Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: N,N-dimetyloformamid

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

N,N-Dimetyloformamid

Jankowska A., Czerczak S.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

2010

Nr 4 (66)

93--139

N,N-Dimetyloformamid (DMF) jest bezbarwną, higroskopijną cieczą o słabym zapachu amin. Stosowany jest głównie jako rozpuszczalnik cieczy i gazów w syntezie organicznej oraz w petrochemii. Używa się go także jako rozpuszczalnika tuszu do drukarek, klejów oraz lakierów poliuretanowych stosowanych do wytwarzania sztucznej skóry. N,N-Dimetyloformamid jest wykorzystywany w procesie produkcji polimerów winylowych i akrylowych nisko- i wysokocząsteczkowych folii, włókien oraz powłok. W Polsce w 2007 r. na działanie N,N-dimetyloformamidu o stężeniu powyżej 10 mg/m3 (NDS) było narażonych 20 pracowników. Głównymi drogami narażenia na N,N-dimetyloformamid w warunkach pracy zawodowej są układ oddechowy i skóra. N,N-dimetyloformamid w 90% jest wchłaniany z dróg oddechowych. Współczynnik wchłaniania N,N-dimetyloformamidu po nałożeniu substancji w postaci ciekłej na skórę wynosi 9 mg/m2/h. Związek ten powoduje zmiany układowe w wyniku narażenia dermalnego (zaburzenia funkcji wątroby). Zaobserwowano również u ludzi subiektywne objawy działania drażniącego N,N-dimetyloformamidu (podrażnienie oczu oraz górnych dróg oddechowych). Charakterystycznym skutkiem działania N,N-dimetyloformamidu na ludzi jest nietolerancja alkoholu charakteryzująca się zaczerwienieniem twarzy, zawrotami głowy, nudnościami oraz uciskiem w klatce piersiowej. W badaniach prowadzonych na zwierzętach doświadczalnych N,N-dimetyloformamid wykazywał słabe działanie drażniące na skórę, działanie drażniące na oczy oraz działanie hepatotoksyczne. Związek nie wykazywał działania uczulającego. N,N-Dimetyloformamid ma właściwości embriotoksyczne oraz teratogenne po podaniu drogą inhalacyjną, dermalną oraz pokarmową. W licznych testach wykonywanych w warunkach in vitro i in vivo wykazano brak działania genotoksycznego dimetyloformamidu. N,N-Dimetyloformamid został zaklasyfikowany przez IARC do grupy trzeciej (brak podstaw do klasyfikacji substancji jako rakotwórcza dla ludzi). Za efekt krytyczny działania N,N-dimetyloformamidu przyjęto działanie toksyczne związku na wątrobę. Za podstawę do wyliczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) przyjęto wyniki badania na szczurach narażanych inhalacyjnie na działanie N,N-dimetyloformamidu o stężeniach: 0; 75; 300 lub 1200 mg/m3 przez 2 lata. Za wartość NOAEL związku przyjęto stężenie 75 mg/m3 i przy zastosowaniu odpowiednich współczynników niepewności otrzymano wartość 12,5 mg/m3. Zaproponowano przyjęcie wartości NDS N,N-dimetyloformamidu na poziomie zaproponowanym przez SCOEL, tj. 15 mg/m3 oraz ustalenie ze względu na działanie drażniące związku, wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) na poziomie 30 mg/m3. Ze względu na znaczne wchłanianie N,N-dimetyloformamidu przez skórę monitorowanie stężeń związku w powietrzu na stanowiskach pracy nie jest wystarczające do zapewnienia bezpiecznych warunków pracy. Wymagany jest również monitoring biologiczny. Na podstawie wyników badań pracowników narażonych na N,N-dimetyloformamid obliczono średnią wartość stężenia N-metyloformamidu w moczu odpowiadającą wartości NDS N,N-dimetyloformamidu. Proponowana wartość dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) wynosi 15 mg N-metyloformamidu/ 1 moczu. N,N-Dimetyloformamid oznakowano literami: „Sk” (substancja wchłania się przez skórę), „Ft” (substancja działająca toksycznie na płód) oraz „I” (substancja o działaniu drażniącym).

