Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Detection and identification of fault in transmission lines based on ANN

Abdullah Ahmed G., Ibrahim Mohammad A., Ibrahim Waseem Kh.

Diagnostyka

|

2024

|

Vol. 25, No. 2

art. no. 2024206

EN

Along with power transmission lines' efficiency, another crucial factor in electrical power transmission networks is reliability, which guarantees power transmission stability. One of the crucial and essential tasks for maintaining the continuity and stability of power transmission in transmission networks Capacity without any significant failures is identifying errors and malfunctions in power transmission lines as soon as possible. The goal of this article is to develop and apply ANN technology to overcome the obstacles faced by the electrical power transmission network. In order for the ANN to learn useful patterns and features from raw current measurements, pre-processing and feature extraction techniques are used during the training process. Real-time applications can benefit from the ANN's architecture, which is optimized for high accuracy, quick response times, and scalability. To validate the performance of the ANN-based fault detection system, extensive simulations are conducted using data from different transmission line scenarios, including various fault types that short-circuit. The results demonstrate the capability of the ANN model to accurately detect and classify faults, as well as disconnect the power grid after detect any fault. The results showed the accuracy and high speed of the proposed method using a neural network compared to traditional methods.

2

Longitudinal movement modeling and simulation for hybrid underwater glider

Latifah Ayu, Ramelan Agus, Lubis Dini Hariani Fitri, Trilaksono Bambang Riyanto, Hidayat Egi Muhammad Idris

Diagnostyka

|

2023

|

Vol. 24, No. 1

art. no. 2023106

EN

An autonomous underwater vehicle is a vehicle that can move in water, which is also known as an unmanned undersea vehicle. One type is the hybrid underwater glider where the vehicle is designed in such a way that it is able to carry out missions in the water with less power consumption so that it can last a long time in carrying out missions. In this research, a mathematical design is carried out in the form of a nonlinear model with the aim of being able to produce a model in the longitudinal movement of the HUG vehicle which will be tested limited to a simulation using the MATLAB/Simulink program. The parameters used in the model for this longitudinal movement are obtained by the computational fluid dynamics method so that it has been simulated with various movements according to the mission of the vehicle. In the simulation, input is given in the form of variations in the value of the actuator force to be able to carry out movements according to the mission and the simulation is open loop so that the vehicle's response is in the form of position and speed of translation and rotation.

3

The real-time simulator using MATLAB/Simulink software for closed-loop coordination protection devices testing

Smolarczyk Adam, Łapczyński Sebastian, Szulborski Michał, Kolimas Łukasz, Kozarek Łukasz

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences

|

2021

|

Vol. 69, nr 4

art. no. e137413

EN

This paper aims to discuss the behavior of the proprietary real-time simulator (RTS) during testing the coordination of distance relay protections in power engineering. During the construction process of the simulator, the mapping of various dynamic phenomena occurring in the modeled part of the power system was considered. The main advantage to the solution is a lower cost of construction while maintaining high values of essential parameters, based on the generally available software environment (MATLAB/Simulink). The obtained results are discussed in detail. This paper is important from the point of view of the cost-effectiveness of design procedures, especially in power systems exploitation and when avoiding faults that result from the selection of protection relay devices, electrical devices, system operations, and optimization of operating conditions. The manuscript thoroughly discusses the hardware configuration and sample results, so that the presented real-time simulator can be reproduced by another researcher.

4

Novel simple design and analysis of Wi-Max transceiver using MATLAB-Simulink

Al-Rawi Muaayed F., Al-Rawi Muhanned F.

Applied Computer Science

|

2021

|

Vol. 17, no 1

53--60

EN

This paper provides analysis of WiMAX systems from its background to their architec-tures highlighting merits and demerits, topologies, structures and looks deep into transceiver systems architecture, then specializes on the radio frequency (RF) front-end part of the WiMAX transceiver system in which a model is designed. Thereafter, the model is implemented in MATLAB Simulink and the results are investigated and analyzed.

