podczas eksploatacji ściany 3/503 w kopalni „Bobrek-Centrum” osiągały energie sejsmiczne rzędu 107÷108 J, a ich ogniska były lokalizowane głęboko (300÷700 m) poniżej poziomu pokładu 503.

EN

Hard coal exploitation in the Bytom Syncline region (Upper Silesia, Poland) has been associated with the appearance of relatively high energetic seismic events, up to 109 J. They have been registered by the local mining seismological network for more than 35 years. It has been noticed that the strongest events are the result of the approaching exploitation longwall line to the syncline axis. Data recorded by the improved network in the ”Bobrek Central” mine, allows the estimate of the depth of the event hypocenter during exploitation of longwall 3 approaching the syncline axis. This data is the subject of analysis in this paper. The recorded data was also used to estimate the location of the ruptured surface and stress distribution in the seismic focus region. It was concluded, that tectonic stresses, particularly horizontal stressed components, are essential in the distribution if seismic tremors resulting from reverse faulting. The stresses induced by mining activity only trigger tectonic deformations. The strongest seismic events during mining the longwall panel 3/503 in Bobrek-Central mine reached a seismic energy at 107÷108 J and their hypocenters were localized much deeper (300÷700m) under level of coal seam No. 503.

2

Zmiany w dopływie wody do centralnej pompowni Bolko w Bytomiu

Kropka J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2009

|

nr 436, z. 9/2

301-307

PL

W 2008 r. minęło 20 lat pracy centralnego systemu odwadniania wyrobisk górniczych pięciu zlikwidowanych kopalń rud cynku i ołowiu w niecce bytomskiej. W wieloleciu 1989-2008 wydzielono sześć okresów, różniących się wielkościami dopływów do systemu. Sumaryczne dopływy wody do pompowni wahały się od 19,4 m3/min (2005) do 39,0 m3/min (1997). Po okresie wysokich dopływów 38,6-39,0 m3/min w latach 1996-1997, a także 30,3-30,4 m3/min w latach 2001-2002, od 2003 r. obserwuje się zdecydowanie niższe wartości 19,4-23,5 m3/min. Niższe dopływy do pompowni w stosunku do wielkości prognozowanej, równej 36,0 m3/min, spowodowały ucieczki około 5,0-6,0 m3/min wody w trakcie ich przekierowania po wyłączeniu pompowni głównych w rejonie wschodnim oraz dwie ucieczki wody z rejonu zachodniego do niżej leżących wyrobisk kopalni węglowej.

EN

In 2008 twenty years has passed by since the central drainage system of mine workings belonging to 5 closed zinc and lead ore mines in the Bytom Trough had started its work. In the years 1989-2008 six periods were distinguished that differed in the amount of water flowing into the system. Total water inflow to the pumping station ranged from 19.4 m3/min (2005) to 39.0 m3/min (1997). After the period of high water inflow 38.6-39.0 m3/min in the years 1996-1997, and also 30.3-30.4 m3/min in the period 2001-2002, significantly lower water inflows 19.4-23.5 m3/min have been observed since 2003. Lower water inflow to the pumping station in comparison with the expected 36.0 m3/min, led to escape of ca. 5.0-6.0 m3/min of water when its flow direction has been changed, after main pumping stations in the eastern area had been shut down, and two water escape from western area to the mine workings of coal mine lying below.

3

Charakterystyka warunków paleotermicznych obszaru niecki bytomskiej

Lewandowska M.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2005

|

z. 268

119-127

PL

Przedstawione wyniki oznaczeń paleotemperatur karbońskiego masywu skalnego. Oszacowano także wartości paleotemperatur, na podstawie oznaczeń średniej refleksyjności witrynitu wykorzystując nomogramy Karweila i Bosticka oraz metodę Barkera i Pawlewicza.

EN

The results of determination of the Carboniferous rock massif paleotemperature were presented. The paleotemperature values were determined on the basis of vitrinite reflectance estimation with the use of KarweiPs and Bostick's nomograms and the Barker and Pawlewicz's method.

4

15 lat centralnego odwadniania wyrobisk zlikwidowanych kopalń rud cynku i ołowiu w niecce bytomskiej

Kropka J.

