Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena przekształceń piętrowego, ceglanego domu z dachem półpłaskim z przełomu XIX-XX pod wpływem termomodernizacji na przykładzie gminy Puck, woj. pomorskie

Szarejko Magdalena, Górka Anna

Wiadomości Konserwatorskie

|

2023

|

Nr 73

102--116

PL

Ceglane budynki mieszkalne z przełomu XIX i XX wieku, które stanowiły charakterystyczny element krajobrazu wsi pomorskiej, obecnie powszechnie poddawane są modernizacji w celu poprawy warunków cieplnych. Przedmiotem badania jest stan zachowania najmłodszego, historycznego typu domu w zagrodzie chłopskiej na Kaszubach – piętrowego, ceglanego domu z dachem półpłaskim. Badanie przeprowadzono na obszarze gminy Puck. Zidentyfikowano i opisano 42 obiekty w 16 miejscowościach. Ponadto zaproponowano metodę klasyfikacji i oceny zmian architektonicznych pod wpływem termomodernizacji. Rezultaty potwierdziły znaczną skalę przekształceń: zaledwie dwa obiekty zachowały się bez zmian, podczas gdy 67% jest częściowo lub znacznie przekształconych. Uzyskane wyniki dowodzą trwałości wiejskich, historycznych budynków ceglanych oraz potrzeby poszukiwania i popularyzacji rozwiązań termomodernizacyjnych spełniających warunki ich ochrony.

EN

Brick houses dating back to the turn of the nineteenth and the twentieth centuries, which were a distinctive component of the Pomeranian countryside’s landscape, are now commonly being transformed to improve their thermal conditions. This study analyzed the state of preservation of the most recent historical type of house in peasant homesteads in Kashubia, namely a two-story brick house with a semi-flat roof. The survey was conducted in the Puck County area. As many as forty-two sites in sixteen locations were identified and documented. In addition, a method for classifying and evaluating architectural changes under the influence of thermal efficiency improvement has been proposed in the study. The results confirmed the significant scale of transformation: only two buildings remained unchanged, while 67% of them were partially or significantly transformed. The results demonstrate the durability of rural, historical brick buildings and the need to search for and popularize thermal efficiency improvement solutions that meet the conditions for the preservation of such buildings.

2

The role of isolated farmsteads in the open landscape protection on the example of Kashubia

Górka Anna

Architectus

|

2023

|

Nr 3 (75)

49--59

EN

As a result of the social and economic transformation of rural areas, open landscapes are disappearing. Former farmsteads are being devastated or beginning to lose their landscape context due to the spread of residential building development. At the same time, in many places, the farmstead form is clearly legible and remains an element with which the view is structured and enriched. The article was aimed at drawing attention to the multidimensional importance of isolated farmsteads and the need to recognise their surviving resources. Being distinguishing features with which the attractiveness of an open landscape can be determined, they inspire the development of a multifunctional rural economy led by the local community. Isolated farmsteads can respond to the city’s problems and function in many non-agricultural areas, including education, tourism and recreation, nature protection and health protection. Protection of the building development of former farmsteads may provide a tool to effectively support the shaping of spatial order in large areas. The article presents a method for describing the preservation condition of single-manor buildings developed at the turn of the 19th and 20th centuries. It is proposed that the study analyses the architectural features of farmsteads that play an important part in the recognition of such building development in the open landscape. Observation areas were selected based on the results of remote identification of the location of historic farmsteads and buildings. The field study was conducted in the central part of Kashubia, along selected scenic routes. These routes comprised 26 solitary homesteads. In half of the cases studied, the exposure of the farmstead buildings deteriorated due to the proximity of modern residential building development. The spatial layout of the majority of farmsteads has changed, which most commonly resulted from expansion beyond the former outline of the farmyard. Numerous historic buildings have been rebuilt. Despite the above-mentioned modifications, in the study area, the farmstead has remained a distinctive feature of the landscape and retained the potential for transformation to be used in the sustainable development economy. The results encourage the study to be continued. The identified resources and architectural values of the traditional farmstead could support the management and protection of the heritage of agricultural landscapes.

