Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

W cieniu dusznickiej papierni – o nieznanych młynach papierniczych w Hrabstwie Kłodzkim

Szymczyk Maciej

Przegląd Papierniczy

|

2021

|

R. 77, nr 3

179--182

PL

Z powodu zagwarantowania dusznickiej papierni wyłącznego prawa do zbierania szmat, w Hrabstwie Kłodzkim do końca XVII w. działał tylko młyn w Dusznikach. Na początku XVIII w. na krótko prawa do pozyskiwania szmat w południowej części Hrabstwa przyznano papierni ze Stronia. Z początkiem XIX w. zniesiono w Prusach wszystkie feudalne przywileje, w tym wyłączne prawa do zbierania szmat. Dzięki temu mogły powstać nowe młyny papiernicze. Na ziemi kłodzkiej czerpalnie założono w Podborzu, Goworowie, Jaworku, Piaskowicach i Bystrzycy Kłodzkiej. Najlepiej rozwijały się papiernie w Piaskowicach i Podborzu, w których z czasem zastosowano maszynową technikę produkcji.

EN

Due to the exclusive right to collect rags in Duszniki, only the mill in Duszniki operated in the Kłodzko County until the end of the 17th century. At the beginning of the 18th century, the rights to collect rags in the southern part of the County were briefly granted to the Stronie paper mill. At the beginning of the 19th century, all feudal privileges were abolished in Prussia, including the exclusive rights to collect rags. Thanks to this, new paper mills could be developed. In the Kłodzko region, the mills were established in Podborze, Goworów, Jaworek, Piaskowice and Bystrzyca Kłodzka. Paper mills in Piaskowice and Podborze were doing better than the others as over the time machine production techniques were introduced there.

2

Forgotten shelters of Kłodzko Land. On architecture inspired by the local building tradition

Suchodolski Jacek

Budownictwo i Architektura

|

2021

|

Vol. 20, no 3

119--133

EN

The article addresses the problem of the decline in the number of tourist facilities with outstanding features of regional architecture, built before 1945 in Kłodzko Land. Their destruction is an irreparable loss for the cultural heritage of the described region. Usually designed in the spirit of the local building tradition – born out of centuries of experience of the people living here – hostels, inns and taverns were a characteristic, regional distinguishing feature of the landscape of Kłodzko Land. Meanwhile, the new architecture of objects related to tourism, built after the end of the Second World War, most often does not refer to the characteristic forms and structures of local buildings. The article stresses the need to put an end to the often deliberate practice of destroying old pre-war buildings and to draw the attention of architects working today to the importance of continuing local, regional forms in the emerging tourist facilities.

PL

W artykule został poruszony problem zmniejszania się liczby obiektów turystycznych o wybitnych walorach architektury regionalnej, powstałych do 1945 roku na Ziemi Kłodzkiej. Ich ubytek stanowi niepowetowaną stratę dla dziedzictwa kulturowego opisywanego regionu. Wznoszone przeważnie w duchu miejscowej tradycji budowlanej – zrodzonej z wielowiekowych doświadczeń mieszkającej tu ludności – schroniska, zajazdy, gospody, stanowiły charakterystyczny, regionalny wyróżnik w pejzażu Ziemi Kłodzkiej. Tymczasem nowa architektura obiektów związanych z turystyką, powstających po zakończeniu drugiej wojny światowej, najczęściej nie nawiązuje do powstałych tu charakterystycznych form i konstrukcji rodzimej zabudowy. W artykule podkreśla się konieczność przerwania nierzadko umyślnego procederu niszczenia dawnej, przedwojennej zabudowy oraz zwrócenia uwagi obecnie projektujących architektów na wagę kontynuacji miejscowych, regionalnych form w powstających obiektach turystycznych.

3

Zmiany dostępności komunikacyjnej ziemi kłodzkiej wobec jej funkcji turystycznych – wybrane zagadnienia

Kołodziejczyk K.

