Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Naddniestrze wobec konfliktu rosyjsko-ukraińskiego w 2022 roku

Kamionka Mateusz

Kwartalnik Bellona

|

2022

|

Nr 4

33--46

PL

Wojna totalna, największa w Europie od zakończeniu drugiej wojny światowej, sprowokowana przez Rosję atakiem na Ukrainę 24 lutego 2022 roku, zapoczątkowała znaczące zmiany geopolityczne w centralnej i wschodniej Europie. Narażone są zwłaszcza tereny uzależnione pod względem materialnym i wojskowym od Rosji: okupowana część Mołdawii, tj. Naddniestrze, oraz część Ukrainy, tzw. republiki ludowe - Doniecka i Ługańska. W artykule przeanalizowano sytuację militarną i polityczną w Naddniestrzu od 24 lutego do 1 czerwca 2022 roku, szczególnie zaś wydarzenia z pierwszej fazy konfliktu zbrojnego między Rosją a Ukrainą. Na podstawie analizy źródeł, głównie doniesień prasowych, podjęto próbę wskazania roli Naddniestrza w tym konflikcie.

EN

A full-scale war, the largest in Europe after the end of World War II, which was launched by Russia with its attack on Ukraine on February 24, 2022, has probably initiated significant future geopolitical changes in Central and Eastern Europe. The areas existing as a result of Russian material and military influence are particularly vulnerable, such as the occupied part of Moldova - Transnistria and parts of Ukraine, the so-called Donetsk and Lugansk People's Republics. The article analyses a military and political situation in Transnistria from February 24 to June 1, 2022, in particular the events of the first phase of the military conflict between Russia and Ukraine. Based on the analysis of mainly press reports, an attempt was made to indicate the role of Transnistria in this conflict.

2

Airborne Microorganisms of Hypogenic Maze Caves Based on the Example of the Zoloushka Cave, Ukraine-Moldova

Wojkowski Jakub, Andreychouk Viacheslav, Frączek Krzysztof

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 2

1116--1135

EN

The article presents the results of microbiological and microclimatic research carried out in a large maze Zoloushka Cave (Ukraine-Moldova). The cave was artificially exposed during the exploitation of the gypsum quarry founded in the late '40s of the last century. Until the cave labyrinth was opened by the quarry, the underground system of cavities had been almost completely filled with water and constituted a natural part of the rich in water karst aquifer. The cave became exposed while being at the stage of its active formation, and its artificial dehydration enabled researchers to observe the ('accelerated') course of various processes associated with the transition of the caves from the watered (freatic) stages to vadose and dry. Microbiological analyses aimed to determine the number of microorganisms (heterotrophic bacteria, Actinobacteria, and fungi) present in the air of the cave in two seasons – summer and winter. Microclimatic study aimed to determine the thermal, humidity and circulation characteristics of the cave microclimate The rules of occurrence of microorganisms in temporal and spatial (within a cave) cross-sections and the relative role of external and internal (cave) factors in shaping of the microbiological "image" of cave air were established. The stability of the microclimate (ecological) conditions in the cave in the course of the year allows the conclusion that most of the microorganisms come from the outside and enters the cave during the exchange of the air with the external environment. Nevertheless, the environment of the cave does not remain passive – it makes the air contents spatially (within the cave field) diverse and, in some cases, it determines them (in places of significant anthropogenic pollution of the cave, which probably facilitates the growth of fungi). The measurements have shown that the total number of the studied groups of microorganisms in the air of the cave varies in the course of year within the following ranges: heterotrophic bacteria 48-2,630 cfu·m-3, fungi 80-3,395 cfu·m-3, and Actinobacteria 5-51 cfu·m-3. Mean values of the microbial aerosol concentrations with respect to the entire cave are: heterotrophic bacteria – 353 cfu·m-3, fungi – 974 cfu·m-3, and Actinobacteria – 17 cfu·m-3. In general, there is a regularity of an increase in their concentration during the warm period: 3-5 times higher values for bacteria (48-764 cfu·m-3 in winter and 175-2630 cfu·m-3 in summer), 4-5 times for fungi (80-990 cfu·m-3 in winter and 390-3395 cfu·m-3 in summer), and 0-1 times for Actinobacteria (0-51 cfu·m-3 in winter and 5-55 cfu·m-3 in summer).

