Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Dzieje odkrycia, rozpoznania geologicznego i eksploatacji złoża soli kamiennej w Kłodawie

Poborska-Młynarska Katarzyna

Przegląd Solny

|

2018

|

T. 14

5--14

PL

Kopalnia soli w Kłodawie założona na złożu Kłodawa 1 w wysadzie soli cechsztyńskich jest od wielu lat największym producentem soli kamiennej w kraju. W artykule przedstawiono historię odkrycia wysadu kłodawskiego i założenia kopalni w 1949 r., technologię eksploatacji, naturalne zagrożenia w złożu, podsumowanie działalności i doświadczenia górniczego i kierunki rozwoju kopalni w przyszłości. Wydobycie zmieniało się w ostatnim dziesięcioleciu od 400 tys. do przeszło 800 tys. Mg rocznie. Kopalnia dysponuje wyeksploatowanymi wyrobiskami o objętości około 19 mln m3 . Rozpatrywana jest możliwość likwidacja komór poprzez wypełnianie ich masowymi drobnoziarnistymi odpadami w technologii podsadzki hydraulicznej lub pastowej. W kopalni soli w Kłodawie istnieją obecnie możliwości zrealizowania optymalnego scenariusza funkcjonowania kopalni soli: od wybierania surowca aż do wyczerpania zasobów, po pełne wykorzystanie gospodarcze przestrzeni poeksploatacyjnej.

EN

The Kłodawa Salt Mine established in the Zechstein salt dome in central Poland has been the largest producer of rock salt in the country for many years. The article presents the history of the discovery of the Kłodawa salt dome and the founding of the mine in 1949, exploitation techniques, natural threats in the mine, summary of mining operations and experience and directions of mine future development. The output of the mine has changed in the last decade from 400,000 up to over 800,000 Mg per year. During decades of salt extraction the significant volume of about 19 million m3of excavations has been created. The possibility of liquidation of chambers by filling them with mass fine-grained waste g is considered. In the Kłodawa mine, there are currently possibilities to realize the optimal scenario of the salt mine operation, i.e. from salt extraction to full economic use of post-exploitation voids.

2

The idea of the recovery of municipal solid waste incineration (MSWI) residues in Kłodawa Salt Mine S.A. by filling the excavations with self-solidifying mixtures

Korzeniowski W., Poborska-Młynarska K., Skrzypkowski K.

Archives of Mining Sciences

|

2018

|

Vol. 63, no. 3

553--565

EN

In view of the permanent increase of the municipal solid waste incineration (MSWI) residues amount, the numerous attempts to find a way of their recovery have been undertaken. In this paper the idea of the recovery of the MSWI residues in Kłodawa salt mine is presented. The idea is to fill the waste in underground workings, close and/or backfill the underground excavations with self-solidifying mixture prepared on the basis of MSWI grained solid residues. Two techniques are proposed: 1) hydraulic backfill technique (HBT) where the mixture is prepared in the surface installation and pumped down into the underground workings through shaft and the pipelines and 2) dry waste technique (DWT), where dry grained waste is dropped into the mine by pneumatic pipeline transport, then supplied to the underground mixture-preparing-installation and pumped as a thin liquid or paste into the selected workings. The description of the technology is preceded by general characteristic of the hardening backfill in underground mines and by characteristic of MSWI residues, drafted on the basis of the literature review.

PL

Wobec stale przyrastającej ilości odpadów wtórnych pochodzących z instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ITPOK) poszukuje się sposobów ich odzysku i unieszkodliwiania. W artykule przedstawiono koncepcję technologii odzysku odpadów ITPOK w Kopalni Soli „Kładowa”. Polega ona na wypełnianiu, likwidacji i podsadzaniu wyeksploatowanych wyrobisk samozestalającą się mieszaniną sporządzoną na bazie drobnoziarnistych odpadów stałych pochodzących ze spalarń odpadów komunalnych. Zaproponowano dwie technologie: 1) technologię podsadzki hydraulicznej (TPH), w której mieszanina jest przygotowywana w instalacji powierzchniowej i jest dostarczana poprzez szyb do wyrobisk kopalni rurociągiem oraz 2) technologię suchego odpadu (TSO), w której odpady z powierzchni transportowane są pneumatycznie rurociągiem do kopalni, następnie dostarczane są do podziemnej instalacji przygotowania mieszaniny, po czym mieszanina jako płynna ciecz lub gęsta pasta jest przepompowana rurociągiem do docelowych wyrobisk. Opis koncepcyjny technologii poprzedzono ogólną charakterystyką utwardzanej podsadzki w kopalniach podziemnych i odpadów z ITPOK opracowaną na podstawie przeglądu literatury.