Transport Miejski i Regionalny

|

2017

|

nr 4

18--25

PL

Ziemia kłodzka jest jednym z ważniejszych regionów turystycznych Polski, stąd komunikacja zbiorowa na tym obszarze powinna odpowiadać potrzebom nie tylko mieszkańców, ale też turystów. W niniejszym artykule (stanowiącym pierwszą część szerszego opracowania) dokonano oceny dostępności komunikacyjnej powiatu kłodzkiego, biorąc pod uwagę dostępność zewnętrzną oraz wewnętrzną, przy czym tę drugą tylko pod względem oferty kolejowej (analiza komunikacji autobusowej w ramach ziemi kłodzkiej zostanie zawarta w osobnym artykule). Podstawę pracy stanowiła analiza dawnej i współczesnej siatki połączeń i rozkładów jazdy. Przedstawiono zarys rozwoju transportu publicznego na tym obszarze po II wojnie światowej, ale duży nacisk położono też na zmiany zachodzące w ostatnich latach, związane z ponownym rozwojem pasażerskich przewozów kolejowych. Dostępność zewnętrzną ziemi kłodzkiej należy ocenić jako dość dobrą, choć w dużym stopniu odpowiadają za nią autobusy dalekobieżne, a niekoniecznie kolej. Natomiast dostępność wewnętrzna jest bardzo zróżnicowana – niektóre relacje są skomunikowane przez wiele środków komunikacji zbiorowej, podczas gdy inne nie są w ogóle obsługiwane. W związku z tym wiele obszarów interesujących z turystycznego punktu widzenia i atrakcji turystycznych pozostaje niedostępnych dla osób niezmotoryzowanych.

EN

Kłodzko Land is one of the most important tourist regions in Poland, so the public transport in this area should meet the needs of not only inhabitants, but also tourists. In the article (which is the first part of a bigger analysis) public transport accessibility of the Kłodzko poviat (district) has been assessed taking into account internal and external accessibility, but in the second case only connected with railway (the analysis of bus transport within the Kłodzko Land will be presented in a separate article). The work was based on the analysis of former and actual connections network and timetables. There was briefly presented the development of public transport in the area after the Second World War, but also the changes occurring in recent years connected with a renewed increase in passenger transport by rail have been presented. The external public transport accessibility of the Kłodzko Land should be assessed as quite good, however it is based generally on the long–distance buses and less on trains. By contrast, the internal accessibility is very diverse – certain relations are serviced with many means of public transport while others are not operated at all. As a consequence many areas interesting from a tourist point of view and numerous tourist attractions are inaccessible for unmotorized tourists.

4

Hydrogeologiczna charakterystyka źródeł w zlewni rzeki Pławnej (ziemia kłodzka)

Mickiewicz A.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2013

|

nr 455

143--151

PL

W artykule przedstawiono hydrogeologiczną charakterystykę źródeł w zlewni rzeki Pławnej na tle budowy geologicznej i geomorfologii obszaru, określoną na podstawie kartowania hydrogeologicznego, okresowych obserwacji wybranych źródeł oraz analizy fizykochemicznej wód źródlanych. Uzyskano wartość wskaźnika krenologicznego równą 1,33, a moduł odpływu krenologicznego określono na 0,69 l/s×km2. Na podstawie analizy regresji wydajności źródeł obliczono współczynniki regresji zawierające się w przedziale od 0,010 do 0,028 oraz potencjały zasobności badanych stref wodonośnych w granicach 2,42–10,12 tys. m3.

EN

The paper presents hydrogeological characteristics of springs in the Pławna river catchment against the geological background and geomorphology, based on hydrogeological mapping, periodical spring observations and physicochemical analysis of spring water. Spring density index is equal to 1.33. Total spring discharge comes up to 0.69 l/s×km2. On the basis of springs discharge regression analysis, regression coefficients (0.010–0.028) and capacity potentials of examined aquifers (2,420–10,120 m3) were estimated.

5

Zasoby odnawialne wód podziemnych różnych ośrodków hydrogeologicznych na przykładzie obszaru Ziemi Kłodzkiej

Olichwer T.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 440

111--126

PL

Opisano kształtowanie się zasobów wód podziemnych w różnych ośrodkach hydrogeologicznych: porowym, szczelinowym, szczelinowo-porowym, szczelinowo-krasowym. Obszar badań jest zlokalizowany na obszarze Ziemi Kłodzkiej. W badaniach wykorzystano hydrologiczne metody wyznaczania zasobów wód podziemnych oraz modelowanie numeryczne. Rezultaty wskazują, że największe zasoby wodne znajdują się w ośrodkach porowych oraz szczelinowo-krasowych. Moduły zasobów dynamicznych z wielolecia kształtowały się w granicach 7–8 dm3/s•km2. Relacja wielkości odpływu podziemnego źródłami w stosunku do całkowitego odpływu podziemnego wykazuje, że prawie 90% odpływu ma formy dokorytowe i zachodzi wzdłuż doliny rzecznej. Niższe zasoby wód podziemnych zanotowano w ośrodku szczelinowym, reprezentowanym przez skały krystaliczne. Obliczone wysokie zasoby dynamiczne nie oznaczają ich dyspozycyjności. Zachowanie przepływów nienaruszalnych oraz naturalnych warunków przyrodniczych wymusza przyjęcie zasobów dyspozycyjnych w granicach 50–60% zasobów dynamicznych oraz rozproszone ujmowanie wód podziemnych.

