Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Analysis of the original functional layouts of neo-Gothic sacral architecture in the Lublin Voivodeship

Chęć-Małyszek Agnieszka

Architectus

|

2023

|

Nr 1 (73)

31--39

EN

Historicising architecture in sacral construction was considered insignificant, as it did not have many typical and unique elements. However, it fulfilled a very important function, and despite the passage of time, neo-Gothic religious architecture still communicates it in its form, essence, theoretical principles and the function for which it was created. In this article, neo-Gothic churches in the Lublin Voivodeship are examined, paying special attention to the most prolific creator of this trend, Józef Pius Dziekoński. The aim of the paper is to comparatively analyse Lublin churches from the neo-Gothic period, specifying their purposes, meaning and characteristic features of the functional system. The work presents the historical and ideological context, determining the nature and role of the discussed sacral buildings. The research method applied here consists of a comparative analysis of neo-Gothic religious buildings selected from all religious buildings in the Lublin Voivodeship. The most typical features of individual buildings and their functions have been identified. The research results, presented in descriptive form and figures, have allowed interesting conclusions to be formulated. All the existing neo-Gothic churches in the region represent a new type of buildings, but simultaneously have their own individual style. They serve as Christian churches, satisfying human spiritual, emotional and social needs. Characteristic tall slender towers distinguish these sacred places, as well as being dominant accents in the landscape of the Lublin Voivodeship.

PL

Architektura historyzująca w budownictwie sakralnym była uważana za mało znaczącą, gdyż nie miała wielu charakterystycznych i unikatowych elementów. W istocie pełniła ona bardzo ważną funkcję. Mimo upływu lat wciąż przemawia swoją formą, esencją i programem. W niniejszym artykule analizie poddano neogotyckie kościoły na terenie województwa lubelskiego, zwracając szczególną uwagę na dzieła najpłodniejszego twórcy tego nurtu – Józefa Piusa Dziekońskiego. Celem pracy było porównanie lubelskich kościołów z okresu neogotyku, określenie ich funkcji, znaczenia i charakterystycznych cech układu funkcjonalnego. Zaprezentowano kontekst historyczny oraz ideowy determinujący charakter oraz rolę omawianych budowli sakralnych. W trakcie badań analizie porównawczej poddano neogotyckie budynki sakralne wybrane spośród wszystkich obiektów sakralnych na terenie województwa lubelskiego. Wyodrębniono najbardziej charakterystyczne cechy poszczególnych budynków oraz ich funkcje. Wyniki zestawiono w formie opisowej i wykresów. Pozwalają one na stwierdzenie, że wszystkie istniejące neogotyckie kościoły w regionie stanowią nowy typ obiektów z zachowaniem własnego indywidualnego stylu. Pełnią one funkcję chrześcijańskich świątyń, które zaspokajają ludzkie potrzeby duchowe, emocjonalne i społeczne. Charakterystyczne wysokie smukłe wieże nadają tożsamość tym świętym miejscom oraz stanowią dominanty widokowe w krajobrazie województwa lubelskiego.

2

Społeczno-polityczne aspekty migracji Ukraińców do województwa lubelskiego na przykładzie wybranych lat XXI wieku

Wawryniuk Andrzej

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2020

|

R. 10, Nr 17

167--188

PL

W artykule omówione zostały problemy związane z tworzeniem się granicy wschodniej Rzeczypospolitej po II wojnie światowej z uwzględnieniem podstaw prawnych po 1991 r. Główny aspekt artykułu dotyczy jednak migracji Ukraińców w latach 2016-2019. Przedstawione dane dotyczą migracji ukraińskiej do Polski – jej wielkości, ruchu granicznego, przede wszystkim przez przejścia zlokalizowane w woj. lubelskim. Zaprezentowano dane statystyczne dotyczące zezwoleń na pracę ze szczególnym uwzględnieniem regionu lubelskiego. W artykule uwzględniono dane dotyczące nadawania Ukraińcom polskiego obywatelstwa, a także liczby przestępstw i wykroczeń popełnianych z udziałem naszych wschodnich sąsiadów (z podaniem liczby osadzonych w zakładach karnych oraz w aresztach). W publikacji podano również informacje dotyczące młodzieży z Ukrainy studiującej w województwie lubelskim.

