Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 10

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Miocene rocks
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
W skałach miocenu zapadliska przedkarpackiego zauważono zjawisko zawyżania pomiarów promieniotwórczości naturalnej rejestrowanych w otworze wiertniczym dla mułowców. To zjawisko powoduje problemy w rozróżnianiu na podstawie profilowania naturalnej promieniotwórczości tych skał od iłowców, które charakteryzują się gorszymi parametrami petrofizycznymi. W niniejszej pracy badano kolejne możliwe źródło podwyższonej radioaktywności skał mułowcowych, to jest zawartość minerałów ciężkich, które wykazują tendencję do gromadzenia pierwiastków promieniotwórczych – uranu i toru. Minerały ciężkie, należące do grupy minerałów akcesorycznych, takie jak cyrkon, apatyt, monacyt, rutyl, granat i tytanit, charakteryzują się podwyższoną promieniotwórczością ze względu na podstawienia w sieci krystalicznej U i Th. Na testowych próbkach wykonano pomiar naturalnej promieniotwórczości metodą spektrometrii gamma, przy wykorzystaniu aparatu RT-50 firmy Georadis. Następnie z próbek skał wydzielono minerały ciężkie, przy użyciu cieczy ciężkiej, uprzednio rozdzielając próbki na frakcje ziarnowe, w celu ułatwienia separacji frakcji ciężkiej. Poszczególne frakcje ziarnowe pozbawione minerałów ciężkich złączono z powrotem i wykonano ponowny pomiar zawartości uranu, toru i potasu. Wykonano także obserwacje mikroskopowe w celu jakościowej analizy składu mineralogicznego wydzielonej frakcji ciężkiej. W badanych próbkach zidentyfikowano między innymi ziarna cyrkonu, turmalinu, granatu, rutylu, apatytu, chlorytu czy tytanitu. Przeprowadzone wyniki pomiarów naturalnej promieniotwórczości, przed i po wydzieleniu minerałów ciężkich, nie dają jednoznacznej odpowiedzi na postawiony problem zawyżonych wskazań sondy gamma. Konieczne jest zwiększenie ilości analizowanych próbek. Zaobserwowano trend spadku ilości U i Th w próbkach, z których wydzielono frakcję ciężką. Jednak zmiany promieniotwórczości są na tyle niewielkie, że nie pozwalają na wyciągnięcie ostatecznych wniosków. Dodatkowe analizy są potrzebne, aby ocenić wpływ pozostałych źródeł uranu i toru w badanych skałach, takie jak zawartość materii organicznej czy udział toru we frakcji ilastej.
EN
In the Miocene rocks of the Carpathian Foredeep, the occurrence of overestimating the measurements of natural radioactivity logs for mudstones was noticed. This phenomenon causes problems with recognition on the basis of natural radioactivity profiling of these rocks from claystones, characterized by inferior petrophysical parameters. In this study, another possible source of increased radioactivity of mudstone rocks, i.e. the content of heavy minerals that tend to accumulate radioactive elements - uranium and thorium - was investigated. Heavy minerals, belonging to the accessory minerals, such as zircon, apatite, monazite, rutile, garnet and titanite, are characterized by increased radioactivity due to substitutions of U and Th in the crystal lattice. Natural radioactivity of the test samples was measured using the gamma spectrometry method with the RT-50 device from the Georadis company. The heavy minerals were then removed from the rock samples using a heavy liquid, previously separating the samples into grain fractions to facilitate the separation of the heavy fraction. The individual grain fractions deprived of heavy minerals were put back together and the uranium, thorium (and potassium) content was remeasured. Microscopic observations were also made to qualitatively analyze the mineralogical structure of the separated heavy fraction. In the tested samples, among others: zircon, tourmaline, garnet, rutile, apatite, chlorite or titanite grains were identified. The results of the measurements of natural radioactivity, before and after the separation of heavy minerals, do not give a clear answer to the problem of excessive indications of the gamma logs. It is necessary to increase the number of analyzed samples. The trend of decreasing amounts of U and Th in the samples from which the heavy fraction was isolated was observed. However, changes in radioactivity are so small that they do not allow to draw final conclusions. Additional analyzes are needed to assess the impact of other sources of uranium and thorium in analyzed rocks, such as the content of organic matter or Th content in clays.