N,N-Dimethylformamide (DMF) is a colorless, hygroscopic liquid with a faint ammonia-like odor. It is predominately used as a solvent for liquids and gases in synthesis of fine chemicals, polyacrylonitrile fibre and in petrochemical industry. N,N-Dimethylformamide is also employed as a solvent in adhesives, printing inks and polyurethane coatings to artificial leather production. In Poland 20 workers were exposed to N,N-dimethylformamide in concentration above 10 mg/m3 (MAK) in 2007. Respiratory tract and skin are the major routes of occupational exposure to N,N- dimethylformamide. The uptake from the respiratory tract was 90%. Percutaneous absorption of N,N-dimethylformamide can occur. The absorption rate is 9 mg/cm2/h following dermal application of liquid substance. Systemic effects were observed after dermal exposure to N,N-dimethylformamide (liver failure). Subjective responses to N,N-dimethylformamide including eyes and upper respiratory tract irritation were observed in humans. Alcohol intolerance is a characteristic effect following exposure to this substance. Symptoms may include a sudden facial flush, tightness of the chest, dizziness and nausea. A slight to moderate skin and eye irritation and hepatotoxicity of N,N-dimethylformamide occured in animals studies. N,N-Dimethylformamide indicated no sensitization potential. Developmental toxicity and teratogenicity occurred in rats and rabbits in inhalation, oral or dermal administration studies and in mice following oral administration. N,N-Dimethylformamide did not show genotoxic potential in various test systems in vivo and in vitro. N,N-dimethylformamide is not classifiable as to its carcinogenicity to humans Group 3) according to The International Agency for Research on Cancer (IARC). Hepatotoxicity was assumed as a critical effect. In setting the exposure limit, the result of 2 years inhalation study in rats were considered. Based on NOAEL value of 75 mg/m3 and an appropriate uncertainty factors, a MAC value has been calculated at 12,5 mg/m3. A MAC value fo N,Ndimethylformamide was proposed to be established at the same level as OEL recommended by SCOEL, it means 15 mg/m3. STEL value was set at 30 mg/m3 considering irritation potential. Biological monitoring is highly recommended because of extensive dermal absorption. BEI was set at 15 mg N-methylformamide/l urine. Considering evidence on skin absorption additional determination with Sk letters was proposed. With regard to and fetotoxic effects of formamide in laboratory animals an Ft notation was considered. Considering irritation potential determination with I letter was proposed.

N,N- Dimetyloformamid. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

Sapota A., Ligocka D.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

2003

Nr 1 (35)

