W artykule przedstawiono rozwój architektonicznych innowacji oświetleniowych wywodzących się z technologii LED. Pierwsza jego część syntetycznie przybliża historię elektrycznych źródeł światła i zakres ich zastosowania. W następnej kolejności przeprowadzono studium dwóch przypadków: niemiecko-włoskiego oraz chińskiego, w których zastosowano przełomowe rozwiązania technologiczno-materiałowe. Pierwszy z przykładów – Led Wallpaper koncentruje się na zagadnieniach związanych z wykonawstwem i wykańczaniem ścian wewnętrznych zintegrowanych ze źródłami światła, a drugi – GreenPix przybliża możliwości zastosowania wielkoskalowych rozwiązań oświetleniowych przy budowie szklanych fasad. Wnioski zaprezentowane w artykule mogą znaleźć zastosowanie w projektowaniu architektonicznym, jak również w dyscyplinach pokrewnych, ogniskujących uwagę na zagadnieniu iluminacji zintegrowanych ze strukturą budynku.
EN
The article describes the development of architectural lighting innovations derived from LED technology. The first part synthetically presents the history. Next, studies of two cases are conducted: German-Italian and Chinese, in which breakthrough technological and material solutions were used. The first example – Led Wallpaper focuses on issues related to the building and finishing of internal walls integrated with light sources, while the second – GreenPix presents the possibilities of using large-scale lighting solutions in the construction of glass facades. The conclusions presented in the article can be used in architectural design as well as in related disciplines focusing on the issue of illumination integrated with the building structure.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono, przykłady tub LED, których konstrukcja umożliwia zamianę świetlówek liniowych w obecnie stosowanych oprawach świetlówkowych. Inspiracją do przedstawienia tematyki związanej z zastosowaniem tub LED jako zamienników świetlówek liniowych są zmiany prawne. W związku z wymaganiami zawartymi w nowelizacji dyrektywy RoHS z 2022 r. od dnia 25.08.2023 r. nie będzie możliwe wprowadzanie świetlówek liniowych T8 i T5 na terytorium UE. Użytkownicy opraw świetlówkowych w najbliższym czasie nie będą mogli kupić świetlówek liniowych na wymianę w stosowanych oprawach oświetleniowych. W związku z tym pozostają alternatywne źródła światła, tuby LED stanowiące zamienniki świetlówek liniowych. W artykule opisane są techniczne możliwości zamiany świetlówek liniowych na tuby LED. Szczególną uwagę zwraca się na odpowiedni dobór tuby LED pod względem stosowanego zasilania świetlówek liniowych w oprawach oświetleniowych. Przedstawione są pomiary podstawowych parametrów elektrycznych i świetlnych wybranych tub LED, w odniesieniu do ich deklarowanych wartości.
EN
The article presents examples of construction LED tubes, which allows the replacement of linear fluorescent lamps in currently used in luminaires for linear fluorescent lamps. The inspiration to present the topic related to the use of LED tubes as replacements for linear fluorescent lamps are legal changes. Due to the requirements contained in the amendment to the RoHS Directive of 2022, from August 25, 2023, it will not be possible to sale linear fluorescent lamps T8 and T5 in the territory of the EU. Users of luminaires for linear fluorescent lamps will not be able to buy these lamps for replacement in the luminaires used in the near future. Therefore, there are alternative light sources, LED tubes that are substitutes for linear fluorescent lamps. The article describes the technical possibilities of replacing linear fluorescent lamps to the LED tubes. Particular attention is paid to the appropriate selection of the LED tube in terms of the power supply circuit used in luminaires for linear fluorescent lamps. Measurements of the basic electrical and light parameters of selected LED tubes are presented, in relation to their declared values.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
In this research paper, solar energy and LED technologies as a street lighting demand side management SLDSM option are carried out. The economic feasibility of using solar energy in street lighting system SLS and the comparison between conventional high pressure sodium HPS and proposed LED technologies was discussed. The village of Brabra in M'sila, Algeria located at 35.39o N and 04. 54o E with 120 lamps was selected as a case study. HOMER software is used for system feasibility analysis over the project lifetime based on the economic and technical evaluation criteria such as total net present cost TNPC, COE and energy bill cost. From the results, LED technology and on-site solar photovoltaic generation were viewed as a DSM tool in the public street lighting sector. SLS based PV-LED reduce annual energy consumption, installation system and annual electricity bill costs, in addition to their economic and ecological nature.
