Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Ocena warunków hydromorfologicznych zurbanizowanych dolin rzecznych na przykładzie zlewni Kłodnicy

Hamerla A., Pierzchała Ł.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2016

|

Vol. 25, No. 1

83--99

PL

W artykule wskazano najważniejsze czynniki degradujące stan ekologiczny rzek na podstawie wyników oceny warunków hydromorfologicznych dla odcinków dolin rzecznych zlokalizowanych w górnej, zurbanizowanej i uprzemysłowionej części zlewni rzeki Kłodnicy. Ocenę uwarunkowań hydromorfologicznych przeprowadzono przeznaczoną dla terenów miejskich brytyjską metodą Urban River Survey. Na podstawie analizy wyników badania określone zostały najważniejsze kierunki działań oraz rekomendacje dla ochrony walorów ekologicznych i krajobrazowych miejskich przestrzeni nadrzecznych.

EN

This paper finds most important impacts for river valley ecosystem. Survey based on hydromorphological assessment for parts of river valley located in urbanized and industrialized part of Kłodnica catchment. The research was carried by British method destined for urban areas – Urban River Survey. As a result of the tests factors determining the value of assessing hydromorphological conditions and conditions affecting the catchments river valley were indicated. The effect of the analysis are recommendations for the protection of ecological values and landscape of riverside urban spaces.

2

Analiza zmian ładunku metali śladowych transportowanych wraz z zawiesinami wzdłuż biegu rzeki

Nocoń W., Barbusiński K., Nocoń K., Kernert J.

Ochrona Środowiska

|

2013

|

Vol. 35, nr 1

33--38

EN

The paper discusses potential use of changes in load of suspended solids and co-transported trace metal ions to define sectors of the river where increased sedimentation occurs as river bottom deposits. Therefore, flow rate of the river was being determined as well as content of total suspended solids and of selected metal ions (Zn, Cd, Cu, Mn, Pb, Cr, Ni, Fe) in suspended solids and bottom sediments. Changes in the load of suspended solids and of metals with suspended solids found along the course of the river (Klodnica, Upper Silesia) were estimated. It was established that under similar hydraulic conditions the load of metals associated with suspended solids was a function of change in the load of suspended matter. The results of the research allowed determination of sectors of the Klodnica River where sedimentation of the major part of suspended solids is observed and where the number of metal ions in the bottom sediments is increased. This will enable defining sectors of small and medium-sized rivers that require certain measures to be taken in order to improve their ecological state.

PL

Przedstawiono możliwości praktycznego wykorzystania zmian ładunku zawiesin i transportowanych wraz z nimi jonów metali śladowych do określenia odcinków koryta rzeki, na których następuje zwiększona sedymentacja zanieczyszczeń w postaci osadów dennych. W tym celu wyznaczano wartości strumienia objętości wody w rzece, zawartość zawiesin ogólnych oraz jonów wybranych metali (Zn, Cd, Cu, Mn, Pb, Cr, Ni, Fe) w zawiesinach i osadach dennych. Określono zmiany ładunku zawiesin oraz metali wraz z zawiesinami, jakie wystąpiły wzdłuż biegu rzeki (Kłodnica, Górny Śląsk). Stwierdzono, że ładunek metali śladowych związanych z zawiesinami, przy zbliżonych warunkach hydraulicznych, był funkcją zmian ładunku zawiesin. Wyniki badań pozwoliły na wskazanie odcinków rzeki, na których sedymentuje znaczna część zawiesin, a w osadach dennych występuje zwiększona zawartość związków metali śladowych. Umożliwi to wskazanie odcinków małych i średnich rzek, na których konieczne są zabiegi mające na celu poprawę ich stanu ekologicznego.

3

Zawartość związków metali ciężkich w osadach dennych Kłodnicy

Barbusiński K., Nocoń W.

Ochrona Środowiska

|

2011

|

Vol. 33, nr 1

13-17

PL

Przedstawiono wyniki badania zmian zawartości metali (Zn, Pb, Cu, Ni, Cr, Cd, Mn, Fe) w osadach dennych Kłodnicy (Górny Śląsk) w latach 2004 i 2006. W odniesieniu do klasyfikacji LAWA stwierdzono, że zawartość niklu i chromu w osadach nie przekraczała wartości tła geochemicznego. Zawartość ołowiu, miedzi i cynku wskazywała na umiarkowane zanieczyszczenie, natomiast zawartość kadmu klasyfikowała osady denne jako mocno zanieczyszczone. Zaobserwowano także wzrost zawartości żelaza i manganu w osadach dennych, spowodowany dopływem ścieków z terenu kopalń węgla kamiennego. Wskazuje to na konieczność ograniczenia niekorzystnego wpływu przemysłu wydobywczego na stan czystości rzeki. Stwierdzono wzrost zawartości kadmu w 2006 r. w porównaniu do 2004 r., co może oznaczać jego większą kumulację w organizmach roślinnych i zwierzęcych. Przeprowadzone badania wskazują na celowość objęcia zmian zawartości metali ciężkich w osadach dennych Kłodnicy stałą kontrolą analityczną.

EN

The paper reports on the changes in the concentrations of heavy metals (Zn, Pb, Cu, Ni, Cr, Cd, Mn, Fe) measured in the bottom sediments of the river Klodnica in 2004 and 2006. The study has produced the following findings. According to the LAWA classification, the values of the nickel and chromium content determined in the bottom sediments did not exceed the values measured in the geochemical background. The concentrations of lead, copper and zinc were indicative of moderate contamination, whereas the concentration of cadmium showed that the bottom sediments of the Klodnica were severely contaminated. The rise observed in the iron and manganese content of the bottom sediments was associated with the wastewater discharge from coal mines. This finding indicates that the problem of reducing the impact of mining operations on the quality of the river water has taken on a sense of urgency. In 2006, the cadmium content measured in the bottom sediments was higher than in 2004, which suggests an increased accumulation of this metal in the organisms of plants and animals. The results of the study make it clear that heavy metal concentrations in the bottom sediments of the Klodnica river should be monitored on a regular basis.