PL
Wiązka promieni rentgenowskich przenikając przez materię ulega osłabieniu poprzez zjawisko pochłaniania lub rozpraszania. Zdolność ośrodka do osłabiania promieniowania rentgenowskiego charakteryzuje współczynnik absorpcji masowej µ*. Współczynnik ten jest wielkością addytywną i znając skład chemiczny danej substancji można go obliczyć teoretycznie. W przypadku próbek skalnych o bardzo skomplikowanym składzie chemicznym prościej jest jednak wyznaczyć go doświadczalnie. Współczynnik absorpcji masowej wykorzystywany jest w rentgenowskiej analizie ilościowej oraz do szacowania fotoelektrycznego współczynnika absorpcji Pe. Badania przeprowadzono dla 96 próbek mioceńskich (piaskowców i iłowców) z dwóch otworów Jasionka-4 i Chałupki Dębniańskie-3. Uzyskane wartości współczynnika absorpcji masowej zawierają się w przedziałach: 39-50 cm2/g dla piaskowców i 45-51 cm2/g dla iłowców. Wąski przedział wartości µ* dla iłowców wiąże się z małym zróżnicowaniem ich składu mineralnego. Piaskowce wykazują znacznie większe zróżnicowanie pod tym względem, szczególnie, jeżeli chodzi o stopień zailenia oraz zawartość kalcytu. Wydaje się również, że ten drugi czynnik ma największe znaczenie, o czym świadczy fakt, że najwyższe wartości µ* otrzymano dla piaskowców wapnistych.
EN
The mass absorption coefficient µ* is a characteristic feature of the given mineral and defines its ability to weaken the X-ray radiation. This coefficient can be calculated from the chemical composition, but it is easier to measure it directly. The paper describes the method of measurement and as the example the results obtained for the Miocene rocks from the two boreholes: Jasionka-4 and Chałupki Dębniańskie-3, from the Carpathian Foredeep are shown. The mass absorption coefficient is used in X-ray quantitative analysis and for calculating the photoelectric absorption coefficient Pe.
PL
Przeprowadzono analizę wzajemnych zależności pomiędzy następującymi parametrami: ilościowym składem mineralnym (pomiar rentgenograficzny z użyciem programu QUANTA), składem chemicznym (metoda XRF: XRAL Laboratories, Kanada), pojemnością wymiany kationów (CEC; metoda kobaltowa) oraz całkowitąpowierzchnią właściwą (TSA; metoda EGME) pomierzonymi dla próbek skał mioceńskich z dwóch otworów: Jasionka-4 i Chałupki Dębniańskie-3, ze wschodniej części Zapadliska Przedkarpackiego. Dobra korelacja zaobserwowana pomiędzy wybranymi parametrami chemicznymi (rys. 1-2) oraz parametrami chemicznymi a mineralnymi (rys. 3) pozwoliły opracowanie procedury szacowania składu mineralogicznego, TSA i CEC na podstawie zawartości K20 i Ca0 mierzalnych metodami geofizycznymi. Przyjęta metodyka została przetestowana poprzez wykorzystanie wykresów korelacyjnych z otworu Jasionka-4 do wyliczenia parametrów mineralogii z danych chemicznych dla otworu Chałupki Dębniańskie-3 i porównanie uzyskanych wyników z wartościami bezpośrednio pomierzonymi (rys. 4). Opracowano również technikę umożliwiającą szacowania TSA i CEC (rys. 5).