61--82

Światowa produkcja DMF w 1995 r. wynosiła około 500 tys. ton. W Stanach Zjednoczonych, gdzie produkcja DMF w 1987 r. przekroczyła 250 tys. ton, liczba osób narażonych na ten związek wynosiła około 120.000 osób. W Polsce dokładna liczba osób narażonych na DMF nie jest znana. W 1995 r. w jednym z zakładów produkujących sztuczną skórę liczba narażonych zawodowo na ten związek wynosiła około 300 osób, w tym 50 osób narażonych na związek o stężeniach przekraczających dotychczas obowiązującą wartość NDS, tj. 10 mg/m3. Zgodnie z dyrektywą nr 92/32/EEC należy zaliczyć DMF do grupy związków szkodliwych. Na podstawie wyników badań na zwierzętach doświadczalnych nie stwierdzono, aby związek ten wykazał działanie drażniące czy uczulające; nie wykazano również jego działania rakotwórczego i teratogennego. W licznych testach in vitro i in vivo wykazano brak działania genotoksycznego związku. DMF w dużych dawkach wykazuje działanie hepatotoksyczne, które stwierdzono u wielu gatunków zwierząt po podaniu związku różnymi drogami i w różnym czasie. Obserwowano nasilanie się skutków działania hepatotok- sycznego DMF w zależności od stosowanych dawek. DMF ulega wchłanianiu w postaci par w drogach oddechowych i przez skórę. W badaniach eksperymentalnych na ochotnikach retencja DMF w płucach wynosiła około 90%. Ciekły DMF naniesiony na skórę wchłania się bardzo szybko, a wyznaczony u ludzi współczynnik wchłaniania wynosi 9 mg/cm2/h. Za efekt krytyczny działania tego związku przyjęto działanie układowe na wątrobę. W celu obliczenia i ustalenia wartości NDS przyjęto wartość NOEL dla szczurów w warunkach 2-letniego narażenia inhalacyjnego, która wynosiła 75 mg/m3. Po uwzględnieniu powyższych danych zaproponowano utrzymanie dotychczasowej wartości 10 mg/mJ jako wartości NDS DMF. Wyliczona wartość NDS związku powinna zapobiec skutkom zdrowotnym długotrwałego narażenia na DMF w warunkach narażenia zawodowego. Proponujemy ponadto przyjąć wartość DSB, podobnie jak w Niemczech i USA, gdzie wymagane jest oznaczanie w moczu jednego z głównych metabolitów DMF /V-metyloformamidu (NMF). Obowiązująca w Niemczech wartość NDS DMF wynosi 30 mg/m3, a wartość DSB - 15 mg /V-metyloforma- midu/1 moczu. Ze względu na prostoliniową zależność stężenia A^metyloformamidu w moczu od stężenia DMF w powietrzu, po odpowiednim przeliczeniu dla wartości proponowanego przez nas NDS (10 mg/mJ) DSB w Polsce powinno wynosić 5 mg NMF/1 moczu. Ze względu na duże wchłanianie DMF przez skórę w postaci ciekłej i w postaci par, proponujemy dodatkowe oznaczenie literami Sk. Nie ma podstaw do ustalenia wartości NDSCh N,N -dimetyloformamidu.

Dimethylformamide (DMF) is a colourless and hygroscopic liquid with a faint odour of amines. It is mainly used as a liquid and gas solvent in organic synthesis in the process of producing low - and high-molecular vinyl and acryl polymers, foil, fibres and coatings. IN 1995, the world production of DMF was about 500,000 tons. In the USA, where in 1987 DMF production exceeded 250,000 tons, about 120,000 people were exposed to this compound. In Poland the exact number of people exposed to DMF is unknown. In 1995, in one of the plants producing artificial leather, about 300 workers were occupationally exposed to this compound. 50 of them were exposed to concentrations exceeding the so far obligatory TLV value (10 mg/m3). According to European Union instruction No. 92/32/EEC DMF should be included in the group of harmful compounds. On the basis of the results of investigations on laboratory animals the compound does not demonstrate irritating, sensitizing, carcinogenic or teratogenic effect. In numerous in vitro and in vivo tests the compound showed no genotoxic effect. In high doses DMF reveals hepatotoxic effect observed in many animal species after administration of the compound in various ways and at different times. Intensification of DMF hepatotoxic effect was found depending on the applied doses. DMF is absorbed in the form of vapours in the airways and through skin. In experimental studies on volunteers, DMF retention in lungs w'as about 90%. Liquid DMF applied on skin is absorbed very quickly and the determined in humans absorption coefficient is 9 mg/cm2/h. Systemic activity on liver has been assumed to be critical effect of the compound. To calculate and establish a TLV value the NOEL value of 75 mg/m for rats in the condition of 2-year inhallatory exposure was ac¬cepted. Taking into consideration the above data, the so far used value 10 mg/nr’ has been suggested to be retained as a TLV value for DMF. The calculated TLV value of the compound should prevent health effects of long-term exposure to DMF in occupational exposure. Moreover, we suggest accepting a BEI value, like in Germany and the USA, where determination of iV-methylformamide (one of main DMF metabolites) in urine is required. In Germany, the obligatory TLV value for DMF is 30 mg/mJ and the BEI value is 15 mg /V-met- hylformamide/1 of urine. Due to rectilinear dependence of //-methylformamide urine concen¬tration on DMF concentration in the air after adequate calculation for the suggested by us TLV value (10 mg/nr’), the BEI value in Poland should be 5 mg NMF/1 of urine. Considering high DMF skin absorption in the liquid and vapour form we suggest an additional determina¬tion with letters Sk. There are no bases for establishing a STEL value.