5

Modelling of a thermoelectric self-cooling system based on thermal resistance networks for linear direct drives in machine tools

Uhlmann Eckart, Salein Sebastian, Polte Mitchel, Triebel Florian

Journal of Machine Engineering

|

2020

|

Vol. 20, No. 1

43--57

EN

The use of direct drives in linear and rotary axes as well as increased power density of main drives offer the potential to raise feet rate, acceleration and thus allow higher productivity of machine tools. The induced heat flow rates of these drives could lead to thermo-elastic deformations of precision related machine tool components. In order to reduce thermally caused displacements of the tool-center-point and to prevent a negative impact on the achievable accuracy, the induced heat flow rates of main drives must be dissipated by effective cooling systems. These systems account for a major share of the machine tool’s total energy consumption.With the intention to overcome the area of conflict regarding productivity and energy efficiency, a so called thermoelectric self-cooling system has been developed. To convert a proportion of thermal losses into electrical energy, thermoelectric generators are placed in the heat flow between the primary part of a linear direct drive and the cooling system. The harvested energy is directly supplied to a pump of the water cooling circuit, which operates a decentralised cooling system with reasonable coolant flow rates. For predicting the thermoelectric system behaviour and to enable a model-based design of thermoelectric self-cooling systems, a thermal resistance network as a system simulation in MATLAB/Simulink is presented. The model is applied to a feed unit with a linear direct drive and allows the calculation of harvested energy as well as the simulation of steady and transient states of the cooling system. The comparison of simulative and experimental determined data indicates a predominantly high model prediction accuracy with short simulation times. At an early stage of development the model turns out to be a powerful tool for design and analysis of water flow thermoelectric self-cooling systems.

6

Efficiency analysis of parallel computing applied to auto-tuning of state feedback speed controller for PMSM drive

Szczepański Rafał, Tarczewski Tomasz, Grzesiak Lech M.

Poznan University of Technology Academic Journals. Electrical Engineering

|

2019

|

No. 100

145--156

EN

Nowadays the simulation is inseparable part of researcher's work. Its computation time may significantly exceed the experiment time. On the other hand, multi-core processors are common in personal computers. These processors can be used to reduce computation time by using parallel computing on multiple cores. The most popular software applied to simulate behavior of the plant is MATLAB/Simulink. A single simulation of Simulink model cannot be computed by multiple cores, but there are many engineering problems, that require a multiple simulation of the same model with different parameters. In these problems, the parallel computing can be employed to decrease the overall simulation time. In this paper the parallel computing is used to speed-up the auto-tuning process of state feedback speed controller for PMSM drive. In order to obtain the optimal coefficients of the controller, an Artificial Bee Colony optimization algorithm is employed.

7

Badania transformatora energetycznego w środowiskach symulacyjnych Matlab/Simulink oraz EMTP-ATP

Gębczyk K., Grąkowski Ł., Chojnacki A. Ł.

Elektro Info

|

2018

|

nr 1-2

44--47

PL

W artykule zostały przedstawione sposoby modelowania transformatora trójfazowego dwuzwojeniowego na podstawie danych odczytanych z tabliczki znamionowej w dwóch środowiskach symulacyjnych, tj. Matlab/Simulink oraz EMPT-ATP. Przedstawiono wyniki symulacji próby biegu jałowego oraz próby zwarcia transformatora. Na podstawie otrzymanych wartości napięć i prądów przedstawiono metodykę obliczania parametrów poprzecznych oraz podłużnych transformatora. W artykule starano się pokazać rozbieżności wynikające z zastosowania różnych programów symulacyjnych.

EN

The article presents methods of implementation three-phase transformer (two windings) base on rate data. Two computer programs were used i.e. Matlab/Simulink and EMTP-ATP. The results of open circuit and short circuit tests of the transformer were presented. Base on obtained values of voltages and currents, the method of calculating the transverse and longitudinal parameters of the transformer were presented. The article endeavours to show divergences arising from the use of various simulation programs.

8

Modeling and control of Mechatronic Devices via the Internet with the use of the Matlab/Simulink software - on example of the manipulator

Kielan P., Mazur D., Ludwig M.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2017

|

R. 93, nr 6

26--29

EN

The paper presents remotely controlled system on the example of a manipulator controlled via the Internet by the use of Matlab/Simulink. Individual modules of this control system were presented, with the focus mainly on the description of the control algorithm of the manipulator via the Internet. Analysis of the effectiveness of the proposed method for remote control via the Internet was conducted by using Matlab/Simulink. The analysis was based on comparing the set and recorded trajectory of the manipulator in Cartesian coordinate system.

XX

W artykule przedstawiono układ zdalnego sterowania przykładowym manipulatorem poprzez sieć Internet z zastosowaniem oprogramowania Matlab/Simulink. Opisano poszczególne moduły systemu z naciskiem na algorytm sterowania. Analizę skuteczności proponowanego sposobu zdalnego sterowania za pośrednictwem Internetu przeprowadzono stosując oprogramowanie Matlab/Simulink. Analizę oparto na porównaniu zadanej i zarejestrowanej trajektorii manipulatora w układzie współrzędnych kartezjańskich.