PL

Na skutek społecznej i gospodarczej transformacji obszarów wiejskich zanikają krajobrazy otwarte. Stare rolnicze siedliska ulegają dewastacji lub tracą kontekst krajobrazowy w związku z rozprzestrzenianiem się zabudowy rezydencjonalnej. Zarazem w wielu miejscach forma zagrody jest czytelna i pozostaje elementem strukturalizującym i wzbogacającym widok. Celem artykułu było zwrócenie uwagi na wielowymiarowe znaczenie samotniczych zagród i konieczność rozpoznania ich ocalałych zasobów. Jako wyróżniki decydujące o atrakcyjności krajobrazu otwartego inspirują one rozwój wielofunkcyjnej gospodarki wiejskiej kierowanej przez społeczność lokalną. Mogą odpowiadać na problemy miasta i funkcjonować w wielu pozarolniczych dziedzinach: w edukacji, turystyce i rekreacji, w ochronie przyrody i zdrowia. Ochrona zabudowy dawnych gospodarstw może stanowić narzędzie skutecznie wspomagające kształtowanie ładu przestrzennego na rozległych obszarach. W artykule przedstawiono metodę opisu stanu zachowania zabudowy jednodworczej ukształtowanej na przełomie XIX i XX w. Zaproponowano analizowanie cech architektonicznych zagród o istotnym znaczeniu dla ich rozpoznawalności w krajobrazie otwartym. Obszary obserwacji wytypowano, opierając się na wynikach zdalnej identyfikacji położenia historycznych zagród i budynków. Badanie terenowe przeprowadzono w środkowej części Kaszub, wzdłuż wybranych tras widokowych. Objęto nimi 26 samotniczych zagród. W przypadku połowy z nich odnotowano pogorszenie ekspozycji na skutek sąsiedztwa współczesnej zabudowy mieszkaniowej. Układ przestrzenny większości zagród uległ zmianie najczęściej na skutek rozbudowy poza dawnym narysem podwórza. Wiele historycznych budynków przebudowano. Mimo wymienionych modyfikacji zagroda na obszarze badania pozostała wyróżnikiem krajobrazu oraz zachowała potencjał transformacji do wykorzystania w gospodarce zrównoważonego rozwoju. Wyniki zachęcają do kontynuowania badań. Rozpoznane zasoby i walory architektoniczne tradycyjnej zagrody mogłyby wspierać zarządzanie dziedzictwem krajobrazów rolniczych i ich ochronę.

3

Bionic relations as features of the author’s original concept of biomorphic plastic forms that belong to a place

Kurkowska Agnieszka

Architectus

|

2023

|

Nr 1 (73)

113--121

EN

The article concerns the search for an architectural formula for living organically in the area of Pojezierze Kaszubskie [the Kashubian Lake District]. The original project consisted in creating a series of biomorphic plastic forms that belong to the place. In this way, a set of alternative solutions was created in the form of small clay sculptures that account for bionic relationships between the newly created cultural elements (dedicated to the place) and natural elements (characteristic of the analyzed area). The project assumed a specific method of creative and research work. The method consisted in a repeated process of sketching (with the use of natural elements encountered in the lake district), followed by sculpting and placing the sculptures. It led to gathering a collection of documentary photographs that record the successive attempts to place cultural objects in a natural context. Thanks to the photos, further solutions can be put together and compared. A kind of catalog was created to prove a strong bionic affinity of forms, common to all the created sculptures. The sculptures in specific “layouts” are attuned to the existing place; they enter a “dialogue” with it. The catalog can be used as research material, but also as a tool to contemplate the relationship between objects and places “supplemented” by them.