PL
W artykule zaprezentowano system zarządzania oświetleniem ulicznym z wykorzystaniem lamp LED wykorzystujący źródła fotowoltaiczne na przykładzie miasta Brabra w Algerii. .. Porównan ten z system z tradycyjnie stosowanym systemem wykorzystującym sodowe HPS.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
This work shows transmission parameters of specific power line, which is control cable used for supplying a railway sign. Two transmission parameters are considered, namely: attenuation and characteristic impedance, these two secondary parameters are calculated from primary parameters i.e. R, L and C. Primary parameters and their components were calculated if they depended on the frequency or were taken from producers notes. Analysis was done for the frequency in range from 50 kHz up to 100 kHz. Two types of cables were analysed, as extreme cases, first with the 1 mm2 solid conductors cable and second with the 1.5 mm2 19 strands conductors. Knowing the PLC modem transmission parameters together with the transmission parameters of the railway sign power line it is possible to calculate the capabilities of the communication system e. g. distance or maximum bit rate.
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono wybrane problemy i wyzwania związane z wykorzystaniem technologii LED w sygnalizatorze kolejowym. Autorzy skupili się na wybranych zagadnieniach związanych pośrednio lub bezpośrednio z bezpieczeństwem, najważniejszych – według subiektywnej oceny autorów. Nieomówione zagadnienia związane z technologią mogą być tematem odrębnej publikacji. Istniejące podejście dedykowane sygnalizatorom żarowym jest niedostosowane do właściwości technologii LED, tak więc temat zapewnienia widoczności i rozpoznawalności wskazań należy ponownie poddać rozważaniom. Według autorów należy rozważyć zasadność stosowania technologii w sygnalizatorach. W przypadku pozytywnego wyniku, stosowanie sygnalizatorów LED-owych, powinno zostać poprzedzone opracowaniem wymagań, jakie powinien spełniać sygnalizator kolejowy, zaś wymagania te w zakresie osiąganych parametrów fotometrycznych należy wyznaczyć na podstawie badań. W artykule przedstawiono wnioski płynące z analizy informacji dotyczących technologii LED oraz doświadczeń zagranicznych zarządców infrastruktury, wykorzystujących sygnalizatory LED-owe. Przedstawiono również informacje związane z różnorodnością komponentów, które przy zastosowaniu ich odpowiedniej kombinacji, mogą umożliwić uzyskanie sygnału świetlnego o charakterystyce dopasowanej do potrzeb kolei. Różnice występujące pomiędzy technologią LED a technologią żarową stwarzają potrzebę weryfikacji istniejących wymagań dla źródeł światła w sygnalizatorach kolejowych. Weryfikację należy przeprowadzić w oparciu o badania fotometryczne. Badania takie powinny być zaplanowane pod kątem technicznym jak również organizacyjno-prawnym. Wykorzystanie wymagań opracowanych dla sygnalizatorów żarowych dla technologii LED jest możliwe, lecz niedostosowane do specyfiki technologii LED i może generować zagrożenia z punktu widzenia eksploatacji sygnalizatorów.
EN
The article contains selected problems and challenges related to use of LED technology for railway signaling. Authors have focused on selected aspects connected indirectly or directly with safety, the most important – in authors’ subjective opinion. Not concerned aspects connected with the technology can be a subject of another publication. An existing procedures dedicated to signal with conventional bulbs are not proper for properties of LED technology. The parameters of visibility as well as recognition should be again taken into consideration. According to the authors, grounds of using this technology in a railway signal should be consider. In case of positive result mass use of the LED signaling should be preceded by development of the requirements for railway signals and theses requirements in the scope of photometric parameters should be determined on the base of the tests. The conclusions coming from analysis of the LED technology as well as practical experience of the European infrastructure managers are depicted in the article. The variety of the components necessary for formulation the stream of the light proper for railway signals are presented as well. The differences between LED technology and conventional bulbs create need of the verification of the existing requirements for the source of light implemented for railway signaling. Verification should be conducted on the base of photometric tests. Such test should be well defined from the technical point of view as well as from the organizational and legal point of view. According to the authors the universal combination of components for the source of light should be evaluated. The requirements defined for railway signals with conventional bulbs can be used for LED technology but this usage will not be suitable for LED technology and can generate some dangers from exploitation point of view.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Charakteryzują się coraz dłuższą żywotnością, wyższą – niż inne źródła światła – skutecznością świetlną, wysoką odpornością na prace w trudnych warunkach (niskie temperatury, wibracje). Nie trzeba wiele, aby stwierdzić, że technologia LED jest coraz bardziej popularna w aplikacjach do stref zagrożonych wybuchem, czyli wszędzie tam, gdzie wymiana źródła światła jest kłopotliwa i kosztowna, a należyte oświetlenie jest wymogiem koniecznym, decydującym często o życiu i bezpieczeństwie osób tam pracujących.