9

BLDC motor control in HiL configuration with the use of Matlab/Simulink software and PLC

Kielan P., Mazur D., Szklarz A.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2017

|

R. 93, nr 6

5--8

EN

The paper presents the solution uses the Matlab/Simulink environment and the PLC in Hardware in the Loop (HiL) configuration. It describes the advantages of rapid prototyping using simulation techniques, for example the HiL method. It also presents the construction of the system in HiL configuration with BLDC motor as the test object. Results presented in this paper relate to the three of proposed methods, using different ways to communicate between Matlab/Simulink and PLC, such as: OPC server; S-Function; M-file.

PL

W artykule przedstawiono zastosowanie oprogramowania Matlab/Simulink oraz sterownika PLC w konfiguracji pętli sprzętowej (HIL). Opisano zalety szybkiego prototypowania z wykorzystaniem technik symulacyjnych na przykładzie metody HiL. Przedstawiono również budowę systemu w konfiguracji HiL z silnikiem BLDC, jako obiektem badanym. Zamieszczone w artykule wyniki badań odnoszą się do trzech metod bazujących na różnym sposobie komunikacji między oprogramowaniem Matlab/Simulink, a sterownikiem PLC, takimi jak: serwer OPC; S-Function; M-plik.

10

Modeling and simulation of grid connecting converters for photovoltaic applications in MATLAB/Simulink

Zimoch P.

Measurement Automation Monitoring

|

2017

|

Vol. 63, No. 7

252--255

EN

This paper presents simulation models of a grid-connecting converter for photovoltaic applications using MATLAB/Simulink’s Simscape SimPowerSystems toolbox. Manufacturers of these converters often do not provide any information related to the topology and control algorithms, thus impeding the modeling. Simulation models of two possible topologies of SVM based current controlled three-phase converters are shown and compared. The simulation results are compared to a 9.6 kW rooftop PV plant built in Novi Sad, Serbia, by connecting a corresponding PV array model at the input of the converter models. Simulation results have shown, that the created models produce results similar to the physical system, and that both modelled topologies are possible and viable to implement.

11

Przykłady zastosowania zintegrowanego środowiska programistycznego MATLAB&Simulink do komputerowej symulacji wybranych układów sterowania

Chamela W., Chrzan M., Pietruszczak D.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2017

|

R. 18, nr 12

753--760, CD

PL

W artykule przedstawiono możliwości zastosowania zintegrowanego środowiska programistycznego MATLAB&Simulink do komputerowej symulacji wybranych układów sterowania. MATLAB (MATrix LABoratory) to program komputerowy będący interaktywnym środowiskiem do wykonywania obliczeń naukowych i inżynierskich, służącym do tworzenia symulacji komputerowych, zaś Simulink to część pakietu numerycznego MATLAB dający możliwość symulacji komputerowych modeli przy pomocy interfejsu graficznego oraz tzw. bloków. W artykule podano przykłady symulacji rozwiązań równań różniczkowych zwyczajnych, wyznaczania różnych typów charakterystyk częstotliwościowych; badania stabilności układów na podstawie kryterium Hurwitza i Nyquista; badania stabilności, sterowalności i obserwowalności układów wielowymiarowych; wyznaczania portretu fazowego oraz regulacji dwupołożeniowej.

EN

The paper presents the possibilities of using the integrated environment of MATLAB&Simulink for computer simulation of selected control systems. MATLAB (matrix laboratory) is a multi-paradigm numerical computing environment and fourth-generation programming language. A proprietary programming language developed by Math-Works, MATLAB allows matrix manipulations, plotting of functions and data, implementation of algorithms, creation of user interfaces, and interfacing with programs written in other languages. Simulink, also developed by MathWorks, is a graphical programming environment for modeling, simulating and analyzing dynamic systems. It offers tight integration with the rest of the MATLAB environment and can either drive MATLAB or be scripted from it. The paper shows examples of solutions of ordinary differential equations, determination of different types of frequency characteristics, system stability tests based on the Hurwitz and Nyquist criteria, stability testing, controllability and observability of multidimensional systems, creation of phase-portrait and study of two-position control.