EN

The article discusses some problems associated with the establishment of the eastern border of the Republic of Poland after World War II, and its legal fundamentals after 1991. However, the main aspect of the article is the migration of Ukrainians in 2016-2019, that is the period in which the Ukrainian migration to Poland is discusses, showing its size and border traffic through the crossings located in the Lublin Voivodeship. Statistical data on work permit are also presented, with a particular focus on the Lublin Region. Furthermore, the article shows the number of Polish citizenships granted to Ukrainians as well as the number of offences and crimes committed by our eastern neighbours. It also shows the number of prisoners in penitentiaries and detention centres as well as the number of Ukrainian students, studying in the Lublin Region.

3

Sources and methods of reconstruction of postal roads in the second half of the 18th century on the example of the former Lublin Voivodeship

Zawadzki M.

Polish Cartographical Review

|

2018

|

Vol. 50, No. 4

233--242

EN

The subject of the article is reconstructing the routes of postal roads within the borders of the Lublin Voivodeship in the second half of the 18th century. The author has attempted to reconstruct the routes of postal roads, using the retrogression method and a cartographic research method with the use of GIS tools. For this purpose, manuscript cartographic and descriptive sources from the late 18th and 19th centuries were used. Cartographic material from the end of the 18th century in connection with descriptive sources constituted the basis for determining the existence of a postal connection. However, maps from the beginning of the 19th century constituted the basis for the reconstruction of the routes of postal roads. The obtained results allowed for the determination of the role of the Lublin Voivodeship in the old Polish communication system. The research has made us aware of the need for further in-depth work on communication in the pre-partition era (before 1795).

4

Film i turystyka filmowa a krajobraz

Bernat S.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2016

|

nr 34

85--101

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań, których celem była identyfikacja miejsc, wykorzystywanych jako plenery filmowe oraz rozpoznanie cech i elementów krajobrazu wpływających na jego atrakcyjność dla produkcji filmowych i turystyki filmowej. W pierwszej części artykułu zarysowano rozwój turystyki filmowej na świecie i w Polsce, a następnie scharakteryzowano rolę krajobrazu w filmach. Po zaprezentowaniu kontekstu podjętej problematyki, w drugiej części artykułu omówiono atrakcyjność krajobrazową województwa lubelskiego dla realizacji filmowych i turystyki filmowej, a następnie przedstawiono wyniki badań sondażowych przeprowadzonych wśród studentów UMCS w Lublinie. Badania wykazały, że województwo lubelskie posiada ukryty potencjał związany z inspiracjami krajobrazowymi w sztuce filmowej. Choć najczęściej wykorzystywanymi przez „filmowców” plenerami filmowymi są krajobrazy kulturowe małomiasteczkowe i wielkomiejskie o zachowanej zabudowie historycznej (m.in. Lublin, Kazimierz Dolny, Zamość), to atrakcyjność pozostałych typów krajobrazów jest równie duża.

EN

In the paper are presented results of the research which the basic objective was to identify spots that are used as open-air locations in films. The next aim is to recognize those features and components of landscape which determine its attraction for film productions and film tourism. In the first part of the paper, an outline of development of film tourism in Poland and in the world is presented as well as significance of landscape for film scenes. After a short introduction on the issues examined, in the second part of the article, landscape appeal for film productions and film tourism in the Lublin region is described. Then, results of the survey, conducted among the students of MCSU in Lublin, are presented. As the researches reveal, the Lublin region can be characterized by hidden potential connected with landscape inspirations for the film art. Cultural landscapes of small towns as well as those of big cities, which possess well-preserved historical buildings (among others: Lublin, Kazimierz Dolny, Zamość), belong to the most popular and the most frequently used by filmmaker open-air locations in different film productions. But, it should be stressed that other types of landscapes are also of great attraction and arouse interest among films producers.