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W obiektach przemysłowych, jak hale produkcyjne, rola oświetlenia jest szczególnie ważna dla zapewnienia właściwych warunków pracy wzrokowej. W dużych halach, gdzie występują znacznej wielkości powierzchnie przeszklone w celu wykorzystania światła naturalnego, pojawia się problem współpracy oświetlenia sztucznego i dziennego, objawiający się nierównomiernym rozkładem izoluksów w strefach przyokiennych. W artykule przedstawiono praktyczną realizację adaptacyjnego systemu oświetlenia z wykorzystaniem lamp w technologii LED oraz systemu DALI (Digital Addressable Lighting Interface) na przykładzie hali produkcyjnej oraz analizę korzyści wynikających z przedstawionego rozwiązania. Jest to system przeznaczony do dynamicznego sterowania oświetleniem w obiektach przemysłowych, biurowych i innych, w których konieczna jest regulacja poziomu natężenia oświetlenia w zależności od warunków oświetlenia dziennego, czy też wyodrębnienie wśród lamp różnych stref użytkowych. W prezentowanym przykładzie modernizacji instalacji oświetleniowej zastąpiono 720 lamp rtęciowych przez 192 lampy typu LED. Spowodowało to poprawę warunków oświetleniowych oraz ograniczenie zużycia energii pobieranej przez źródła światła. Uzyskano możliwość wyrównania rozkładu natężenia oświetlenia w strefach przyokiennych. Przedstawiony w artykule adaptacyjny system sterowania oświetleniem wykorzystujący wydajne oprawy w technologii LED oraz dostosowujący poziom natężenia oświetlenia do warunków oświetlenia dziennego jest nowoczesnym rozwiązaniem, które pozwala na znaczne ograniczenie zużycia energii, a przez to zmniejszenie kosztów eksploatacji instalacji oświetleniowej, co jest istotne w obiektach przemysłowych, ze względu na ilość pracujących opraw.
EN
In industrial building objects, for example production halls, magazines, a role of the lighting is particularly important to provide appropriate visual work conditions. In large halls, where occur big window surfaces for optimal utilization of natural light, there appears a problem of artificial light and daylight cooperation, which causes irregular distribution of illuminance near windows. In this paper there is shown a practical implementation of adaptive lighting system, based on LED technology and DALI system. The example bases on production hall. An analysis of presented application advantages was processed. The discussed system is designed for dynamic lighting control in industrial or office objects, where is needed illuminance regulation according to daylight conditions or division lighting system for some specified areas. In presented object during modernization 720 mercury lamps was replaced by 192 LED luminaires. It caused an improvement of lighting conditions and reduction of energy consumption of light sources. The adaptive lighting system shown in this paper, which uses high efficient LED luminaires and adjusting illuminance level for daylight conditions is a modern solution. It allows for significant energy consumption reduction, hence utilization costs decrease of illuminating installation, which is really important in industrial objects, in view of amount of used luminaires.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The article presents the results of energy efficiency tests conducted in the lobby of the JET OFFICE building located in Poznań on the basis of the PN-EN 15193 standard. The basic factors on the basis of which the energy efficiency analysis of the lighting was performed were characterized and specific calculations were presented.
PL
W artykule przedstawiono wyniki badań efektywności energetycznej lobby budynku biurowego JET OFFICE znajdującego się w Poznaniu, w oparciu o normę PN-EN 15193. Scharakteryzowano podstawowe współczynniki, na podstawie, których przeprowadzono analizę wydajności energetycznej oświetlenia oraz przedstawiono konkretne obliczenia.
W związku z rozporządzeniem Komisji Europejskiej o wymianie mało efektywnych energetycznie źródeł światła na źródła energooszczędne oraz z gwałtownym rozwojem źródeł LED, źródła te stają się jedną z głównych technologii stosowanych do oświetlenia. W sprzedaży szczególnie dużo jest rozwiązań opartych na technologii LED, które stanowią zamienniki klasycznych żarówek. W artykule przedstawiono wyniki badań podstawowych parametrów świetlnych półprzewodnikowych zamienników żarówek klasycznych. Do badań wybrano lampy LED o różnych mocach. Następnie zostały wykonane pomiary strumienia świetlnego, temperatury barwowej oraz współczynnika oddawania barw, przy różnej wartości temperatury radiatora, która wpływa na podstawowe parametry świetlne źródeł LED. Otrzymane wyniki pomiarów, zostały porównane z parametrami deklarowanymi przez producentów.