EN
Quantitative mineral (XRD and QUANTA program) and chemical (XRF) data, including total surface area (TSA by EGME technique) and cation exchange capacity (CEC by Co hexamine technique) were obtained and analyzed for core samples from two wells in E part of the Carpathian Foredeep (Poland): Jasionka-4 and Chałupki Dębniańskie-3. Good correlations observed between selected chemical (fig. 1-2) and chemical vs. mineralogical parameters (fig. 3) allowed to design of a procedure for evaluating mineral composition, TSA, and CEC from K2O and CaO: two chemical values measurable by geophysical methods. The validiry of this approsch was tested by calculating mineralogy of the Chałupki well from the regressions established for the Jasionka well and comparing the calculated values with the measured values. A very satisfactory agreement was reached in most instances (fig. 4). A technique for calculating CEC from TSA was developed (fig. 5).
PL
Zastosowanie liniowego gradientu pola magnetycznego w badaniach skał metodą magnetycznego rezonansu jądrowego pozwala wykonać jednowymiarowe obrazowanie NMR. Pomiar ten umożliwia wydzielenie w profilu rdzeni warstw o zróżnicowanych właściwościach zbiornikowych. Wysoka rozdzielczość jednowymiarowego obrazowania NMR (cztery punkty pomiarowe na 1 mm próbki) pozwala wyróżnić warstewki o miąższości nawet 5 milimetrów. Dużą zmienność właściwości zbiornikowych analizowanych rdzeni potwierdzono standardowymi badaniami NMR (analiza rozkładu T2) wykonanymi dla każdej z wydzielonych warstw. W celu oszacowania przepuszczalności poszczególnych warstw przetestowano modele matematyczne określające związek przepuszczalności skał z parametrami wyznaczonymi metodą NMR. Współczynnik przepuszczalności obliczono stosując model Coatesa, dla którego otrzymano najlepsze dopasowanie danych pomiarowych. Badania wykonano na materiale rdzeniowym pochodzącym z otworów wiertniczych Palikówka-2 i Jasionka-8K.
EN
One-dimensional NMR imaging can be accomplished by the use of the linear magnetic field gradient. This measurement enables to isolate in the core profile layers of different reservoir properties. High resolution of the one-dimensional NMR imaging (4 measurement points on 1 mm of sample) makes determination of even 5 mm thick layers possible. High variability of the reservoir properties of the investigated samples is confirmed by standard NMR measurements (T2 distribution analysis) performed for each of the isolated layers. In order to estimate the permeability of the isolated layers mathematical models describing the relation between permeability and parameters determined by the NMR method were introduced. Permeability coefńcient was calculated with the use of the Coates model, where the best adjustment of the measured data was achieved. The measurements were conducted on samples from Palikówka-2 and Jasionka-8k wells.
PL
W opracowaniu przedstawiono wyniki pomiarów laboratoryjnych spektrometrii gamma wykonanych dla utworów miocenu przedgórza Karpat. Celem analizy było przedstawienie zmian koncentracji potasu, uranu i toru dla otworów wiertniczych: Jasionka-4 oraz Chałupki-Dębniańskie 3.
EN
In paper are presented results of spectrometry analysis of gamma ray rocks samples from wells Jasionka 4 and Chałupki Dębniańskie 3. Main aim of analysis was showing changes of concentration of radioactive nuclides in rocks samples of Miocene. We obtained variable includes of radioactive nuclides in sandstone and shelly rocks, especially in contain of potassium — K40. Potassium — K40 is associated with clay minerals. Analyze of radioactive nuclides is very useful to identification types of rocks.
PL
Przeanalizowano możliwości zastosowania spektrometrycznego profilowania neutron-gamma w kompleksowym podejściu do interpretacji danych geofizyki wiertniczej w mioceńskich, gazonośnych formacjach przedgórza Karpat. Przedstawiono zastosowanie obliczeń Monte Carlo programem MCNP do kalibracji doświadczalnej sondy sPNG. Wynikiem końcowym jest przykład interpretacji pomiaru sPNG dla otworu J4, gdzie otrzymano koncentracje Si, Ca i Fe.