PL

Artykuł prezentuje wyniki badań mikrobiologicznych i mikroklimatycznych przeprowadzonych w dużej labiryntowej Jaskini Zołuszka (Ukraina-Moldowa). Jaskinia została odkryta podczas eksploatacji gipsowego kamieniołomu założonego pod koniec lat 40-tych ubiegłego wieku. Przed otwarciem labiryntu jaskiniowego system próżni podziemnych był prawie całkowicie wypełniony wodą i stanowił naturalną część zasobnego w wodę wodonośca krasowego. Otwarcie jaskini na etapie jej aktywnego formowania się oraz sztuczne jej odwodnienie stworzyło okazję do obserwacji (w trybie „przyśpieszonym”) przebiegu różnorakich procesów, towarzyszących przejściom jaskiń ze stadiów zawodnionych (freatycznych) do wadycznych i suchych. Badania mikrobiologiczne zmierzały do określenia liczebności mikroorganizmów (bakterii, grzybów i promieniowców) występujących w powietrzu jaskini w dwóch kontrastowych porach roku, latem i zimą. Badaniom mikrobiologicznym towarzyszyły pomiary mikroklimatyczne, które miały na celu ustalenie termicznych, wilgotnościowych i cyrkulacyjnych charakterystyk mikroklimatu jaskini. Ustalono prawidłowości występowania mikroorganizmów w przebiegu czasowym oraz przestrzennym (w obrębie jaskini), a także względną role czynników zewnętrznych i wewnętrznych (jaskiniowych) w kształtowaniu „obrazu” mikrobiologicznego powietrza jaskiniowego. Stabilność warunków mikroklimatycznych (ekologicznych) w jaskini w przebiegu rocznym pozwala wnioskować, że większość mikroorganizmów pochodzi z zewnętrzi trafia do jaskini w trakcie wymiany jej powietrza ze środowiskiem zewnętrznym. Nie mniej jednak, środowisko jaskiniowe nie pozostaje bierne, lecz różnicuje przestrzennie (w polu jaskiniowym) te zawartości, a w niektórych przypadkach również je warunkuje (w miejsca o znacznym antropogenicznym zanieczyszczeniu jaskini, sprzyjającym prawdopodobnie rozwojowi grzybów). Pomiary wykazały, że ogólna liczba badanych grup mikroorganizmów w powietrzu jaskini waha się w przebiegu rocznym w następujących przedziałach: bakterie 48-2630 jtk∙m-3 (rozrzut ponad 50-krotny), grzyby 80-3395 jtk∙m-3 (rozrzut ponad 40-krotny), promieniowce 5-51 jtk∙m-3 (rozrzut ponad 10-krotny). Średnie liczby zawartości mikroorganizmów w odniesieniu do całej jaskini wynoszą: bakterie 353 jtk∙m-3 grzyby 974 jtk∙m-3 i promieniowce 17 jtk∙m-3. Na ogół występuje prawidłowość wzrastania ich ilości w okresie ciepłym: dla bakterii 3-5 razy (48-764 jtk∙m-3 zimą i 175-2630 jtk∙m-3 latem), dla grzybów 4-5 razy (80-990 jtk∙m-3 zimą i 390-3395 jtk∙m-3 latem) i promieniowców 0-1 razy (0-51 jtk∙m-3 zimą i 5-55 jtk∙m-3 latem).

3

Uwarunkowania i wyniki działalności transportu samochodowego w Mołdawii w latach 2004-2013 – cz. I

Wojcieszak A.

Magazyn Autostrady

|

2016

|

Nr 4

58--60

PL

Artykuł przedstawia uwarunkowania i wyniki działalności transportu samochodowego w Mołdawii. To najbiedniejszy kraj w Europie (w 2013 r. wartość PKB wyniosła 7962 mln USD, a wartość PKB per capita – jedynie 4983 USD), jest słabo rozwinięty, silnie uzależniony od importu paliw i surowców (w 2013 r. wartość importu wyniosła 5492 mln USD, a wartość eksportu – 2428 mln USD). Powierzchnie rolne zajmują 66% powierzchni kraju.