EN
In connection with the Regulation of the European Commission about the replacement of little energy efficient light sources with energy-efficient sources and with the rapid development of the LED sources, these sources are becoming one of the main technologies used for lighting. There are sold especially many solutions based on the LED technology, which constitute the replacements of classic light bulbs. The article presents the test results of the basic light parameters of semiconductors of the classic light bulbs replacements. For studies there have been selected LED lamps of various power. Then there were taken measurements of the luminous flux, colour temperature and colour rendering index, at different values of the heat sink temperature, which affects the basic light parameters of the LED sources. The obtained measurements results have been compared with the rated parameters, declared by the manufacturers.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Obecnie w krajach członkowskich Unii Europejskiej dąży się do ograniczenia zużycia energii na potrzeby oświetlenia wbudowanego w budynkach użyteczności publicznej. Świadczą o tym wprowadzane regulacje prawne i uzupełniające je normy przedmiotowe. W artykule dokonano analizy aktów prawnych związanych z efektywnym projektowaniem oświetlenia wbudowanego oraz zawartych w nich wymagań jakościowych i ilościowych dotyczących oświetlenia wbudowanego w budynkach użyteczności publicznej – w szczególności biurowych. Do podstawowych parametrów otoczenia świetlnego uwzględniających światło sztuczne i światło dzienne zalicza się: rozkład luminancji i natężenia oświetlenia, kierunkowość światła oraz oświetlenia w przestrzeni wnętrza, zmienność światła (poziomy i barwa światła), oddawanie barw i wygląd barwy światła czy olśnienie. Wskazano wymagania odnoszące się do pomieszczeń biurowych, wprowadzone przez normę PN-EN 12464:2012 [1]. Podano także wymagania energetyczne oświetlenia miejsc pracy w budynkach użyteczności publicznej w odniesieniu do pomieszczeń biurowych na podstawie normy PN-EN 15193:2010 [2] oraz przepisów technicznobudowlanych. Wymagania te dotyczą: maksymalnej wartość mocy jednostkowej oświetlenia w zależności od klas kryterium oświetlenia, maksymalnej wartości wskaźnika ΔEPL czy kryteriów projektowania oświetlenia w pomieszczeniach biurowych. Zaprezentowano także wyniki otrzymane z symulacji oświetlenia przy zastosowaniu oprawa z źródłami jarzeniowymi i LEDowymi oraz obliczono na ich podstawie parametry charakterystyki energetycznej. W posumowaniu porównano obliczone roczne zapotrzebowanie na energię na potrzeby oświetlenia wbudowanego ΔEPL z granicznymi wartościami określonymi w przepisach.
EN
Currently the member states of the European Union seek to reduce energy consumption for lighting purposes incorporated in public buildings testify to the regulations introduced. The article analyzes the legal acts linked with effective lighting design built- in utilities and published quantitative and qualitative requirements relating to the built-in lighting in public buildings. The basic parameters that are taken into account ambient light, artificial light and daylight are as follow: luminance distribution, illumination, directionality of light, lighting in the interior space, variability of light (light levels and color), color rendering and color appearance of the light or glare. The article presents some analysis of build-in light system of office space done in according with the standard PN -EN 12464:2012 [1]. There is also presented a lists of the energy requirements of workplace lighting in public buildings on the example of office space on the basis of the building regulations and the standard PN-EN 15193:2010 [2]. These requirements relate to: the maximum value of the power unit lighting, depending on the class criterion lighting; maximum values of ΔEPL or lighting design criteria in offices. It also contains the results obtained from the simulation using lighting luminaries with fluorescent and LED sources, and calculated on the basis of their energy performance parameters. In the summary compared the calculated annual energy demand for lighting purposes the built-in ΔEPL with the required values by the rules.