EN

This article presents renewable groundwater resources in porous, fractured, fractured-porous and fractured-karst groundwater media. The study area is located in the Kłodzko Land. Groundwater resources were estimated using hydrological methods and modelling. The results indicate that the largest groundwater resources are located in the porous and fractured-karst media. The moduli of groundwater runoff are 7–8 dm3/s•km2. The relation between the spring runoff and the total groundwater runoff proves that almost 90% of runoff is of river-bed origin and takes place along the river valley (lineal drainage). Lower values of groundwater runoff were noted in a fractured medium (hard rocks). In the study area, dynamic groundwater resources and allowed extraction level have been evaluated. The calculated values of groundwater resources do not indicate their disposable values. In order to protect environment, disposable resources should account for approximately 50–60% of groundwater resources.

6

Zmiany głównych parametrów eksploatacyjnych wód leczniczych z wybranych uzdrowisk Ziemi Kłodzkiej jako skutek anomalnych opadów w latach 1997-1998

Kiełczawa B., Krawczyk M.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2009

|

nr 436, z. 9/1

241-245

PL

Prezentowane w artykule wyniki analiz obejmują wody lecznicze ze złóż w Kudowie-Zdroju, Polanicy-Zdroju i Dusznikach-Zdroju. Do badań korelacyjnych wykorzystano wyniki obserwacji stacjonarnych (przede wszystkim z okresu 1995-1999) parametrów eksploatacyjnych z poszczególnych ujęć. W większości ujęć, po opadach 1997 i 1998 r., nastąpił wzrost stężeń jonów wodorowęglanowych, temperatury wód na wypływach oraz wydajności ujęć. Zaznaczył się także spadek ilości CO2. W nielicznych ujęciach zaobserwowano zmienność sezonową temperatury wody, niezależną od wspomnianych opadów. W Kudowie-Zdroju (ujęcie K-200), bez względu na wielkość opadów, następowało oniżanie się CO2 i wydajności studni. Krótkotrwałe zmiany po opadach mogą potwierdzać hipotezę o mieszaniu się w strefach drenażu wód systemu głębokiego krążenia z wodami współczesnej infiltracji. Intensywne opady z lat 1997-1998 w parametrach wód leczniczych nie powodowały istotnych (nieodwracalnych) zmian.

EN

The article presents the results of variability analysis of exploitation parameters of medicinal water from Kudowa Spa, Duszniki Spa and Polanica Spa. The results of observation of exploitation parameters (mainly from the period 1995-1999) made by the Geological Survey were used to study correlations. Due to heavy rains in July 1997 (and 1998), the temperature of water, discharge of wells and concentration of HCO3- ions increased. A decrease in CO2 concentration was also observed. The damages in spa areas caused by the 1997-1998 rainfall did not result in significant (irreversible) changes in the water parameters.

7

Wieże i punkty widokowe w krajobrazie Ziemi Kłodzkiej

Staffa M., Latocha A.

Architektura Krajobrazu

|

2009

|

nr 1

33-43

EN

Increasing belief that former forms of touristic management, with simultaneous interest of self-governments and social organizations, in development of various form of tourism based on searching for new "touristic products" which can be sold with a profit caused a surprisingly high interest in viewing towers so characteristic for the Sudeten. The apogee of their creation was on the brink of the 19th and 20th century. Only a few of them which were erected at that time were preserved until now in good technical shape and serve the initial purpose. Most of them were devastated or completely disappeared from the landscape. Others lost their viewing value because of the growth of trees surrounding them. Many self-governments from the Sudeten region are presently planning (most commonly basing on expected European Union resources) rebuilding or more often building viewing towers in their areas. The problem increases, especially if we take into consideration the fact that each tower is a far-reaching intrusion on the landscape, regularly already protected by law or deserving such protection. Even an open-worked, light tower becomes a landscape dominant mark, due to its location at altitude. To control the situation and direct such tendencies an attempt was made, in co-operation with self-governments, to define the scale of the problem and pointing out possible locations of towers and viewing points in the area of Kłodzko Land with use of the objects which already exist, both managed and those which were not exploited up to now.

8

Kolor jako czynnik kształtujący przestrzeń wiejską Ziemi Kłodzkiej

Cała A.

Architektura Krajobrazu

|

2007

|

nr 4

64-68

EN

The article deals with research on the influence of native rock material - sandstone, on the cultural form of the landscape of villages in Lower Silesia. Red sandstone, thanks to its university, found in the considered area - Kłodzko region, is widely used, it is present not only in buildings, details or sculpture, but due to the complex geological structure of this region it is also present in the landscape in a natural form and is without doubt its inseparable part. The intensive red colour of the stone decisively distincts this region of Poland neighbour region and gives it a specific character.