12

Stanowisko do testowania układów sterowania temperaturą w kabinie lakierniczej w trybie hardware in the loop

Nikończuk P., Jaszczak S.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2016

|

R. 17, nr 12

1244--1247

PL

Istotnym walorem symulacji hardware in the loop, jest możliwość testowania układu sterowania w układzie czasu rzeczywistego w bezpiecznych warunkach. W testach wykorzystywany jest model obiektu wraz z elementami układu wykonawczego. W artykule przedstawiono metodykę hardware in the loop z odwołaniem do wykorzystywanych narzędzi wspomagających. Zaprezentowano implementację metody dla układu sterowania temperaturą w renowacyjnej kabinie lakierniczej. Omówiono strukturę stanowiska badawczego z wybranymi szczegółami odnośnie integracji sprzętowej i implementacji oprogramowania. Przedstawiono przykładowe przebiegi symulacji układu z zamodelowanymi zakłóceniami.

EN

An important advantage of simulation in mode of hardware in the loop is the ability to test the real control system in the safe, real time environment. The model used for simulations includes all elements of control object. The paper presents an application of the method for refinishing spray booth. Article presents details of the lab structure, hardware integration and software implementation. The sample simulation results are also presented.

13

Ocena możliwości wzniesienia się w powietrze śmigłowca Guimbal Cabri G2 z wykorzystaniem rozmytego systemu eksperckiego

Mendrek M., Grzesik N., Krzyżak A.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2016

|

R. 17, nr 12

1212--1216

PL

W artykule omówione zostały możliwości aerodynamiczne śmigłowca Guimbal Cabri G2. Rozważania oscylują wokół pytania na jaką wysokość maszyna będzie w stanie się wznieść biorąc pod uwagę warunki początkowe założone w projekcie. Analizowano masę śmigłowca, masę członków załogi oraz masę bagażu zabieranego przez załogę. Oceniano wysokość i minimalny czas w jakim śmigłowiec będzie się wznosił. Zaprojektowany układ mógłby zostać wykorzystany w praktyce podczas lotów szkoleniowych, rekreacyjnych, wykonywania różnorakich zadań lotniczych oraz znacząco ułatwić proces przygotowania się do lotu załogi, w aspekcie możliwości szybkiej analizy obciążenia masowego śmigłowca. Zaprojektowano rozmyty system ekspercki w oprogramowaniu Matlab oraz przeprowadzono symulację jego działania w programie Simulink.

EN

The article discusses the Guimbal Cabri G2 aerodynamic properties. The main question is what is helicopter rising altitude under initial conditions assumed in the project. The aircraft, crew and baggage weight analysis were the scope. The altitude and the minimum time in which the helicopter ascends were assessed. The designed project can be used in the wide spectrum of the air tasks. It will provide improvements during crew pre-flight preparations in terms of heli-copter weight capacity. Matlab and Simulink software was used in designing and work simulation process.

14

Aplikacja mobilna wspomagająca procedury lądowania

Kowalik R., Bieńczak R., Komorek A.

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

|

2016

|

R. 17, nr 12

1043--1050

PL

Procedura lądowania w szczególności w bardzo trudnych warunkach należy do grypy najbardziej niebezpiecznych procedur z pośród całego loty samolotem. Mając to na uwadze autorzy podjęli próbę opracowania aplikacji softwarowej na urządzenia mobilne, która pomagać będzie pilotom w czynnościach podejścia do lądowania. Opracowane oprogramowanie oparto na sterowniku rozmytym, serwerze oraz aplikacji na urządzenia mobilne. W artykule omówiono operacie na zbiorach rozmytych, które uwzględniono w przygotowanej koncepcji oprogramowania. Ołowiowano również proces modelowania rozmytego z zawartymi regułami. Procedura podzespołów wchodzących w skład sztucznej inteligencji zasymulowano w pakiecie Matlab/Simulink. Ponadto zaprezentowano wyniki z symulacji przeprowadzonych w tym samym oprogramowani. Całość podsumowano wnioskami nasuwającymi z wykonanych testów.

EN

The procedure for landing especially in very difficult conditions is one of the most dangerous flu procedures midst of all plane flights. With this in mind, the authors attempted to develop limitations Software applications for mobile devices that will assist pilots in activities approaches. Developed software based on fuzzy controller, server and mobile applications. The article discusses the operation on fuzzy sets, which are included in the prepared concept of the software. Leaded also modeling of fuzzy set rules. The procedure components included in the artificial intelligence simulated in Matlab / Simulink. In addition, the results of the simulations carried out in the same the software. The whole summarizes the conclusions of the tests performed.