PL

Tematem artykułu jest poszukiwanie architektonicznej formuły zamieszkiwania organicznie osadzonego w rejonie Pojezierza Kaszubskiego. Autorski projekt polegał na stworzeniu cyklu biomorficznych form plastycznych przynależących do miejsca. W ten sposób powstał zbiór alternatywnych rozwiązań w postaci niewielkich rozmiarów glinianych rzeźb uwzględniających bioniczne relacje pomiędzy nowo powstałymi elementami kulturowymi (przypisanymi miejscu) i przyrodniczymi (charakterystycznymi dla analizowanego obszaru). Projekt zakładał określoną metodę pracy twórczo-badawczej. Wielokrotnie powtarzany proces szkicowania (wykorzystującego naturalne elementy napotkane na pojezierzu), a następnie rzeźbienia i lokowania rzeźb pozwolił zgromadzić zbiór dokumentalnych fotografii rejestrujących kolejne próby osadzania kulturowych obiektów w przyrodniczym kontekście. Dzięki fotografiom można kolejne rozwiązania zestawiać i porównywać. Powstał rodzaj katalogu ukazującego silne bioniczne powinowactwo form, wspólne dla wszystkich powstałych rzeźb. Rzeźby w określonych „aranżacjach’” spasowują się z zastanym miejscem, „dialogują” z nim. Może on posłużyć jako materiał badawczy, ale też posłużyć kontemplacji relacji obiektów i „uzupełnianych” nimi miejsc.

4

Typologia gruntów jako pierwszy etap oceny lokalnego potencjału geotermii niskiej entalpii - na przykładzie regionu kościerskiego

Kubski P., Lemoine G.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2011

|

R. 50, nr 1-2

295-308

PL

Jako wstęp do szacowania zasobów geotermalnych na skalę gminną lub międzygminną w zakresie geotermii niskiej entalpii zaproponowano własną metodykę charakteryzacji występujących geotypów geotermalnych w obrębie rozpatrywanej strefy. Dla ilustracji takiej metodyki wybrano region Kościerzyny, który znajduje się przy południowej granicy kaszubskiej wysoczyzny morenowej w obrębie Pojezierza Pomorskiego w północnej części Niżu Polskiego. Pierwszy etap postępowania polega na wstępnej analizie rzeźby i warunków geologicznych celem inwentaryzacji głównych typów profilów geologicznych występujących w obszarze. W drugim etapie zaproponowano charakteryzację inwentaryzowanych geotypów na bazie międzydyscyplinarnej analizy w odniesieniu do głównych rodzajów instalacji gruntowych pomp ciepła (GPC). Trzeci etap opracowania poświęcony jest badaniu porównawczemu różnych typów instalacji GPC w stosunku do głównych rozpoznanych geotypów i różnych głębokości wnikania, aż do maksymalnej głębokości 100 m p.p.t., co pozwala na kwalifikowanie wybranych stref występujących w obrębie obszaru testowania do różnych technologii GPC wykorzystania energii Ziemi.

EN

As previous investigation for assessment of low enthalpy geothermal potential at wide communal or county scale authors propose typological analysis according to the geotyp methodological proceeding. In order to illustrate this proceeding a typological field analysis was carried out in Polish tills environment. The tested area selected for this purpose belongs to Pomeranian Lake District situated in the northern part of the Polish lowland, especially to the Kościerzyna county situated at the southern Kasubian area border. After landscape analysis and geological review for identification of the main geological structures of quaternary deposits in the investigated area the characterization of these structures is carried out on the basis of interdisciplinary approach of geothermal property with regard to the main Ground Source Heat Pump types of installations. The last part of this investigation is devoted to comparative analysis of the performance of the different type of Ground Source Heat Pump installations with regard to the main thermo-geotyp identified, deep penetration of lops or wells to maximum100 m under ground surface. On this basis further assessment of low enthalpy geothermal potential can be carried out for different areas inside investigated county according to a wide range of GSHP technology applications.