5

Fundusze unijne szansą na poprawę funkcjonowania publicznej opieki zdrowotnej

Cholewa-Wiktor M

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2014

|

z. 73

85--95

PL

W artykule przedstawiono zakres wykorzystania przez zakłady opieki zdrowotnej środków unijnych w latach 2007-2013 w województwie lubelskim. Przeanalizowano wykorzystanie tych środków pod względem rodzaju beneficjenta, korzystającego z dofinansowania dla służby zdrowia oraz kategorii projektów, jakie zostały zrealizowane na podstawie funduszy w danej perspektywie. Zestawiono także wartości dofinansowania z Unii Europejskiej oraz przedstawiono główne założenia najbliższej perspektywy finansowania.

EN

In the article the range of the European Union funds used by health care facilities in the Lublin Voivodeship from 2007 to 2013 was presented. The analysis of the use of these funds was prepared according to the type of a beneficiary that takes advantage from EU funding for health care and the category of projects that were accomplished due to EU co- financing in a given perspective. The values of the EU funding were summarized and the main ideas of the future financing perspective were presented.

6

Patroni kapliczek przydrożnych z obszaru Lubelszczyzny

Tymochowicz M.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2013

|

nr 21

141--150

PL

W prezentowanym tekście przedstawieni zostali najbardziej popularni święci patroni, którzy umieszczani byli i nadal są w kapliczkach wiejskich na obszarze województwa lubelskiego. Przeprowadzona kwerenda pokazała, jacy święci cieszyli się większym powodzeniem w danym subregionie i z czego to wynikało. Ukazane zostały także zmienności form eksponowania patronactwa. Przebiegały one od rzeźb drewnianych tych tradycyjnych, przez obrazy zwane oleodrukami, aż po obecnie często umieszczane gipsowe figury i wreszcie ponowne pojawienie się rzeźb, ale już współczesnych w stylu ludowym. Zmiany tych form przedstawień wiążą się także ze zwiększeniem liczby umieszczanych we wnętrzu przedmiotów kultu. Są to zarówno figury, jak i obrazy oraz różne przedmioty ozdobne, pełniące funkcję dekoracyjną.

EN

This paper presents the most popular patron saints that were placed and are still in the rural chapels in the Lublin Voivodeship. Conducted research demonstrated what kind of saints were the most popular in this subregion and what reasons were for this. The forms changeability of the patronage exhibition were shown. They proceeded from the traditional wooden carvings, then paintings called chromolithographs and plaster statues, which are now often placed, and finally re-emergence of sculptures, but in the style of the contemporary folk. The changes of these representations forms are also associated with an increase in the number of cult objects placed inside. These are figures, icons, and various ornamental objects that perform a decorative function. Only peoples attitude remains unchangeable towards such objects, which are treated not only as a place of worship, a sacred space, but they also remind them past events or personal experience.

7

Waloryzacja udokumentowanych, niezagospodarowanych złóż kopalin skalnych województwa lubelskiego

Kawulak M., Nieć M., Salamon E.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2013

