Artykuł prezentuje położenie, cechy petrograficzne oraz wstępne dane geochemiczne lamprofiru (w odmianie kersantytowej) z rejonu Żeleźniaka w Górach Kaczawskich (Sudety Zachodnie). Występujące na tym obszarze żyły kersantytu przecinają magmową intruzję o charakterze hipabysalnym. Skały budujące intruzję występują w sekwencji wulkanitów (ryolity, ryodacyty, trachyandezyty) i brekcji diatremowej w jej stropowej części, po granitoidy w spągu. Kersantyt reprezentuje dwie odmiany: o strukturze porfirowej i równoziarnistej. Skład mineralny obu odmian jest zbliżony i budują go głównie: plagioklazy, biotyt (flogopit?), kalcyt, minerały nieprzezroczyste, pseudomorfozy minerałów ilastych po oliwinach i piroksenach. Skład chemiczny plagioklazów i piroksenów z kersantytu jest tożsamy ze składem chemicznym tych samych minerałów stanowiących spoiwo brekcji diatremowych i odsłaniających się w stropie intruzji. Przypuszczalnie magma kersantytowa, przemieszczając się ku powierzchni, scementowała pokruszone fragmenty wulkanitów, znajdujące się w kominie wulkanicznym. Wstępne dane geochemiczne składu skał kersantytowych wskazują na wyraźną kontaminację magmy płaszczowej, materiałem skorupowym.
EN
This paper aims to present the position and petrological properties of lamprophires (kersantite) from the Żeleźniak area in the Kaczawa Mountains (Western Sudetes). The numerous kersantitic veins had intersected the hypabyssal (with a gradual passage from volcanites to granitoides) intrusion, which is found here. The intrusion consists of various igneous rocks: granitoides on the deeper level of intrusion, and rhyolites, rhyoda-cites, trachyandesites and diatermie breccia - in its upper part. The kersantites represent two kinds of structures: the porphiritic and the equigranular one. Both of these rocks types consist mostly of: plagioclase, biotite (flogophite?), calcite, opaque minerals and entire or partly pseudomorphs of clay minerals after olivines and pyroksenes. Some kinds of kersantite contain enclaves of bow-tie spherulites. The chemical composition of minerals, separated from lamprophires (first of all plagioclases and pyroksenes) show resemblance to the chemical composition of cement from the diatermie breccia. Probably the melted kersantite stuff was rising up to the surface and cementing the crushed blocks of igneous rocks (rhyolites) present in the volcanic vent. Preliminary geochemical data of kersantite rocks show the mantel origin of its protolith at the same time being significantly contaminated with crustal material.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.