EN
Possibility of the spectral neutron-gamma log application in a complex approach to the log data interpretation in Miocene gas formation in Carpathian Foredeep is analysed. Appication of the Monte Carlo MCNP code calculations to the calibration of the experimental tool are presented too. The example of the spectral neutron gamma tool interpretation for J4 hole is discussed, where the Si, Ca and Fe contents were obtained as final result.
PL
W celu scharakteryzowania zróżnicowania mineralogicznego skał mioceńskich, występujących w Zapadlisku Przedkarpackim, opróbowano szczegółowo dwa otwory przewiercające kompleks mioceński i osiągające podłoże basenu: Jasionka-4 i Chałupki Dębniańskie-3. Wyniki przeprowadzonych prac wykazały wyjątkową jednorodność badanego materiału. Poszczególne składniki (kwarc, skalenie potasowe, plagioklazy, kalcyt, dolomit, syderyt, piryt, miki i minerały ilaste) występują w różnych proporcjach we wszystkich analizowanych próbkach. Co więcej nie stwierdzono żadnej różnicy pod względem składu mineralnego frakcji ilastej pomiędzy iłowcami a piaskowcami.
EN
Quantitative mineral composition of Miocene rocks of the Carpathian Foredeep was studied by an XRD technique using core samples from two boreholes drilled all the way to the basement: Jasionka-4 and Chałupki Dębniańskie-3. Results indicate a great homogeneity of the studied samples, which contain quartz, potassium feldspar, plagioclase, calcite, dolomite, siderite, pyrite, mixed-layer illite-smectite (Ro, 70-80%S), dioctahedral micas, chlorite, and kaolinite. Their proportions are different between mudstone and sandstone sets of samples but very similar within these sets. The composition of clay fraction of mudstones and sandstones is very similar.
PL
Dla potrzeb określenia własności sprężystych utworów mioceńskich przeprowadzono analizy przebiegu fal ultradźwiękowych w próbkach rdzeni wiertniczych z otworów Chałupki Dębniańskie-3 i Jasionka-4. W oparciu o podane w literaturze związki pomiędzy gęstością objętościową, a prędkością fali podłużnej i poprzecznej określono dynamiczne moduły sprężystości.
EN
In this paper were presenting results of elastic properties in Miocene rocks samples from Chałupki Dębniańskie 3 and Jasionka 4 wells. The compressional and shear waves velocities were obtaining from ultrasonic laboratory tests. The samples gave different results of elastic dynamic modulus. It was caused by many different parameters, but most important was contain of clay minerals.
PL
Metoda NMR umożliwia określenie, obok porowatości całkowitej, zawartości wody związanej z iłami, wody kapilarnej i wody wolnej poprzez analizę rozkładów czasu poprzecznej relaksacji T2. Przeanalizowano wyniki pomiarów NMR piaskowców mioceńskich z otworów: Jasionka 4 i Chałupki Dębniańskie 3. Na podstawie kształtu krzywych rozkładu T2 wydzielono pięć typów piaskowców mioceńskich różniących się udziałami zawartości wody związanej z iłami, kapilarnej i wolnej. Wyróżnione typy reprezentują skały o różnych właściwościach zbiornikowych, co znajduje odzwierciedlenie w wartościach przepuszczalności.
EN
NMR method enables to determine the effective porosity and to distinguish irreducible water, capillary bond water and free fluids by the T2 distribution analysis. The results of NMR measurements of the Miocene sandstones from boreholes: Jasionka 4 and Chałupki Dębniańskie-3 were analyzed. Five types of Miocene sandstones differentiated by the content of irreducible water, capillary bond water and free fluids were distinguished on the base of T2 distribution curves shapes. The displayed types represent rocks of different reservoir properties, what is reflected by the permeability values.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.