3

Charakterystyka zagrożenia wodnego w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A. na przykładzie wybranych zjawisk

Staszczak W., Krokos K.

Przegląd Solny

|

2017

|

T. 13

115--121

PL

Kopalnia Soli „Kłodawa” S.A. eksploatuje sól kamienną od ponad 65 lat i na przestrzeni tych lat mierzy się z zagrożeniem wodnym. Spośród zinwentaryzowanych 516 zjawisk wodnych czynnych jest 153, z których 142 zjawiska stanowią zawilgocenia i wycieki kropelkowe, a tylko 11 zjawisk to wypływy solanki. Największe zagrożenie stanowią zjawiska: 106/600, 93/525, 30/619, 55/750, 7/450. Kopalnia prowadzi pełen monitoring tych zjawisk, a dzięki odpowiednio prowadzonej profilaktyce oraz zdobytej wiedzy możliwe jest racjonalne planowanie frontu robót górniczych, z zachowaniem najwyższego stopnia bezpieczeństwa eksploatacji i ochrony infrastruktury.

EN

The „Kłodawa” Salt Mine S.A. has been excavating rock salt for over 65 years, and during all this time it to face with water threat. Among 516 evidenced sites of brine occurrence in the mine, 142 are the sites of rock wettening or droplet leakage and only 11 are actual brine leakage sites. The biggest threat is assumed to relate to leakages registered as 106/600, 93/525, 30/619, 55/750, and 7/450. Continuous monitoring of water hazard sites and adequate prevention enables the mine rational mining and maintaining the highest degree of safety of both excavation and the infrastructure protection.

4

Metody izotopowe w identyfikacji pochodzenia wód w kopalniach soli

Dubiński M., Zuber A.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2007

|

nr 9/2

107-112

PL

Metody izotopowe, stosowane w badaniach zjawisk wodnych w polskich kopalniach soli od 1973 r. okazały się bardzo użytecznymi w identyfikacji pochodzenia tych zjawisk. W kopalni Wapno, usytuowanej w cech-sztyńskim wysadzie solnym, wykazały one wbrew danym chemicznym obecność wód współczesnych, które wkrótce zalały kopalnię. W kopalni Kłodawa, również usytuowanej w wysadzie, metody te wykazały obecność licznych przejawów solanek i ługów syngenetycznych. Stwierdzono także dwa dopływy reliktowych solanek z utworów mezozoicznych okalających wysad i kilka przejawów dopływu wód z opadów w okresie klimatów plejstocenu oraz szereg drobnych zjawisk związanych z wodami technologicznymi i wodami niewiadomego pochodzenia. W Wieliczce sól eksploatowana jest ze złoża mioceńskiego. Dane izotopowe wykazują dopływy wód infiltracyjnych różnego wieku, stanowiących zwiększone zagrożenie w przypadku prób ich zatamowania.

EN

isotope methods have been used in investigations of water occurrences in Polish salt mines since 1973. In the Wapno mine situated in a Zechstein salt dome they indicated the presence of modern water which soon catastrophilcally flooded the mine. In the Kłodawa mine situated in another salt dome, the majority if water occurrences is of syngenetic origin. Two continuous inflows contain paleowater from surrounding Mesozoic formations, and several small inflows contain water of Pleistocene age. There are also small occurrences difficult for identification. In the Wieliczka mine situated in Miocene deposit, all water occurrences are related to infiltration waters of different ages, which endanger the mine especially If attempts are taken to stop them by dams.