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Oświetlenie drogowe jest jednym z ważniejszych czynników bezpieczeństwa ruchu i bezpieczeństwa publicznego. Obecnie zdecydowaną większość oświetlenia drogowego stanowią oprawy z wyładowczymi źródłami światła. Gwałtowny rozwój energooszczędnej technologii LED, jak również dyrektywy unijne o wymianie mało wydajnych źródeł na źródła energooszczędne, spowodowały, że coraz częściej oprawy w technologii LED stosowane są również do oświetlenia drogowego. Oprawy LED posiadają wiele zalet m.in. wysoka skuteczność świetlna, długa żywotność często przekraczająca 50 000 godzin, odporność na wstrząsy mechaniczne czy duża energooszczędność, pozwalająca na uzyskanie do 80% oszczędności w zużyciu energii elektrycznej, w porównaniu do tradycyjnych źródeł światła wytwarzających przybliżoną wartość strumienia świetlnego. Dodatkowo diody LED są źródłami niskonapięciowymi, dzięki czemu do ich zasilania mogą być użyte źródła, które pozyskują energię z odnawialnych źródeł. Połączenie energii uzyskanej z turbiny wiatrowej i panelu fotowoltaicznego do zasilania opraw drogowych nosi nazwę hybrydowego systemu oświetlenia. Systemy takie, zasilane z energii wiatru i energii słonecznej, mogą być autonomicznymi systemami oświetlenia drogowego. Rozwiązania takie są szczególnie przydatne w miejscach, gdzie nie ma infrastruktury elektroenergetycznej i nie ma możliwości zasilania z sieci elektrycznej. W artykule przedstawiono budowę oraz zasadę działania hybrydowego systemu oświetlenia drogowego. Szczegółowo omówiono wraz z przykładowymi parametrami, elementy wchodzące w skład takiego systemu. Przedstawiono możliwość wykorzystania wymienionych systemów w warunkach klimatycznych Polski, jak również opisano aspekt optymalnego doboru poszczególnych elementów, gwarantujących prawidłowe działanie systemu hybrydowego. Szacuje się, że w ciągu następnych kilkunastu lat, wraz z sukcesywnym rozwojem technologii LED oraz systemów odnawialnych źródeł energii, systemy hybrydowe staną się w jeszcze większym stopniu konkurencyjnym i alternatywnym rozwiązaniem dla tradycyjnych opraw drogowych.
EN
Road lighting is one of the most important factors of traffic safety and public safety. Currently, the vast majority of road lighting are the framings with discharge light sources. The rapid development of energy-efficient LED technology, as well as EU directives on the replacement of inefficient sources with energy-efficient sources that more and more often the framings in LED technology are also used for the road lighting. LED framings have many advantages, among others, the high luminous efficiency, long life often exceeding 50 000 hours, resistance to mechanical vibration or high energy efficiency, which allows to obtain up to 80% of savings in electricity consumption, compared to traditional light sources producing the approximate value of the luminous flux. In addition, LEDs are low-voltage sources, so to power them we can use sources, which obtain energy from renewable sources. The combination of energy obtained from a wind turbine and photovoltaic panel to power road framings is called the hybrid lighting system. Such system, powered by wind energy and solar energy, can be the autonomous systems of road lighting. Such solutions are especially useful in places, where there is no electricity infrastructure and there is no possibility of powering from the mains. The article presents the construction and principle of operation of the hybrid system of road lighting. There are in detail discussed the elements comprising such system, with the examples of parameters. There is presented the possibility of using the mentioned systems in climatic conditions of Poland, as well as there is described the aspect of the optimal selection of particular elements, guaranteeing the proper operation of the hybrid system. It is estimated that over several next years, with the gradual development of LED technology and systems of renewable energy sources, hybrid systems will become an even more competitive and alternative solution for traditional road framings.
Wzrastająca popularność wykorzystania technologii LED w oznakowaniu dróg skłania do zastanowienia się nad jej funkcjonalnością, problemami, jakie wiążą się z jej zastosowaniem oraz prawnymi mechanizmami kontroli jakości diod LED.
Postęp w technologii LED i wynikająca z niego ewolucja parametrów tych przyrządów podlega prawidłowościom znanym jako prawo Craford'a i prawo Haitz'a. Omówiono czynniki stanowiące siłę napędową rozwoju technologii LED ze szczególnym uwzględnieniem LED emitujących światło pomarańczowe, niebieskie i białe. Przeanalizowano ograniczenia wynikające z zasady ich działania i konstrukcji. Na tym tle przedstawiono perspektywy utrzymania tempa dalszego rozwoju technologii LED wyznaczonego przez omawiane prawa.
EN
Developments in LED's technology and brought about evolution of these device parameters follow predictions known as Craford's and Haitz' laws. In the presentation we discuss factors being a driving force behind the progress observed in LED' manufacturing and research. Attention has been focused on the advancements in technology of amber, blue and white LEDs. Limitations that result from the principle of their operation and construction are reviewed. Finally conclusions have been drawn as to how far the laws in question will be obeyed in future.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.