|

R. 54, nr 2

30--38

PL

Przeprowadzono waloryzację niezagospodarowanych złóż województwa lubelskiego na podstawie rankingu ich walorów geologiczno-surowcowych (wielkości zasobów i jakości kopaliny), górniczej atrakcyjności, ograniczeń możliwości ich wykorzystania przez wymagania ochrony środowiska i ograniczeń dostępności przez zabudowę terenu. Każde złoże jest opisane za pomocą czterech symboli, które reprezentują ocenę złoża na podstawie tych kryteriów w skali trój- lub czterostopniowej (N, W, Z, X). Na terenie województwa znajduje się 640 udokumentowanych, nie eksploatowanych złóż kopalin skalnych. Ze względu na walory surowcowe 8 złóż margli, kredy piszącej, opok dla przemysłu cementowego zaliczono do klasy N i 24 złóż blocznych wapieni, piasków kwarcowych szklarskich, piasków i żwirów i kopalin ilastych ceramiki budowlanej do klasy W. Mają one znaczenie ponadlokalne. Pozostałych 608 złóż reprezentuje klasę Z tylko o znaczeniu lokalnym. Złoża o najwyższych wysokich walorach surowcowych, których możliwość zagospodarowania nie jest wykluczona przez zabudowę terenu i nie jest krępowana przez wymagania ochrony środowiska powinny być chronione jako potencjalna baza surowców o znaczeniu ponadlokalnym. Warunek ten spełnia tylko 5 złóż klasy W, a zatem łącznie tylko 0,8 % udokumentowanych niezagospodarowanych złóż w granicach województwa. Możliwość zagospodarowania złóż kopalin węglanowych do produkcji cementu (klasy N), jest bardzo ograniczana przez wymagania ochrony środowiska i praktycznie je uniemożliwia, co stanowi poważną barierę dla funkcjonowania i rozwoju przemysłu cementowego w tym regionie.

EN

In Lublin Voivodship there exist 640 deposits of industrial rocks, explored but not exploited. Their ranking was proposed according to 4 groups of criteria: resources and rock quality, mining conditions, environmental restraints for exploitation, and accessibility limited by residential building. The deposit rank is described by letters: N the highest, W -high, Z ordinary, X excluding, separately in each group of criteria and represented by the symbol composed of four letters. The resources and rock quality of 8 deposits of marls and chalk for cement industry has N rank. 24 deposits of dimension limestones, quartz sands, sands and gravel (natural aggregate) and brick clay were classified as W rank of their resources and quality. The deposits of both rank has regional value. The remaining 608 deposits of small resources and low rock quality may be the source of mineral commodities for local use. The deposits of high value, 5 of W rank, which mining is not restrained by environment protection exigencies should be protected for future utilization. The exploitation of deposits of marls and chalk of highest rank N is extremely restrained by environment protection, therefore the possibility of future development of cement industry in this region is very limited.

8

Wsie zanikające w województwie lubelskim

Wesołowska M.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2012

|

nr 16

229--240

PL

Województwo lubelskie wykazuje wiele cech charakterystycznych dla obszarów depresji. Duża część wspomnianego regionu określana jest mianem demograficznego obszaru problemowego. Depopulacja jest jednym z pierwszych symptomów depresji, a jej konsekwencje są trudne do usunięcia. Wynikiem wyludniania się terenów wiejskich badanego obszaru są między innymi przemiany w jego sieci osadniczej. Obserwuje się trwałe zmiany krajobrazowe (można mówić o tradycyjnych krajobrazach ginących). Wraz z nimi zanikają wartości, które te krajobrazy reprezentują. Na podstawie danych statystycznych oraz badań terenowych autorka przedstawia zjawisko wyludniania się wsi województwa lubelskiego po roku 1950. Dla poszczególnych jednostek ustaliła tempo spadku liczby ludności. W zależności od charakteru obszaru na którym dana wieś się znajduje, na wybranych przykładach, zaprezentowała zmiany w krajobrazie związane z zanikaniem.

EN

Lublin Voivodship exhibits many characteristics of the areas of depression. A large part of that region is called the demographic problem area. Depopulation is one of the first symptoms of depression and its consequences are difficult to remove. The result of depopulation of rural area under consideration are, inter alia, changes in the settlement network. There has been permanently changing landscapes (one can speak of endangered traditional landscapes). Disappear along with them the values that represent the landscapes. On the basis of statistical data and field research the author presents the phenomenon of depopulation Lublin province after 1950. For individuals determined the rate of decline in population. Depending on the nature of the area in which the village is located, the selected examples, presented changes to the landscape associated with atrophy.