Przegląd Górniczy

|

2004

|

T. 60, nr 6

25-33

PL

Zakończeniu eksploatacji górniczej (1978 - 1989) i ostatecznej likwidacji pięciu kopalń rud cynku i ołowiu (1989 - 1991) w niecce bytomskiej, towarzyszyło powstanie Centralnej Pompowni "Bolko" (CPB). Pompownia została wykonana w latach 1985 - 1991 na bazie istniejącego od 1906 r. szybu wentylacyjnego "Bolko" w północnej części Bytomia. CPB ma zabezpieczać przed zagrożeniami wodnymi działające poniżej w utworach karbonu produktywnego kopalnie węgla kamiennego. Prezentowane w artykule problemy związane z odpływem wód z wyrobisk porudnych zlikwidowanej kopalni "Nowy Dwór", grawitacyjnym przepływem wody głównie przez wschodni chodnik wodny oraz odprowadzeniem wód rurociągami do zespołu osadników przy rowie z "Orła Białego", wynikają z intensywnej w ostatnich latach działalności czterech ostatnich kopalń węgla kamiennego w centralnej części niecki bytomskiej.

EN

The end of mining (1978-1989) and final liquidation of five zinc and lead ore mines (1989-1991) was accompanied by the origin of Central Water-drainage Installation "Bolko" (CPB). It has been built in the years 1985-5-1991 on the basis of the existing from-1906 ventilation shaft "Bolko" in the northern part of Bytom. CPB is to protect from water hazards hard coal mines working lower. The presented problems con-nected with the outflow of waters from the ore workings of the liquidated! mine "Nowy Dw6r", the gravitational flow of water mainly through the eastern drainage road as well as waters disposal by means of pipelines to settling ponds complex at the ditch from "Orzeł Biały" result from intensive activity of the last four hard coal mines in the central part of the Bytom syncline in the last years.

5

Możliwości wykorzystania odpadów pohutniczych z hałd Niecki Bytomskiej dla potrzeb robót inżynieryjnych i drogowych.

Chycki A., Sobierajski S., Gramała J., Kubacz N.

Rudy i Metale Nieżelazne

|

2001

|

R. 46, nr 12

615-620

PL

Przedstawiono wyniki niektórych badań odpadów procesu hutniczego, zgromadzonych na zwałowiskach rejonu bytomskiego, pod kątem wykorzystania ich dla potrzeb robót inżynieryjnych a także budownictwa drogowego.

EN

The paper presents results of some studies of the metallurgic discards, accumulated on the dumping grounds of the Bytom-region, for their utilization in engineering and road works.

6

Problemy hydrogeologiczno-górnicze systemu centralnego odwadniania wyrobisk górniczych zlikwidowanych kopalń rud cynku i ołowiu

Kropka J., Respondek J.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

Vol. 48, nr 8

727-735

PL

Centralna pompownia Bolko w Bytomiu umożliwia ciągłe odwadnianie wyrobisk górniczych zlikwidowanych w latach 1978-1989 kopalń rud cynku i ołowiu w triasowej niecce bytomskiej. Deformacje górotworu i powierzchni terenu, będące wynikiem intensywnej - głównie na zawał - eksploatacji pokładów węgla kamiennego w niżej leżących kopalniach, stwarzają dla centralnej pompowni problemy natury odwodnicniowo-górniczej. Podstawowym problemem dla ciągłości pracy pompowni jest zachowanie drożnego i grawitacyjnego systemu przepływu wody w wyrobiskach i chodnikach wodnych szybu Bolko oraz awaria rozszczelnienia rurociągów na powierzchni terenu. Opady atmosferyczne są podstawowym źródłem dopływu wody, średnio ok. 25,0-30,0 m3/min, do wspomnianych wyrobisk. W bilansie wód dopływających do wyrobisk i pompowni znaczącą rolę odgrywają wody pochodzenia antropogenicznego: infiltracja z bezodpływowych zlewni w górniczych nieckach obniżeniowych, z cieków powierzchniowych oraz z miejskich sieci wodociągowych i kanalizacyjnych.

EN

The central pumping station Bolko in Bytom enables continuous dewatering of mined-out workings in lead-zinc ore mines in the Triassic Bytom Trough, that were abandoned in 1978-1989. The rock mass and surface deformations, which are the result of intensive, mainly roof caving exploitation of hard coal deposits in deeper situated mines, create for the central pumping stations problems of dewatering-mining nature. The basic problem to preserve work continuity in a pumping station is to maintain the efficient and gravitational system of water flow in mined-out workings and water galleries of Bolko shaft and loosing tightness of pipelines on the surface level. Precipitation is the main source of water inflow to the mentioned workings, ca. 25-30 m /min on average. Water of anthropogenic origin is of great importance in the balance of water flowing into workings and pumping stations: infiltration from basins that have no water runoff, situated in mining subsidence, from surface currents and urban plumbing systems.