5

Nauczanie rzemiosła kowalskiego na Kaszubach i Kociewiu w XX wieku

Kuniewski J.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2006

|

R. 51, nr 2

123-143

EN

A traditional rustic forging has already made history. In the past, during the interwar period and even in the 60's of the XXth century, rural forge used to be inherent almost in each country. In the smithy horses were shoed, tools and various objects were produced, carts were built, agricultural horse -drawn carriages were repaired and overhauled. A special position in the rural society was held by a smith, who enjoyed the respect of people's entourage, especially as far as his manual skills were concemed. The farrier used to improve on various utensils, and sometimes even constructed sef - invented devices -what important, the blacksmith's craft had usually drawn an attention of the technically skilled rural youth. In this article I am presenting the issues connected with blacksmith's craft apprenticeship concentrating on law regulations it depended on, practical and theoretical job learning, and servants' and masterly examinations. I also showed the moral sphere and tradition included in the model of educating students to the craft. Blacksmith's craft apprenticeship in the pre -war period took place under control of the master in the forge, and in the additional school. A great attention was also paid to the practical job and tradition learning that was to make students perceive their work to be the value it self. The pupil could not drink the alcohol, smoke the cigarettes, or take part in any amusements. The craftsman was instructed in conducting self- dependent job activity that brought about craft and initiative development. In the period after 1945, in communistic times the system was changed. The new authorities were drifting towards educating the workpeople, and not the craftsmen able to run self- dependent economic activity. In the educational sense -through the law regulations and other steps that were taken -both educational significance of the masters and relations between master and pupil were impaired. Education was often practised in the state institutions. The main result of these changes was an expanding moral and work discipline decline among the pupils deprived of the authorities.

6

Prekambryjskie struktury Bornholmu i ich odniesienia do regionu Kaszub

Cymerman Z.

Przegląd Geologiczny

|

2004

|

Vol. 52, nr 7

593-–602

EN

This paper summarizes new results of structural analysis of the Precambrian rocks of Bornholm Island and presents a working hypothesis on a tectonic setting of the Proterozoic rocks from the SW part of the Baltic Shield. The D1 deformation is characterized by the development of the S1 foliation and L1 mineral extensional lineation. The gneissic foliation (S1), which is mainly N–dipping with a moderate to gentle plunging L1 lineation, appears to be thrust–related in ductile shear zones. The W–E-striking shear zones are separated by domains of less strained rocks with a parallel oriented S0 magmatic and S1 metamorphic foliation. The ductile non-coaxial fabric formed during the D1 deformation is consistent with a top-to-the-S shearing. Field data suggest that the migmatization and D1 deformation occurred simultaneously during this shearing. The partial melts facilitated the tectonic transport, acting as a thin intracrustal decollement. A model of serial ductile thrusting along listric, frontal ramps is used to explain the deformation history of the Bornholm heterogeneous shear zone system. This system of shear zones was locally overprinted by the younger extensional structures developed during the D2 deformation. In the absence of reliable geochronological data, it was assumed that the crystalline rocks of Bornholm and Kaszuby and Pomerania regions (northern Poland) were subjected to similar ductile thrusting during the Gothian orogeny ca. 1.5 Ga. All data (BABEL seismic line A, structural and kinematics) suggest the existence of the relict suture zone with an accretionary active plate margin in the northern part of Poland and Bornholm.

7

Regionalny pasażerski transport szynowy na Kaszubach

Grulkowski S.

TTS Technika Transportu Szynowego

|

2001

|

R. 8, nr 1-2

43-49

PL

Według rozkładu jazdy PKP 1999/2000 w ruchu regionalnym i aglomeracyjnym w Polsce kursowało 3499 pociągów na dobę. W 1999 r. przewieziono nimi 314,3 mln pasażerów: każda podróż na średnią odległość nieco ponad 27 km. Na przełomie lat 1998 i 1999 liczba podróży zmniejszyła się zatem o około 10,7 mln. W 2000 r. nastąpiło dalsze pogorszenie obsługi regionów transportem szynowym. Pomimo że ruch regionalny jest już bardzo ograniczony, cięciom nie ma końca. Czy więc wraz ze zmniejszeniem ruchu wzrasta jakość przewozów?. Spróbujmy przyjrzeć się przewozom regionalnym na obszarze Kaszub - w tej chwili szczególnie dotykanym likwidacją.