5

Koncepcja wykorzystania i zagospodarowania wyrobisk poeksploatacyjnych Kopalni Soli "Kłodawa"

Sadowski A., Poborska-Młynarska K., Czapowski G.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2007

|

nr 6

12-15

PL

W Kopalni Soli "Kłodawa", w wyniku ponad piędziesięciu lat wydobycia soli kamiennej systemem komorowym, zostały utworzone pustki poeksploatacyjne dużej objętości, która obecnie przekracza 17,5 min m^. Powstaje więc problem wykorzystania tych pustek przez ich wtórne zagospodarowanie lub problem ich likwidacji. Górnictwo solne w krajach europejskich ma tu znaczne doświadczenie. Wyrobiska kopalń soli wykorzystywane są dla celów turystycznych, rekreacyjnych, badawczych i zdrowotnych. Dawne kopalnie soli służą również jako podziemne składowiska odpadów. Przyrodnicze walory złoża ktodawskiego i techniczne walory kopalni, jedyne w kraju i wyjątkowe w skali europejskiej są argumentem za wykorzystaniem wyrobisk kopalni w Kłodawie jako obiektu turystycznego i poznawczego. Stanowiska obecnych i projektowanych tras turystycznych i edukacyjnych prezentują profil iitostratygraficzny cechsztynu obszaru Polski, zjawiska i procesy mineralogiczne, petrograficzne oraz halotektoniczne, specyficzne dla skał solnych, a także pokazują metody podziemnej eksploatacji soli. W przypadku kopalni kłoda wskiej rozważana jest również w dalszej perspektywie możliwość wykorzystania jej wyrobisk jako podziemnego składowiska odpadów, zgodnie z pozytywnymi doświadczeniami uzyskanym w Niemczech. Wydaje się, że pod pewnymi warunkami takie rozwiązanie może przynieść w przyszłości korzyści ekologiczne, społeczne i ekonomiczne.

EN

Salt mine "Kłodawa" SA. has been exploiting rock salt from over 50 years using a chamber method without filling. Finished chambers became empty do the total volume of left underground excavations is now over 17,5 mln m3. Salt exploitation is planned at least to 2019 and later the mine will be closed. The paper presents various concepts of farther management of mine excavations such as: filling of empties with a stowing containing wastes, a construction of special waste depository or adapting a part of galleries and chambers for tourist and investigate purposes. Natural and technical attributes of Kłodawa salt deposit and located there underground salt mine, being unique in Poland and the extraordinary in Europe, enabled to plan the tourist-scientific routes in the mine as a form of alternative management of its excavations. Sites of actually existed and planned routes illustrate the lithostratigraphic succession of Polish Zechstein (Upper Permian), petrographic-mineralogical and halotectonic phenomena and processes typical for salt rocks as well as the methods of underground salt mining.

6

Perspektywy przestrzennego rozwoju eksploatacji w Kopalni Soli „Kłodawa"

Poborska-Młynarska K., Sadowski A., Misiek G.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2005

|

R. 44, nr 4-5

27-34

PL

Zasoby złoża solnego w Kopalni Soli „Kłodawa” w ciągu 50-u lat eksploatacji zostały w ogromnej większości wyczerpane na wyższych poziomach eksploatacyjnych. Dalsza eksploatacja wymaga przeprowadzenia oceny: - wystarczalności i rozmieszczenia pozostałych zasobów w złożu, - możliwości bezpiecznego ich udostępnienia, rozcięcia i eksploatacji, szczególnie w obliczu zagrożenia wodnego. W artykule zostały przedstawione możliwości przestrzennego rozwoju eksploatacji, głównie pod kątem rozmieszczenia i ilości zasobów, stanu ich rozpoznania i możności udostępnienia, z uwzględnieniem aktualnego stanu rozpoznania zagrożenia wodnego. Z przeprowadzonej oceny wynika, że w pierwszej kolejności powinny być wybrane zasoby w polach eksploatacyjnych 2, 3 i 5 w przedziale głębokości od 600 do 750 m.