4

Wykorzystanie metody River Habitat Survey do waloryzacji hydromorfologicznej rzeki Kłodnicy

Osowska J., Kalisz J.

Górnictwo i Geologia

|

2011

|

T. 6, z. 3

141-156

PL

Stan hydromorfologiczny rzeki Kłodnicy został oceniony z zastosowaniem brytyjskiej metody River Habitat Survey (RHS), na podstawie trzech reprezentatywnych 500-metrowych odcinków. Przeprowadzono badania terenowe, które zostały podsumowane za pomocą wskaźników liczbowych HMS (wskaźnik przekształcenia siedliska) i HQA (wskaźnik naturalności cieku). Analiza wskaźników pozwoliła stwierdzić, że stan hydromorfologiczny dwóch odcinków (Ruda Śląska Halemba i Łany), wstępnie uznanych za naturalne fragmenty Kłodnicy, jest umiarkowany, natomiast odcinek zlokalizowany w Gliwicach, zlokalizowany na terenach uprzemysłowionych, ma stan słaby.

EN

The hydromorphological state of the river Kłodnica was evaluated using British method - River Habitat Survey (RHS). The evaluation was based on three representative units of the river (500 meters length each). Field research was carried out and it was summed up with numerical indexes HMS (Habitat Modification Score) and HQA (Habitat Quality Assessment). After the analysis of the indicators it is claimed that the hydromorphological state of two of the investigated units (in Ruda Śląska Halemba and Łany - at first recognized as natural unit of Kłodnica) is moderate and the unit in Gliwice is poor (the unit located on industrial area).

5

Charakterystyka hydrochemiczna rzeki Kłodnicy

Nocoń W., Kostecki M., Kozłowski J.

Ochrona Środowiska

|

2006

|

R. 28, nr 3

39-44

PL

Przedstawiono wyniki badań jakości wody z rzeki Kłodnicy przeprowadzone od kwietnia do września 2004 r. Jakość wody scharakteryzowano w oparciu o analizę zmian wybranych wskaźników fizyczno-chemicznych (pH, tlen rozpuszczony, ChZT, ogólny węgiel organiczny, azot amonowy, azotyny, azotany, ortofosforany, przewodność właściwa). W górnym odcinku rzeki stwierdzono bardzo niską zawartość tlenu rozpuszczonego, która zwiększała się wraz biegiem rzeki. Zawartość związków biogennych, w szczególności azotu amonowego i ortofosforanów, potwierdziła silne zanieczyszczenie rzeki ściekami bytowo-gospodarczymi. Mimo podejmowania działań mających na celu poprawę stanu czystości wód, rzeka Kłodnica należy do najsilniej zanieczyszczonych cieków naszego kraju. Wykazano, że znaczący udział w zanieczyszczeniu wód rzeki mają zakłady przemysłowe zlokalizowane w jej zlewni, zarówno odprowadzające ścieki bezpośrednio do Kłodnicy, jak i zanieczyszczające jej dopływy. Badania wykazały, że dużym problemem jest zanieczyszczenie wód Kłodnicy pyłem węglowym, którego ładunek wprowadzany do Kłodnicy ocieniany jest na ponad 100 tys. t/a. W celu poprawy stanu czystości wód Kłodnicy konieczna jest koordynacja działań gmin leżących w zlewni rzeki w celu uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej i ograniczenia ładunków zanieczyszczeń wprowadzanych wraz ze ściekami przemysłowymi i bytowo-gospodarczymi.

EN

The study covered the time span of April till September 2004. The river was investigated for water quality by analyzing the variations in the following physicochemical parameters: pH, dissolved oxygen, COD, TOC, ammonia nitrogen, nitrites, nitrates, orthophosphates and conductivity. The analyses produced the following findings. Dissolved oxygen content was very low in the headwaters and increased with the course of the river. The content of biogens (specifically that of ammonia nitrogen and orthophosphates) confirmed the considerable contribution of domestic sewage to the overall river pollution. A major polluting source was found to be a number of industrial plants located within the Klodnica basin, which discharge their wastewaters either to the Klodnica or its tributaries. In spite of the effort to upgrade the quality of the river water, the Klodnica is classified as one of Poland's most polluted watercourses. What raises particular problems is the pollution of the river due to fine coal particles entering the water in an annual amount of over 100,000 tons. A joint effort to coordinate the water and wastewater management in the municipalities involved has taken on a sense of urgency.

6

Problematyka odnowy dolin rzecznych na Górnym Śląsku

Skałecka H.

Zeszyty Naukowe. Architektura / Politechnika Śląska

|

2000

|

z. 38

123-126

PL

Treścią opracowania jest ukazanie sposobów rewitalizacji dolin rzecznych narażonych na oddziaływanie złożonych procesów i uwarunkowań przestrzennych typowych dla obszarów zurbanizowanych i uprzemysłowionych. Podkreślono rolę związków międzygminnych. Na dwóch przeciwstawnych przykładach zaprezentowano mechanizmy organizacyjne prowadzące do powodzenia bądź też zahamowania procesu rewitalizacji.

EN

The article shows the ways of revitalisation the river valleys, which are subject to the influence of complex processes and spatial conditions, typical of urbanised and industrialised areas. The role of the connections between boroughs has been stressed. Two opposing examples show the organisational mechanisms leading to the success, or inhibition of the revitalisation process.