15

Symulator zjawisk dynamicznych w systemie elektroenergetycznym działający w czasie rzeczywistym jako nowoczesne narzędzie do badania blokad kołysaniowych

Smolarczyk A.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2015

|

R. 91, nr 12

249-253

PL

W artykule opisano przyczyny nieprawidłowego działania oraz sposoby badania funkcji blokad kołysaniowych w które wyposażone są zabezpieczenia odległościowe. Zaproponowano badania, jakim powinny podlegać blokady w celu sprawdzenia poprawności ich działania. Przedstawiono propozycje układów testowych, które mogą zostać wykorzystane do badania blokad. Opisano budowę symulatora działającego w czasie rzeczywistym zjawisk, który może zostać wykorzystany do badania blokad kołysaniowych. Pokazano przykładowe wyniki badań przekaźnika elektroenergetycznego wykonane za pomocą symulatora.

EN

The paper describes the causes of malfunction and how to test power swing blocking functions fitted to the distance protections relays’. Tests have been proposed, which should be subject to the power swing blocking functions to validate their operation. The test systems have been proposed that can be used to test the power swing blocking functions. Describes the construction of real time simulator, which can be used to test the power swing blocking functions. Shown are examples of protection relay test results performed using the simulator.

16

Konstruowanie automatów sekwencyjnych w środowisku Matlab Simulink

Szostek K.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2014

|

R. 90, nr 1

179--181

PL

W artykule omówiono algorytmy, pozwalające wyznaczać funkcje logiczne automatów sekwencyjnych. Algorytmy zostały zaimplementowane w programie Matlab. Zaimplementowany algorytm został wykorzystany do wyznaczenia funkcji logicznych przykładowego automatu. Zostały wyznaczone stany wewnętrzne oraz funkcje logiczne automatu. Wyznaczone funkcje logiczne zostały wykorzystane do symulacji pracy automatu w programie Fluidsim.

EN

The article discusses the algorithms that allow, to find, logic functions for finite state machines The algorithms were implemented in MATLAB program. The implemented algorithm was used to determine the internal states and logic functions for finite state machine. Determined logic has been used to simulate of automata in FluidSIM program.

17

Comparison of Current Control Strategies for Four-Leg Shunt Active Power Filter in Matlab-Simulink

Antoniewicz K., Malinowski M.

Przegląd Elektrotechniczny

|

2014

|

R. 90, nr 10

214-220

EN

This paper presents a comparison of three control strategies that were applied in the simulation model of a four-leg Shunt Active Power Filter based on two-level voltage-source converter. The research considered two classical methods and one proposed as an alternative. In the first an instantaneous power theory is used for the references calculation and hysteresis controllers for gates signals generation. The second employs PI controllers and PWM modulation. The third method is Model Predictive Control with a finite control-states set number (FS-MPC). The comparison is based on simulations performed in Matlab-simulink.

PL

W artykule przedstawiono porównanie trzech metod sterowania dwupoziomowym czterogałęziowym aktywnym filtrem mocy. Dwie z metod stanowią rozwiązania klasyczne, natomiast trzecia metoda proponowana jest, jako rozwiązaniem alternatywne. W pierwszej metodzie zastosowano teorię mocy chwilowych oraz regulatory histerezowe; druga metoda bazuje na regulatorach PI oraz modulacji PWM. Trzecia metoda to sterowanie predykcyjne wykorzystujące model o ograniczonej ilości stanów (FS-MPC). Porównanie dokonane zostało na podstawie symulacji w programie Matlab-Simulink.

18

Modelowanie ciała człowieka przy zderzeniach z małymi prędkościami

Buraczewski P., Jackowski J.

Logistyka

|

2014

|

nr 3

915--921

PL

W niniejszym opracowaniu zaprezentowano wyniki próby opracowania prostego modelu ciała człowieka do prowadzenia badań symulacyjnych zderzeń z małymi prędkościami w środowisku MATLAB/Simulink. Przedstawiono model fizyczny będący podstawą do stworzenia modelu matematycznego z zastosowanymi uproszczeniami. Model zweryfikowano poprzez porównanie przebiegów przyspieszeń, prędkości i przemieszczeń poszczególnych części ciała manekina i opracowanego modelu symulacyjnego. Wskazano na zadawalającą wiarygodność modelu odwzorowującego ruchy torsu. Zwrócono jednak uwagę na potrzebę doskonalenia modelu połączenia głowy z torsem oraz połączenia manekina z fotelem (w tym charakterystyk pasów bezpieczeństwa).