EN

Road transport plays a very important role in the economy of Moldova. During the analyzed decade the share of this mode of transport in the transportation of goods and transport performance significantly increased, making road transport in this period the dominant mode of transport. Despite years of neglect of investment in terms of expansion and ongoing maintenance of linear and nodal infrastructure, freight road transport managed to resist the unfavorable economic phenomena and even a number of transport investments were completed in the discussed period, which allowed for the implementation of transport in a more efficient manner. The increase of the role of this mode of transport was possible mainly due to private companies operating on the market. The observed changes allow to assume that the freight road transport will continue to grow even though the dynamics of this development can have a various course.

4

Uwarunkowania i wyniki działalności transportu samochodowego w Mołdawii w latach 2004-2013 – cz. II

Wojcieszak A.

Magazyn Autostrady

|

2016

|

Nr 5

70--73

PL

Artykuł jest kontynuacją artykułu z nr. 4/2015. W Pierwszej części przedstawiono uwarunkowania i wyniki działalności transportu samochodowego w Mołdawii. Ta część porusza zagadnienia podstawowej suprastruktury transportu samochodowego oraz jego współczynniki demograficzne i infrastrukturalne.

EN

Road transport plays a very important role in the economy of Moldova. During the analyzed decade the share of this mode of transport in the transportation of goods and transport performance significantly increased, making road transport in this period the dominant mode of transport. Despite years of neglect of investment in terms of expansion and ongoing maintenance of linear and nodal infrastructure, freight road transport managed to resist the unfavorable economic phenomena and even a number of transport investments were completed in the discussed period, which allowed for the implementation of transport in a more efficient manner. The increase of the role of this mode of transport was possible mainly due to private companies operating on the market. The observed changes allow to assume that the freight road transport will continue to grow even though the dynamics of this development can have a various course.

5

Regional development food channels in republic of Moldova

Popa D., Nowak C., Nowakowska-Grunt J.

Logistyka

|

2015

|

nr 1

2--3

EN

Agriculture has an Important role In the national economy of Moldova. The share of agriculture in the global intern product consists 18%. Together with the industry for food processing the agricultural sector consists 3 2% and 6 5% from the total volume of export. In agriculture of Moldova more than 4 0% of people are employed. More than 5 0% of population lives In rural areas.The main natural resources for Moldova are soils. The total a reao f Moldova Is 3 3 84,6 t housand hectares, Including 2 5 21,6 t housand hectares of a gricultural l and ( 74,5%). The a rea under arable land consists 1 840,2 t housand hectares ( 72,9%), underm eadows – 3 73,5 t h.ha ( 14,8%) orchards and vinyards – 297,7 th.ha (11,8%).

6

Naddniestrzańska Republika Mołdawska w polityce Federacji Rosyjskiej

Olszewski B.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2014

|

Nr 3

137--149

PL

Główne tezy referatu dotyczą kluczowej roli Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej w zabezpieczaniu wpływów Federacji Rosyjskiej w historycznym pasie buforowym oddzielającym dwa bloki militarne doby zimnowojennej. Obecna sytuacja geopolityczna na Ukrainie i w regionie Morza Czarnego potwierdza kluczową rolę Naddniestrza jako przyczółka militarnego Federacji. Tym samym daje podstawy do przewidywania potencjalnego rozwinięcia sytuacji w Naddniestrzu w kierunku destabilizacji i przyłączenia tego quasi-państwowego bytu do Rosji. Tymczasem rola, jaką Naddniestrze odgrywa obecnie w tym konflikcie jest związana z szerszym kontekstem strategicznym, dotyczącym sytuacji na Bliskim Wschodzie.