EN

During last fifty years of exploitation, the resources of rock salt deposit in „Kłodawa” mine, Central Poland have been exhausted on the upper mine levels. For the future activity of mine it is necessary to assess: - the quantity of the non-exploited reserves and site characterization in salt dome, - the possibility of their safe opening and exploitation, especially considering an occurrence of water threatening in the mine. In the article the possibilities of the spatial development of the mine exploitation are presented, taking into account the site characteristics and quantity of the reserves, the current state of geological and hydrogeological recognition and the current state of mine openings. As the result of the providing assessment, the future site exploitation occurs as the mine fields no 2,3 and 5 at the depth from 600 to 750 m.

7

Możliwości niekonwencjonalnego wykorzystania walorów przyrodniczych i technicznych Kopalni Soli "Kłodawa"

Czapowski G., Sadowski A., Misiek G., Kolonko P.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2005

|

R. 44, nr 4-5

35-47

PL

Przyrodnicze i techniczne walory złoża kłodawskiego i zlokalizowanej w nim Kopalni Soli KŁODAWA, jako jedyne w kraju i wyjątkowe w skali europejskiej, pozwoliły opracować edukacyjne trasy turystyczne, jako alternatywnej formy wykorzystania wyrobisk kopalni. Stanowiska tras prezentują profil litostratygraficzny cechsztynu obszaru Polski, zjawiska i procesy mineralogiczne, petrograficzne oraz halotektoniczne, specyficzne dla skał solnych, a także metody podziemnej eksploatacji soli. Walory szeregu spośród udokumentowanych stanowisk pozwalają na zakwalifikowanie ich jako tzw. geologicznych stanowisk dokumentacyjnych i podniesienie do rangi pomników przyrody nieożywionej, zaś w przyszłości – na włączenie do krajowej lub międzynarodowej listy geostanowisk dziedzictwa geologicznego.

EN

Geological and technical attributes of Kłodawa salt deposit and Kłodawa salt mine within, being a single in Poland and an extraordinary in Europe, enabled to project the educational tourist routes (the alternative management of abandoned mine corridors and chambers). The route sites illustrate the lithostratigraphic succession of the Polish Zechstein, mineralogy, petrology and halotectonic phenomena of salt diapir as well as methods of underground salt exploitation. Several of these sites could be qualified as the geological documentation sites and protected as the unlived natural monuments, but in the future – also included into the list of national or international geosites.

8

Deformacje układu filarowo-komorowego w perspektywie dalszej bezpiecznej działalności Kopalni Soli "Kłodawa"

Bieniasz J., Wojnar W., Misiek G.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2003

|

R. 42, nr 5

45-50

PL

W Kopalni Soli Kłodawa od ponad 50 lat eksploatacji wysadowego złoża soli stosowany jest klasyczny sposób wybierania złoża w modularnym systemie komorowo-filarowym i w układzie kilku oddzielnych pól eksploatacji. Od katastrofalnego zatopienia kopalni w Wapnie w 1977 r., gdzie zjawiska deformacyjne zachodzące wewnątrz górotworu miały decydujące znaczenie, rozpoczęto systematyczne obserwacje wszelkich przejawów deformacji górotworu i powierzchni, w tym także pomiary naturalnego zaciskania i destrukcji calizn solnych. W kopalni kłodawskiej OBR Chemkop przed ponad 20 laty rozpoczął instalowanie urządzeń dla pomiarów deformacji komór eksploatacyjnych i otaczających je calizn, tj. filarów i półek międzypoziomowych. W miarę czasu i gromadzenia doświadczeń rozbudowywano sieć obserwacyjną oraz modyfikowano i unowocześniano technologię pomiarów. W chwili obecnej pole nr 1 jest od kilkunastu lat wyłączone z eksploatacji i zachodzą w nim naturalne procesy związane z samoistnym zaciskaniem się pustek solnych. Z tego względu stanowi ono dobry model statycznej struktury filarowo-komorowej ulegającej rozłożonym w czasie deformacjom poeksploatacyjnym. W polu nr 2 na identyczne procesy deformacyjne nakładają się dynamiczne wpływy postępującej eksploatacji, która schodząc coraz niżej w głąb złoża oddziałuje na położone wyżej pustki i calizny solne. Stanowi ono zatem model DYNAMICZNY struktury filarowo - komorowej.

