Skilful preservation of the cultural landscape on the basis of post-industrial facilities, including post-mining facilities and geoheritage objects, may contribute to a positive change in the functionality of abandoned or degraded sites. The article presents selected geological, geomorphological and anthropogenic objects in the vicinity of Mikołów (central part of the USCB, southern Poland). Their evaluation in the context of being the part of unique cultural landscape created by historical mining activities was carried out. The detailed geotourist valorisation of 4 selected geoheritage and mining heritage objects/sites was carried out in the scope of their current state, potential and the level of preparation for possible fulfilling the educational functions. The research outputs and valorization results presented in the article allowed to draw conclusions and formulate recommendations for the development of the analyzed geotourist objects and sites in terms of the implementation of the didactic process, characterised by specific requirements. As a result of the performed valorization of the analyzed objects, from the point of view of the recipient (academic teacher), the best result was obtained by the Triassic limestone quarry in Mikołów Mokre, and the lowest moraine ridge in the Promna Valley. The obtained results also showed high visual and cognitive values of the objects, especially in terms of geodiversity, the dominant element and cultural connections, where the Mikołów quarry also showed the highest value. Low ratings of the utility and investment values of these objects result mainly from the state of preservation, the lack of tourist infrastructure and the lack of their promotion as an important part of the industrial and cultural heritage of the region.
PL
Umiejętne zachowanie krajobrazu kulturowego na bazie obiektów poprzemysłowych, w tym obiektów pogórniczych i obiektów dziedzictwa geologicznego, może przyczynić się do pozytywnej zmiany funkcjonalności obszarów opuszczonych lub zdegradowanych. W artykule przedstawiono wybrane obiekty geologiczne, geomorfologiczne i antropogeniczne w okolicach Mikołowa (centralna część GZW, południowa Polska). Dokonano ich oceny w kontekście przynależności do unikatowego krajobrazu kulturowego utworzonego przez historyczną działalność górniczą. Przeprowadzono szczegółową waloryzację geoturystyczną 4 wybranych obiektów/obszarów dziedzictwa geologicznego oraz górniczego w zakresie ich stanu obecnego, potencjału oraz stopnia przygotowania do ewentualnego pełnienia funkcji edukacyjnych. Zaprezentowane w artykule wyniki badań i waloryzacji pozwoliły na wyciągnięcie wniosków i sformułowanie rekomendacji dla zagospodarowania analizowanych obiektów i stanowisk geoturystycznych pod kątem realizacji procesu dydaktycznego, charakteryzującego się określonymi wymaganiami. W rezultacie przeprowadzonej waloryzacji analizowanych obiektów, z punktu widzenia odbiorcy (nauczyciela akademickiego), najlepszy wynik uzyskał triasowy kamieniołom wapienia w Mikołowie Mokrem, natomiast najniższy grzbiet morenowy w Dolinie Promnej. Uzyskane efekty wykazały również wysokie walory wizualne i poznawcze obiektów, zwłaszcza w zakresie georóżnorodności, elementu dominującego i powiązań kulturowych, gdzie najwyższą wartość wykazał również mikołowski kamieniołom. Niskie oceny walorów użytkowych i inwestycyjnych badanych obiektów wynikają głównie ze stanu zachowania, braku infrastruktury turystycznej oraz braku ich promocji jako ważnej części dziedzictwa przemysłowego i kulturowego regionu.
Chcąc spełnić wymagania polskiego i europejskiego prawa, nakładającego na gminy obowiązek wyposażenia wszystkich aglomeracji do 2015 r. w systemy kanalizacji zbiorczej i oczyszczalnie ścieków, Gmina Mikołów przystąpiła do realizacji zadania Zapewnienie prawidłowej gospodarki wodno-ściekowej miasta Mikołów.
EN
In order to meet the requirements of Polish and European law, obligating the municipalities to equip all cities with collective sewer systems and waste water treatment plants by 201 5, the municipality of Mikołow proceeded to the accomplishment of the task to ensure proper water and wastewater management in Mikołów city.