EN

This paper presents the results of attempts to develop a simple model of the human body to conduct simulation studies of collisions at low speeds in MATLAB / Simulink. A physical model which is the basis for creating a mathematical model with the applied simplifications is shown. The model was verified by comparison of the acceleration, velocity and displacement of each part of the body of the dummy and the developed simulation model. The paper points out satisfactory accuracy of the model projection of torso movements,. but underlines the need to improve the model of connection of the torso and the head and connection of the dummy and the seat (including the characteristics of seat belts).

19

People counting vision system based on ARM processor programmed using Simulink environment

Marciniak T., Chmielewska A., Dąbrowski A., Malina A.

Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania

|

2014

|

Vol. 55, nr 6

55-59

PL

Artykuł przedstawia analizę i implementację algorytmu do wykrywania i zliczania osób w sekwencji wideo pochodzącej z systemu monitoringu wizyjnego. W pierwszej części artykułu dokonano przeglądu stosowanych metod zliczania osób. Następnie skoncentrowano się na przygotowanym w środowisku MATLAB/Simulink modelu, który umożliwia detekcję i zliczanie osób przechodzących bezpośrednio pod kamerą umieszczoną pionowo w dół przy wejściu do monitorowanego obszaru (np. budynku). Opracowany algorytm uwzględnia kierunek przejścia danej osoby. Powyższy model zaimplementowany został na mikrokomputerze Raspberry Pi z procesorem ARM 1176JZF-S, czyniąc całość systemem autonomicznym.

EN

In this paper an analysis and implementation of the algorithm for detecting and counting people in video surveillance systems is presented. First, we recapitulate methods which can be used for people counting. Next, we concentrate on our MATLAB/Simulink model for detecting people, who are passing under a camera positioned vertically down at the entrance to the monitored area (e.g., a building). The prepared algorithm takes the direction of the transition of a person into account. This model was implemented in the Raspberry Pi microcomputer based on the ARM1176JZF-S processor making the entire system to be autonomous.

20

Modeling water balance of dammed lakes using computer code Matlab-Simulink®

Błażejewski R., Murat-Błażejewska S., Jędrkowiak M.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2014

|

No. 14

5--14

EN

The paper presents a water balance of a flow-through, dammed lake, consisted of the following terms: surface inflow, underground inflow/outflow based on the Dupuit’s equation, precipitation on the lake surface, evaporation from water surface and outflow from the lake at which a damming weir is located. The balance equation was implemented Matlab-Simulink®. Applicability of the model was assessed on the example of the Sławianowskie Lake of surface area 276 ha and mean depth - 6.6 m, Water balances, performed for month time intervals in the hydrological year 2009, showed good agreement for the first three months only. It is concluded that the balancing time interval should be shorter (1 day) to minimize the errors. For calibration purposes, measurements of ground water levels in the vicinity of the lake are also recommended.

PL

Praca przedstawia bilans wodny przepływowego piętrzonego jeziora, uwzględniający dopływ powierzchniowy, dopływ i odpływ podziemny opisany równaniem Dupuita, opad na powierzchnię jeziora, parowanie z powierzchni wody oraz odpływ w przekroju zamkniętym jazem piętrzącym. Z uwagi na nieliniowe związki wymienionych składników bilansu z poziomem wody w jeziorze, do obliczeń wykorzystano program komuterowy Matlab-Simulink®. Przydatność modelu sprawdzono na przykładzie Jeziora Sławianowskiego o powierzchni 276 ha i średniej głębokości - 6,6 m. Jezioro to zostało podzielone na dwa akweny o zróżnicowanej głębokości. Wyniki obliczeń miesięcznych bilansów wodnych dla roku hydrologicznego 2009, wykazały dobrą zgodność z pomiarami jedynie dla trzech pierwszych miesięcy. Stwierdzono, że dla zmniejszenia błędów obliczeniowych należałoby skrócić interwał bilansowania do jednej doby. Kalibracja modelu byłaby łatwiejsza i bardziej adekwatna, gdyby do oszacowania przewodności hydraulicznej przyległych do jeziora gruntów i osadów dennych wykorzystać badania poziomów wody w piezometrach, zlokalizowanych w kilku transektach, prostopadłych do linii brzegowej jeziora.