9

Kierunki zmian w gospodarowaniu na trwałych użytkach zielonych Lubelszczyzny w aspekcie zmian pogłowia zwierząt w latach 1980-2006

Harkot W., Lipińska H.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2008

|

T. 8, z. 2a

33-43

PL

W opracowaniu przeprowadzono analizę aktualnych uwarunkowań gospodarowania na trwałych użytkach zielonych w województwie lubelskim w związku z wdrażaniem "Krajowego programu rolnośrodowiskowego", wspierającego rozwój obszarów wiejskich. Podjęto próbę oceny wykorzystania trwałych użytków zielonych (TUZ) w produkcji paszy i ochronie środowiska. Przedstawiono zmiany ogólnej powierzchni TUZ oraz ich udziału w powierzchni użytków rolnych (UR) w województwie lubelskim w okresie 1980-2006. Przeprowadzono analizę wpływu zmian w pogłowiu zwierząt (bydło, owce, konie), a także różnych systemów dopłat bezpośrednich dla rolników do użytkowania łąk i pastwisk, co zostało wprowadzone po przystąpieniu Polski do UE. Zwrócono uwagę na zainteresowanie rolników dopłatami do TUZ w ramach pakietów rolnośrodowiskowych P01 i P02. Wykazano, że procentowy udział TUZ w strukturze UR w północnej części województwa lubelskiego jest większy niż w południowej. Są one użytkowane głównie kośnie. Najwięcej pastwisk występuje w powiatach kraśnickim i lubelskim (odpowiednio 34,4 i 30,6% ogólnej powierzchni TUZ). W wyniku restrukturyzacji polskiego rolnictwa sukcesywnie zmniejszało się pogłowie zwierząt. W 2006 r. było ono mniejsze niż w 1980 r. - bydła ponad dwukrotnie, owiec prawie piętnastokrotnie, a koni sześćdziesięciokrotnie. Od 2003 r. zwiększa się powierzchnia łąk i pastwisk niewykorzystanych gospodarczo. Dotyczy to zwłaszcza trzeciego odrostu, który nie jest zbierany na ok. 50% powierzchni użytków zielonych. W latach 2004-2006 województwo lubelskie wyróżniało się korzystnie na tle Polski zarówno liczbą składanych wniosków, jak i udziałem użytków zielonych, objętych dotacjami rolnośrodowiskowymi.

EN

This study was aimed at evaluating current conditions of grassland management in the Lublin Voivodship due to implementation of the "National Agro-environmental Programme" that supports the development of rural areas. The attempts were also undertaken to estimate the utilization of grasslands for fodder production and environmental protection. Changes of the total area of grasslands and their share in agricultural lands in the Lublin region between 1980 and 2006 are presented. The effect of changes in animal (cattle, sheep, and horses) stock and of various types of subsidies for farmers after Polish accession to EU was also analysed. The farmers' interest in subsiding grasslands within agro-environmental packages P01 (Maintenance of extensive meadows) and P02 (Maintenance of extensive pastures) was noted. The percentage of grasslands in agricultural lands in northern part of the Lublin Voivodship was greater than in the southern. They are mainly mown grasslands. Most pastures occur in Kraśnik and Lublin communes (34.4% and 30.6% of the total grasslands area, respectively). As a result of restructuring Polish agriculture, the animal stock continuously decreased being 2 times lower (cattle), 15 times lower (sheep), and 60 times lower (horses) in 2006 than in 1980. Since 2003, the area of unused meadows and pastures has increased. This is particularly true for the third cut that has not been harvested on about 50% of grassland area. In 2004-2006, Lublin Voivodship stood out from remaining parts of Poland in both the number of applications and the percentage of grasslands subsided by agro-environmental programmes.

10

Parki kulturowe w województwie lubelskim

Kałamucka W.

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2008

|

nr 10

310--318