Artykuł jest prezentacją modelu ekorozwoju mieszkalnictwa w Mikołowie, będącego częścią opracowania "Strategia mieszkaniowa miasta Mikołowa", w którym zespół pod kierunkiem autora artykułu zaproponował realizację ekologicznego modelu rozwoju mieszkalnictwa w mieście. Model ten został sformułowany w postaci koncepcji przestrzennego systemu kulturowo-przyrodniczego, wskazującego kierunki odnowy poszczególnych elementów środowiska i warunki ich funkcjonowania w przyszłości. Uznano w nim, że z uwagi na wybitnie wododziałowe położenie Mikołowa, kanwą ekorozwoju mieszkalnictwa powinien być system hydrologiczny miasta, a w szczególności zlewnie i oddzielające je obszary wododziałowe. Odpowiednie zagospodarowanie i użytkowanie zlewni uznano za kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu miasta w przyszłości. W ten sposób określono główne elementy przyrodniczego systemu miasta, a następnie ich funkcje, niezbędne działania i role, jakie powinny pełnić w przyszłości. Waloryzacja poszczególnych terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową, z punktu widzenia ich roli w przyrodniczym systemie miasta, pozwoliła określić główne obszary rozwojowe mieszkalnictwa w mieście, oraz warunki ich prawidłowego zagospodarowania. Opisany w artykule model ekorozwoju mieszkalnictwa w Mikołowie został przyjęty uchwałą Rady Miejskiej i stał się podstawą dalszych opracowań planistycznych, łącznie z miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, opracowanymi dla wybranych obszarów rozwojowych miasta.
EN
The article is aimed at presenting a model of eco-development of housing in Mikołów that is a part of a study "The Mikołów Town Housing Strategy" in which the author of the article together wit his team proposed realisation of an ecological model for housing development in the town. The model has been formulated as a spatial culture and nature system, underpinning the policies for restoring individual components of the environment and conditions for their functioning in the future. The model takes account of the specific location of Mikołów on watershed and assumes that due to that fact the hydrological system of the town and in particular the catchments and watersheds that divide them should serve as a basis for eco-development of housing in Mikołów. Appropriate management and use of the green areas have been considered critical for the proper functioning of the organism of the town in the future. In this way key elements of the town's natural system have been defined together with their functions and roles that they should play in the future. Valorisation of areas assigned for building houses from the viewpoint of their function in the natural system of the town allowed determining the main areas of housing development alongside with the conditions for their proper management. The model of eco-development of housing in Mikołów has been adopted by a resolution of the Town Council and has become a basis for future spatial planning studies including local spatial development plans developed for the selected areas of the town.
Na przykładzie powiatowej bazy danych Krajowego Systemu Informacji o Terenie Starostwa Powiatowego w Mikołowie przedstawiono możliwości wykorzystania tego rodzaju baz danych w tworzeniu numerycznych dokumentów kartograficznych przez przedsiębiorcę górniczego.
EN
On the basis of the district database of the Mikołów District's National Land Information System, the possible use of such databases for the development of digital cartographic documentation in mining companies have been presented.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule w skrócie przedstawiono rozwój zraszających urządzeń inżektorowych stosowanych w górnictwie, głównie w aspekcie ich zastosowania w organach urabiających kombajnów ścianowych oraz wyszczególniono zalety tej odmiany zraszania wodnego. Przedstawiono nowe rozwiązania opracowane w firmie ZP STALMET w Stargardzie Szczecińskim oraz zaprezentowano zakres i wyniki badań opracowanego rozwiązania przeprowadzone między innymi w Kopalni Doświadczalnej „Barbara" w Mikołowie.
EN
Development of the ejector spraying devices used in the mining industry was briefly presented mainly in the aspect of their use in cutting drums of longwall shearers and advantages of this type of water spraying were listed. New solutions developed in the STALMET Plant in Stargard Szczeciński were presented as well as the tests range and results of the developed solution carried out among others in the Barbara Experimental Colliery in Mikołów, were given.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.