EN

Since over 50 years' exploitation of the "Kłodawa" Salt Mine deposit conventional method of deposit extraction in modular chamber - pillar system and in the system of several separated exploitation fields, has been used. Regular observations of all symptoms of the rock mass and the surface deformation, as well as the measurements of natural compression and distruction of the salt body have been carried out since the disastrous flood of the mine in Wapno in 1977, where the deformation occuring inside the rock mass was decisive inportance. Over 20 years ago, OBR Chemkop company started to install the devices for the measurements of deformation of exploitation chambers and surrounding roch bodies, i.e. pillars and interlevel ledges in the "Kłodawa" Salt Mine. With time, the observation system was developed, and the measurement technology was modified and modernized. At present, the field No. 1 has been shut down since several years and the natural processes related to the self – compression of salt voids. In this respect, it is good model of the STATIC pillar - chamber structure, subject to post-exploitation deformations. Dynamic effects of progressing exploitation, which influence the higher located voids and salt bodies, occur together with similar deformation processes in the field No. 2. Thus, it is the DYNAMIC model of pillar – chamber structure.

9

Niektóre wybrane minerały towarzyszące Cechsztyńskim złożom soli w Kłodawie

Pitera H.

Wiadomości Naftowe i Gazownicze

|

1999

|

R. 2, Nr 6 (14)

15-17

10

Zmienność zjawiska zaciskania wyrobisk komorowych w przestrzeni pola nr 2 w Kopalni Soli „Kłodawa”

Bieniasz Józef, Pietras Jakub, Marcola-Sadowska Jolanta, Kurdek Damian

Przegląd Solny

|

2021/2022

|

T. 16

20--28

PL

Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Górnictwa Surowców Chemicznych „Chemkop” Sp. z o.o. od ponad 40 lat wykonuje pomiary zjawisk deformacji poeksploatacyjnych w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A., stosując własne, oryginalne rozwiązania pomiarowe. W ostatnich kilkunastu latach systematycznie rozbudowywano sieć monitoringu zjawisk deformacyjnych w wyrobiskach kopalni. Dotyczy to także pola nr 2 będącego rejonem najbardziej skoncentrowanej eksploatacji złoża solnego w wysadzie. Rozbudowa sieci pomiarowej, podążająca za schodzącą coraz głębiej eksploatacją, objęła zarówno rejon centralny pola nr 2 jak i jego obszary peryferyjne. Zgromadzone dane pomiarowe pozwalają po raz pierwszy na próbę opisania obserwowanej zmienności zjawiska zaciskania pustek poeksploatacyjnych w całej przestrzeni eksploatacyjnej pola nr 2. Obliczone wartości parametru względnej szybkości zaciskania pionowego komór skorelowano z ich lokalizacją w strukturze wyrobisk pola eksploatacji, analizując rozkład parametru w przekrojach podłużnym i poprzecznym pola. Otrzymano generalny obraz pokazujący niewielkie szybkości zaciskania pionowego charakterystyczne dla peryferyjnych rejonów pola rozumianych jako strefy przygraniczne przestrzeni eksploatacji, oraz strefę większych wartości szybkości zaciskania w centralnej części pola i rejonie środka przestrzeni strefy eksploatacji.

EN

t describing the observable variability of the convergence phenomena occurring in the post-exploitation voids of the entire mining space of Field 2. The calculated values of the relative vertical chamber convergence rate parameter were correlated with the chamber locations, within the structure of the mining Field excavations, by analysing the parameter distribution in longitudinal and transverse crosssections. The research results show low vertical convergence rates that are characteristic for the peripheral regions of the Field, understood as border zones of the mining space, with a one of higher convergence rate values in the central section of the Field and in the mining zone’s centre.