EN

The main thesis of this article relates to the key role played by the Transnistrian Moldovan Republic in securing the influence of the Russian Federation in the historical buffer zone. The current geopolitical situation in Ukraine and the Black Sea region confirms the key role of Transnistria as a military outpost of the Federation. Thus, it can be predicted that the situation in Transnistria may develop into the destabilization and the annexation of this quasi-state to Russia. Meanwhile, the current role of Transnistria in this conflict should be placed in a broader strategic context, relating to the situation in the Middle East.

7

The Medobory Hills (Ukraine): Middle Miocene reef systems in the Paratethys, their biological diversity and lithofacies

Górka M., Studencka B., Jasionowski M., Hara U., Wysocka A., Poberezhskyy A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2012

|

nr 449

147--174

EN

The unique Middle Miocene reef belt formed within the Paratethyan realm constitutes at present the Medobory Hills in western Ukraine and northernmost Moldova. Not only is the size of this structure (almost 300 km long) quite unusual, but also the development of peculiar facies and their spatial distribution. Two distinct reef generations appear in Medobory (Late Badenian and Early Sarmatian), both separated by a sharp erosional boundary. Two Upper Badenian calcareous lithofacies dominate – organodetrital and biohermal (with coralline-algae as main framework builders accompanied by a rich invertebrate assemblage). The Lower Sarmatian strata, although megascopically very similar to Upper Badenian ones, differ drastically when studied closely. The main reef components here are serpulids and microbialites, usually with ubiquitous, but taxonomically highly impoverished fauna. Differences in lithofacies and biotic communities between both reef systems unveil open-marine environment during formation of Upper Badenian reefs and a drastic change of conditions at the Badenian/Sarmatian boundary (including emersion and intense weathering). The Early Sarmatian basin was established soon after and highly restricted conditions prevailed in it (e.g. with mesohaline waters and intense evaporation occurring simultaneously); its deposits are the last record of Middle Miocene sedimentation within the Medobory area.

PL

Wzgórza Miodoborów, rozciągające się na przestrzeni niemal 300 km na obszarze zachodniej Ukrainy i północnej Mołdawii, założone są na pasie raf miocenu środkowego, uformowanych w obrębie północno-wschodnich peryferii Paratetydy. Znaczne zróżnicowanie litofacjalne, jak i zmienność zespołów biotycznych wśród utworów rafowych jest rezultatem obecności dwóch generacji raf (późnobadeńskiej i wczesnosarmackiej) oddzielonych wyraźną powierzchnią erozyjną. Wśród wapiennych osadów górnego badenu dominują litofacje organodetrytyczne i biohermalne. Ich głównym składnikiem skałotwórczym są krasnorosty, którym towarzyszą bogate taksonomicznie zespoły bezkręgowców, obejmujące m.in. korale, mięczaki, szkarłupnie. Rafy sarmatu dolnego budowane są przez mikrobiality, w obrębie których występują serpule (i podrzednie mszywioły). Silnie zubożona taksonomicznie fauna zamieszkująca rafy sarmackie zdominowana jest przez mięczaki. Różnice bio- i litofacjalne w obrębie wymienionych generacji raf są efektem drastycznej zmiany warunków sedymentacji, połączonej z emersją i intensywnym wietrzeniem, do której doszło na przełomie badenu i sarmatu w efekcie przebudowy basenu przedkarpackiego. W jej wyniku pełnomorski zbiornik późnobadeński został zastąpiony przez silnie izolowany basen wczesnego sarmatu, zaś powstałe w tym ostatnim osady wieńczą sukcesję utworów miocenu w tej części zapadliska przedkarpackiego.

8

Ocena zmienności rocznego odpływu rzek Republiki Mołdawii w XXI w. w następstwie zmian klimatu

Łałykin N. W., Katrinesku W. I., Sołodkij A. E.

Przegląd Geofizyczny

|

2003

|

Z. 3-4

205-211

EN

The paper presents the results of the modeling of changes of runoff of small rivers in Moldavia in 21 century. The change of average annual runoff, estimated on basis of different scenarios (CSIRO MK2, Had CM2, UKMO, ECHA M4, GFDL) are not clear cut. It was been possible to affirm, that in future the runoff it will get smaller, what will be result of foreseen warming of climate.