Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

2 Roman M.

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: Kotlina Płocka

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Preglacjalne osady rzeczne ze stanowiska Baruchowo (Kotlina Płocka)

Roman M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

2010

nr 438

107--121

Zestawiono wyniki badań geologicznych prowadzonych w odsłonięciu Baruchowo, usytuowanym w zboczu wysoczyzny morenowej obramowującej od południa Kotlinę Płocką. Szczegółowej analizie poddano bezwapienne, kwarcowe piaski i piaski ze żwirem, niezawierające materiału skandynawskiego, wypełniające kopalną dolinę wyciętą w neogeńskich iłach i odsłaniające się w dolnej części stanowiska w Baruchowie. Skład mineralny frakcji ciężkiej i charakter mineralno-petrograficzny piasków i żwirów wyraźne odróżniają je od osadów plejstocenu glacjalnego, co w powiązaniu z ich sytuacją geologiczną pozwala uznać, że są to utwory preglacjalne sensu lato. Na podstawie badań sedymentologicznych, strukturalnych i teksturalnych określono, że analizowane utwory reprezentują dwudzielną serię osadów korytowych piaskodennej rzeki roztokowej, odprowadzającej wody ku północnemu zachodowi. Górna część serii rzecznej to osady fluwioperyglacjalne, charakteryzujące się dominacją ziaren kwarcu o obróbce eolicznej. Ich akumulacja zachodziła w warunkach zimnego, suchego klimatu, bez śladów bezpośredniego wpływu lądolodu, w okresie długotrwałego rozwoju procesów eolicznych w którymś z zimnych pięter dolnego plejstocenu. Czas funkcjonowania rzeki roztokowej i depozycji serii aluwialnych mógł przypadać na schyłek kompleksu preglacjalnego (dolna część serii) po okres panowania warunków peryglacjalnych, poprzedzających transgresję lądolodu zlodowacenia narwi (strop serii), lub tylko na okres zlodowacenia narwi. Nie można też wykluczyć, że akumulacja serii rzecznej nastąpiła dopiero na początku zlodowacenia sanu, poprzedzając wkroczenie pierwszego lądolodu w obszar Kotliny Płockiej. Datowania TL piasków rzecznych z Baruchowa wykazały, że są to osady starsze od 1000 ka.

The paper presents the results of geological investigations carried out at the Baruchowo exposure situated in the slope of the morainic plateau framing the Płock Basin from the south. Non-calcite quartz-dominated sand and gravelly sand were examined in detail. The deposits are devoid of Scandinavian material. They fill a palaeovalley channelled in Neogene clays and are exposed in the lower part of the Baruchowo exposure. Mineral composition of the heavy fraction and petrography of the sands and gravels clearly distinguish the series from Pleistocene glacial deposits, and together with their position in the geological section they suggest that these are preglacial deposits sensu lato. Sedimentological, structural and textural investigations indicate that this is a bipartite series of channel deposits of a sand-bed braided river flowing to the NW. The uppermost part of the river series (B1b) represents fluvioperiglacial deposits dominated by round matt quartz grains, indicative of aeolian origin. Their accumulation proceeded under cold and dry climate conditions without a direct ice sheet effect and during a long-term aeolian process at the beginning of some cold period of early Pleistocene time. The braided river system and deposition of the alluvial series may have occurred from the end of the Preglacial Complex sedimentation (lower part of the alluvial sequence) up to the stage of periglacial conditions preceding the advance of the Narevian ice sheet (upper part of the sequence), or only during the Narevian Glaciation. We cannot exclude that the accumulation of the river series took place at the beginning of the Nidanian Glaciation, preceding the first invasion of the ice sheet onto the Płock Basin. Thermoluminescence (TL) dating of river sands suggests that the sediment is older than 1000 ka.

Deformacje glacitektoniczne osadów zlodowacenia Wisły i ich znaczenie dla rekonstrukcji paleogeograficznej południowego obrzeżenia Kotliny Płockiej

Roman M.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

2009

T. 194

49--62

Struktury glacitektoniczne znane dotychczas z rejonu Kotliny Płockiej rejestrowano w osadach środkowo- i dolnoplejstoceńskich oraz neogeńskich, a ich powstanie wiązano z erozją lądolodów starszych od zlodowacenia Wisły. W odsłonięciach w Kretkach i Zawadzie Nowej, znajdujących się w południowej krawędzi Kotliny Płockiej, stwierdzono deformacje glacitektoniczne związane z nasunięciem lądolodu stadiału głównego zlodowacenia Wisły. Struktury glacitektoniczne nie mają odzwierciedlenia we współczesnej rzeźbie, natomiast ich występowanie jest ściśle powiązane z przebiegiem kopalnego skłonu wysoczyzny z okresu zlodowaceń środkowopolskich. Zasięg wgłębny zaburzeń jest ograniczony i wynosi od 2 do 6 m. W Kretkach i Zawadzie Nowej przeprowadzono analizę strukturalną zaburzeń oraz badania litofacjalne osadów. Rozpoznane deformacje to zarówno proglacjalne struktury glacitektoniczne powstałe przed czołem lądolodu w wyniku kompresji, a wyrażone jako fałdy i nasunięcia, jak i subglacjalne deformacje glacitektoniczne, utworzone pod poruszającym się lądolodem, wykształcone jako struktury wleczeniowe i laminacja tektoniczna w subglacjalnej warstwie deformacyjnej. Dokonano rekonstrukcji kierunku lokalnego transportu glacitektonicznego, działającego w azymucie 334–352° i skierowanego z NNW ku SSE, a także określono ogólne cechy lobu płockiego, wskazując na małą miąższość, szybki ruch oraz ciepły reżim bazalny lądolodu.

Glaciotectonic structures well known from the Płock Basin area were identified within the Lower and Middle Pleistoceneand Neogene sediments, and their formation was connected with erosion of the ice-sheets older than the Vistulian Glaciation. Actually, at the Kretki and Zawada Nowa exposures, situated in the southern margin of the Płock Basin, glaciotectonic deformations of the Main Stadial of the Vistulian (= Weichselian) Glaciation ice-sheet have been recognized. The structures are not reflected in topography but their spatial distribution is strictly connected with the existence of the buried slope of the Middle Polish Glaciation morainic plateau. In-depth extent of young glaciotectonic deformations is limited and ranges from 2 to 6 m. Sedimentological investigations, and particularly lithofacies analysis, along with structural examinations of deformation structures have been carried out at Kretki and Zawada Nowa. Recognised glaciotectonic deformations are both proglacial compressive structures, expressed as folds and over thrusts, and subglacial glaciotectonic structures, formed beneath the moving ice, and featured as drag structures and tectonic laminations in the subglacial deforming bed. A local direction of glaciotectonic transport has been reconstructed as acting from NNW to SSE (334-352° azimuth), and general parameters of the Płock lobe have been evaluated indicating a small thickness, fast ice flow and warm basal regime of the ice-sheet.